ابعاد تازه سفر خاتمی به آمریکا
گزارش تحلیلی خبرنامه امیرکبیر



اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۱۵ شهريور ۱٣٨۵ -  ۶ سپتامبر ۲۰۰۶


با گذشت چند روز از آغاز سفر محمد خاتمی، رییس ‌جمهور سابق ایران و رییس موسسه بین ‌المللی گفتگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها به آمریکا، این سفر و موضع گیری ها علیه او ابعاد تازه ای به خود گرفته است.
پیش از این سفر برخی جناح های محافظه کار در ایالات متحده آمریکا دولت این کشور را به دلیل صدور روادید برای آقای خاتمی مورد انتقاد قرار داده بودند و در دیگر سو، محافظه کاران در ایران نیز بر او خرده گرفته بودند که با توجه به نحوه رفتار آمریکا با مقامات ایرانی و عدم صدور روادید برای آنها، “اکنون وقت سفر نیست”.
اما به نظر می رسد که آقای خاتمی با حضور در آمریکا با مصاحبه ها و موضع گیریهایی خلاف مواضع رسمی جمهوری اسلامی تلاش می کند ظاهری از حکومت جمهوری اسلامی را برای سیاستمداران آمریکائی و افکار عمومی جهان غرب نشان کند این حکومت به خوبی اصول اولیه دیپلماسی و چگونگی تعامل با دنیای کنونی را درک می کند و عملا تمام مواضع دولت نئوکان آمریکا بر علیه ایران تنها تبلیغات رسانه ای آن حکومت برای ضربه زدن به حکومت جمهوری اسلامی است.
آنچه در ذیل می آید آخرین مواضع ریاست جمهوری سابق جمهوری اسلامی است که موید هدف وی از سفر به آمریکاست.
 
خاتمی: هولوکاست یک واقعیت است
محمد خاتمی، رییس جمهوری سابق ایران، در مصاحبه ای ضمن تایید واقعیت هلوکاست، همزیستی اسرائیل و فلسطین را قابل قبول دانسته است.
روزنامه فایننشال تایمز (تایمز مالی) در شماره روز ۵ سپتامبر، زیرعنوان ایران راه حل دو کشور را می پذیرد متن مصاحبه ای را با محمد خاتمی که در آمریکا انجام شده منتشر کرده است که وی در آن نظرات خود را پیرامون بحران خاورمیانه، موجودیت اسرائیل و مساله هسته ای ایران مطرح می کند.
فایننشال تایمز از قول آقای خاتمی می نویسد که ایران همزیستی یک کشور فلسطینی را که آماده برای زندگی در کنار اسرائیل باشد قابل قبول می داند مشروط بر اینکه دولت به رهبری حماس که حاصل برگزاری انتخابات است آزادانه چنین وضعیتی را بپذیرد.
فایننشال تایمز می افزاید که در این مصاحبه اختصاصی، آقای خاتمی از اظهارات محمود احمدی نژاد، رییس جمهوری تندرو، فاصله گرفت که هولوکاست را یک افسانه خوانده و گفته بود که باید فلسطینیان، اسرائیل را از نقشه محو کنند.
به نظر بسیاری از فعالان سیاسی در ایران آقای خاتمی موفق شده است که با معرفی چهره ای میانه رو از اسلام در سفر خود به آمریکا و با بیان نظرات متفاوتی درباره موضوعات حساسی همچون موجودیت اسرائیل، عملا فشارهای جهانی علیه جمهوری اسلامی را تا حدی کاهش دهد و نشان دهد که در ایران همه تندرو نیستند و بلکه نیروهای طرفدار میانه روی و مسالمت با جهان خارج همچنان در صحنه حضور دارند.
 
خاتمی: نیروهای آمریکایی باید در عراق باقی بمانند
محمد خاتمی رئیس جمهور پیشین ایران، در مصاحبه با روزنامه آمریکایی یو اس ای تودی، گفته است تا زمانی که دولت کنونی عراق بتواند کنترل خود بر کشور را برقرار کند، نیروهای آمریکایی باید در عراق بمانند.
در این مصاحبه که در جریان سفر محمد خاتمی به آمریکا در شیکاگو انجام شده رییس جمهور پیشین ایران تاکید کرده که نباید عراق را به تروریست ها و نیروهای شورشی واگذاشت.
آقای خاتمی در این مصاحبه گفته که آمریکا و ایران در عراق منافع مشترک دارند و مانند آمریکا، ایران از صلح و ثبات در عراق سود می برد. در ادامه، محمد خاتمی به یو اس ای تودی می گوید که دولت ایران در زمان ریاست جمهوری او به شیعیان عراق اسلحه نداد و او بعید می داند که دولت کنونی ایران هم چنین سیاستی را دنبال کند.
 
خاتمی:هیچ مقام مسئولی در ایران به تولید سلاح اتمی فکر نمی کند
محمد خاتمی در یک مصاحبه سیاسی با “فایننشیال تایمز”، نکاتی را طرح کرد که در حقیقت اگر با عالی ترین مقامات دولت امریکا پشت میز مذاکره می نشست می توانست بگوید. دراین مصاحبه او با قاطعیت تولید سلاح اتمی درایران را رد کرد و هر نوع حمله به ایران را یک اشتباه عظیم و مسئله ساز برای منطقه توصیف کرد.
خاتمی مراسم پرتنش روز دانشجو در سال ۱۳۸۳ را با شکوه ترین خاطره خود از دوران اصلاحات اعلام کرد و ابراز تاسف کرد که در سطوح مختلف مردم و حاکمیت تحمل شنیدن حرف مخالف نتوانسته است غالب شود. خاتمی خواهان ادامه سیاست دوران “کارتر” در برابر ایران شد و تزلزل ها و تردیدهای اروپا در برابر مراحل بعد از توقف غنی سازی در دولت خود را یک اشتباه اروپائی اعلام کرد. درباره اشغال سفارت امریکا نیز گفت که آن حادثه متاثر از شرایط روز و انقلابی بوده و هرگز تکرار نخواهد شد.
 
در آمریکا چه می گذرد
چند عضو کنگره آمریکا مخالفت خود را با سفر محمد خاتمی به واشنگتن اعلام کردند
در آستانه ایراد سخنرانی محمد خاتمی در کلیسای جامع شهر واشنگتن، بار دیگر چند عضو کنگره آمریکا با انتشار بیانیه هایی مخالفت خود را با دیدار رئیس پیشین جمهوری اسلامی اعلام کردند. سناتور جمهوری خواه، ویک سنترم گفت: من از آگاهی از صدور ویزا برای رئیس سابق جمهوری اسلامی به آمریکا و تایید آن از سوی دولت بوش بی نهایت متاسف شدم. وی گفت: محمد خاتمی یکی از تبلیغاتچی های بزرگ رژیم جمهوری اسلامی در ایران است. همچنین نماینده مجلس الینا رازلتنین از حزب جمهوری خواه با انتشار بیانیه ای از ورود آقای خاتمی به آمریکا ابراز تاسف کرد و گفت: این حیرت انگیز است که ما فرش قرمز را برای کسی پهن می کنیم که علیه غیرنظامیان دست به خشونت زده است و کسی که تبلیغات آتش افروزانه علیه آمریکا و متحدان ما انجام داده است. شورای روابط اسلامی آمریکا قرار است یکی از میزبانان آقای خاتمی در واشنگتن باشد. ابراهیم هوپر سخنگوی این گروه در مصاحبه با رادیو فردا می گوید: در موقعیت حساس سیاسی میان ایران و آمریکا بسیار مهم است که دو کشور کانال های ارتباطی را باز نگاه دارند.
 
تناسب حرف و عمل
اما آنچه بیش از هر چیز برخی از فعالین سیاسی را در داخل و خارج از ایران درباره عمل محمد خاتمی حساس کرده است حضور فردی به نمایندگی از حکومت ایران و مطرح شدن مسائل این حکومت بدون پرداختن به مشکلات حقوق بشر و دموکراسی در ایران است.
اکبر عطری در مصاحبه ای با رادیو فردا گفته است: آقای خاتمی اگر به حرفهایش اعتقاد دارد، باید آنها را در ایران اجرا می کرد
وی می افزاید: این سفر با هماهنگی کامل جمهوری اسلامی انجام شده است و معتقد است که چنین گفتگویی بسیار بسیار دیر است؛ آقای خاتمی باید در دوره ریاست جمهوری خودش چنین جسارتی را می داشت و در سفر به آمریکا از رئیس جمهوری وقت آمریکا فراری نمی بودپ
وی افزوده است: جامعه ای که ظرفیت گفتگوی درونی را ندارد، نمی تواند گفتگوی خارجی را بپذیرد و من فکر می کنم این یک سفر کاملا تبلیغاتی است؛ باید به آقای خاتمی گفت اگر به این حرف ها اعتقاد دارید باید آن را در جامعه ایران پیاده می کردید.