• با شروع سال جدید و آغاز دور دوم ریاست جمهوری باراک اوباما چند پرونده فوری بر روی میز کار او قرار می گیرند که از جمله مهمترین آنها می توان پرونده هسته ای ایران، جنگ داخلی سوریه و مساله فلسطین را نام برد. غیر از مساله اتمی که مشکل مخصوص ایران است در دو مورد دیگر یعنی جنگ داخلی سوریه و مساله فلسطین نیز ایران طرف دعوای آمریکاست ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۲۰ دی ۱٣۹۱ -  ۹ ژانويه ۲۰۱٣

با شروع سال جدید و آغاز دور دوم ریاست جمهوری باراک اوباما چند پرونده فوری بر روی میز کار او قرار می گیرند که از جمله مهمترین آنها می توان پرونده هسته ای ایران، جنگ داخلی سوریه و مساله فلسطین را نام برد. غیر از مساله اتمی که مشکل مخصوص ایران است در دو مورد دیگر یعنی جنگ داخلی سوریه و مساله فلسطین نیز ایران طرف دعوا ی آمریکاست بدینجهت می توان گفت که سال جدید با رو در روئی ایران و امریکا شروع می شود اما هم آمریکا و هم جمهوری اسلامی ایران مشکلات استراتژیک دیگری نیز دارند که در روابط این دوبا یکدیگر تاثیر می گذارند . بعضی از مفسرین فرانسوی سال ۲۰۱٣ را سال ایران می نامند و منتظرتحولات جدی درایران هستند.

در صحنه جهانی رقابت تهاجمی چین با امریکا و اینکه در سال های آینده مرکز رقابت های بین المللی از خاورمیانه به دریای چین منتقل می گردد باعث می شود که آمریکا توجه اصلی خود را به تحولات آسیای جنوب شرقی معطوف سازد و در فکر وارد شدن در درگیری دیگری در خاورمیانه نباشد .

در رقابت های منطقه ای، ایران از طرف اتحادیه عرب تحت فشار است . شکل گیری ائتلاف سنی در میان کشور های اتحادیه عرب به اتکاء جمعیت ٨۶ میلیونی مصر و دولار های نفتی عربستان سعودی و نزدیکی عربستان به قطر برای مقابله با رشد قدرت شیعه درمنطقه خاورمیانه که فعلا صحنه درگیری آن درسوریه قرار دارد ، موجودیت جمهوری اسلامی درایران راتهدید می کند . از طرف دیگر تحریم های بین المللی اقتصاد ایران را درآستانه فرو پاشی قرار داده است و تنها راه کم کردن فشار ها و کاستن از تحریم ها مذاکره با آمریکاست .

در چنین شرایطی مثلث اختلافات آمریکا با چین - اختلافات ایران با اتحادیه عرب- واختلافات آمریکابا ایران می توالند سناریوهای متعددی را در سال ۲۰۱٣ برای جمهوری اسلامی بوجود بیاورند . درزیرکوشش می شود سه سناریو که زمینه مادی برای شکل گیری آنها بچشم می خورد بطورمختصر توضیح داده شوند :

۱ - سناریوی حفظ وضعیت موجود

جمهوری اسلامی برای حفظ وضع موجود با تغییرات جزئی وارد مذاکره با آمریکا و کشور های ۱+۵ می شود مساله اتمی را کجدار ومریز نگهمیدارد درعین حال حضور نظامی خود رادرسوریه حفظ می کند وسعی می کند از سقوط رژیم بشار اسد جلوگیری نماید تا تعادل قوا درمنطقه بضرر رژیم جمهوری اسلامی تغییر نکند . تلاش می کند بیشتر به چین وروسیه نزدیک شود . در داخل کشور برای یکپارچه کردن حاکمیت و حل اختلافات درونی به شیوه معمول خود یعنی حذف مخالفان از قدرت می پردازد وانتخابات مهندسی شده ریاست جمهوری را برگزار می کند و می کوشد فرد مورد نظر رژیم را که در ضمن مورد قبول آمریکا نیز باشد بعنوان رئیس جمهور بعدی انتخاب کند شخصی نظیر قالی باف ویا مشابه وی با ظاهرمعقول وکمترتشنج آفرین. همچنین با تشدید جو پلیسی از بروزاعتراضات عمومی جلوگیری می کند و مشکلات جنبی دیگررابا استفاده از ذخایر ارزی خود مدیریت میکند . جمهوری اسلامی استراتژی دراز مدت ندارد و کارش خریدن زمان و اتخاذ سیاستهای مقطعی است.

آمریکا نیز علائمی نشان می دهد که نمایانگر سیاستهای اوباما برای حفظ وضع موجود با تغییرات جزئی بنفع آمریکا درسال جدید است. آمریکا درحین تشدید تحریم ها علیه جمهوری اسلامی از سیاست شلاق و شیرینی استفاده می کند و مرتب حل اختلافات از راه گفتگو با ایران را مطرح می کند اوباما می کوشد اعتبار جایزه نوبل صلح خود را حفظ کند دراین رابطه انتخاب جان کئری بوزارت خارجه ، نامزد کردن چوک هیگل به وزارت دفاع و جان برانان برای ریاست سیا از آن جمله هستند . جان کئری کاندیدای حزب دموکرات برای ریاست جمهوری درمقابل جورج بوش بود . وی درویتنام جنگیده واکنون مخالف جنگ و طرفدار سر سخت حل اختلافات از راههای دیپلماتیک است و درمقایسه با هیلاری کلینتون مواضع نرم تری دارد .
چوک هیگل ۶۶ ساله سناتور سابق نبراسکا از حزب جمهوری خواه که او نیز درویتنام مدال گرفته صلح طلب است و تنها سناتور جمهوریخواه بود که با جنگ عراق مخالفت کرد وی منتقد لابی یهودی درآمریکا بوده وبهمین جهت از طرف آنها به یهودی ستیزی متهم شده است .چوک هیگل نسبت به ایران آسان گیرو نسبت به اسرائیل سخت گیراست . نامزد کردن وی به وزارت دفاع با استقبال ایران مواجه شده وسخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی گفته انتخاب او می تواند راه گفتگو با امریکا را باز کند .
جان برایان ۵۷ ساله بعد از بیست وپنج سال کارحرفه ای درسازمان سیا طی چهار سال گذشته مشاور مخصوص اوباما برای مبارزه با تروریسم بوده نقشه حذف بن لادن را اوطراحی کرده و درمطبوعات آمریکا به آقای درون معروف است زیرا استفاده ازهواپیماهای بدون سرنشین راگسترش داده و جنگ پنهانی واطلاعاتی را به عملیات نظامی و لشکر کشی ترجیح داده است .

نئوکنسرواتورها که هیچ یک یونیفرم نظامی نپوشیده اند این اکیب را قبول ندارند اما نباید درباره اکیپ جدید باراک اوباما دچار توهم شد زیرا اگر روزی آنان بناچار مجبور به استفاده از نیروی نظامی بشوند کارشان حرفه ای ونابود کننده خواهد بود .
تحولات اخیر منطقه شانس این سنایو را کاهش می دهد . نقش اسرائیل در روابط ایران و امریکا، سقوط بشار اسد و حوادث پیش بینی نشده دیگرمی توانند این سناریو را عقیم سازند.

۲ – سناریوی شکست و تسلیم

قدرت گیری اسلام سنی درمنطقه خاورمیانه با شرایطی که بهار عربی بوجود آورده است و اتحاد ترکیه و عریستان و مصر موفق می شوند حکومت بشار اسد را سرنگون سازند و هلال شیعه را در سوریه بشکنند وژئو پلیتیک منطقه را عوض بکنند و بدنبال آن به تغییرات جدی در عراق اقدام نمایند و دست جمهوری اسلامی را از دخالت درامور عراق کوتاه کنند و با تقویت سنی ها قدرت را در عراق متعادل سازند . روی کار آوردن حکومت سنی در سوریه با بازکشت وشرکت طالبان در حکومت افغانستان با کمک ارتش پاکستان و حمایت مالی عربستان تکمیل می گردد . جمهوری اسلامی اینبار نه توسط آمریکا بلکه توسط رقبای منطقه ای و دشمنان ایدئولوژیک خود محاصره می شود .شکست سیاستهای خارجی اختلافات درونی حکومت جمهوری اسلامی راتشدید می کند و اعتراضات عمومی شروع می شود احتمال شکاف در راس حاکمیت و کودتاهای جناحی بیشتر می شود در چنین شرایطی علی خامنه ای راهی به غیر از نوشیدن جان زهر و پزیرش شکست نخواهد داشت و اگر بخواهد بقای جمهوری اسلامی را برای مدتی دیگر تضمین کند بهترین گزینه اش این خواهد بود که با دادن نفت وگازو امتیازات سیاسی به دولت ترکیه نزدیک شود و مواضع جمهوری اسلامی را نسبت به دولت اسرائیل تعدیل نماید . اینهمه یعنی دست برداشتن از شعار های توخالی و آتش زدن پرچم این و آن وحمایت ازگروههای تروریستی، جمهوری اسلامی را با تحولات پیش بینی نشده مواجه می سازد . اتحاد با ترکیه به یک معنی رفتن به زیر حمایت ناتو می باشد ودرآنصورت توقف تلاش برای دستیابی به بمب اتمی الزامی خواهد بود زیرا عبداله گل رئیس جمهور ترکیه درمصاحبه با نشریه فارین افرز گفته است « ترکیه تحمل نخواهد کرد که همسایه ها سلاحی داشته باشند که ترکیه آن سلاح را ندارد».

٣ - سنایوی سازش با آمریکا

توافق سیاسی با دولت آمریکا و حل اختلافات موجود وبر قراری روابط عادی دیپلماتیک بین دوکشور طی سی وسه سال گذشته همواره درمیان دوراندیشان جمهوری اسلامی مطرح بوده است اما روحانیون حاکم یقین داشته اند که جمهوری اسلامی با داشتن روابط عادی با امریکا نمی تواند دوام پیدا کند وتئوریسین های جمهوری اسلامی می گفتند و می گویند که وقتی رابطه نداریم هرچه فریاد داریم بر سر آمریکا می کشیم و تمام نابسامانی ها را نیز ناشی از توطئه های امریکا می نامیم در صورتی که اگررابطه دیپلماتیک عادی داشته باشیم مجبوریم عرف دیپلماتیک و احترام متقابل را حفظ کنیم و به قوانین بین المللی احترام بگذاریم درآنصورت آمریکا واروپا با زیرکی و با استفاده از شیوه هائی که ما آن شیوه ها را بلد نیستیم درمدت کوتاهی جمهوری اسلامی را سرنگون خواهند کرد و نیروی دلخواه خود رادر ایران روی کار خواهند آورد .این تئوری غالب درجمهوری اسلامی درتمام طول عمررژیم بوده است بویژه که رهبر جمهوری اسلامی شدیدا به تئوری توطئه اعتقاد دارد و کوچک ترین انتقاد از رژیم را توطئه آمریکا و استکبار جهانی می نامد و اما بنظر میرسد این مرحله در حال سپری شدن است . اگر روحانیون به این نتیجه برسند که برای خروج از بحرانی که در آن گرفتار هستند با برقراری رابطه با آمریکا از انتقام مردم درامان می مانند وآمریکا با کوتاه آمدن روحانیون حاکم از تقصیرات آنها می گذرد و نقض حقوق بشر وجنایاتی که توسط جمهوری اسلامی انجام گرفته است را فراموش می کند درآنصورت دست دوستی بطرف امریکا دراز خواهند کرد بویژه که طبقه تازه بدوران رسیده که از غارت بیت المال فربه شده درجستجوی راه حفظ ثروت اندوخته شده و تداوم سروری خود در کشوراست .

سازش با جمهوری اسلامی برای آمریکا نیزمفید خواهد بود زیراپاکستان دیگردوست آمریکا محسوب نمی شود و با دادن پایگاه مجهز نظامی به چین در بندر گواترکه مسلط بر تنگه هرمز است عملا رو در روی آمریکا قرار گرفته است اتحاد چین ، پاکستان وعربستان همراه با ائتلاف سنی در منطقه می تواند موجودیت اسرائیل را درآینده تهدید کند لذا آمریکا به اتحاد با ایران شیعه احتیاج دارد تا هم از افتادن صد درصد ایران بدامن چین و روسیه جلوگیری کند و هم اهرم قدرتمندی برای مهار اسلام سنی دراختیار داشته باشد تا بتواند ازاین طریق ضمن تضمین امنیت اسرائیل، تسلط خود را بر منابع انرِژی خاورمیانه حفظ کند .

مساله مذاکره با آمریکا که درگذشته تابو محسوب می شد اکنون موضوع خطبه های نماز جمعه شده است و این بار آمریکا و اروپا که می بینند آثار تحریم ها نمایان شده است عجله ای برای شروع مذاکرات ندارند زیرا گذشت زمان به ضرر جمهوری اسلامی عمل می کند. در همین رابطه حسین موسوی از مذاکره کنندگان سابق جمهوری اسلامی در مذاکرات اتمی روز ششم ژانویه مقاله ای در روزنامه اینتر ناشنال هرالد تریبون منتشر کرده و از اوباما خواسته بود که آبروی جمهوری اسلامی را درنظر بگیرد. موسوی به اوباما پیشنهاد کرده است که معانی دو لغت «مصلحت» و «آبرو» را یاد بگیرد زیرا اینها کلید درک طرف ایرانی در مذاکره می باشند.
داستان آبرو نیز مانند فتوای خامنه ای در باره اتم باعث انبساط خاطر و تفریح سیاستمداران غربی است.

ماشااله رزمی ٨ ژانویه ۲۰۱٣ – پاریس