• دوران ریاست جمهوری "فرانسوا اولاند" در فرانسه به همان نسبت که در حوزه سیاست داخلی با دوران "نیکلای سارکوزی" رئیس جمهوری سابق این کشور متفاوت است، در حوزه سیاست خارجی به نظر می رسد کپی برابر اصل سیاست های تهاجمی سلف خویش است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۲۹ دی ۱٣۹۱ -  ۱٨ ژانويه ۲۰۱٣

دوران ریاست جمهوری "فرانسوا اولاند" در فرانسه به همان نسبت که در حوزه سیاست داخلی با دوران "نیکلای سارکوزی" رئیس جمهوری سابق این کشور متفاوت است، در حوزه سیاست خارجی به نظر می رسد کپی برابر اصل سیاست های تهاجمی سلف خویش است. تحرکات فرانسه هم اینک در منطقه خاورمیانه و آفریقا حتی از دوران سارکوزی نیز تهاجمی تر و تا حدود زیادی به طور یکجانبه با گرته برداری طنزآمیز از مدل آمریکایی جورج بوش پسر قابل مقایسه می باشد. در این مدت دولت اولاند در زمینه بحران سوریه در خط مقدم دیپلماسی مبتنی بر زور و اعمال فشار در حوزه کشورهای غربی قرار گرفته است و در طول روزهای اخیر نیز قبل از اینکه شرکای اروپایی و متحدین بین المللی خود را به دنبال داشته باشد، حمله به استقلال طلبان "طوارق" و شورشیان اسلامگرای "انصارالدین" در شمال کشور "مالی" را در حمایت از دولت "ترائور دیونکوندا" رئیس جمهوری موقت این کشور آغاز کرد. هم زمان با حملات هوایی ارتش فرانسه به شورشیان مالی، یک تیم کماندویی واکنش سریع فرانسوی با هیلی کوپتر حمله ی غافلگیرکننده یی را به تروریست های گروه "الشباب" در سومالی برای نجات "دونی الکس" مامور اطلاعاتی و گروگان در دست این گروه انجام دادند که به شکست انجامید. بنا بر گزارش رسمی که توسط "ژان ایو لو دیربان" وزیر دفاع فرانسه در روز شنبه ۱۲ ژانویه ارائه شد در این حمله که به کشته شدن ۱۷ تروریست الشباب منجر شد، گروگان فرانسوی توسط زندانبانان خود به قتل رسید و یک سرباز کشته و یک نظامی دیگر نیز مفقود شده است. این در حالی است که سخنگوی الشباب ضمن تاکید بر اسارت سرباز مفقود شده فرانسوی گفته است که دونی الکس هنوز زنده و زخمی شده است و در طی دو روز آینده سرنوشت وی تعیین شده و مسئولیت آن با دولت فرانسه خواهد بود. این سخنگو همچنین فرانسه را تهدید به اقدامات متقابل کرده و می گوید از این پس هیچ کجای جهان اسلام برای مردم این کشور امن نخواهد بود. همچنین یکی از سخنگویان شاخه القاعده مغرب در موریتانی در پیامی در وب سایت این گروه ضمن مقایسه حمله به مالی با شروع یک جنگ صلیبی گفته است "اگر فرانسه به عملیات خود ادامه دهد گور سربازان خود را کنده است". حمله نیروی هوایی فرانسه به مالی در طی دو روز که منجر به کشته شدن یک خلبان هیلی کوپتر فرانسوی شد، توانست شورشیان را از شهر "کونا" به عقب رانده و بیش از ۱۰۰ تن از آنان را به قتل برساند. آقای اولاند ضمن تاکید بر اینکه دستور حمله به گروه الشباب برای نجات جان گروگان فرانسوی را شخصا صادر کرده است همچنین می گوید در طی روزهای آینده با "خوزه مانوئل بارسو" رئیس کمیسیون اروپا در خصوص اعزام نیروهای این اتحادیه به مالی گفت و گو می کند. این در حالی است که چنانچه اتحادیه اروپایی با اعزام نیرو به مالی هم موافقت کند بدون شک ماموریت این نیروها تدافعی و حفاظت از پایتخت و شهرهای جنوبی بوده و بسیار بعید است که آنان خود را درگیر یک جنگ تهاجمی به شمال مالی کنند. از طرف دیگر بعد از آغاز عملیات فرانسه در مالی، بلوک کشورهای غرب آفریقا نیز اعلان کرد که نیروهای نظامی خود را برای شرکت در نبرد با شورشیان مالی به پایتخت این کشور اعزام کرده است.
تحرکات جدید فرانسه در حوزه سیاست خارجی و ورود به بحران های منطقه یی شاید دارای مشروعیت اخلاقی تلقی شده و در کوتاه مدت متضمن موفقیت های حوزه میدانی باشد اما با توجه به یکجانبه نگری حاکم بر آن می تواند در آینده برای این کشور چالش های سیاسی – امنیتی را به همراه داشته باشد. آرامانگرایی و نشان دادن قدرت هژمونیک فرانسه در قبال بحران های منطقه یی و بین المللی با توجه به تجارب قبلی و مهلکه هایی که گریبان آمریکا را در جنگ افغانستان و عراق گرفت و تا به امروز هنوز آنان در حال پرداخت هزینه های جانبی آن می باشند، نشان می دهد که فیل کم تجربه فرانسوی برای یافتن جام بلورین در مغازه چینی فروشی باید آماده خسارت و پرداخت هزینه های پیش بینی نشده باشد. اگر دولت فرانسه نیروهای زمینی خود را نیز به مالی اعزام کند (به گفته مقامات پاریس اولین گروه آنان نیز اعزام شده اند) و به طور فعال درگیر نبرد با شورشیان در مالی شود به جهت وسعت زیاد صحرای شمال و سمپاتی قبایل این منطقه به جدایی طلبان طوارق و شورشیان اسلامگرا باید در انتظار یک جنگ فرسایشی باشد. از آنجا که دولت مرکزی در مالی یک قدرت متمرکز و قابل اتکا جهت تسلط بر متصرفات احتمالی در شمال کشور نیست برای تثبیت هرگونه موفقیتی نیروهای اعزامی خارجی می بایست نقش خط مقدم جبهه یی خود را ایفا کنند. این وضعیت به مفهوم ورود به یک جنگ دامنه دار با قبایل و شورشیان اسلامگرا که بعد از سرنگونی "معمر قذافی" در لیبی به شدت قدرتمند شده و متعاقب موفقیت همکیشان خود در نبرد سوریه به جد تهییج شده اند، خواهد بود. از آنجا که آمریکا به عنوان بزرگترین هژمون بین المللی و آلترناتیو اصلی جنگ با تروریسم بین المللی هم اینک خود به شدت درگیر کاهش هزینه های نظامی و خروج از باتلاق افغانستان می باشد، بسیار بعید است که از یک جنگ بی حاصل در آفریقای فقیر استقبال کرده و مشارکت جدی در آن داشته باشد. بحث جنگ در مالی و نبرد با اسلامگرایان انصارالدین یک جنگ کلاسیک نیست که بعد از تسخیر محیط جغرافیایی و نقطه های سرزمینی پایان یافته تلقی شود چرا که ذات جنگ های اسلامگرایان مرتبط با القاعده نبرد مستمر و غیرمتعارف در یک محیط همیشه متشنج است. از طرف دیگر به واسطه اینکه حوزه پیرامونی محیط نبرد در شمال مالی که مشتق از مناطق قبایلی در لیبی، نیجر و به طورکلی غرب آفریقا می باشد و هم اکنون از وضعیت ژلاتینی و ملتهب برخوردارند، هرگونه امید برای ایجاد ثبات در فاز میدانی نبرد را سلب می کند. اولاند به مهلکه یی قدم گذاشته است که از این پس در صورت استمرار وضعیت می بایست چون آمریکای بعد از حمله به افغانستان در وضعیت "هشدار امنیتی" باشد. چنانچه بلافاصله پس از حمله به مالی و شکست عملیات در سومالی در دومین روز نبرد از طرف رئیس جمهوری دستور داده شد اقدامات امنیتی در سراسر کشور تشدید شود. همین هم زمانی دو عملیات مالی و سومالی از سوی فرانسه نشان می دهد که استراتژی منسجم و تفکر منطقی در چارچوب آینده نگری بر عملکرد اولاند در ورود به مناقشه و جنگ در آفریقا وجود نداشته و به زودی مشکلات بزرگ سیاسی – امنیتی گریبان وی را خواهد گرفت. با توجه به نوع جنگ های ایدئولوژیک – تروریستی گروه های اسلامگرا هرگونه برخورد یکجانبه با آنان بدون همپوشانی بین المللی و با پرچم سازمان ملل متحد می تواند کشور طرف منازعه را در خطر چالش های امنیتی و گیر افتادن در باتلاق جنگ های فرسایشی قرار دهد. اولاند فرانسوی به یقین توسط دیگران مورد ستایش قرار گرفته و تحسین می شود اما هزینه یی که او باید برای ورود به این بازی پرداخت کند بدون شک در صورت حساب فرانسه بسیار سنگین خواهد بود.