عروس بچه ها: قربانیان بردگی و جنایت علیه بشریت
به مناسبت روز جهانی پایان دادن به بردگی


سهیلا وحدتی


• روز ۱۲ آذر ماه، برابر با ۲ دسامبر، روز جهانی پایان دادن به بردگی است. هنگامی که صحبت از "برده" می شود، چه تصویری به ذهن شما می آید: آیا تصویر دختربچه ده ساله ای که هیچ زنجیری به دست و پایش نیست، و لباس قشنگی هم به تن کرده، به عنوان برده به ذهن تان می رسد؟ ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۱۲ آذر ۱٣۹۱ -  ۲ دسامبر ۲۰۱۲


روز 12 آذر ماه، برابر با 2 دسامبر، روز جهانی پایان دادن به بردگی است. هنگامی که صحبت از "برده" می شود، چه تصویری به ذهن شما می آید: کسی با زنجیر به پایش؟ ... یک سیاه پوست در امریکای صد سال پیش؟...

آیا تصویر دختربچه ده ساله ای که هیچ زنجیری به دست و پایش نیست، و لباس قشنگی هم به تن کرده، به عنوان برده به ذهن تان می رسد؟

دبیرکل سازمان ملل متحد در پیامی که به مناسبت روز جهانی پایان دادن به بردگی صادر کرده، از عروس بچه ها یاد می کند: "دختر بچه ها به زورعروس می شوند، مورد آزار جنسی قرار می گیرند و به عنوان کارگران خانگی استفاده می شود."(1)

عروس بچه ها خودشان هم نمی دانند که در شمار برده های معاصر هستند!

شاید برایتان جالب باشد بدانید در کشور ما، ایران، براساس آمارهای سازمان ثبت احوال (2) هم اکنون:

• صدها هزار عروس بچه وجود دارد.
• تنها در سال 1389، تعداد ازدواج کودکان 10 تا 14 سال 42 هزار واقعه بوده است. (با شمارش عددها از یک به بالا، سعی کنید با هر عدد، برای لحظه ای، در ذهن خود تصویر یکی از این عروس بچه ها را مجسم کنید.)
• در طول سالهای گذشته در هر سال 800 کودک دختر 10 تا 14 سال طلاق گرفته اند. (سعی کنید چهره دختربچه های مطلقه 10 ساله را مجسم کنید.)
• در طول سالهای گذشته هر سال 15 هزار کودک دختر 15 تا 19 سال در کشور طلاق گرفته اند.
• بیش از 37 هزار کودک 10 تا 18 سال مطلقه و بیوه وجود دارد.
• طی چند سال اخیر آمار مربوط به ازدواج کودکان 10 تا 15 سال در کشور بیشتر شده است و به تبع آن طلاق و جدایی نیز در میان کودکان افزایش داشته است
• هم اکنون که شما این را می خوانید، به صدها دختر بچه گفته شده که دوران کودکی شان بسر آمده و بزودی قرار است "عروس" شوند.
• دست اندرکاران اینگونه بردگی معاصر از مصونیت کامل زیر عنوان "شرع" برخوردار هستند.


ازدواج دختربچه ها: اجباری، غیرقانونی و بردگی


تنها دختربچه ها قربانی ازدواج اجباری نیستند، برخی زنان نیز به زور ازدواج می کنند. اما همه دختربچه هایی که ازدواج می کنند، قربانی ازدواج اجباری هستند.

"دختران و زنانی که به زور ازدواج می کنند، تا آخر عمر در ازدواج کلفتی باقی می مانند. آنها از حق واقعی تصمیم گیری درباره آینده شان محروم هستند... بدبختی این دختران و زنان فقط این نیست، گاه بطور روزمره دیگر حقوق بشر آنها به شیوه بردگی خانگی و بردگی جنسی نقض می شود، و آنها از نقض حق بهداشت، آموزش، عدم تبعیض و آزادی از خشونت جسمی، روانی و جنسی رنج می برند."

این بخشی از سخنان گلناره شاهینیان، نماینده ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد درباره اشکال معاصر بردگی، به مناسبت روز جهانی پایان دادن به بردگی است. (3 )

در گزارش مفصلی که گلناره شاهینیان درباره "ازدواج کلفتی" (servile marriage) در ژوئیه 2012 تهیه کرده (4)، از جمله چنین آمده است.

"ازدواج کودکان، که پیوندی است میان دو نفر که سن دست کم یکی از آنها کمتر از حداقل سن ازدواج است، گونه ای از ازدواج اجباری است زیرا که کودک در موقعیتی نیست که تصمیم بگیرد."

وی در این گزارش به کنوانسیون تکمیلی درباره الغای بردگی و خرید و فروش و ترتیبات و عملیات مشابه بردگی اشاره می کند که ایران در سال 1959 بدان پیوسته است.

بر مبنای این کنوانسیون "همه اشکال ازدواج اجباری به عنوان آیین های شبه بردگی تعریف می شود، که همسر را به فردی کاهش می دهد که همه اختیاراتی که با حق مالکیت می آید بروی اعمال می شود."

"براساس حقوق بشر بین المللی، یک کودک نمی تواند تصمیم آگاهانه برای ازدواج بگیرد. از این رو ازدواج کودک اجباری محسوب شده و به عنوان آیین های بردگی وار در کنوانسیون تعریف می شود. حقوق بشر بین المللی، از جمله این کنوانسیون، تعریف حداقل سن ازدواج را ملزم می سازد، و 18 سال را برای حداقل سن توصیه می کند. نماینده ویژه تایید می کند که در برخی کشورها حداقل سن ازدواج زیر 18 سال است. وی همچنین تصدیق می کند که در برخی کشورها استثنا برای ازدواج پیش از رسیدن به حداقل سن قانونی آن کشور قائل می شوند. نماینده ویژه قویا درخواست می کند که اقدامات جدی در چنین مواقعی انجام گیرد تا اطمینان حاصل شود که حقوق کودک بهیچوجه با ازدواج نقض نمی شود."(4)

البته نماینده ویژه نگران ازدواج دخترهای 15 و 16 ساله است که با ازدواج حقوق شان نقض نشود، و نمی داند که ازدواج‌ کودکان زیر 10 سال هم در دادگاه ایرانی به ثبت می‌رسد. (5)


فقر مادی + فقر فرهنگی


دختربچه ها "عروس" نمی شوند، بلکه به "شوهر داده می شوند". یعنی اینکه ازدواج آنها کاملا اجباری است.

حال باید پرسید که پدرومادرها چرا دختربچه های 15 ساله و 10 ساله و حتی کمتر از 10 ساله را شوهر می دهند؟

"فرشید یزدانی، عضو انجمن حمایت از حقوق کودکان مهمترین دلیل ازدواج کودکان 10 تا 15 سال را فقر اقتصادی عنوان و تاکید کرد: فقر مادی خانواده ها منجر به ازدواج کودکان می شود و البته فقر فرهنگی نیز در این خصوص بی تاثیر نیست."

"به گفته یزدانی ، تعداد ازدواج های کودکان به دلیل رسم و رسومات سنتی در مناطق روستایی بیشتر از نقاط شهری است اما براساس آمارها با توجه به مهاجرت روستاییان به شهرها آمار ازدواج کودکان در نقاط شهری 55 درصد و در روستاها 45 درصد است."(۵)

اما مسئولیت دولت در این میان چه می شود؟

دقت کنیم که این آمار مربوط به ازدواج های صیغه ای و بدون ثبت رسمی نیست، و مخفیانه انجام نمی شود. بلکه آماری است که از سازمان ثبت احوال ایران و از طریق دفاتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق آمده است. یعنی به بردگی رفتن این عروس بچه ها بطور رسمی، با جواز قانونی، و زیر نظر حکومتی صورت گرفته که متعهد شده است که

• کنوانسیون حقوق کودک، و
• کنوانسیون تکمیلی درباره الغای بردگی و خرید و فروش و ترتیبات و عملیات مشابه بردگی
را اجرا کند!

حکومتی که تجاوز روزمره به دختربچه ها را زیر عنوان "شرع" قانونی کرده و جواز رسمی برای بردگی جنسی و بردگی خانگی آنها در همه طول عمرشان صادر می کند، متهم اصلی این جنایت است.


این عکس به همراه چند عکس دیگر از عروس بچه ها در افغانستان توجه دنیا را به مساله عروس بچه ها جلب کرد.



پسربچه ها: قربانیان دیگر


پسربچه ها هم قربانی ازدواج زودرس در دوران کودکی هستند. اما تعداد بسیار کمتری را نسبت به دختران تشکیل می دهند. مثلا در برابر 24.5 هزار دختر، 5.5   هزار پسر ازدواج کرده اند.(6)

این نشان می دهد که
یک – تعداد دختربچه های قربانی ازدواج های اجباری بسیار بیشتر از پسربچه هاست.
دو – پسربچه ها با دختربچه های هم سن و سال خود ازدواج می کنند و قربانی تجاوز جنسی نمی شوند، در حالیکه دختربچه ها به مردان بالغ شوهر داده می شوند، یعنی واقعا برده جنسی و برده خانگی می شوند.

البته از حقوق پسربچه ها نیز باید دفاع شود و آنها حق تصمیم گیری برای زندگی خودشان را داشته باشند، آنها هم در ازدواج های کودکی قربانی هستند. اما برای پسربچه ها طلاق گرفتن و ادامه زندگی و ازدواج دوباره و بدست آوردن کنترل روی زندگی شان راحت تر است. اما دختربچه ها نه تنها تعدادشان بس بیشتر از پسربچه هاست، بلکه از همان شب اول قربانی تجاوزهای پی درپی شبانه می شوند، طلاق گرفتن برایشان دشوار و ناممکن است، سلامت روحی و روانی و کنترل زندگی آینده شان حتی رویا هم نمی تواند باشد.


ازدواج کلفتی: بردگی بدون راه فرار


مردی که مادر پیری دارد و نمی تواند از مادرش نگهداری کند، با ازدواج با یک دختربچه براحتی کلفتی را برای مراقبت از مادرش و آشپزی برای خودش به خانه می آورد.

دختربچه می داند که نمی تواند نزد پدرومادرش برگردد، زیرا که آنها او را به "خانه شوهر" فرستاده و به بردگی داده اند. عروس بچه ها می دانند که انتظار هیچگونه حمایت و پشتیبانی از خانواده هایشان را نباید داشته باشند.

اگر دختربچه مثلا دزدیده شده و قربانی قاچاق انسان برای تن فروشی شده بود، شاید راحت تر می بود زیرا می دانست که دزدیده شده، حقوق اش نقض شده، پدر و مادرش دنبالش می گردند، و امید به فرار می داشت و دنبال راه فرار می گشت. اما دختربچه ای که "عروس" شده هیچ امید و راه فراری ندارد!

دختری که زود ازدواج می کند، معمولا از حق تحصیل هم محروم می شود. دور از دوستان هم سن و سال خودش در "خانه شوهر" تنها و بدون یاور می ماند. کودکی که پدرو مادرش او را "شوهر داده" اند و از آنها دیگر انتظار پشتیبانی ندارد، اگر دوستانی می داشت که حرف او را درک کرده و درد او را می فهمیدند دست کم می توانست تکیه گاهی در زندگی داشته باشد. اما با محروم شدن از تحصیل، دختربچه از دوستان و هم سن وسالان خودش هم دور می شود. یعنی نه تنها کودکی اش از او گرفته می شود، بلکه دوستانش هم از او گرفته می شوند و او خود را تک و تنها در "خانه شوهر" می یابد، با یک دنیا وظیفه! از وظیفه رفت و روب و آشپزی گرفته تا وظایف جنسی شبانه و بارداری و بچه داری.

"براساس کنوانسیون تکمیلی بردگی، کشورهای عضو موظف هستند که به نهادها و آیین های بردگی وار، مانند ازدواج کلفتی، پایان دهند. استثنایی هم برای موقعیت هایی که در آن بردگی ادامه می یابد، وجود ندارد.” (۴)


آسیب های روانی و اجتماعی


خبرهای مربوط به "خودکشی" و "خودسوزی" و "شوهرکشی" زنان را یادتان می آید؟

شما اگر جای دختربچه ای بودید که کودکی تان دزدیده شده بود، طعم لذت جنسی را هرگز حس نکرده بودید، زیر دست مردی افتاده بودید که مرتب به شما تجاوز می کرد و از رابطه جنسی متنفر بودید و چاره نداشتید، کسی که شبها به شما تجاوز می کرد روزها هم شما را کتک می زد، شما را باردار می کرد و بچه اش را بزرگ می کردید، ولی باز هنوز احترامی برای شما قائل نبود، و پشتیبانی در زندگی نداشتید، کسی حرفتان را نمی فهمید، و ... و ... و... هنگامی که درک می کردید که زجر می کشید، ولی زندگی شما هرگز بهتر از این نخواهد شد، چه احساسی می داشتید؟

عروس بچه ها دچار افسردگی و بیماری های روانی می شوند و گاه دست به خودکشی و شوهرکشی و خودسوزی می زنند، گاه از خانه فرار می کنند، یا با مرد دیگری رابطه پیدا کرده و قربانی قتل ناموسی می شوند. بسیاری از آنها هم می سوزند و می سازند.


آسیب های بهداشتی


گذشته از همه آسیب های روانی و اجتماعی که پیامد ازدواج های کودکی است، مسائل بهداشتی جدی نیز وجود دارد که سلامت و زندگی عروس بچه ها و کودکان آنها را تهدید می کند.

عروس بچه در هنگام آمیزش جنسی یا زایمان ممکن است دچار "افضاء" شود یعنی جداره مهبل یا رحم پاره شود و حتی به پارگی مثانه و روده هم بیانجامد. در نتیجه، شاش و مدفوع وی همواره از طریق مهبل به بیرون نشت می کند و بوی گند همراه وی خواهد بود. برای درمان این وضعیت، عمل جراحی باید روی وی انجام گیرد.(7)

دختربچه ای که بدنش آمادگی بارداری را ندارد، در پی بارداری و شیردادن رشد خودش آسیب می بیند و سلامت اش در معرض خطر قرار می گیرد.

کودکان عروس بچه ها نیز در معرض خطر هستند. شانس مرگ و میر در میان نوزادان عروس بچه ها دو برابر میزان مرگ و میر معمولی نوزادان زیر یک سال است.(4)

این آسیب ها درحالی اتفاق می افتد که کنوانسیون حقوق کودک دولت های عضو، از جمله ایران، را موظف می سازد که از سلامت جسمانی و روانی کودکان حمایت کرده و از طریق قانون گذاری آنها را از بهره برداری جنسی محافظت کنند.


موازین بین المللی، و تعهدهای کشور ایران


وظیفه دولت ها در محافظت از کودکان در برابر خشونت، حفاظت در مقابل پدر و مادر و سرپرست را نیز شامل می شود.(4)

• کنوانسیون حقوق کودک، که دولت ایران هم آن را تصویب کرده، در ماده 2 حق کودکان را در رهایی از تبعیض، از جمله بر اساس سن و جنس، به رسمیت می شناسد. و در ماده 24 بند 3 چنین می گوید:
"کشورهای عضو باید همه اقدامات مناسب و موثر را به منظور پایان دادن به آیین های سنتی که به سلامت کودکان آسیب می زند، انجام دهند."
و در ماده 34 چنین بیان می دارد:
"کشورهای‌ طرف‌ کنوانسیون‌ متقبل‌ می‌شوند که‌ از کودکان‌ در برابر تمام‌ اشکال‌ سوءاستفاده‌ها و استثمارهای‌ جنسی‌ حمایت‌ کنند. بدین‌منظور، کشورهای‌ فوق‌ خصوصاً اقدامات‌ ملی‌، دو و چند جانبه‌ را در جهت‌ جلوگیری‌ از موارد زیر به‌ عمل‌ می‌آورند.
الف‌) تشویق‌ یا وادار نمودن‌ کودکان‌ برای‌ درگیری‌ در هر گونه‌ فعالیتهای‌ جنسی‌."(8)


• کنوانسیون تکمیلی درباره الغای بردگی و خرید و فروش و ترتیبات و عملیات مشابه بردگی(9)، که ایران بدان پیوسته است (10)، در ماده 1 چنین بیان می دارد:

"هر کشور عضو این کنوانسیون باید همه قوانین لازم و قابل اجرا و اقدامات دیگر را انجام دهد تا به طور تدریجی و هرچه سریعتر، نهادها و آیین های زیر، در جاییکه هنوز وجود دارند، بطور کامل ترک و یا پایان داده شود، چه تعریف بردگی در ماده 1 از پیمان نامه بردگی امضا شده در 25 سپتامبر 1926 شامل آنها باشد یا نباشد.
[…]
(پ) هر نهاد یا آیینی که در آن:
(i) یک زن، بدون حق امتناع، در ازای مبلغی پول یا مانند آن به پدر و مادر، سرپرست یا خانواده وی یا هر انسان یا گروه دیگر، به همسری داده می شود یا قول داده می شود ؛ یا
(ii) یک زن پس از مرگ همسرش می تواند به عنوان ارث به فرد دیگری برسد؛
(iii) هر نهاد یا آیینی که بواسطه آن یک کودک یا فرد جوان زیر سن 18 سال، توسط یک یا هر دو تن از دو پدر و مادر طبیعی خودش یا توسط سرپرست اش یا فرد دیگری، در ازای چیزی یا هیچی، به خاطر بهره وری از آن کودک یا فرد جوان یا کارش، داده شود."

• ﭘﺮوﺗﻜﻞ اﻟﺤﺎﻗﻲ ﭘﻴﻤﺎنﻧﺎﻣﻪ ﺣﻘﻮق کودک درﺑﺎرﻩ ﺧﺮﻳﺪ و ﻓﺮوش کودکان، تن ﻓﺮوﺷﻲ کودکان و هرزه نگاری کودکان (11)، که در سال 2007 توسط ایران امضا شده (12)، در ﻣﺎدﻩ ١ و ٢چنین بیان می دارد:
" ﻣﺎدﻩ ١
کشورهای ﻋﻀﻮ، ﺧﺮﻳﺪ و ﻓﺮوش کودکان، تن فروشی کودکان و هـﺮزﻩﻧﮕـﺎری کودکان را ﺁﻧﮕﻮﻧـﻪ که در اﻳـﻦ ﭘﺮوﺗﻜﻞ ﺁﻣﺪﻩ اﺳﺖ ﻣﻨﻊ خواهند کرد.
ﻣﺎدﻩ ٢
در اﻳﻦ ﭘﺮوﺗﻜﻞ:
(اﻟﻒ) ﺧﺮﻳﺪ وﻓﺮوش کودکان ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ هرﮔﻮﻧﻪ اﻗﺪام ﻳﺎ ﻣﻌﺎﻣله ای اﺳﺖ که ﻓﺮدی ﻳﺎ ﮔﺮوهی از اﻓﺮاد، کودکی را در ازای ﻣﺒﻠﻐﻲ و ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻪ دﻳﮕﺮی ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻴﻜﻨﺪ؛
(ب) ﺧﻮدﻓﺮوﺷﻲ کودکان ﺑـﻪ ﻣﻌﻨـﻲ اﺳـﺘﻔﺎدﻩ از کودکان در ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬـﺎی ﺟﻨﺴـﻲ در ازای ﭘﺮداﺧـﺖ وﺟـﻪ و ﻳـﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻳﮕﺮ اﺳﺖ."

• سند دیگر سازمان ملل متحد با عنوان "توصیه درباره رضایت با ازدواج ، حداقل سن برای ازدواج و ثبت ازدواج‌ها" (13) در اصل دوم بیان می دارد که:
"کشورهای عضو به منظور تعیین حداقل سن برای ازدواج، که در هر حال نباید کمتر از 15 سال باشد، باید اقدام قانونی به عمل آورند؛ ازدواج هیچ شخص کمتر از این سن نباید به هیچ وسیله به صورت قانونی به ثبت برسد مگر در شرایطی که مقامی صالح به دلایل جدی، به نفع زوجی که قصد ازدواج دارند با ازدواج آنان موافقت کرده باشد."

• قطعنامه "دختر بچه" (The Girl Child) مصوب دسامبر 2011 مجمع عمومی سازمان ملل متحد (14) نیز روی حقوق بشر دختربچه ها تاکید کرده و وظایف دولت ها را در زمینه ترویج و حمایت از این حقوق بر می شمرد.

در این قطعنامه، مجمع عمومی روی فراخوان اش برای پایان دادن به سنت ها و مراسم آسیب زا، مانند ازدواج زودرس واجباری، تاکید می کند و همه کشورها را فرا می خواند که اقدامات لازم را به منظور ریشه یابی مساله ازدواج های زودرس و اجباری انجام دهند و انجام یک سری اقداماتی را، مانند فعالیت های آموزشی برای رشد آگاهی درباره جنبه های منفی ازدواج کودکان و ازدواج های اجباری، به عهده گیرند. قطعنامه از همه کشورها می خواهد که قوانین را تصویب و بطور کامل اجرا نمایند تا ازدواج تنها با رضایت کامل و آزادانه ی دو نفر که قصد ازدواج دارند صورت گیرد. افزون بر آن، از دولت ها می خواهد که قوانین مربوط به حداقل سن برای رضایت و حداقل سن برای ازدواج را تصویب و بطور کامل اجرا نموده و در صورت نیاز، حداقل سن ازدواج را بالا ببرند.

"مثل همه اشکال بردگی، برای برخورد رودررو با این مساله، ازدواج کلفتی باید غیرقانونی شود. اما مهم است توجه کنیم که شیوه برخوردی که فقط روی جرم شناختن این عمل تکیه کند نمی تواند در مبارزه با ازدواج های کلفتی بطور موثر موفق باشد."(3)

اما پایان دادن به ازدواج کودکان کافی نیست. برنامه هایی باید در حمایت از قربانیان ازدواج کلفتی به اجرا در آید که برای آنها مثلا خانه امن (در برخی موارد برای دراز مدت)، کمک حقوقی (بویژه برای کودکان قربانی)، غرامت مالی پس از طلاق و امکان ادامه تحصیل فراهم شود.(4)

در سال آینده قرار است که کمیته رفع هرگونه تبعیض علیه زنان و کمیته حقوق کودک روی پیشنهادهای مشترک برای پایان دادن به سنت ها و آیین های آسیب زا به دختربچه ها با هم کار کنند. امید است که این همکاری مشترک تاثیر هم نیروزایی بر روند ترویج و حمایت از حقوق دختربچه ها و مبارزه علیه بردگی آنها داشته باشد.


حکومت جمهوری اسلامی: مروج بردگی معاصر


آیا ایران به وظایف خویش در زمینه دفاع از حقوق کودکان که با امضا کردن سندهای بین المللی بدانها متعهد شده است، عمل می کند؟

خیر، حکومت جمهوری اسلامی ایران نه تنها برای پایان دادن به ازدواج کودکان که یکی از اشکال بردگی معاصر است تلاشی نمی کند، بلکه آن را به اسم "شرع" ترویج هم می کند.

در ایران سن ازدواج برای دختر 13 سال و برای پسر 15 سال است. اما دادگاه در شرایط خاص می تواند اجازه ازدواج را در سن پایین تر هم صادر کند. شرم آور است که آمار ازدواج های کودکان زیر 10 سال در کشور با آمار ازدواج‌های افراد کمتر از 15 سال جمع می شود!(5)

"بنابر اظهارات مدیرکل آمار، اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال ازدواج‌ کودکان زیر 10 سال در کشور پس از مراجعه به دادگاه و طی کردن فرآیند قانونی و با اخذ مجوز از دادگاه به ثبت می‌رسد."(5)

جالب اینکه همین آقای مدیرکل تلاش در توجیه ازدواج کودکان زیر 10 سال هم دارد تا گناهی متوجه او و اداره ثبت احوال ایشان نباشد: "اگر ازدواج زیر 10 سالگی انجام شود، مسلما فرآیند قانونی خود را طی کرده است و سازمان ثبت احوال تنها به عنوان آخرین حلقه زنجیره‌ای که باید اعلامیه ازدواج و طلاق را به ثبت برساند این اقدام را انجام می‌دهد."(5)

کشورهای غربی چگونه به ازدواج عروس بچه ها نگاه می کنند؟

در سال 2005، مجمع پارلمانی شورای اروپا قطعنامه 1368 را درباره ازدواج های اجباری و ازدواج های کودکان تصویب کرد. مجمع ازدواج اجباری را چنین تعریف کرد "پیوند دو نفری که دست کم یکی از آنها رضایت کامل به ازدواج نداده است." این مجمع ازدواج کودک را چنین تعریف کرد "پیوند دو نفر که دست کم یکی از آنها زیر سن 18 سال است."(4)

در امریکا نه تنها ازدواج، بلکه هرگونه رابطه جنسی فرد بالای 18 سال با کودک زیر 18 سال، ولو با رضایت آن کودک، جرم شناخته شده و قابل پیگرد و مجازات زندان است، مگر در موارد خاصی که دادگاه به خاطر کودک اجازه ازدواج وی را صادر کند.


نتیجه گیری


دولت جمهوری اسلامی البته مسئول و تقصیرکار است، ولی نقش ما چه می شود؟
چرا ما به اصطلاح روشنفکران ایرانی در مقابل این آیین رایج بردگی معاصر در کشورمان سکوت کرده ایم؟
آیا پذیرفته ایم که ازدواج "شرعی" یک سنت مذهبی و قابل احترام است؟
آیا از آنجایی که زنان مسنی را در میان خویشان و آشنایان دیده ایم که در بچگی "عروس" شده و به "شوهر داده" شده اند و حالا سنی ازشان گذشته و به آنها در زندگی مان عادت کرده ایم، مساله "عروس بچه"ها را زیر سوال نمی بریم؟
آیا به حق پدر و مادر در "شوهر دادن" دختربچه هایشان احترام می گذاریم؟
آیا فقر مادی و فقر فرهنگی این پدرومادرها را درک می کنیم و از این رو به آنها اجازه می دهیم که بچه ها را به بردگی بدهند؟
چرا هرگز به سنت "شیربها" اعتراض نکرده ایم و نگفته ایم که پدرومادر حق ندارند هیچگونه پولی در هنگام ازدواج دختر-بچه هایشان دریافت کنند؟ آیا نمی دانسته ایم که "شیربها" در حقیقت بهای خرید یک برده جنسی و کلفت است که به پدر و مادر "عروس" پرداخت می شود؟

دنیا در مبارزه با بردگی به پیش می رود، و ما بایستی هنوز تلاش کنیم تا شیوه های معاصر بردگی را در جامعه خودمان شناسایی کنیم، از آنها فاصله فرهنگی بگیریم تا بتوانیم آسیب های وارده از آنها را به کودکان و جامعه ارزیابی کرده و برای پایان دادن به آنها مبارزه کنیم. باید بجنبیم تا از قافله ی مبارزه علیه بردگی عقب نیافتیم.

"پیشرفت قانون بین المللی تایید کرده است که بردگی یک جنایت علیه بشریت است و از این رو، هیچ فرهنگ، سنت یا آئین مذهبی نمی تواند در توجیه ازدواج کلفتی بکار گرفته شود."(4)


1. پیام دبیرکل سازمان ملل متحد به مناسبت روز جهانی پایان دادن به بردگی
www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=49465

2. خبرگزاری مهر
افزایش آمار ازدواج و طلاق کودکان / ازدواج 42 هزار کودک 10 تا 14 سال
www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=1656133

3 -
SPECIAL RAPPORTEUR ON CONTEMPORARY FORMS OF SLAVERY MARKS INTERNATIONAL DAY FOR ABOLITION OF SLAVERY
www.unog.ch/unog/website/news_media.nsf/(httpNewsByYear_en)/F55BE9A81CD56CA3C1257AC5005A8233?OpenDocument

4 -
Report of the Special Rapporteur on contemporary forms of
slavery, including its causes and consequences,
Gulnara Shahinian
daccess-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/G12/151/67/PDF/G1215167.pdf?OpenElement
(accessed 1 Dec 2012)

5- تارنمای تابناک
www.tabnak.ir/fa/news/262456

6- تارنمای باشگاه خبرنگاران
www.yjc.ir/fa/news/4070747

7- با واژه افضا آشنا شویم- فمینیسم با واژه ها حرکت می کند/ سهیلا وحدتی
www.soheila.org/index.php/site/comments/fistula

8- کنوانسیون حقوق کودک
www2.ohchr.org/english/law/crc.htm

9 -
Supplementary Convention on the Abolition of Slavery, the Slave Trade, and Institutions and Practices Similar to Slavery
www2.ohchr.org/english/law/slavetrade.htm

10- مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد - تهران
www.unic-ir.org/p2unic.php?pg=19

11 - ﭘﺮوﺗﻜﻞ اﻟﺤﺎﻗﻲ ﭘﻴﻤﺎنﻧﺎﻣﻪ ﺣﻘﻮق کودک درﺑﺎرﻩ ﺧﺮﻳﺪ و ﻓﺮوش کودکان، تنﻓﺮوﺷﻲ کودکان و هرزه نگاری کودکان
www.unic-ir.org/hr/hr44.pdf

12- United Nations Treaty Collection
treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_no=IV-11-c&chapter=4&lang=en

13- توصیه درباره رضایت با ازدواج ، حداقل سن برای ازدواج و ثبت ازدواج‌ها
www.unic-ir.org/hr/marriage2.html

14- قطعنامه دختربچه
www.un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=%20A/RES/66/140

توضیح: همه تارنماهای منبع در تاریخ 1 دسامبر 2012 بازدید شده است.