اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۹ آذر ۱٣۹۱ -  ۲۹ نوامبر ۲۰۱۲

حزب پژاک دین یا آیین را در اصل موضوعی فرهنگی می داند که می تواند کارکردهایی نظیر: برخورداری از تعالیم اخلاقی در جهت ایفای نقش بصورت عامل مدیریتی، اُرگانایز کردن جامعه در برابر حجمه ی تبلیغاتی نیروهای تمدن گرای دولتی و دارای بُعد مادی و معنوی داشته باشد. به دیگر سخن دین را محدود به دنیای پس از مرگ محدود نمی کند و آن را در ارتباط با زندگی اجتماعی و دنیایی امروزی می داند. کما اینکه مسجد در اسلام دوران حضرت محمد مرکز مشورت و حل و فصل دعاوی و مشکلات جامعه ی آن زمان بوده است.
همیشه بیم این وجود داشته است که دین از مقوله ی فرهنگی خود فاصله بگیرد و قالبی سیاسی و قدرت طلب به آن داده شود و خود یه شکل یک مشکل و سرچشمه ی معضل درآید. اسلام سیاسی بمثابه مدل ترکیه در هرجا باشد خطرناک و موجب کشتار انسانها می شود چون با کانونهای قدرت و زراندوزی و نظام سرمایه می تواند در ارتباط باشد.
در بیانیه ای که حزب پژاک در خصوص سالروز واقعه ی عاشورا صادر می کند دولت-ملت شیعی جمهوری اسلامی را بیگانه با اصول عدالت مردم گرایی و خلق گرایی شیعه ی علوی می داند و این مدل را تک گرا، مرکز گرا و یکدست عنوان می کند که آن را مشابه با یک دولت-ملت سکولار و پوزیتیویست قلمداد می کند. همچنین تشیع را مذهبی می داند که سنگ بنایش را حقیقت و عدالت، و جوهره و روحش را حقیقت اسلام نخستین تشکیل می دهد. در ادامه ضمن تسلیت این حادثه ی ناگوار به تمامی شیعیان راستین جهان، امام حسین را پیشوای آزادی خواهان و حق طلبان می داند.
مُدلی که حزب حیات آزاد کوردستان در ارتبط با مقوله ی دین برگزیده است کنفدرالیسم دموکراتیک می باشد که جداسازی دین از دولت به سبک و سیاقی که غربی ها و طرفداران مکاتب غربی آن را پیش می کشند را به بوته ی نقد می گذارد و تاکید می کند که حتی دنیوی ترین نظامهای دولتی و قدرت مدار، همواره از دین به عنوان یک ابزار سود جسته اند و می گوید که آنچه مد نظر ماست یک دین با خصیصه ی فرهنگی و غیر دولتی است.
برای تحلیل این سیستم ناگزیر باید به نوشته های مکتب آپوئیستی برگرفته از تحلیلات عبدالله اوجالان از رهبران کاریزماتیک و پرنفوذ در میان کوردها که خود بانی و موسس این نظام بوده است نظری افکند. می گویند اسلام فرهنگی به تکثر و تنوع باور دارد زیرا ادیان برای قشری محدود ایجاد نشده بلکه همواره ارزش هایی برای کل بشریت در پی داشته است.
نظام کنفدرالیسم دموکراتیک بر مبنای این واقعیت، تمام تنوعات مذهبی و آیینی را که دارای ماهیتی فرهنگی هستند، در خود گنجانده و زمینه ی تعالی دین فرهنگی و نه دین سیاسی شده و قدرت طلب (نظیر اسلام بنیادگرای طالبان، سلفی گری، اسلام گرایی میانه روی حزب عدالت و توسعه ی ترکیه و جمهوری اسلامی ایران) را فراهم می آورد.
در آموزه های پژاک کنفدرالیسم دموکراتیک ضامن اتحاد همه ی تفاوت های گویشی، مذهبی، فکری و عقیدتی است که تمام عناصر فرهنگی خلق را در خود جای می دهد. ولی در عوض، عناصر دولتی شده، آسیمیله شده (استحاله گشته) و قدرت گرایانه را که هیچ سنخیتی با فرهنگ مردم ندارند از آن دوری می جوید. اضافه می کند جای دادن به تنوعات مذهبی در کنفدرالیسم دموکراتیک نوعی سیاسیگزاری مبتنی بر دین سیاسی شده یا عوام فریبی نیست زیرا این نظام خود مردم است نه سیستم قشری نخبه و سرآمد که می خواهند از جامعه تغذیه کنند. ملاک در کنفدرالیسم دموکراتیک داشته های خود مردم است نه آنچه که دولتها به آن تزریق می کنند. به عنوان مثال در کوردستان، علوی بودن، یارسان بودن، شیعه بودن، سنی بودن، ایزدی بودن، یهودی بودن و مسیحی بودن هیچ منافاتی با کورد بودن ندارد اما باید در جبهه ی مردم قرار گرفت نه اینکه به دستگاه ایدئولوژیک و اغواگر دولت وابسته بود. این امر در کنفدرالیسم دموکراتیک کوردستان به خوبی لحاظ شده است اما در سایر گرایشات سیاسی موجود در کوردستان همواره یک طرف قربانی طرف دیگر می شود. (گاه کورد بودن و گاه نوع مذهب)
کوردهای کلهر، لک، فیلی و لُر قربانیان این نوع گرایشات هستند. آنها همیشه برچسب متفاوت بودن خورده اند و تحقیر شده اند. لذا نهایتا دولت از این خلا سوءاستفاده کرده و به عوام فریبی و استحاله ی هرچه بیشتر جامعه ی کورد آن مناطق در درون خود پرداخته است. هنوز هم هوادارن ملی گرایی ابتدایی و سنتی کورد، به راحتی، کورد بودن بسیاری از مناطق را به سخره می گیرند زیرا کورد بودن از منظر آنان تنها کورد سنی مذهب با لهجه ی سورانی است. اینان ماشین خودکار تحقیر و انکار خلق کورد هستند که توسط ذهنیت مرکزگرا و انحصار طلب دولت استارت خورده اند. اما نظام کنفدرالیسم دموکراتیک، انگ و برچسب نمی زند، تحقیر نمی کند و تبعیض قایل نمی شود. همه ی مناطق کوردستان را بدون درگیر شدن با مرزبندی سیاسی دولت در سازمان دهی خود مشارکت می دهد، تفاوت ها را زیبا و قابل احترام می شمارد اما به شدت با هر آنچه در اثر تزریقات عقیدتی (ایدئولوژیک)دولت به جامعه القا گردیده مخالف است.
در فلسفه ی کنفدرالیسم دموکراتیک کوردستان، یک کورد شیعه و علوی که به میهنش کوردستان عشق بورزد و برای آزادی و پیشرفت آن فعالیت کند زیباست و به همان اندازه کورد شیعه و علوی ای که به خدمت نظام ولایت فقیه یا اسلام گرایی میانه رو درآمده باشد زشت و پلید است. ملاک در این نظام اجتماعی، خودشناسی و آزاد شدن شخصیت است حال به کدام گویش صحبت می کند یا مناسک عبادی اش را به کدام مذهب و آیین انجام می دهد فرقی نمی کند. به اندازه ای که به مخالفت با فردگرایی برآمده از نظام کاپیتالیستی می پردازد به بازآفرینی شخصیت های انقلابی ِ کهن و امروزین نمودن آنها می پردازد.
در گریزی به اساس نامه ی حزب پژاک در قسمت ویژگی اعضا بند (و) و بند (ز) یکی از ارکان شخصیت حزبی را لزوم احترام به هویت خلف ها و مبارزه با هرگونه اعمال تبعیض های اتنیکی، دینی و طبقاتی می داند و مخالف با همه شکل بنیادگرایی (فاناتیسم) است اما به هیچ وجه ضد دین نیست و ارزش های اخلاقی و وجدانی جامعه را که در سطح گسترده ای برآمده از دین باشد، رد نمی کند. هرآنچه موجب تحکیم پایه های اخلاقی، وجدانی، اتحاد و تعالی باشد را ارزشمند می داند خواه فلسفه ی زیبا باشد، خواه هنری زیبا و خواه عقیده ای که زیبایی و حقیقت را پاس بدارد.
کنفدرالیسم دموکراتیک، در واقع آنچه از آن خلق است را به خود خلق باز می گرداند. مثلا خلق کرمانشان، لرستان، ایلام و خراسان شمالی تشیع دولتی را نمی خواهند، تشیع مردمی و بومی خودشان که هیچ ربطی به دولت و ارگان های دولتی ندارد را می خواهند کما اینکه کورد بودن آنها با این هویت مذهبی عجین گشته و هیچ کسی حق ندارد آن ها را از این هویت منع کند(منع کردن و تحقیر و انکار تنها ضد دموکراسی بودن را می رساند). آنها با همین هویت خود را در کنفدرالیسم دموکراتیک کوردستان جای خواهند داد و کسی آنها را مجبور نخواهد کرد خود را طور دیگری جلوه دهند تا مقبول قرار گیرند. خلق سنی مذهب سنندج، ارومیه، مهاباد و مریوان نیز نمی خواهند زیر بار ایدئولوژی رسمی جمهوری اسلامی بروند و می خواهند با آیین و رسوم خود زندگی کنند اما به همان اندازه بر اتحاد با هم تباران شیعه ی خود مصر می باشند. کنفدرالیسم دموکراتیک، ضمانت اجرایی چنین موردی است.
سال قبل یادم هست جوانانی از خطه ی کرمانشاه طوماری را نوشته بودند که در آن از احزاب کلاسیک کوردستان بخاطر به حاشیه راندنشان تنها بخاطر مذهبشان که اغلب شیعه هستند انتقاد شدید کرده بودند و در آن زمان هم که حزب پژاک بیانیه تسلیتی در رابطه با واقعه ی ناگوار عاشورا نوشته بود کوردهای شیعه و علوی مذهب با استقبال از این روند به آن پاسخ دادند. این در حالی است که خلق کورد با تمام رنگهایش به مبارزات دموکراتیک خود ادامه می دهد و بر خلاف نظریه های سکولار و دین ستیز هیچ گاه دین را چالشی برای وحدت و یکپارچگی ملل نمی دانند کما اینکه دین فرهنگی می تواند منشا خیر و برکات اخلاقی و انسانی زیادی در جامعه باشد به شرطی که از دست اقتدارگران و سوداگران به نام دین برحذر بماند.

* برگرفته از مقاله ی کنفدرالیسم دموکراتیک، پروزه ای روزآمد برای حل مسئله ی کورد و دیگر خلق های ایران
با قلم ریوار آبدانان