• از ویژگیهای جنبش بر آشفتگان شیوه عمل این جنبش است. این جنبش با توجه به تجارب بهار عربی به اشغال مراکز عمومی می پردازد.هدف ارتباط مستقیم با مردم است. در اشغال مراکز عمومی جنبش در عرصه بخش «خاکستری» قوانین هر کشور مانور می دهد. قوانین قابل تفسیر هستند و جنبش به این امر کاملا آگاه است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۱٣ مهر ۱٣۹۱ -  ۴ اکتبر ۲۰۱۲

بیش از یک دهه پیش هنگامی که شهردار پورتو آلگر برزیل بخشی از بودجه شهرداری را در اختیار شهروندان برای سازماندهی خدمات شهری قرار داد، دمکراسی مشارکتی یکباره به بحثی فراتر از برزیل گسترش یافت. هم اکنون نیز هر سال چند صد شهردار از سراسر جهان برای فهم تجربه شهر پورتوآلگر در این شهر جلساتی برگزار می کنند. خلاصه دمکراسی مشارکتی این است که دمکراسی نمایندگی به تنهایی برای پیاده کردن دمکراسی کافی نیست، و مردم شهر باید بتوانند خود مستقیما در امور شهری مداخله کرده و در مورد سرنوشت خود تصمیم بگیرند. از این تجربه به بعد دمکراسی مشارکتی وسیعا وارد برنامه های طیف چپ شد ولی اجبارا سوالی که از این تجربه برمی خاست، این بود که اگر دمکراسی مشارکتی موثر است چرا نباید به بخش های دیگر جامعه مانند ادارات، کارخانه ها، آموزش و پرورش و سایر ارگانها... گسترش یابد؟ و چرا نباید، بخش مهم تری از بودجه را در برگیرد ؟
فوروم اجتماعی جهانی هم که اولین جلسه خود را در شهر پورتو آلگر برگزار کرد، دمکراسی مشارکتی را به عنوان یکی از آلترناتیوهای دمکراتیزه کردن زندگی اجتماعی وارد مباحث و برنامه های خود کرد.
۱۵ مه ۲۰۱۱ در اسپانیا جنبش ۱۵ مه با شعار «دمکراسی واقعی هم اکنون» با الهام از بهار عربی با اشغال میدان پورتادا دل سل ماردید شکل گرفت. این جنبش با الهام از کتابچه استفان هسل نویسنده ۹۳ ساله فرانسوی نام «بر آشفتگان» را بر خود نهاد. استفان هسل در اثر خود ناقوس نابودی جوامع، با تسلط سرمایه داری نولیبرال و جهانی شده را به صدا در آورده بود. در مدت کوتاهی اثر «بر آشوبید» هسل به زبانهای مختلف ترجمه شد و با تیراژ میلیونی مورد استقبال عمومی قرار گرفت. آمار کمپ های اشغالی این جنبش در تابستان گذشته در سراسر جهان به ۹۰۰ کمپ رسید. در آمریکا جنبش با نام «وال استریت را اشغال کنید» به سرعت گسترش یافت. ۹۹% در صدیها در برابر سرمایه دارا ن ۱% یک در صدی صف آرایی کردند. آنچه که به عنوان خواسته های این جنبش در پلاتفرمهای اولیه آن بازتابیده است ، مبارزه علیه انحصارات مالی بین المللی، بانکها، بورس، سازمان تجارت جهانی ، جنگ و تجاوزات امپریالیستی، علیه نابودی محیط زیست و... است. دمکراسی واقعی و مستقیم برجسته ترین و عمومی ترین خواسته جنبش بر آشفتگان است.
از ویژگیهای جنبش بر آشفتگان شیوه عمل این جنبش است. این جنبش با توجه به تجارب بهار عربی به اشغال مراکز عمومی می پردازد.هدف ارتباط مستقیم با مردم است. در اشغال مراکز عمومی جنبش در عرصه بخش «خاکستری» قوانین هر کشور مانور می دهد. قوانین قابل تفسیر هستند و جنبش به این امر کاملا آگاه است. از نظر سازماندهی این جنبش بر پایه دمکراسی مستقیم است. مجمع عمومی بالاترین ارگان تصمیم گیری جنبش است. هر کس آزاد است که آتلیه هایی را پیشنهاد و با افراد دیگر آن را تشکیل داده ودر مجمع عمومی گزارش کار آتلیه را مطرح کند. هر مجمع عمومی مستقل است و عطف به ما سبق نمی شود. مجمع عمومی در اداره خود، آنهم در محیط باز با یک سری حرکات دست و علایم، انواع مواففتها و مخالفتها را دسته بندی می کند. اگر بخواهیم هستی فوروم اجتماعی جهانی و جنبش بر آشفتگان را با هم مقایسه کنیم باید گفت که فوروم اجتماعی جهانی جایی برای بحث و تبادل تجربه و نظر است، در حالیکه جنبش بر آشفتگان جایی برای عمل. می توان از ورود لایه جدیدی از مردم به مبارزه در جنبش بر آشفتگان حرف زد.در اسپانیا و یونان جوانان بیکار ستون فقرات این لایه جدید هستند.
اگر در نمونه شهرداری پورتو آلگر سوال این بود که دمکراسی مشارکتی تا کجا و در چه عرصه و تا چه میزانی با در اختیار گرفتن بودجه می تواند پیش رود، در جنبش بر آشفتگان سوال این است که «دمکراسی» واقعی یعنی چه ؟ و مهمتر از آن آیا جنبش می تواند «مجمع عمومی» را به محل کار مردم گسترش دهد؟ در اسپانیا به دلیل قدرتمند بودن جنبش، پس از برچیدن میدان پورتا دل سل، نیروهای جنبش کوشش کردند با پخش شدن در محلات شهر وارد فعالیت غیر متمرکز شوند. بر چیدن پورتا دل سل به جز مشکلات فشار پلیس و طولانی شدن و فشار بر مبارزان به دلیل زندگی در شرایط سخت، حضور کولی ها و پانک ها در صفوف آنها نیز بود که با زیاده روی در نوشیدن الکل مشکلات حادی را برای کمپ ایجاد می کردند. تجربه شخصی من در چند شهر فرانسه و اسپانیا مشکل مشابهی را نشان می داد. بعد از چند روز از گرفتن هر مکان عمومی و کمپ زدن، کولی ها و پانک ها با سگ ها و کامیون هایشان وارد کمپ شده و تا حد تسلط بر آن پیش می رفتند. مردم عادی هم که روزهای اول با علاقه از جنبش استقبال می کردند، با تغییر ترکیب جمعیت آمد وشد خود را به کمپ قطع می کردند. عناصری از تفکر و شیوه عمل «هیپی»ها در جنبش بر آشفتگان دیده می شود.
بعد از یکسال از گذشت تاریخ جنبش بر آشفتگان بررسی مجدد هویت، نحوه سازماندهی و.. مورد بحث قرار گرفته است. آنچه به این مقاله بر می گردد تمرکز روی شعار «دمکراسی واقعی هم اکنون» است. در بحث های جنبش گاهی کسانی مدل کومون پاریس و شوراها در انقلاب اکتبر روسیه را مطرح کرده اند. اما این دو مدل حداقل به دو دلیل مورد بی اعتنایی قرار گرفته است. از یک طرف نیروی جوان شرکت کننده در این جنبش فاقد تجربه سیاسی و تشکیلاتی است و با این که ظاهرا در مقابل نظام سرمایه دار ی قرار گرفته است، بطور جدی تصوری از نابودی نظام ندارد و با احساس غریزی خود هنوز به حفظ برتری نظام سرمایه داری غرب بر جهان علاقه مند است، و از طرف دیگر بخشی از منفردین کهن سال که وامانده های سازمانهای سیاسی چپ هستند، این جنبش را محلی برای انتقام گیری از سازمانهای سابق خود می دانند و برای در اختیار گرفتن اراده جوانان کوشش می کنند تا رفرانسهای تاریخی مبازات کمونیست ها را مردود اعلام کنند. همین افراد سعی می کنند مانع همکاری جنبش بر آشفتگان با سایر نیروهای چپ شوند. هر ایرانی سیاسی با این پدیده در جنبش مردم ایران آشنا است. نقش مخرب منفردین که خواهان ابدی کردن نظریه شکست هستند، که بر اساس آن سازمانها و احزاب سیاسی باید در برابر این خدایگان منفرد و « نوترونهای آزاد» زانو زده و بطور ابدی از گناهان خود استغفار کنند. اما برخلاف آروزی آنها هر گاه در کشوری جنبش بر آشفتگان اوج می گیرد، سازماندهی شورایی شبح خود را می گستراند و همکاری با سایر نیروهای چپ ضروری می شود. هم ایده دمکراسی مشارکتی و هم دمکراسی واقعی در جنبش بر آشفتگان، بیانگر دوره ای تاریخی ـ جهانی نوین در مبارزه علیه سرمایه داری نیستند. فقط «لایه ای» جدید با گسترش بحران سنگین سرمایه داری به این مبارزه کشیده شده است و به هیچ وجه آ لترناتیوی در این مبارزه نیست. بر خلاف ظاهر انقلابی این جنبش، تا کنون در هیچ پلاتفرمی لغو سرمایه داری و سوسیالیسم مطرح نشده است.

۲۰۱۲-۱۰- ۰۴