• پیتر هیگز بریتانیایی استاد ۸۴ ساله دانشگاه ادینبوروی اسکاتلند و فرانسوا انگلرت بلژیکی استاد ۸۰ ساله دانشگاه آزاد بروکسل برنده جایزه امسال نوبل فیزیک شدند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۱۶ مهر ۱٣۹۲ -  ٨ اکتبر ۲۰۱٣

آکادمی نوبل سوئد برندگان نوبل فیزیک ۲۰۱۳ را معرفی کرد و پیتر هیگز بریتانیایی استاد ۸۴ ساله دانشگاه ادینبوروی اسکاتلند و فرانسوا انگلرت بلژیکی استاد ۸۰ ساله دانشگاه آزاد بروکسل برنده جایزه امسال شدند.
برای دریافت جایزه امسال بسیاری بر این عقیده بودند که این دو دانشمند شایسته‌ترین افراد برای دریافت نوبل هستند.

به گزارش بی بی سی آکادمی نوبل سوئد در بیانیه‌ای گفت نظریه این دو دانشمند که "محور اصلی مدل استاندارد در فیزیک ذرات است توضیح می‌دهد که جهان چگونه ساخته شده است."
مدل استاندارد، نظریه ای که در دهه شصت و هفتادمیلادی از ترکیب نظریه نسبیت انشتین و نظریه کوانتوم حاصل شد توضیح می‌دهد که "همه چیز از گل و انسان گرفته تا سیارات و ستارگان از چند ذره بنیادی ساخته شده‌اند."
احتمال این که هیگز و انگلرت برنده نوبل امسال شوند سال گذشته قوت گرفت؛ زمانی که در برخورد دهنده هادرونی بزرگ (LHC) که در سرن سوییس قرار دارد آزمایشی انجام شد که به گفته دانشمندان، دانش فیزیک نظری را تغییر داد.
دانشمندان پروتونها (گروهی از ذرات تشکیل‌دهنده هسته اتم) را تا سرعت نور شتاب دادند و ذرات کوچکتری را که در این برخورد ایجاد شد بررسی کردند، به امید اینکه برخی پرسشهای اساسی را پاسخ دهند و ذره موسوم به بوزون هیگز را پیدا کنند.
بر اساس نظریه موسوم به مدل استاندارد، تمام مواد از ذراتی بنیادی ساخته شده اند: شش کوارک و شش لپتون. کوارکها به عنوان نمونه پروتونها و نوترونها را شکل می‌دهند و لپتونها هم به عنوان مثال الکترونها و نوترینوها را (نوترینو لپتون بدون بار است). فیزیکدانها فکر می کنند کوارکها و لپتونها را نمی توان به اجزای کوچکتری خرد کرد.
دانشمندان چهار نیروی بنیادی طبیعت را هم‌نیروی هسته ای ضعیف، نیروی هسته ای قوی، جاذبه یا گرانش و نیروی الکترو مغاطیسی می دانند.
بر اساس مدل استاندارد این چهار نیرو هر کدام یک ذره معادل دارند به نام بوزون که در واقع گروهی از بوزون‌ها این نیروها را به ماده منتقل می کنند. برای اینکه این نیروها به ماده منتقل شوند تمام ذرات بنیادی باید از میدانی بگذرند به نام میدان هیگز.
اما خود این میدان هیگز هم به یک ذره حامل نیاز دارد که به بوزون هیگز معروف است. این ذره قطعه گمشده مدل استاندارد بود که سال گذشته به این نتیجه رسیدند که آن را یافته اند، یعنی همان چیزی را که این دو دانشمند در سال ۱۹۶۴ وجود آن پیش بینی کره بودند.
به عبارت دیگر ثابت شد ذرات بنیادی چگونه در داخل اتم در میدان‎های ناپیدایی قرار می‌گیرند و همکنشی درات و میدان‌هاسبب می‌شود ذرات بنیادی جرم پیدا کنند. به این ترتیب صحت مدل استاندارد و نظریه "انفجار بزرگ"(بیگ بنگ) پس از چند دهد تقریبا اثبات شد.
پروفسور فرانسوا انگلرت و همکارش روبر برو (که در سال ۲۰۱۱ درگذشت) نخستین کسانی بودند که در این زمینه مقاله منتشر کردند اما پروفسور پیتر هیگز چند هفته بعد مقاله‌ای منتشر کرد و در آن برای اولین بار وجود ذره‌ هیگز بوزون را پیش بینی کرد.
کمی بعد کارل هیگن و جرالد گورالنیک آمریکایی و تام کیبل بریتانیایی نتیجه تحقیقات خود را منتشر کردند و مجموع کار این داشمندان نظریه فعلی را شکل داد.
پروفسور هیگز و انگلبرت برنده هشت میلیون کرون سوئد معادل ۱.۲۵ میلیون دلار شدند.