اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۲۵ مهر ۱٣۹۲ -  ۱۷ اکتبر ۲۰۱٣

* استرالیا - مروری برهمایش شاهنامه در دانشگاه گریفیث با شرکت دکتر جلیل دوستخواه

انوشیروان بیدادگر و رهبران مذهب رسمی دوران او نیز خونریز بوده اند
در همایش شاهنامه فردوسی که در روز دوشنبه سی ام ماه سپتامبر در دانشگاه گریفیث شهر بریزبین برگزار گردید, استاد جلیل دوستخواه سخنرانی کرده و به پرسشهای شنوندگان مشتاق پاسخ گفت. در این برنامه فرهنگی رایگان وپربار که به پیشنهاد گروه شاهنامه خوانی بریزبین و با همکاری کانون ایرانیان کویینزلند و انجمن دانشجویان ایرانی دانشگاه گریفیث شکل گرفته بود, نکات با ارزشی مورد گفتگو قرار گرفت و از پژوهشگران تاریخ ایران باستان به نیکی یاد شد. آقای مهران صادق وزیری از فرهیختگان پر تجربه کویینزلند, مدیریت برنامه را با درایت و لطافت شایسته ای پیش برد و کانون با پذیرایی سخاوتمندانه ای مقدم مهمانان را گرامی داشت.
آقای دکتر دوستخواه که نگارش کتابهای معتبری همچون "اوستا, کهن ترین سرودها و متن های ایرانی" و همکاری در سازمان های "لغت نامه دهخدا" و "دانشنامه ایرانیکا" را در کارنامه گهربار خود دارد, در سال گذشته و در آستانه هشتاد سالگی کتاب "شاهنامه نقال ها" را در تهران منتشر کرد و بدنبال آن در شهرهای مختلف اروپا و استرالیا به سخنرانی پرداخت و تفاوت های دو نوع شاهنامه کتبی ( رسمی ) و شاهنامه شفاهی ( نقالی) را آشکار ساخت. در این تلاشهای روشنگرانه استاد دوستخواه, به نمونه هایی از اشعار مخدوش که با اهدافی ناپاک به اثر جاویدان ادبیات ایران زمین اضافه گردیده, اشاره میکند و نور روشنی بر این گوهر هزار ساله می افشاند. دکتر دوستخواه بر این باور است که بیت معروف "بسی رنج بردم در این سال سی" سروده حکیم طوس نبوده و او هرگز هموطنان خود را گنگ (عجم) نمی خوانده است؛ به گفته سخنران شعر راستین فردوسی به صورت زیر می باشد:
من این نامه فرخ گرفتم به فال
بسی رنج بردم به بسیار سال
در شروع برنامه, سرود "ستایش خرد" با صدای نوشیندخت و سهراب اندیشه پخش گردید و همه شرکت کنندگان به رسم احترام از جای برخاستند و در انتهای سرود با کف زدن بر جای نشستند تا به سخنان استاد گوش بسپارند.
ایشان در شروع صحبت خود, تاریخچه ای از پژوهش ها ویرایش های انجام شده در مورد شاهنامه بیان کرد و از کارهای ماندگار شاهرخ مسکوب و نوآوری هایش تجلیل نمود و از "سوگ سیاوش" او هم سخن گفت. در ادامه برنامه, اسامی اساتید بزرگ دیگری هم پیاپی به میان آمد, بخصوص جلال خالقی مطلق و احسان یار شاطر که خدمات فرهنگی شان فراموش ناشدنی اند, اما سخن گفتن از همکار و دوست قدیمی‌ ش، احمد میر علایی، لحن او را غمگین می‌ساخت، دیگر اندیشی‌ که در دست تبهکاران وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی جان باخت.
ذکر خاطره ای بجا و نقل قولی معتبر از محمد حسنین هیکل, سردبیر سابق روزنامه الاهرام, نشریه معروف مصر و جهان عرب, اهمیت کار فردوسی و نقش شاهنامه در پاسداری از فرهنگ کهن کشورمان را بخوبی آشکار کرد. آقای هیکل با تاسف گفته است که اگر مصری ها هم شاعر بزرگی در حد فرودسی میداشتند, هرگز تمدن باستان و هویت فرهنگی شان را از دست نمیدادند.
موضوع " نگاه فردوسی به زن" از جمله فراز های این نشست بود که بدنبال پرسش هوشمندانه یکی از شنوندگان مورد توجه قرار گرفت. استاد دوستخواه با ذکر نمونه هایی از شاهنامه و از جمله ماجرای دل باختن تهمینه به رستم و چگونگی پیوند شان به بررسی این موضوع مهم پرداخت و نشان داد که در سرزمین مان, زن همواره از جایگاه والایی برخوردار بوده و آن کاستی های شرم آور حاصل آمیختن با قسمت هایی از رسوم بدوی سرزمین های مجاور و بدنبال برخی شکست های نظامی بوده است.
در مورد موبدان زرتشتی و بیدادگری های آنان نیز سخنانی گفته شد و همچنین از تلاشهای گمراه کننده برخی از پادشاهان خودکامه و همکاری تاریخ نویسان درباری با آنها, که بارزترین نمونه آن ها, چسباندن صفت "دادگر" به اسم انوشیروانی است که مظهر خشونتگرایی و خونریزی بوده است, پادشاهی که هزاران دیگر اندیش را در جندیشاپور بدار آویخت.
در پایان برنامه تصاویر زیبایی از نقاشی های شاهنامه ای نشان داده شد ولی به علت کمبود وقت, فرصتی برای شنیدن قطعه " بیژن و منیژه" اثر هنرمندانه حسین دهلوی باقی نماند.

مهران رفیعی