تصویر جهان در قاب هفته
از نیت خوانی در مونیخ تا قتل تک تیرانداز


اردشیر زارعی قنواتی


• در هفته جاری اخبار و رویدادهای مربوط به ایران و سوریه با پیشی گرفتن از موضوع انقلاب ناتمام مصر و بحران هندوکش، توانست تحولات بین المللی را تحت الشعاع خود قرار داده و افکارعمومی بین المللی را متوجه خود کند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۱۹ بهمن ۱٣۹۱ -  ۷ فوريه ۲۰۱٣


تعقیب رخدادها و حوادث بین المللی در طول یک هفته به همان اندازه که به لحاظ وفور موضوع و تنوع وقایع آسان به نظر می رسد اما در این جهان آشفته با مناطق بحران خیز به جهت دسته بندی اولویت ها و برقراری ارتباط ارگانیک آنان با هم چندان هم سهل نخواهد بود. نظم موازئیکی حاکم بر جهان امروز و موقعیت آنارشیک تحولات جاری همواره در دو بعد بروز بحران در راستای مطالبات انباشت شده ی زشت و زیبای داخلی و همچنین منافع ژئوپلتیک بازیگران قدرتمند بیرونی رقم خورده و بازتاب عینی به دنبال خواهد داشت. تحلیل و تعقیب طلوع و غروب از یک افق تا یک کران در خصوص رصد وقایع بین المللی بدون شک مستلزم درک درست از وضعیت جهان معاصر و ماهیت تحولات ملی – منطقه یی در یک چارچوب کلی تر است. تنها در بستر این چارچوب کلی است که می توان از تحلیل انتزاعی و موردی حوادث و اجتناب از "خردنگری" دوری جست.

خاورمیانه: در هفته جاری اخبار و رویدادهای مربوط به ایران و سوریه با پیشی گرفتن از موضوع انقلاب ناتمام مصر و بحران هندوکش، توانست تحولات بین المللی را تحت الشعاع خود قرار داده و افکارعمومی بین المللی را متوجه خود کند. سخنرانی "جو بایدن" معاون رئیس جمهوری آمریکا در کنفرانس امنیتی مونیخ مبنی بر اینکه چنانچه ایران حسن نیت نشان دهد گفت وگوی مستقیم بین دو کشور می تواند آغاز شود، بلافاصله با واکنش مثبت "علی اکبر صالحی" وزیر امور خارجه ایران همراه شد. صالحی در چند نوبت با اشاره به گفته های بایدن و نیت "باراک اوباما" برای حل و فصل تنش در روابط دو کشور نگاه مثبت تهران را به این تغییر که به نظر می رسد با ورود "جان کری و چاگ هگل" به راس هرم قدرت در واشینگتن شکل واقعی تری به خود گرفته است را نشان داد. از طرف دیگر در تهران نیز خبرها بعد از برگزاری جلسه علنی مجلس برای استضاح وزیر کار به خاطر دور زدن قانون جهت ابقای "سعید مرتضوی" رئیس منصوب بر سازمان تامین اجتماعی که به دوئل دو نفره رئیس جمهوری و رئیس مجلس تبدیل گردید، با افشاگری و رای عدم اعتماد به وزیر چنان داغ شد که در کمتر از ۴٨ ساعت بعد چهره آشنای ضدمطبوعاتی ایران را برای تنها ۲۴ ساعت راهی زندان اوین کرد. در سوریه به موازات جنگ داخلی و کشتار همه روزه، با دیدار "احمد معاذ خطیب" رئیس ائتلاف ملی با "سرگی لاورف" و صالحی وزرای امور خارجه روسیه و ایران که متحدین نزدیک دولت دمشق می باشند و پیشنهاد وی مبنی بر آمادگی جهت مداکره با "فاروق الشرع" معاون بشار اسد برای یافتن یک راه حل صلح آمیز برای بحران کشور، به نظر می رسد که حامیان خارجی اپوزیسیون و دولت سوریه گام در مسیر یک مصالحه ملی – بین المللی گذاشته اند. این در حالی است که حملات جنگنده های اسرائیلی به عمق خاک سوریه برای انهدام تاسیسات و تجهیزات نظامی این کشور نشان می دهد که بحران سوریه می تواند ابعاد منطقه یی به خود گرفته و گره کور این کلاف سر در گم را پیچیده تر کند. در این هفته "آصف علی زرداری و حامد کرزای" روسای جمهوری پاکستان و افغانستان در مهمانی "دیوید کامرون" نخست وزیر بریتانیا قول دادند که تا شش ماه دیگر پلاتفرم صلح ابداعی خود را عملی کنند در حالی که همه روزه در دو کشور شمارش بمب ها و کشته های تروریستی و فرقه یی از حد گذشته است. مصر نیز همچنان آبستن حوادث تازه و گسترش اعتراضات نسبت به شیوه زمامداری "محمد مرسی" است و با توجه به سرکوب معترضان (به خصوص با انتشار ویدئوی حمله چند پلیس به یک مرد میانسال معترض در جلوی کاخ ریاست جمهوری) و اعتراض "تواضروس دوم" رهبر قبطی های مصر و همچنین اصرار جبهه نجات ملی برای استمرار تظاهرات اعتراضی به نظر نمی رسد که فعلا چشم اندازی برای برون رفت از بن بست موجود قابل تصور باشد.

اروپا: در هفته جاری برگزاری کنفرانس امنیتی مونیخ از روز جمعه اول فوریه در آلمان بیشترین مباحث در سطح بین المللی و اتحادیه اروپایی را به خود اختصاص داد. در این کنفرانس با توجه به بحران های موجود در جهان و روابط پرتنش ملی – منطقه یی هرگونه اظهارنظر مقامات ارشد بین المللی تاثیر و بازتاب گسترده یی به همراه خواهد داشت. هر چند که قرار نیست در طول چنین کنفرانس هایی راه حل های نهایی برای معضلات جهانی یافت شود اما همین رایزنی ها و ارسال پالس های مشخص می تواند زمینه و بستر لازم جهت تعاملات آتی را فراهم کند. وضعیت بحران در حوزه یورو و در سطح اتحادیه اروپایی نیز همچنان این نقطه از جهان را در چنبره مشکلات لاینحل گرفتار کرده است. در طول همین هفته بعد از افشاگری روزنامه های معتبر "ال موندو و ال پائیس" مبنی بر فساد مالی در حزب حاکم "مردم" اسپانیا و اخذ مبالغ غیرقانونی از طرف رهبران حزب و شخص "ماریانو راخوی" نخست وزیر این کشور، گسترش انتقاد نسبت به دولت راستگرای مادرید را در کوران بحران اقتصادی تشدید کرده است. این موضوع موجب گردید تا معترضان به برنامه های ریاضت اقتصادی در اسپانیا خشمگین تر از همیشه به خیابان آمده و "آلفردو پرز روبالکایا" رهبر حزب مخالف سوسیالیست به صراحت خواهان استعفای نخست وزیر شود. پارلمان فرانسه نیز طبق وعده های انتخاباتی حزب سوسیالیست مبنی بر قانونی شدن ازدواج همجنسگرایان و موضوع فرزندخواندگی توسط آنان در شور اول خود به بند اول آن برای قانونی شدن ازدواج همجنسگرایان رای مثبت داد و بعد از چند روز نیز مجلس عوام بریتانیا بعد از کشمکش درونی حزب محافظه کار با حدود ۴۰۰ رای موافق در مقابل حدود ۱۲۰ رای مخالف به طرح دیوید کامرون در این خصوص رای مثبت داد. از طرف دیگر سفر "فرانسوا اولاند" رئیس جمهوری سوسیالیست فرانسه به مقر پارلمان اروپایی و سخنان وی در خصوص احتمال کاهش بودجه اتحادیه اروپایی که خواست دولت محافظه کار بریتانیا و تا حدودی جبهه شمالی اتحادیه اروپایی است از هم اکنون گمانه زنی در خصوص نتایج مثبت نشست آتی سران این اتحادیه را با تردید روبه رو کرده است.

آمریکا: کابینه جدید باراک اوباما در شرایطی خود را آماده رهبری نهاد اجرایی کشور می کند که از همان آغاز با یک چرخش معنادار تاکتیکی در سیاست داخلی و خارجی سعی دارد تا دیپلماسی فعالتری را برای مواجه شدن با بحران های جاری و تنش های قدیمی به کار گیرد. سخنان بایدن در کنفرانس امنیتی مونیخ و سوابق کاری جان کری و چاگ هیگل دو عضو انتخابی رئیس جمهوری برای تصدی پست های وزارت امور خارجه و دفاع این کشور نیز در راستای همین تغییر تاکتیکی انجام شده است. در طول این هفته به موازات کارزاری که علیه آزادی مالکیت و استفاده از سلاح و به خصوص سلاح های اتوماتیک با خشاب بالا در گرفته است به جهت فشار لابی حامی اسلحه مبنی بر اینکه اوباما حس تیراندازی را تجربه نکرده است، موجب گردید تا کاخ سفید تصویر رئیس جمهوری را موقع شلیک با تفنگ به عنوان یک سند در رد این ادعا منتشر کند. این در حالی بود که روز شنبه دوم فوریه جسد "کریس کایل" تک تیرانداز نظامی آمریکایی که گفته می شود در جنگ عراق حدود ۱۶۰ نفر و به گفته خود وی ۲۵۵ نفر عراقی را به قتل رسانده است، به همراه یک جسد دیگر که با گلوله در محوطه تمرین تیراندازی در تکزاس به قتل رسیده بودند، توسط پلیس کشف گردید. وی که از سوی عراقی ها به "شیطان" معروف شده بود و در شکار انسان تخصص ویژه یی داشت ظاهرا این بار خود صید یک صیاد دیگر گردید تا این نکته اثبات شود که وحشت آفرینان نیز می توانند به همان شیوه وحشیانه تاوان کار خود را پس بدهند. وی قبل از مرگ در مصاحبه یی با بی بی سی گفته بود "زمانی که من با خدا روبه رو شوم، موضوع های بسیاری است که باید در مورد آن پاسخگو باشم اما کشتن آدم ها در زمره آنان نخواهد بود".