پرویز فنی زاده رگبار سینمای ایران


• فنی زاده در کنار دیگر فیلمسازان موج نو ایران و پا به پای آنان حرکت کرده، نکته قابل توجه بازی در فیلمهای پنج فیلمساز بزرگ ایران و بازی در بهترین فیلمهای آنان بوده ، "خشت و آینه" ی ابراهیم گلستان، " گاو" داریوش مهرجویی، "رگبار" بهرام بیضایی، "گوزن ها" مسعود کیمیایی و "دائی جان ناپلئون" ساخته ناصر تقوایی. ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۶ شهريور ۱٣٨۵ -  ۲٨ اوت ۲۰۰۶


 
هنوز نگاه غمبار آقای حکمتی در رگبار از ذهن کسی زدوده نشده است . پرویز فنی زاده با رگبار زاده شد ، و یکی از ده ها بازیگر بزرگی شد که بیضایی به سینمای ما معرفی کرد. فنی زاده یا همان آقای حکمتی فیلم رگبار متولد ۱۳۱۶ است . البته پیش از رگبار هم فنی زاده به هنر میپرداخت ، در سال ۱۳۳۷ گروه " تئاتر گل سرخ" را با تنی چند از دوستانش تشکیل داد و سپس به گروه پاسارگاد پیوست و فعالیت هنری اش را در تئاتر پی گرفت .در منطقه جنگی، مستأجر، فرانسوا، پرواربندان، وای بر مغلوب، یک نوکر و دو ارباب،‌ حسن کچل، خوشا به حال بردباران، مرده های بی کفن و دفن،‌ باغ وحش شیشه ای، استثنا و قاعده،‌ سرگذشت مرد خسیس، سرباز لاف زن، خبرچین، استحاله، دست بالای دست،‌ جعفرخان از فرنگ برگشته، جایی که صلیب گذاشته اند،‌ آی بی کلاه آی با کلاه، چوب به دست های ورزیل،‌ پست خانه، مترسکی در شب، قطار سریع السیرسانتیاگو، مسافران، گرگ ها و شش شخصیت در جست و جوی نویسنده ، شماری از نمایش هایی هستند که فنی زاده در آن ها بازی کرده است.
اما زایش دوباره او با رگبار بود ، اولین فیلم بلند استاد بی بدیل سینمای ایران مانند رگباری بر دشت سوخته ی سینمای آن روزگاران ایران بارید. البته نمیتوان از بازی بسیار زیبا و انعطاف پذیر او در اولین فیلم روشنفکری ایران ، خشت و آینه ساخته ابراهیم گلستان یادی نکرد و البته نقش کوتاهی در " گاو" داریوش مهرجویی داشت.
این ها نشان دهنده این است که فنی زاده در کنار دیگر فیلمسازان موج نو ایران و پا به پای آنان حرکت کرده ، نکته قابل توجه بازی در فیلمهای پنج فیلمساز بزرگ ایران و بازی در بهترین فیلمهای آنان بوده ، " خشت و آینه" ی ابراهیم گلستان ، " گاو" داریوش مهرجویی ، " رگبار" بهرام بیضایی ، " گوزن ها" مسعود کیمیایی و " دائی جان ناپلئون" ساخته ناصر تقوایی. نگاه نافذ ، بازی احساسی قوی ، درک و شعور فوق العاده بالا از نقش ها ، میمیک چهره فوتوژنیک ، حرکات عالی بدن ( مست کردن در فیلم رگبار) و بازی در هر نقشی ( مش قاسم دائی جان ناپلئون)، همه ی این نکات باعث شد که وی در سال ۱۳۵۲ و به خاطر بازی در فیلم " رگبار" جایزه بهترین بازیگر نقش مرد را از جشنواره سپاس دریافت کند. در این بین بازی در تنگسیر ساخته امیر نادری بار دیگر استعداد خارق العاده او را عیان ساخت . بازی در دو سریال برجسته تاریخ تلویزیون ایران ( دائی جان ناپلئون و سلطان صاحبقران علی حاتمی ) او را در جایگاه رفیعی قرار داد . اما به ناگه فنی زاده رو به بازی در فیلمهایی آورد که در حد و اندازه بازی های ماندگار او نبود. غریبه (شاپور قریب، ۱٣۵۱) قربون هرچی خوشگله (نظام فاطمی ، ۱٣۵۲) شام آخر (شهیار قنبری، ۱٣۵۵) جمعه (کامران قدکچیان، ۱٣۵۶) سرخ پوست ها (غلام حسین لطفی، ۱٣۵۷) ، باغ بلور (ناصر محمدی، ۱٣۵۷) قدغن (علیرضا داود نژاد، ۱٣۵۷) و اعدامی (محمد باقر خسروی،۱٣۶۰) ، این فیلمها تا حدی به آن استعداد عالی ضربه زدند . اما فنی زاده ای که مش قاسم را برای ما باور پذیر کرده بود ، فنی زاده ای که با استعداد فوق العاده اش توانسته بود بیضایی سخت گیر را راضی کند و در تنگسیر آن همه زیبا بازی کند ، خودش دست در دست روزگار گذاشت تا ریشه اش را بزند و ما را از آن همه استعداد محروم کند. اعتیاد ، فنی زاده را زمین زد و همین اعتیاد باعث مرگ دلخراشش شد . اما او با بازی در فیلمهای " خشت و آینه" ، " گاو " ، " رگبار" ، " دائی جان ناپلئون " ،" سلطان صاحبقران" ، " تنگسیر" و " بوف کور" شد . و باز هم آن نگاه غمبار آقای حکمتی را به خاطر می آورم هنگامی از محله میرفت ، شاید خود فنی زاده هم با همین نگاه غمبار
از کنار ما رفت. یادش گرامی
انوشیروان مسعودی، نیوشا مسعودی