چاویزم بدون چاوز، کدام دورنماها؟


• برای اینکه دستاوردهای چاویزم باقی بمانند، اتحاد طبقه کارگران و ضعیفان بیش از هر وقت ضروری است. اگر توده ها روند را در دست خود نگیرند به سوی یک از هم پاشیدگی دست آوردهای چاویز پیش می روند، یا با بازگشت راست به قدرت یا به دست جناح راست موجود در همین جنبش چاویست ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۲۱ فروردين ۱٣۹۲ -  ۱۰ آوريل ۲۰۱٣


۷ مارس نزدیک یک میلیون ونزوئلایی در خیابان های کاراکاس حضور یافتند تا به مردی ادای احترام کنند که تبدیل به سمبلی سیاسی شده بود، سمبلی از فرایندی سیاسی که نشان داد می توان دیکتاتوری نئولیبرال را رد کرد و سیاستی به سود فقیران پی گرفت. منفور جناح راست بود چراکه به این ایده که دولت حق کنترل اقتصاد و بنام اشتراک دخالت در آن را دارد جان بخشید و این سیاست توسط توده ها تحسین شد زیرا عایدی های نفتی را در بسیاری سیاست های اجتماعی (بویژه در درمان، مراقبت و آمورش) استفاده کرد. او تا همیشه در یادها به عنوان منبعی از الهام برای جوانان و کارکنان سراسر دنیا خواهد ماند. چنانکه همکار ما تونی سونوا گفت "در دوره ی تدابیر ریاضتی، تصمیماتی که او برای مبارزه با فقر گرفت مانند چراغ راهی عمل کردند."
مقاله ای برگرفته از شماره آوریل لوت سوسیالیست ( lutte socialiste)

چاوز ایده ی ساخت یک جامعه به عنوان آلترناتیو برای آشفته بازار سرمایه داری را به پیش کشید. کاری کنیم که این ایده با رفتن او ناپدید نشود! درد فقدانش را به گامی جدید برای مبارزه ی کارگران جهت سوسیالیسم در ونزوئلا و در خارج تبدیل کنیم!

دوره ای جدید
ونزوئلا وارد فاز جدیدی شده و دشوار است که بگوییم چه سناریویی برای دوران آینده محتمل تر است. در کوتاه مدت، به نظر می رسد که نیکولاس مادورو، معاون چاوز و رییس جمهور موقت کاندیدای پ اس یو وی (حزب سوسیالیست متحد ونزوئلا) شده و انتخاب شود. حمایت ها از سیاست هایی که چاوز پیش گرفت بقدری است که از پس آن بر آمدن دشوار خواهد بود. کارگران و جوانان بیشتر آگاه، دستاوردهای دهه اخیر را به راحتی از دست نخواهند داد.
اما در برابر، جناح راست نیز مراقب است. در واقع، نیروی توده های ونزوئلا و رشد بالای سطح آگاهی قشری جامعه تا حدی کارفرمایان ونزوئلایی و دستمایه های سیاسی شان را که بسیاری باور کردند (و بعضی هنوز باور دارند) که برای همیشه از بین رفته، آسیب زده است. با این حال، راست صبورانه خود را هم از نظر انتخاباتی و هم در سطح خیابانی بازسازی کرده است.

وابستگی به نفت و اقتصاد سرمایه داری
به نظر ما، بزرگترین اشتباهی که چاویزم مرتکب شد، پافشاری اش بر این بود که به هر قیمتی می خواست به سازش ها و اتحادهایی با بورژوازی برسد، و این چیزی بود که لازم می داشت که به کلی میانه خود با کاپیتالیسم را نشکند. در واقع، سیاست اقتصادی چاویسم، یک سیاست رشد مبتنی بر دخالت دولتی است به گونه ای که یک اقتصاد سرمایه داری مخلوط به جا می گذارد. بنابراین، بهره کشی هنوز به خوبی حاضر است و سرمایه داران اکثریت قدرت اقتصادی را در دست دارند. پس پروژه ی یک "سوسیالیسم قرن ۲۱" علیرغم جوانب مثبت سیاست های اجتماعی (برنامه های اجتماعی درباره مراقبت درمان، اموزش و ...) در حد شعار باقی مانده است.
خطر بعدی، وابستگی زیاد ونزوئلا نسبت به درآمد نفتی است. این مسئله، سیاست های اجتماعی را در صورت کاهش قیمت نفت تهدید می کند. همچنین بدانیم که بودجه ی شرکت نفتی دولتی پ د و سا که برای برنامه ها ذخیره شده در سال های اخیر به ۳۰درصد کاهش یافته است.

بورژوازی جدید و دیوانسالاری
یک خطر مهم همچنین وجود بوروکراسی و بورژوازی جدید (بولی- بورژوازی یا طبقه بورژوایی که تحت حاکمیت چاوز شکل گرفته است) در درون دولت چاوزی می باشد. بورژوازی جدید از طرفی از نخبگان گذشته تشکیل شده که دانسته اند چگونه از راه اجماع با چاویزم بهره برند و همچنین از لایه ای از "ثروتمندان جدید" که مستقیما در این فرایند شکل گرفته اند. این لایه از تمایل به ساخت سوسیالیزم دور است و خواسته اش تنها تبدیل شدن به یک طبقه جدید سرمایه داری است.
دیوانسالاری، نیز منافعی خارج از منافع کارگران دارد. بروکراسی هدف اصلی اش حفظ و گسترش برتری هایش می باشد. این تنها از طریق یک بازی تعادل بخش میسر است. از طرفی، باید از آمدن راست جلوگیری کند (بروکراسی روی دوش جنبش چاویزم زنده است) اما از سویی باید تمام حالات دموکراسی کارگری را جلوگیری کرده زیرا که این نوع دموکراسی به جایگاه مخرب این جناح آسیب می زند.
بدین گونه، نبود یک سازمان مستقل و آگاه در طبقه ی کارگر یک ضعف جدی در اوضاع ونزوئلا را باعث می شود. چنین سازمانی می تواند ارگان های دموکراسی کارگری را نمایان کرده و خود را در راس فرایند انقلابی قرار داده تا از نتایج پیروزی بخش اش انقلاب سوسیالیستی را بدست آورد.اما به جای این، جنبش چاویزم، بدون وسیله ی کنترل واقعی از سوی طبقه کارگر، از بالا به پایین اداره شده است. روش های بروکراتیک، تمامت خواه و بیش از پیش فشار آور بدینگونه می توانند گسترش یابند.

تبدیل پشتیبانی از ایده ی سوسیالیزم به واقعیتی گویا
برای اینکه دستاوردهای چاویزم باقی بمانند، اتحاد طبقه کارگران و ضعیفان بیش از هر وقت ضروری است. اگر توده ها روند را در دست خود نگیرند به سوی یک از هم پاشیدگی دست آوردهای چاویز پیش می روند، یا با بازگشت راست به قدرت یا با دست های جناح راست موجود در همین جنبش چاویست. در حقیقت ممکن نیست که تدابیر اجتماعی را بدون شکست کامل پیوند با سرمایه داری، در ونزوئلا حفظ کرد.
اما ما متقاعدیم که هنوز شانسی برای اینکه این روند رادیکالیزه شده و امکان تبدیل خواست سوسیالیسم به تدابیر بدیهی اجتماعی را باز کند، وجود دارد. برای این یک برنامه شفاف سوسیالیستی اجتناب ناپذیر است.

یک برنامه سوسیالیستی
یک شروع خوب برای برنامه ی اجرایی می تواند این باشد:
- برپایی یک سیستم واقعی کنترل کارگری از طریق کمیته های منتخب و قابل فسخ نمایندگان که گام های روزانه ی شرکت ها را کنترل کنند. بازگشایی کتاب های حساب های تمامی شرکت ها – از جمله شرکت های ملی شده- به این منظور که توسط کمیته های کارکنان بازرسی شوند تا به فاسد پایان داده شده و دیوانسالاری را ریشه کن کند.
- این کمیته ها باید در سطح شهرها، مناطق و در مقیاس ملی با هم مرتبط باشند. شرکت های دولتی باید بر اساس یک سیستم مدیریتی دموکراتیک اداره شده و شوراهای اداری این شرکت ها از نمایندگان منتخب کارکنان صنعت، لایه های بزرگتر طبقه کارگر و فقرا و از یک دولت کارگری و زارعی تشکیل شوند. تمامی کادرها باید انتخابی و قابل فسخ در تمامی زمان ها باشند و از یک کارگر متخصص حقوق متسوط بیشتری دریافت نکنند.
- خلع مالکیت از بانک ها، شرکت های چندملیتی و ۱۰۰ فامیل ثروتمندی که همیشه اقتصاد ونزوئلا را کنترل می کنند و تاسیس یک برنامه تولید سویسیالیستی دموکراتیک.
- ایجاد یک فدراسیون سندیکایی مستقل و دموکراتیک با مدیریتی منتخب پاسخگو و کنترل شده توسط اعضا. مبارزه برای چنین برنامه ای هم اکنون حیاتی می باشد تا نسیمی نو در انقلاب ونزوئلا وزیده شده و از رکودش و از تهدید ضد-انتقلاب جلوگیری کند.

از سایت www.socialisme.be
ترجمه الف-ت