اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۲۰ مرداد ۱٣٨۵ -  ۱۱ اوت ۲۰۰۶

سرمایه: سیدیاسر سیاح: سرمایه‌های ملی آزاد شدهء کشورهای عربی که پس از واقعهء ۱۱ سپتامبر به دنبال بازاری جهت جذب خود بودند به تدریج راهی کشورهای شرق دور می‌شوند.
بیژن خواجه‌پور کارشناس ارشد مشاورهء بین‌المللی جهت هدایت سرمایه‌های بین‌المللی ضمن بیان این مطلب به من گفت: «طی سال ۱٣٨۱ به بعد ترکیب سرمایه‌گذاران خارجی در ایران تغییر محسوسی داشته به گونه‌ای که آلمانی‌ها و کلائ سرمایه‌گذاران حوزهء اتحادیهء اروپایی به واسطهء سیل ورود سرمایه‌های عربی به ایران به مکان دوم در این عرصه سقوط کردند.»
وی با تاکید بر وجود تقاضای بالای سرمایه‌های عربی جهت ورود به کشور از تهدید کشورهای شرق دور برای این حوزه سخن گفت و افزود: «آسیای جنوب شرقی و شرق دور با توجه به عدم تمایل سرمایه‌گذاران عربی جهت انتقال مجدد سرمایه‌ها به ایالات متحده و اروپای غربی به سرعت مشغول ایجاد زمینه جهت جذب مازاد مالی کشورهای عربی هستند به ویژه آن‌که مازاد درآمدهای نفتی این کشورها طی دو سال گذشته بسیار بالا بوده است.»
خواجه‌پور عمدهء تمایل سرمایه‌گذاران عرب را سرمایه‌گذاری مستقیم در حوزهء تملک‌دارایی‌های مالی به ویژه در بورس تهران دانست و اظهار کرد: «متاسفانه پروسهء خرید سهام توسط خارجی‌ها در ایران بسیار مشکل و پردست‌انداز است حال آن‌که کشورهای هم‌ترازی نظیر ترکیه یا مصر بورسی با ظرفیت بالای جذب نقدینگی همانند بورس ما ندارند.» وی حوزه‌های اقتصادی انرژی‌بر را عمده‌ترین جذابیت کشور جهت جذب سرمایه‌های خارجی دانست و گفت: «وجود مزیت‌هایی چون وجود نیروی انسانی نیمه‌ماهر و در عین حال ارزان قیمت به همراه عرصه‌های طبیعی و فضای زیاد مزیت عمده ما در برابر کشورهایی است که همچون سرزمین ما منابع انرژی سرشاری دارند.»
به گفتهء وی، «عمده‌ترین مانع جذب سرمایه‌گذاری خارجی در ایران قابل تفسیر بودن بسیاری از قوانین است. به گونه‌ای که حتی در داخل کشور نیز بر سر مفهوم بسیاری از قوانین اجماع نظری وجود ندارد.» وی تغییر همین قوانین با تفاسیر متعدد را آسیب دیگر این حوزه دانست و با اشاره به تغییر مکرر تعرفه‌ها از تغییر ۱۵۰۰ درصدی تعرفه‌های گمرکی پاره‌ای از اقلام به عنوان «آفتی جبران‌ناپذیر در حوزهء جذب سرمایه‌های خارجی»، یاد کرد.خواجه‌پور، ریسک سرمایه‌گذاری در ایران را به نسبت میانگین بین‌المللی «بسیار بالا» دانست و عمده‌ترین دلیل این امر را «ریسک سیاسی بالای کشور»، عنوان داشت.
به عقیدهء وی، «با وجود تسهیل قوانین و مقررات مربوط به جذب سرمایه‌های خارجی طی پنج سال گذشته وضعیت ریسک سیاسی کشور طی این مدت نامطلوب‌تر شده است.» خواجه‌پور، تعداد بالای همسایگانی که به صورت مستقیم مرز خاکی یا آبی با کشور دارند را از «مزیت‌های بزرگ کشور جهت جذب سرمایه‌های خارجی»، عنوان کرد و گفت: «این مزیت با توسعه خطوط ریلی و کشتیرانی کشور با این‌گونه کشورها باید توسعه یابد.»وی پروسهء سرمایه‌گذاری خارجی را «تلفیقی از دو عامل سرمایه و تکنولوژی» دانست و اظهار کرد: «طی دهه‌های ۶۰، ۷۰ و ٨۰ میلادی معنای سرمایه‌گذاری خارجی عمومائ به انتقال دانش فنی محدود بود و لیکن از ابتدای دههء ۹۰ به بعد به تدریج نقش انتقال سرمایه‌ها در کنار انتقال دانش فنی و نیز مطرح شدن بحث‌های تفکیکی این حوزه همچون سرمایه‌گذاری مستقیم و غیرمستقیم خارجی در کنار پیشرفت نسبی کشورها و متوازن شدن دنیا نقش سرمایه مالی محض را در این حوزه پررنگ‌تر ساخته است.»