تصویر جهان در قاب هفته
از گمانه زنی شیمیایی تا هیولای فرقه گرایی


اردشیر زارعی قنواتی


• در طول تمام هفته جاری بحث استفاده دولت "بشار اسد" رئیس جمهوری سوریه از تسلیحات شیمیایی در جنگ با مخالفان خود تیتر اول خبرها بوده است که به زعم بسیاری ارتباط نزدیکی با زمینه سازی جهت دخالت نظامی در بحران سوریه توسط آمریکا و غرب داشته است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۱۶ ارديبهشت ۱٣۹۲ -  ۶ می ۲۰۱٣


تحولات این هفته بیش از هر وقت دیگر رنگ خشونت و تهدید متقابل بین نیروهای درونی درگیر منازعه و عکس العمل آمرانه نیروهای بیرونی مرتبط با منازعات جاری در منطقه خاورمیانه را به خود گرفته است. در طول تمام هفته جاری بحث استفاده دولت "بشار اسد" رئیس جمهوری سوریه از تسلیحات شیمیایی در جنگ با مخالفان خود تیتر اول خبرها بوده است که به زعم بسیاری ارتباط نزدیکی با زمینه سازی جهت دخالت نظامی در بحران سوریه توسط آمریکا و غرب داشته است. عراق در شرایطی انتخابات استانی خود را در دوازده استان از هیجده استان کشور برگزار کرد که بازی مرگ آور انفجار و ترور در دو سوی خط فرقه یی شیعه – سنی به صورت تصاعدی در حال افزایش است. در آمریکا هنوز به دنبال سرنخ های تازه در خصوص انفجارهای تروریستی "بوستون" می گردند و مقامات سیاسی و اطلاعاتی این کشور می خواهند بدانند که آیا دو برادر چچنی عامل انفجار فردی یا سازمانی دست به این جنایت زده اند. موضوع ارسال کیف و چمدان های پر از پول توسط سازمان "سیا" به دفتر "حامد کرزای" رئیس جمهوری افغانستان نیز سوژه خوبی برای مطبوعات بود تا از عمق فساد حکومتی و نقش آمریکایی ها در آن نوشته و بار دیگر یادآوری کنند که "خانه از پای بست ویران است".

سوریه: سفر "جان کری" وزیر امور خارجه آمریکا به اسرائیل هر چه نداشت ولی با اظهارات سرتیپ "ایتای بارون" رئیس بخش تحلیلی سازمان اطلاعات نظامی اسرائیل مهره یی را در بازی شطرنج سوریه حرکت داد که گویا از پیش بسیاری در غرب و واشینگتن منتظر این لحظه بودند. تاکید کری و بعد از وی "چاک هیگل" وزیر دفاع آمریکا مبنی بر اینکه شواهدی از استفاده تسلیحات شیمیایی توسط دولت اسد علیه مخالفان به دست آمده است موجب شد تا "باراک اوباما" نیز شتابزده از امکان تغییر بازی سخن بگوید. بریتانیایی ها که همیشه مترصد جا نماندن از قافله آمریکایی می باشند نیز بلافاصله تایید کردند که با آزمایش خاک بخشی از منطقه دمشق آنان نیز از قبل به این شواهد پی برده بودند. با ورود مسکو به این بازی و هشدار مقامات این کشور نسبت به سیاست پشت پرده این مهره چینی و اظهارات "سرگی لاورف" وزیر امور خارجه این کشور که گویا غرب به هر بهانه یی در صدد سرنگونی دولت سوریه با دخالت نظامی است، تا حدودی فتیله این فانوس شیمیایی پائین کشیده شد. ابتدا هگل تلویحا اشاره کرد که این گزارشات هنوز خام بوده و به شواهد معتبری در این خصوص نیاز است و بلافاصله بعد از آن "دیوید کامرون" نخست وزیر لندن نشین نیز گفت که فعلا غرب قصد دخالت نظامی در سوریه را ندارد و بعد نوبت "لوران فابیوس" وزیر امور خارجه فرانسه رسید تا بگوید "تاکنون اسناد معتبری در این خصوص وجود ندارد و ما از سازمان ملل متحد می خواهیم تا دستور تحقیقات سراسری در سوریه را صادر کند". در حالی هم اکنون آمریکایی ها و متحدین آن ها از امکان استفاده محدود از تسلیحات شیمایی در جنگ سوریه بدون شناسایی عاملین آن سخن می گویند که یک ماه قبل از آن دولت دمشق از سازمان ملل متحد خواسته بود تا در مورد استفاده از تسلیحات شیمیایی توسط شورشیان در منطقه "خان عسل" در حومه حلب تحقیق کند. زمانی که در شامگاه روز یکشنبه ۵ ماه می "کارلا دل پونته" بازرس ارشد سازمان ملل متحد و عضو "کمیسیون تحقیق بین المللی مستقل سوریه" اعلان کرد که این کمیسیون در جریان بازدید از کشورهای همجوار سوریه به شواهدی توسط پزشکان، افراد آسیب دیده و کارکنان بیمارستان های صحرایی دست یافته است که نشان می دهد اپوزیسیون و جنگجویان و نه دولت دمشق از تسلیحات شیمیایی سارین استفاده کرده اند، صحنه ی این نمایش هولناک تا حدودی تغییر پیدا کرد. قبل از آن نیز نیروی هوایی اسرائیل در حملات چندجانبه به خاک سوریه در مرز لبنان و مرکز تحقیقات نظامی جمرایا، فرودگاه دیماس و یک مرکز نظامی در میلسون حمله نظامی کرد که انتقادات بین المللی را برانگیخت و نشان داد که همدستی اسلامگرایان تندرو و شبه نظامیان مرتبط با القاعده در یک همپوشانی منافع با هم قرار گرفته اند. این دو خبر تازه یک موفقیت اخلاقی باد آورده برای اسد و به زیان مخالفان و کشورهای حامی آنان بوده است و می تواند تمام معادلات موجود را دچار تغییر کند. بدون شک با توجه به درهم ریختگی جبهه های جنگ در سوریه و حضور نیروهای گسترده یی از طیف های متفاوت در این جنگ امکان دست زدن به هر بازی خطرناکی وجود دارد و در مورد منشا بسیاری از رخدادها باید بسیار محتاط بود. شاید. هشدار "ژیل دو کخکو" هماهنگ کننده ی ضدتروریسم اتحادیه اروپایی که می گوید صدها داوطلب اروپایی برای شرکت در جنگ به سوریه رفته اند و احتمالا در برگشت تحت تاثیر افراطی گری ثبات اروپا را تهدید می کنند و درخواست "بان کی مون" برای عدم تحوبل سلاح به دو طرف منازعه زنگ خطری است که به صدا درآمده است.

عراق: در این هفته حوادث تروریستی و درگیری های فرقه یی در عراق و عدم مشارکت مطلوب در انتخابات استانی این کشور در شرایط بحران سیاسی بین نخست وزیر، گروه های سنی و اقلیم خودمختار کردستان یک پازل در هم ریخته را به نمایش می گذارد. از طرف دیگر با حمله ارتش عراق به شهرک "حویجه" در استان کرکوک که حدود ٣۰ کشته برجای گذاشت و دو طرف یکدیگر را به آغاز شلیک متهم کردند، گفته می شود که در طول هفته اخیر در منازعات فرقه یی این کشور بیش از ۲۰۰ تن از شیعیان و سنی ها کشته شده اند. بعد از حوادث کرکوک "نوری المالکی" نخست وزیر عراق هشدار داد که عراق در آستانه بازگشت جنگ های فرقه یی است و به واسطه حوادث سوریه و دخالت یک کشور همسایه که اشاره به عربستان داشت، اوضاع می تواند از کنترل خارج و وضعیت وخیم شود. به نظر می رسد که عراق اولین قربانی بحران سوریه بوده و چنانچه دو طرف منازعه به مسیر عقلانیت سیاسی و مصالح ملی برنگردند، این کشور بار دیگر تجربه تلخ جنگ های فرقه یی در بین سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۷ را متحمل خواهد شد.

آمریکا: شوک انفجارهای بوستون هنوز آمریکایی ها را رها نکرده است چرا که از یک طرف برای اولین بار بعد از حوادث تروریستی یازدهم سپتامبر مقامات ارشد واشینگتن بر تروریستی بودن حادثه بوستون تاکید کرده اند و از طرف دیگر تبار چچنی تامرلن و جوهر سارنایف بحث اقدام فردی و یا سازمانی این دو نفر را برجسته کرده است. هر چند که هراس آمریکایی ها از اینکه این حادثه تروریستی یک اقدام تشکیلاتی و مرتبط با تروریسم بین المللی باشد تا حدودی قابل درک است اما حتی اقدام فردی بودن حادثه نیز می تواند خطری بزرگتر به لحاظ نفوذ تفکر ترور در بین بخشی از ساکنان کشور را به دنبال داشته باشد. با توجه به اعلان روس ها مبنی بر اینکه حدود ۱٨ ماه قبل به سازمان های اطلاعاتی آمریکا نسبت به ارتباط برادر بزرگتر معروف به تیمور لنگ با تروریسم هشدار داده بودند هم اینک سازمان های اطلاعاتی کشور و پلیس فدرال (اف بی ای) در معرض اتهام بی مسئولیتی قرار گرفته اند. آمریکا در این هفته هم چنین سخت درگیر اعتصاب غذای زندانیان گوانتانامو بود که با اعلام سازمان صلیب سرخ جهانی تاکنون ۱۰۰ نفر از ۱۶۶ زندانی این زندان فوق امنیتی به دلیل عدم رسیدگی به وضعیت خود در اعتصاب غذا به سر می برند. بعد از هشدار "ناوی پیلای" کمیسار حقوق بشر سازمان ملل متحد که درخواست بسته شدن فوری گوانتانامو را مطرح کرد روز سه شنبه ٣۰ آوریل باراک اوباما ضمن انتقاد از کارشکنی های کنگره قول داد که تمام تلاش خود برای تحقق وعده تعطیلی این زندان بدنام را انجام دهد.
دوقلوی پاکستان – افغانستان : با آغاز عملیات بهاره طالبان در افغانستان با نام "خالد بن ولید" از فاریاب تا غرنی بمب پشت بمب هست که منفجر می شود و با سقوط دو هواپیمای خارجی که در یکی از آن ها چهار آمریکایی کشته شدند در کنار گزارش ارسال کیف های پر از پول نقد از طرف سازمان سیا به دفتر "حامد کرزای" ظاهرا مسیر سقوط این کشور به منجلاب بی ثباتی بیش از پیش خودنمایی می کند. در پاکستان نیز داستان دنباله دار بمبگذاری در ستادهای انتخاباتی و دفاتر احزاب سکولار در آستانه انتخابات پارلمانی و ادامه سریال تکراری ژنرال "پرویز مشرف" که از رویای بازگشت به نخست وزیری تا گشایش پرونده های قضایی و ردصلاحیت وی برای شرکت در انتخابات که در جدیدترین حکم دادگاه عالی پیشاور وی تا آخر عمر از ورود به انتخابات منع شده است، بی ثباتی سیاسی در این کشور همچنان چشمک می زند.

اروپا: بالاخره قفل دروازه های رم باز شد و با جدیت "جورجیو ناپولیتانو" رئیس جمهوری ایتالیا یک دولت ائتلافی به رهبری "انریکو لتا" با شراکت احزاب چپ دمکرات، مردم آزادی و حزب مرکز تشکیل گردید تا شاید به سه ماه بی ثباتی سیاسی در کشور پایان دهد که به جهت بحران اقتصادی کشور و شراکت نامتجانس احزاب ائتلافی این هدف بعید به نظر می رسد. فرانسوی ها نیز که بعد از یک سال زمامداری "فرانسوا اولاند" رئیس جمهوری این کشور سخت به مشکلات اقتصادی و سیاسی برخورده اند برای برون رفت از سایه این فضای خاکستری، اولاند به چین سفر کرد تا شاید قفل زنگ زده اقتصاد این کشور را با "شاه کلید" چینی باز کند.