از "سورپرایز ایرانی" تا "حماقت اردوغانی"


اردشیر زارعی قنواتی


• تحولات این هفته هر چند که در بسیاری از مناطق طبق روال چند هفته گذشته پیش رفته است اما در مورد ایران برای حاکمیت، مردم و جامعه جهانی "شگفت آور" و همراه با اصل "غافلگیری" بود. در ترکیه نزدیک به سه هفته است که مردم معترض با انواع روش های مسالمت آمیز و مدنی نفرت و انزجار خود را از نوع جدیدی از "دیکتاتوری واپسگرا" با قاطعیت نشان می دهند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ٣۰ خرداد ۱٣۹۲ -  ۲۰ ژوئن ۲۰۱٣


تحولات این هفته هر چند که در بسیاری از مناطق طبق روال چند هفته گذشته پیش رفته است اما در مورد ایران برای حاکمیت، مردم و جامعه جهانی "شگفت آور" و همراه با اصل "غافلگیری" بود. در ترکیه نزدیک به سه هفته است که مردم معترض با انواع روش های مسالمت آمیز و مدنی نفرت و انزجار خود را از نوع جدیدی از "دیکتاتوری واپسگرا" با قاطعیت نشان می دهند هر چند که پلیس و نیروهای امنیتی – لباس شخصی حامی "رجب طیب اردوغان" به بدترین وجه ممکن آنان را سرکوب، مجروح و بازداشت می کنند. در میدان جنگ وکالتی سوریه به همان نسبت که سوری ها کینه توزانه همدیگر را می کشند در ابعاد منطقه یی و جهانی آن نیز بازیگران چشم در چشم هم مهره های شطرنج خود را برای زدن مهره های حریف به حرکت در می آورند. دولت "باراک اوباما" و نهادهای امنیتی – اطلاعاتی آمریکا هنوز در شوک افشای اطلاعات فوق سری شنود مکالمات تلفنی و سرک کشیدن به حوزه دیجیتالی به سر می برند. بریتانیایی ها نیز در شرایطی در خلیج زیبای "لا ارنه" در ایرلند شمالی میزبان سران "جی ٨" بوده که در آستانه این نشست مهم ترکش های افشاگری "ادوارد اسنودن" پای آنان را به جاسوس بازی کشاند و این نکته برملا شد که در جریان اجلاس گروه بیست در سال ۲۰۰۹ از تماس هیات های روسی، ترک و آفریقای جنوبی به طور گسترده استراق سمع صورت گرفته است. افغانستان نیز در حالی این روزها به استقبال واگذاری تامین امنیت کشور از نیروهای "آیساف" به دولت مرکزی و ارتش ملی می رود که همچنان سخت درگیر بی ثباتی و استمرار فعالیت های خشونت بار طالبان است.

بار دیگر سورپرایز ایرانی: این دیگر برای ملت و حاکمیت سیاسی ایران به یک رویه متداول تبدیل شده است که در بزنگاه های مهم تاریخی خلاف هر پیش بینی، مردمان دقیقه نودی این سرزمین سلول های خاکستری ذهنشان به سمتی می رود که همگان را در حالت بهت و غافلگیری انگشت به دهان می گذارد. انتخابات ریاست جمهوری ۲۴ خرداد که تا ۴٨ ساعت قبل از روز رای گیری فضای سرد و کسل کننده یی را تجربه می کرد با ورود جوانان خواهان تغییر وضع موجود به صحنه مبارزات سیاسی نتیجه یی رقم خورد که هم نهاد قدرت را غافلگیر کرد، هم مردم بنا بر تجارب قبلی نسبت به خوانش درست رای خود و هم جامعه بین المللی بر اساس داوری نسبت به حرکت روتین روند سیاسی در طی ٨ سال گذشته، غافلگیر شدند. مطمئنا دلایل این غافلگیری همه جانبه در زیر پوسته شهر و وضعیت سیاسی کشور به طور عینی و ذهنی وجود داشته است اما آنچه که نباید فراموش کرد سرریز شدن مطالبات مدنی ایرانیان و ضرورت تغییر در مناسبات بین المللی جهت برگرداندن قطار به ریل عقلانیت خواهد بود. جنبشی که در آستانه انتخابات شکل گرفت، نتایج منتج از این جنبش، تغییر در موازنه قدرت در هرم سیاسی و پیامی که بعد از اعلان نتایج در جشن پیروزی توسط مردم در "خیابان" فریاد زده شد، گویای این واقعیت است که الزام تغییر در وضع موجود حتی از نوع حداقلی آن هم اکنون اجتناب ناپذیر می باشد.

جرم ایستادن در سکوت: ترکیه امروز بعد از حدود ۲۰ روز اعتراض مستمر حامیان محیط زیست، فعالین سیاسی سکولار، جنبش چپ ترکیه، حامیان میراث آتاتورکی، برابری طلبان حقوق زنان، وکلای دادگستری، اتحادیه های کارگری و هراسندگان از تسلط حاکمیت شبح اسلامگرایی مدل اردوغان، با تمام تهدیدات کلامی و سرکوب میدانی هنوز آرام نگرفته است. به نظر می رسد که این جنبش اعتراضی خشم فروخفته بخش بزرگی از ملت ترکیه است که در طی سال های اخیر به خاطر پراکندگی و موفقیت های دولت اسلامگرای این کشور که با حمایت قاطع دوستان اروپایی، آمریکایی و اعراب محافظه کار سنی همراه بود، به یکباره فوران کرده و به این زودی ها با تهدید و قول های آبکی فروکش نخواهد کرد. صف کشی ها به خصوص بعد از گردهمایی "ساندیسی" حامیان رجب طیب اردوغان که از سراسر کشور با اتوبوس و کشتی به صورت مجانی و با تطمیع در یک میدان با گنجایش حداکثر ۲۰۰ هزار تن در حومه استانبول برگزار شد و نخست وزیر مدام از این "اکثریت ملت" سخن گفت یک روز بعد با دعوت سندیکاهای کارگری حدود ٨۰۰ هزار معترض به میادین و خیابان های استانبول سرازیر شدند و "تک" اردوکشی حکومتی را با "پاتک" سنگین تر جنبش اعتراضی خنثی کردند. خطر واپسگرایی و مدل توسعه اردوغانی هم اینک با تحولات جدید در این کشور بیش از پیش برای ملت ترک و جامعه جهانی آشکار شده است و بادکنک ادعاهای دمکراسی خواهی نخست وزیر ترکید و الگوی اردوغانی به تاریخ پیوسته است.

جاسوسی دیجیتال از نوع آنگلاساکسونی: تاریخ بریتانیا و آمریکا آن چنان در هم تنیده شده است که باید در بسیاری مواقع به جهت همسویی آنان در حوادث بین المللی و حتی وقایع غیرمتعارف "رد" هر موضوعی در واشینگتن را در لندن یا به عکس از لندن به واشینگتن دنبال کرد. هنوز دو هفته بیشتر از افشای اسناد جاسوسی نهادهای امنیتی – اطلاعاتی آمریکا از مکالمات تلفنی و فضای سایبری شهروندان در این کشور نگذشته بود که در دنباله افشای این اطلاعات مشخص گردید که بخش دوم این شاهکار را باید در پستوهای سیاسی – اطلاعاتی لندن جستجو کرد. رهبران هشت قدرت صنعتی جهان (جی ٨) در شرایطی مهمان "دیوید کامرون" بودند که گویا قبل از آن در اجلاس گروه بیست در سال ۲۰۰۹ تلفن و کامپیوترهای رهبران شرکت کننده در آن اجلاس زیر ذره بین جاسوسی میزبان بوده است.

دومینوی خونین سوریه: جنگ داخلی و منازعات خونبار فرقه یی در سوریه را اگر بتوان برای لحظه یی فراموش و بیشتر بر فضای بازی تمرکز کرد، یک واقعیت آشکار می شود و آن اینکه بازیگران اصلی این شطرنج بدون اهمیت قائل شدن برای قربانیان، بیشترین اهمیت را برای حفظ موازنه در میدان جنگ و ترسیم موقعیت های ژئوپلتیک قائلند. به همین دلیل با بر هم خوردن این موازنه بعد از موفقیت های ارتش سوریه به کمک حزب الله لبنان در تصرف شهر استراتژیک "قصیر" و پیشروی به سوی "حمص" و "حلب" بازیگران بیرونی حامی مخالفان، موقعیت را برای برگزاری کنفرانس صلح "ژنو ۲" مناسب ندانسته و مرتب آن را به تاخیر می اندازند. هر چند که در پایان اجلاس جی ٨ در ایرلند، سران شرکت کننده با صدور بیانیه یی بر برگزاری این نشست تاکید کرده اند اما به جهت عدم تعیین موعد مشخص ظاهرا تا زمان تغییر شرایط هیچ اتفاقی نخواهد افتاد.

بازی در باتلاق افغانستان: روز سه شنبه ۱٨ ژوئن مراسم واگذاری تامین امنیت از نیروهای "آیساف" به دولت مرکزی در شرایطی با حضور "حامد کرزای" و مقامات داخلی و خارجی برگزار شد که هنوز هیچ چشم اندار مثبتی برای تامین ثبات این کشور در افق دیده نمی شود. حتی اعزام نمایندگان کرزای به قطر برای مذاکره با طالبان نیز از آنجا که هم زمان طالبان آنان را به رسمیت نمی شناسد و هیاتی از آمریکایی ها هم در حال اعزام برای مذاکره با طالبان در قطر آماده می شود به نظر می رسد که شورشیان طالبان بر طبق ادعای همیشگی خود مبنی بر پایان دادن به اشغال کشور از دست نیروهای خارجی، با دور زدن دولت حامد با آمریکاییان وارد معامله شوند. ظاهرا بعد از ۱۲ سال جنگ و ویرانی واشینگتن به این نتیجه رسیده است که می بایست بخش اصلی قدرت در این کشور را به طالبان واگذار کند.

پیشروی اسلامگرایان در مصر: رئیس جمهوری نامحبوب مصر "محمد مرسی" بی توجه به اعتراضات مردمی و احکام قضایی هم چنان سیاست های اسلامگرایانه در چارچوب محافظه کاری سنی را دنبال می کند و در جدیدترین تصمیم خود دست به تغییر ۱۷ استاندار زده است که حداقل ۷ تن از آنان از اسلامگرایان سرشناس می باشند. نکته جالب در این بین تعیین استاندار جدید "اقصر" است که سهم "جماعه الاسلامیه" گردیده و "عادل اسد الخیاط" عضو بلندپایه این گروه که قبلا متهم به حملات تروریستی بود، در این پست گمارده شده است.