• با این روند کنونی هر ائتلافی شکل بگیرد، بر پایه ای لرزان و شکننده خواهد بود، شاید برای اولین بار اقتدار حزبی رو به افول گذاشته و اقتدار ائتلاف شکل بگیرد، در واقع اهمیت ائتلاف های اکثریت و اقلیت، از حیث ارتقای فرهنگ سیاسی نخبگان حاکم وقتی بیشتر می شود، که در صورت تشکیل حکومت، مجبور می شوند افراد دیگر را نیز به بازی بگیرند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲ مهر ۱٣۹۲ -  ۲۴ سپتامبر ۲۰۱٣

طرح مسئله
نتیجه انتخابات ٢٠١٣ پارلمان کردستان چه تاثیری می تواند بر آرایش سیاسی و جریان قدرت سیاسی کردستان داشته باشد؟

مقدمه:
اقلیم کُردستان عراق یک منطقه خودمختار در بخش شمالی کشور عراق است. حریم کردستان عراق از شرق با ایران از شمال با ترکیه و از غرب با سوریه هم‌مرز است. مرکز آن اربیل استسرشماری رسمی از تعداد جمعیت این منطقه در دست نیست اما آخرین برآوردهای حکومت محلی جمعیت این منطقه را حدود ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر تخمین می‌زند. در منطقه کردستان عراق علاوه بر کردها، اقلیت‌های آشوری، ترکمن، عرب، کلدانی، ارمنی و غیره نیز زندگی می‌کنند ،واحد پول رایج در منطقه کردستان عراق، دینار عراق است و زبان‌های رسمی در این منطقه زبان کردی و زبان عربی است. رئیس اقلیم کردستان عراق مسعود بارزانی است.
کردستان عراق کم‌وبیش بین دو جریان سورانی و بادینانی تقسیم شده‌است که دو نوع گویش کردی متفاوت دارند. گویش سورانی تحت نفوذ طالبانی است که قلاذه و کوی سنجاق و اربیل و سلیمانیه تا خانقین را زیر پوشش دارد. گویش بادینانی که مرکزش زاخو است منطقه بارزان است و تا ترکیه پیش می‌رود. پس از جنگ کویت و عراق و وضع ممنوعیت پرواز عراق به بالای خط ۳۶ درجه در سال ۱۹۹۱ کردهای عراق عملاً توانستند حکومت خود را تأسیس نمایند و با حل اختلافات گروهی و قیام علیه رژیم حزب بعث عراق، حکومت منطقه را به عهده گرفتند.، پس از سرنگونی رژیم حزب بعث عراق، کردها حکومت حریم کردستان در عراق را تشکیل دادند. از سال ۲۰۰۵ به بعد ریاست جمهوری (جلال طالبانی) و وزارت امور خارجه عراق (هوشیار زیباری) و فرمانده کل ارتش عراق (ژنرال زیباری) نیز توسط کردها اداره می‌گردد. جلال طالبانی رئیس جمهور عراق و مسعود بارزانی صدر حزب دموکرات کردستان عراق و رهبر حکومت سرزمین کردستان است ، کردستان عراق بین شش استان تقسیم شده‌است که از این میان حکومت اقلیم کردستان بر سه استان اربیل، سلیمانیه، دهوک و قسمت‌هایی از استان‌های نینوا و دیاله تسلط دارد. از دیرباز دو حزب عمده پارت دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی در عرصه سیاسی کردستان و مبارزه با حکومت صدام فعالیت داشته اند ، در کنار آنها احزاب دیگری هم فعال بوده اند همچون ، حزب سوسیالیست کردستان و حزب کمونیست کردستان ، [۱] حزب اتحاد اسلامی و حزب جمعیت اسلامی ، اما از سال ٢٠٠٦ به بعد جریان عمده دیگری در کناراین احزاب ظهور کرد ، جنبش گوران یا جنبش تغییر یک حزب سیاسی در کردستان عراق است. این جریان در سال ۲۰۰۶ با انشعاب نوشیروان مصطفی از بنیان‌گذاران و رهبران اتحادیه میهنی کردستان و تأسیس شرکت رسانه‌ای ووشه پدید آمد. ، این جریان در انتخابات پارلمان کردستان در سال ۲۰۰۹ به عنوان اپوزیسیون اصلی ائتلاف کردستان متشکل از حزب دمکرات و اتحادیه میهنی مطرح شد و به کسب ۲۴٪ آراء در کردستان عراق شد و ۲۵ کرسی از ۱۱۱ کرسی پارلمان کردستان نائل آمد. ، در انتخابات مجلس نمایندگان عراق ۲۰۱۰ هم این حزب با ۴٫۳۶٪ آراء کل کشور به ۸ کرسی دست یافت. این حزب در استان سلیمانیه ۶ کرسی از مجموع ۱۷ کرسی و در استان اربیل ۲ کرسی از مجموع ۱۴ کرسی به دست آورد.[۲]

انتخابات پارلمانی ٢٠١٣ کردستان و آینده حکومت
انتخابات پارلمانی برای دور جدید ، در تاریخ ٢١/٠٩/٢٠١٣ در کردستان شروع شد برای تصاحب کرسی ها ، مطابق آخرین نتایج ارائه شده به نظر می رسد که اتحادیه میهنی با یک مرتبه نزول به جریان سوم در انتخابات نزول کرده و جنبش تغییر " گوران" به مرتبه دوم صعود کرده ، در این انتخابات همچنانکه پیش بینی می شد آرای خاکستری بیشتر به سوی جریان تغییر و پارتی گرایش پیدا کردند ، بنابراین در کنار نزول آرای بسیار از احزاب ، رای این دو جریان صعود کرد ، اما با این وجود به نظر نمی رسد ، که هیچ حزبی به تنهایی بتواند حکومت را تشکیل بدهد ، مطابق آخرین اظهارات رهبران اتحادیه میهنی ، این حزب تمایل چندانی برای ائتلاف با پارتی برای تشکل؛ی حکومت ندارد ، در این صورت پارت با وجود اکثریتی که دارد باز نخواهد توانست حکومت را تشکلی بدهد و نیاز به ائتلاف با یک یا چند جریان دیگر دارد ،

ائتلافهای احتمالی
الف: ائتلاف سنتی و استراتژیک پارت دمکرات و اتحادیه میهنی که آنها را واجد اکثریت برای تشکیل حکومت می کند ، اما از آنجا که اکثر کارشناسان ریزش آرا و جایگاه اتحادیه میهنی را تداوم همراهی با پارت دمکرات می دانند ، بنابراین تداوم این همراهی ریزش و تضعیف بیشتر را در آینده به دنبال خواهدداشت ،(در کنار سایر عوامل دیگر) و باتوجه به برخی اظهار نظر مسئولان اتحادیه میهنی احتمال دارد که آنها در شکل اپوزیسیون در پارلمان آینده کردستان به حیات سیاسی خود ادامه دهند ، و علاقه ای به حضور در دولت نداشته باشند و بیشتر در فکر بازسازی خود و احیای جایگاه سنتی خود در استان سلیمانیه باشند،

ب: ائتلاف میان پارت دمکرات و دو جریان اسلامی جمعیت اسلامی و اتحاد اسلامی که آنها را واجد اکثریت برای تشکیل حکومت می کند ، اما احتمال این ائتلاف نیز ضعیف به نظر می رسد زیرا آرای به دست آمده آنها بیشتر به دلیل نقد های متعددی است ، که از پارت دمکرات داشته اند

پ: ائتلاف میان پارت دمکرات و جنبش گوران . که احتمال این ائتلاف نیز بسیار ضعیف به نظر می رسد ، به دلیل افشاگریهای گسترده جنبش گوران بر علیه پارت دمکرات و انتقادات شدید این دو حزب از همدیگر

ت: ائتلاف میان گوران ، اتحادیه میهنی و دو جریان اسلامی ، که این ائتلاف هم به دلیل چالشهای موجود میان گوران و اتحادیه میهنی ضعیف به نظر می رسد.

با این روند کنونی هر ائتلافی که شکل بگیرد، ائتلافها بر پایه ای لرزان و شکننده شکل خواهد گرفت، بنابراین به نظر می رسد، شاید برای اولین بار اقتدار حزبی رو به افول گذاشته و اقتدار ائتلاف شکل بگیرد، در واقع اهمیت ائتلاف های اکثریت و اقلیت، از حیث ارتقای فرهنگ سیاسی نخبگان حاکم وقتی بیشتر می شود، که در صورت تشکیل حکومت توسط این ائتلاف مجبور هستند، تا افراد دیگر را نیز به بازی بگیرند و به شیوه ای یکه سالارانه، تشکیل دولت ندهند، که این روند گامی جدی در جهت ارتقای سازگاری در فرهنگ سیاسی گروههای قدرت در حریم کردستان می باشد.

"این نوشتار زمانی نوشته شده که پارت دمکرات کمتر از ٣٩ درصد، گوران کمتر از ٢٤ درصد، اتحادیه میهنی کمتر از ١٧ درصد، اتحاد اسلامی (یه کگرتوو) کمتر از ١١ درصد، جمعیت اسلامی (کومه ل) کمتر از ٧ درصد و جریانات دیگر کمتر از ٥ درصد آرا را به خود اختصاص داده بودند" [٣]


[۱] - fa.wikipedia.org

[۲] - fa.wikipedia.org

[٣] - rudaw.net