نوواک ژوکوویچ، قهرمان یوگسلاو تنیس جهان، علیه جنگ


ابوالقاسم گلستانی


• تهاجم نظامی احتمالی علیه سوریه توسط دولت های غربی یادآور خاطرات دردناک برای نواک ژوکوویچ و تنیس باز هموطن او خانم آنا ایوانوویچ شده است. همزمان شدن مسابقات تنیس اوپن ۲۰۱۳ در نیویورک (امریکا) با احتمال تهاجم نظامی به سوریه سبب شد که این دو تتنیس باز یوگسلاو جریان عادی مسابقات را شکسته، در برابر خبرنگاران از تجربیات تلخ خود با جنگ سخن بگویند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۱۵ شهريور ۱٣۹۲ -  ۶ سپتامبر ۲۰۱٣


نوواک ژوکوویچ، تنیس باز شماره یک جهان اهل یوگسلاوی است که کشورش پس از تهاجم کشورهای عضو ناتو به رهبری امریکا تکه و پاره شد و ما امروز سرزمین باقی مانده اش را به نام صربستان می شناسیم. این تنیس باز که مفسران ورزشی به واسطه تسلیم ناپذیری اش در میادین ورزشی او را "سخره سخت" نامیدند، به ندرت در باره منازعات بین المللی سخن می گوید، و به جای آن ترجیح می دهد بازی سالم و تماشایی از خود به نمایش بگذارد.

اما تهاجم نظامی احتمالی علیه سوریه توسط دولت های غربی یادآور خاطرات دردناک برای نواک ژوکوویچ و تنیس باز هموطن او خانم آنا ایوانوویچ شده است. همزمان شدن مسابقات تنیس اوپن ۲۰۱٣ در نیویورک (امریکا) با تحرکات غرب به رهبری امریکا برای تهاجم نظامی احتمالی به سوریه سبب شد که این دو تتنیس باز یوگسلاو جریان عادی مسابقات را شکسته، در برابر خبرنگاران از تجربیات تلخ خود با جنگ سخن بگویند.
کمتر از دو هفته پیش، ژوکوویچ ۲۶ ساله به اجلاس سال آینده ی مجمع عمومی سازمان ملل که به "روز جهانی ورزش برای توسعه و صلح" اختصاص دارد، اشاره کرد. سپس یک شنبه همین هفته اول سپتامبر (نهم شهریور ۹۲)، پس از پیروزی اش در دور سوم مسابقات اوپن امریکا، او درباره ی حملات نظامی که برای او یاداور تجربیات تلخ دوران کودکی اش است، سخن گفت. او به خبرنگاران گفت: "من به کلی با هر گونه سلاحی، هر گونه جنگی، هر گونه حمله هوایی و تهاجم موشکی مخالفم. من به کلی با هر اقدام انسانی که حاصل اش ویرانگری است، مخالفم. برای این که من ویرانگری در جنگ را در کشورم شخصاً تجربه کردم، و می دانم چنین عملی هیچ خیری برای کسی به ارمغان نمی آوَرَد."
از ژوکوویچ مشخصاً پرسیده نشد که نظرش در مورد حملات نظامی احتمالی علیه سوریه چیست، هر چند این نتیجه گیری آشکار بود وقتی خبرنگاری از او پرسید "لطفاً هر نظری در مورد مسایل جاری دارید، بفرمایید". خبرنگار زمانی از ژوکوویچ چنین سوالی پرسید که رییس جمهور امریکا باراک اوباما و همقطاران عالی رتبه اش در امریکا روز یک شنبه در تلاش بودند کنگره ی پر از تردید را به تصویب حمله نظامی به سوریه در پاسخ به حمله ی شیمیایی در آن کشور متقاعد سازند. پاسخ صریح قهرمان اهل صربستان با شرحی از تجربه شخصی اش از جنگ، زمانی که دوران کودکی اش را در بلگراد سپری می کرد، دنبال شد.   
او گفت: "آن دوران ویژه که من و هموطنان و همقطاران اهل بلگراد از سرگذراندیم، قطعاً دوره ای از زندگی است که ما برای هیچ کس آرزو نمی کنیم. جنگ بدترین حادثه در زندگی بشریت است. هیچ کس برنده نیست." ژوکویچ که در بمبارانهای ویرانگر ۷٨ روزه ی ناتو در ۱۹۹۹ تنها ۱۲ سال داشت، می گوید: "به خاطر دارم که در آن بمبارانها به مدرسه نمی رفتم و توانستم اوقات بیشتری را به بازی تنیس بگذرانم. ما تمام روز، و اساساً هر روز از ان دوره، را در زمین های تنیس می گذراندیم، با جنگنده هایی که از بالای سر ما پرواز می کردند. ما حقیقتاً اهمیت نمی دادیم. پس از یکی و دو هفته بمباران، ما جان مان را مثل سایر شهروندان کف دست گرفتیم و به کارهای عادی می پرداختیم. هر کاری که می توانستیم و می خواستیم می کردیم. ما خود را به دست سرنوشت سپردیم. این از اراده ی ما خارج بود. ما در حقیقت، بی پناه و ناامید بودیم."

آنا ایوانویچ ۲۵ ساله، تنیس باز شماره یک سابق جهان نیز که این روزها در مسابقات اوپن امریکا حضور دارد، از خاطرات خود از بمبارانها گفته است: "من آن جنگ را به خوبی به یاد دارم. همان روز اول که حملات هوایی آغاز شد، من در زمین تمرین تنیس بودم. مسوولین وارد زمین شدند و گفتند: نگاه کنید، می دانید چیست، ما شنیدیم که قرار است امشب شروع شود. شماها بهتر است یرگردید خانه هاتان و تمرین را متوقف کنید. مربی پاسخ داد: باشد، حتماً. ما همین الان بساط را جمع می کنیم. اینها مثلِ... ، نه، نه، نه، باشد، ما می میریم. این اولین روز بود، و بعد برای یکی و دو هفته، ما تمرین نکردیم برای این که ما خبر نداشتیم چه اتفاقی قرار است بیافتد."

یوگسلاوی سابق، موش آزمایشگاهی پیمان جهنمی ناتو
این کشور پس از جنگ جهانی اول، یعنی در ۱۹۱٨، با جمعیت اصلی مسحیان اسلاو جنوبی و جمعیت قابل توجه مسلمانان در برخی جمهوری های خودمختار آن تشکیل شد. در ۱۹۴۱ مورد تهاجم کشورهای عضو محور که اعضای اصلی آن را آلمان نازی، ایتالیای فاشیست و ژاپن میلیتاریست تشکیل می دادند، قرار گرفت. اما با رهبری ژنرال جوزیپ بروز تیتو، نبردهای پارتیزانی دلیرانه ی مردم این کشور که در جنگ جهانی دوم زبانزد بودند، یکپارچه ماند و پس از جنگ جمهوری فدراتیو سوسیالیستی یوگسلاوی نام گرفت. یوگسلاوی یکپارچه به واسطه مجاورت با آبهای دریای مارینو و همسایگی با چندین کشور اروپای غربی و شرقی، از جمله اتریش، یونان، ایتالیا، آلبانی، مجارستان و رومانی شاید از جنبه سوق الجیشی، در مهم ترین نقطه اروپا قرار داشت و به همین دلیل کشورهای قدرتمند اروپای غربی توجه ویژه ای به آن داشتند.
نخستین زمزمه ی جدا شدن جمهوری ها از طرف اسلوونی و کرواسی آغاز شد که در دهه ۱۹٨۰ خواهان خودمختاری فزون تر از دولت مرکزی صربستان شدند. اما اوج اختلافات در دهه ۱۹۹۰ روی داد، زمانی که با تحریکات دولت های قدرتمند غرب این دو جمهوری خواهان استقلال شدند. دشواری های اقتصادی این دوره به کشمکش های موجود بین این جمهوریها و دولت مرکزی دامن زد تا این که به جدایی آنها انجامید. اعلام استقلال آن دو جمهوری موجب شد که سایر جمهوری ها، از جمله مونته نگرو، مقدونیه، بوسنی-هرزگووین، و بعدها نیز کوزاوو ساز جدایی سر بدهند. این تحرکات دولت مرکزی را به سیاست های سختگیرانه برای حفظ تمامیت ارضی واداشت که نتیجه اش جنگ های خونین میان آن جمهوری های خودمختار و دولت مرکزی صربستان در تمام دهه ی ۱۹۹۰ بود. درگیری ها ادامه یافت تا این که کشورهای عضو ناتو که سربازان شان عملاً از ۱۹۹۵ در یوگسلاوی حضور داشتند، رییس جمهور یوگسلاوی، اسلوبودان میلوسوویچ، را به "نسل کشی" و "جنایت جنگی" متهم کردند و پس از بمباران ۷٨ روزه ی بلگراد و شهرهای مهم دیگر او را در "دادگاه جنایات جنگی" به محاکمه کشیدند. همه آن پنج جمهوری ها از دولت مرکزی صربستان جدا شدند؛ اما کوزاوو زیر نظر سازمان ملل همچنان در قیمومیت صربستان است.

۱۵ شهریور ۱٣۹۲ برابر با ۵ سپتامیر ۲۰۱٣