کوچ فوتبالیست‌ها به امارات؛ فرصت تا تهدید
پیشنهادهای وسوسه انگیز و آزادی‌های فردی


• حضور همزمان ده بازیکن ایرانی در لیگ امارات و تبعات حاصل از آن، موضوعی است که در طول سالیان گذشته، ثمره‌ای جز پس‌رفت برای فوتبال ایران نداشته است. اگرچه لیگ امارات از نگاه AFC هم سطح با لیگ‌های برتر آسیاست؛ اما، این که چرا فوتبال این کشور به جز مواردی معدود برای بازیکنان ایران خوش یمن نبوده است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۲۰ مرداد ۱٣٨۵ -  ۱۱ اوت ۲۰۰۶


امیر قلعه‌نویی، سرمربی جوان تیم ملی فوتبال کشورمان پس از پایان بازی دوستانه برابر امارات نسبت به حضور بازیکنان ایران در لیگ‌های عربی خصوصا امارات هشدار داد و تاکید کرد که این موضوع در بلند مدت به ضرر فوتبال ایران است. هشداری که علیرغم نگاه‌های متفاوت به آن می‌تواند، حداقل به عنوان راهکارهای برای کاهش آسیب‌های احتمالی، مورد توجه قرار گیرد.
حضور همزمان ده بازیکن ایرانی در لیگ امارات و تبعات حاصل از آن، موضوعی است که در طول سالیان گذشته، ثمره‌ای جز پس‌رفت برای فوتبال ایران نداشته است. اگرچه لیگ امارات از نگاه AFC هم سطح با لیگ‌های برتر آسیاست؛ اما، این که چرا فوتبال این کشور به جز مواردی معدود برای بازیکنان ایران خوش یمن نبوده است و یا این که چرا اماراتی‌ها در طی سالیان اخیر سراغ ایرانیان آمده‌اند و چگونه است که لژیونرهای ایرانی در اکثر موارد پس از بازگشت از امارات، نتوانسته‌اند سطح انتظارات گذشته را برآورده کنند؟ از جمله موضوعاتی است که می‌تواند در بلند مدت سطح فوتبال کشور را تحث تاثیر قرار دهد.
فرهاد مجیدی، آرش برهانی (النصر)، ایمان مبعلی، مهرداد اولادی (الشباب)، رسول خطیبی، مسعود شجاعی (الشارجه)، رضا عنایتی و حسین کعبی (الامارات)، علی سامره و جواد کاظمیان (الشعب) بازیکنانی هستند که در فصل آینده‌ی لیگ امارات برای تیم‌های عربی به میدان خواهند رفت.
گذشته نشان می‌دهد که تجربه‌ی حضور نیکبخت واحدی و حامد کاویانپور در الوصل چندان رضایت بخش نبوده است، موضوعی که پس از بازگشت «واحدی» به تهران باعث شد، وی ماه‌ها از حضور موثر در فوتبال باشگاهی و ملی کشور دور بماند.
کم فروغ شدن حضور ایمان مبعلی، فرهاد مجیدی و علی سامره در ترکیب تیم ملی آن هم پس از پیوستن به لیگ امارات؛ علی‌رغم اظهارنظرهایی که به چگونگی انتخاب اعضای تیم ملی می‌شد، یقینا خارج از هر بحث احساسی می‌تواند زنگ خطری برای پس‌رفت بازیکنان ایرانی محسوب شود.
آیا باید لیگ‌های عربی را در کمال خوشبینی سکوی پرتابی به کشورهای اروپایی دانست؟ موضوعی که تنها علی کریمی و علی دایی توانستند از آن به خوبی استفاده کنند. آیا واقعا این روند را باید یک هشدار برای آینده‌ی فوتبال کشور تلقی کرد؟ آیا می‌توان گستردگی حضور فوتبالیست‌های ایرانی در امارات و سایر کشورهای عربی را یک برنامه‌ریزی حساب شده برای آینده‌ی فوتبال ایران دانست؟
امیر حاج رضایی، کارشناس فوتبال به ایسنا می‌گوید: «این که لیگ امارات پایین‌تر از سطح فوتبال ایران است، شکی نیست. این‌که هر فوتبالیستی که از ایران به امارات می‌رود پس از بازگشت، عملکرد ضعیفی دارد نیز یک واقعیت است؛ اما، واقعیت این مهاجرت را باید بیشتر در نیازهای مالی جستجو کرد.»
تاکید حاج رضایی بر رفع نیازهای مالی برای کوچ بازیکنان ایرانی به امارات بحثی است که اکثر کارشناسان و مربیان فوتبال بر آن اتفاق نظر دارند.
سعید آذری، مدیرعامل باشگاه ذوب‌آهن و محمدرضا کاظمی، نماینده‌ی رسمی فیفا برای نقل و انتقال بازیکن در ایران نیز انگیزه‌های مالی را اولین هدف برای حضور بازیکنان ایرانی در امارات می‌دانند: «وقتی یک بازیکن در ایران تامین مالی نشود‌، به هر پیشنهاد وسوسه‌انگیزی پاسخ مثبت می‌دهد.»
کاظمی می‌گوید: «علی‌رغم مزیت‌های امکاناتی که فوتبال امارات برای پرورش بازیکنان دارد، این موضوع می‌تواند هشداری برای آینده‌ی فوتبال ایران نیز باشد.»
او معتقد است که باید برای ساماندهی این موضوع، با نظر اتحادیه‌ی باشگاه‌های فوتبال، طرحی هدفمند و با ضابطه طراحی و اجرا شود.
آذری نیز بر خلاف دیدگاه‌های مدیریتی که در خصوص فواید حضور بازیکنان ایرانی در لیگ امارات دارد، دغدغه‌های نیز در خصوص افزایش بی‌رویه‌ی ترانسفر‌ها دارد: « اگر ساختار مناسبی در فوتبال ایران بود، چنین اتفاقاتی رخ نمی‌داد.»
او می‌گوید: «شاید عمده دلیل ضعف فوتبالیست‌های ایرانی پس از بازگشت از لیگ کشورهای عربی، توجه بیش از اندازه‌ی آنها به آزادی‌های فردی است، موضوعی که باعث می‌شود بازیکنان از استانداردهای فنی جدا شده و به سایر موارد رجوع کنند.»
امیر حاج رضایی نیز گفت: «سیر یک طرفه حضور بازیکنان ایرانی در امارات و عدم حضور سایر بازیکنان آسیایی در این کشور موضوعی قابل تامل است.»
اینکه آیا می‌توان حضور گسترده‌ی بازیکنان ایرانی در امارات را جزو روند طبیعی نقل و انتقالات فوتبال دانست نیز بحثی است که حاج رضایی تمایل چندانی به پاسخ دادن به آن ندارد؛ آذری نیز آن را شک بی‌اندازه در یک موضوع می‌داند؛ اما، آیا براستی نمی‌توان در این موضوع شک کرد.
محمدرضا کاظمی با اشاره به انتقال آندرانیک تیموریان به لیگ انگلستان به ایسنا می‌گوید: «تیموریان برای آینده‌اش برنامه دارد. او پیشنهاد یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومانی اماراتی‌ها را نمی‌پذیرد و تنها با نصف این قیمت به انگلیس می‌رود.»
به اعتقاد کاظمی، ‌درگام اول این خود بازیکن است که می‌تواند با تفکراتش، رشد یا پس‌رفتش را تضمین کند.
فرهاد مجیدی که پس از سال‌ها دوری از فوتبال ملی در دیدار دوستانه برابر امارات به میدان رفت از اعتبار حرفه‌ای فوتبال امارات دفاع می‌کند: «قبول ندارم که سطح فوتبال امارات پایین است، ما در آنجا تلاش زیادی می‌کنیم.»
بازیکن ایرانی تیم النصر امارات که نتوانست در دوران مربی‌گری برانکو نظرش را برای حضور در تیم ملی جلب کند در حالی به دفاع از فوتبال امارات می‌پردازد که قلعه‌نویی تنها دقایق پایانی او را به میدان فرستاد و با ارزیابی عملکرد ملی‌پوشان شاغل در لیگ امارات به انتقاد از گسترش بی‌سابقه‌ی حضور بازیکنان ایرانی در فوتبال امارات پرداخت.
فریدون معینی نیز راهکارهایی برای جلوگیری از هر گونه آسیب ناشی از افراط در این روند ارایه می‌کند: «می‌توان با وضع قوانینی جدید مانع از انتقال آسان بازیکنان به لیگ‌های خارجی شد. اگر بازیکن را مجبور کنیم ۵۰ درصد از قرارداد خارجی‌اش را به دولت اختصاص دهد، به راحتی تن به هر قراردادی در هر لیگی نخواهد داد».
اما، به راستی، باید به هشدار سرمربی تیم ملی فوتبال توجه کرد؟!

گزارش از خیرنگار ایسنا: یوسف اکبری