• در حال حاضر برنامه «مهندسی جنبش دانشجویی» با ایجاد محدودیت در مسیر فعالیت تشکلهای دانشجویی من الجمله انجمن های اسلامی دانشجویان و اقدام به گزینش و اخراج دانشجویان سیاسی در کنار تشویق ظاهری فعالیتهای علمی و اختصاص بودجه های کلان برای تأسیس انجمنهای علمی دانشجویی بدون توجه به اصول آزادیهای آکادمیک، پی گیری می شود ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۲ شهريور ۱٣٨۵ -  ۲۴ اوت ۲۰۰۶

چندی پیش دکتر محمد باقر خرمشاد معاونت دانشجویی وزیر علوم دولت احمدی نژاد در خلال مصاحبه مطبوعاتی وزیر مطبوعش به مناسبت هفته دولت طی اظهار نظری عجیب خبر از تهیه «بسته های آموزشی برای تشکلهای دانشجویی» داد. خرمشاد بیان داشت: «وزارت علوم هم اکنون در جهت افزایش آگاهی سیاسی دانشجویان بسته های آموزشی برای تشکلهای دانشجویی به صورت جزوه و کارگاه آموزشی تهیه کرده است.» جدای از اینکه خبر فوق با بخشی دیگر از سخنان وی در   طی همان مصاحبه که می گوید: «وزارت علوم نمی خواهد هویتی از بالا را برای تشکلها فراهم کند» در تناقض آشکار قرار دارد، اعلام خبر فوق را می توان پرده برداشتن از تلاش مسئولین وزارت علوم برای مهندسی و هدایت فعالیتهای دانشجویی دانست. همچنان که آیت الله عمید زنجانی رئیس دانشگاه تهران نیز در اظهارنظری صادقانه و بدور از پیرایه ها و لفا ظ ی های مدیریتی سخن از ضرورت شنیده شدن «صدایی واحد» از دانشگاه ها رانده است. این که دو مدیر ارشد وزارت علوم صریحاّ و هر یک با زبانی، سیاستهای پنهانی دولت در خصوص جنبش دانشجویی منتقد را ناخواسته افشا می کنند حکایت از هجم عظیم برنامه ای دارد که هدف آن به سکوت وا داشتن منتقدین دانشگاهی است. این برنامه که با عدم صدور مجوز برای نشست دفتر تحکیم وحدت به عنوان تنها مجموعه ی دانشجویی منتقد حاکمیت در دانشگاه در اواخر دولت سید محمد خاتمی کلید خورد، با روی کار آمدن دولت محمود احمدی نژاد با قدرت و سرعت بیشتری در حال پیگیری است .
در حال حاضر برنامه «مهندسی جنبش دانشجویی» با ایجاد محدودیت در مسیر فعالیت تشکلهای دانشجویی من الجمله انجمن های اسلامی دانشجویان و اقدام به گزینش و اخراج دانشجویان سیاسی در کنار تشویق ظاهری فعالیتهای علمی و اختصاص بودجه های کلان برای تأسیس انجمنهای علمی دانشجویی بدون توجه به اصول آزادیهای آکادمیک، پی گیری می شود. در سیاست «مهندسی جنبش دانشجویی» سعی می شود با ایجاد و تزریق گفتمان مورد نظر حاکمیت فعالیتهای دانشجویی را به مسیری واحد هدایت کرد. سیاست «مهندسی جنبش دانشجویی» در شرایطی که دولتها اقتدار خویش را شکننده و در خود توان مواجه شدن با نقدهای منتقدان را نمی بینند اتخاذ می شود. در این سیاست امکان نگاهی بی طرفانه به فعالیتهای دانشجویی مستقل وجود ندارد و مسئولین با استفاده از ابزارهای تنبیهی و تشویقی سعی در پیشبرد اهداف خویش دارند. هدف نهایی سیاست «مهندسی جنبش دانشجویی» استثمار جنبش به نفع منافع حاکمیت و در نهایت ایجاد دانشگاهی مطیع و فاقد توان نقد می باشد .
آقای خرمشاد هدف بسته های آموزشی را «افزایش آگاهی سیاسی دانشجویان» و کارکرد آن را فراهم کردن شرایط «حیات سیاسی سالم آکادمیک متناسب با دانشگاهها» برای دانشجویان بیان کرده است. این در حالی است که لازمه حیات سیاسی سالم آکادمیک بیش از همه چبز فراهم بودن زمینه باروری و رشد گرایشات و گفتمانهای دانشجویی متعدد در شرایط عادلانه و برخوردار از امکاناتِ آموزشی و فوق برنامه ی   متناسب با گفتمانهای متعدد و بعضاّ متضاد فعال در دانشگاه است. حیات سیاسی سالم آکادمیک در شرایطی اتفاق می افتد که هیچ نهادی اعم از احزاب سیاسی و دولت در پی استیلا و استثمار فعالیتهای دانشجویی به نفع منافع خود بر نیایند. طرح «بسته های آموزشی» مدنظر وزارت علوم تلاشی است در راستای   یکپارچه کردن جنبش دانشجویی برای حمایت تام از سیاستهای حاکمیت از طریق دیکته کردن سیاستها و برنامه های مورد تأئید حاکمیت. به نظر می رسد با موفقیت احتمالی وزارت علوم در «مهندسی جنبش دانشجویی» از طریق اعمال فشار بر تشکلهای دانشجویی منتقد، اقدام به گزینش و اخراج دانشجویان منتقد و تزریق گفتمان مورد نظر خویش با استفاده از «بسته های آموزشی»، شاهد افول دستاوردهای اخیر جنبش دانشجویی در کسب استقلال خواهیم بود. بیم آن می رود مسئولین وزارت علوم بر آن باشند تا با   دستاورد جنبش دانشجویی در کسب استقلال، که فاز اول آن با اتخاذ استراتژی «دوری از قدرت» و فاز دوم آن با پی گیری استراتژی «دیده بانی جامعه مدنی» توسط انجمن های اسلامی و دفتر تحکیم وحدت منجر به استقلال جنبش دانشجویی از پوزیسیون و اپوزیسیون نظام شد به مقابله برخیزند. گویا رسیدن به بلوغِ «نه پوزیسیون نه اپوزیسیون» خوش آیند جناب معاون و دیگر کارگزاران وزارت علوم واقع نشده است، چنانچه ایشان پیش از این نیز در مصاحبه ای دفتر تحکیم وحدت را پیروی کننده از احزاب دوم خردادی به عنوان «برادر بزرگتر»!!!، در اتخاذ رویکردهای   لیبرال دموکرات و سوسیال دموکرات دانسته بودند .
البته از دکتر خرمشاد به عنوان مسئولی که مدعی نگاهی جامعه شناختی به جنبش دانشجویی است انتظار می رود به این نکته جامعه شناسانه توجه وافر داشته باشند که روند طی شده توسط جنبش دانشجویی متأثر از فضایی اجتماعی – سیاسی است و نه صرفاّ سیاسی، که بتوان با اتخاذ سیاستهای مهندسی شده مسیر آن را مطابق میل خود طراحی کرد. همچنین مسئولین وزارت علوم بهتر است به این نکته نیز توجه داشته باشند که ممکن است سیاست «مهندسی جنبش دانشجویی» لزوماّ در رسیدن به   اهداف تعیین شده موفق نباشد بلکه پیامدهای پیش بینی نشده آن   نتایج ناگواری را برای آنها به ارمغان بیاورد .
بهتر آن است که   مسئولین وزارت علوم به جای ترس از فعالیتهای مستقل دانشجویی و سعی در کنترل و دست اندازی به   جنبش دانشجویی، با اتخاذ سیاستهای عدالت محور و بی طرفانه، زمینه تقویت و بالندگی بیش از پیش نگاه نقادانه ی علمی و سیاسی تمامی گرایشات فکری   دانشجویان را نسبت به آینده میهن و ملتِ سرافراز ایران،   فراهم سازند .
 
مجتبی بیات ( عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت )