• «دانشمندان ایرانی واکسن ضد ایدز ساختند»، «خبر خوشی که دنیا را تکان می‌دهد»، «پایان کابوس ایدز توسط دانشمندان ایرانی»، ... شماری از روزنامه‌های کشور اوایل هفته گذشته با این تیترها به استقبال خبر خوشی رفتند که وزیر بهداشت از یک هفته پیش تر در گفت و گو با خبرنگاران وعده اعلام آن را داده بود ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۲۵ شهريور ۱٣٨۵ -  ۱۶ سپتامبر ۲۰۰۶

«دانشمندان ایرانی واکسن ضد ایدز ساختند»، «خبر خوشی که دنیا را تکان می‌دهد»، «پایان کابوس ایدز توسط دانشمندان ایرانی»، ...
شماری از روزنامه‌های کشور اوایل هفته گذشته با این تیترها به استقبال خبر خوشی رفتند که وزیر بهداشت از یک هفته پیش تر در گفت و گو با خبرنگاران وعده اعلام آن را داده بود و گمانه زنی‌های برخی منابع خبر از موفقیت تکان دهنده پژوهشگران کشورمان در کشف «دارو» – و به قول برخی رسانه‌ها که فرق چندانی بین واکسن و دارو ندیده بودند، «واکسن» – این بیماری مهلک داده بود.
به گزارش سرویس «علمی» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، نحوه انتشار خبر موفقیت علمی پژوهشگران کشورمان در ابداع راه و روش جدید درمان ایدز - که همانند بسیاری از طرح‌های علمی بزرگ دنیا با همکاری محققان بیش از یک کشور انجام شده - شر ایطی را ایجاد کرد که از حلاوت این موفقیت نه تنها در کام پژوهشگرانی که قریب پنج سال برای به ثمر نشستن آن تلاش کرده بودند و نیز علاقمندان اعلام خبرهای خوش که در کام جامعه علمی کشور نیز کاست و بار دیگر کاستی‌ها و ضعف‌های نظام رسانه‌یی کشور و آسیب‌پذیری آن را به رخ کشید.
در خبری که برخی روزنامه‌ها به نقل از یک سایت اینترنتی درج کرده بودند و حتی تیتر یک یکی از روزنامه‌های سراسری را به خود اختصاص داده بود از قول «منابع نزدیک به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» آمده بود که «پزشکان ایرانی به دارویی دست یافته‌اند که بیماری ایدز را درمان می‌کند. بیش از بیست سال از تلاش دانشمندان جهان برای دست یافتن به راه حلی جهت درمان یا پیشگیری از بیماری ایدز می‌گذرد و تقریبا نجات از این بیماری به یک آرزو برای بشر تبدیل «شده بود» مدت دو سال است که پزشکان ایرانی بر روی این پروژه تحقیقاتی کار می‌کنند و اکنون به واکسن و درمان ایدز دست یافته‌اند.»
زمان اعلام خبر خوشی که وزیر بهداشت وعده داده و برخی رسانه‌ها را به طرح گمانه زنی‌ها و اخبار غیر موثق و مبالغه آمیز سوق داد، خوشبختانه چندان طولانی نشد و اواسط هفته و پیش از برگزاری مراسم رسمی اعلام شده این خبر از سوی برخی اعضای تیم تحقیقاتی پروژه اعلام شد.
اعلام ظاهرا زودتر از موعد و شاید ناگزیر این خبر، حداقل این حسن را داشت که از گسترش انتشار مطالب اغراق‌آمیز و بی اساس درباره این طرح جلوگیری کرد؛ اگرچه این نگرانی نیز وجود داشت که اعلام رسمی این دستاورد پژوهشی در فضایی غیر علمی آن هم با توجه به موج شایعات و مطالب اغراق آمیز مطرح شده و شائبه بهره‌برداری تبلیغاتی و غیرعلمی از این دستاورد بزرگ علمی که به صراحت از سوی برخی منابع مطرح شد، تبعاتی به مراتب ناخوشایندتر داشته و شکوه این موفقیت شیرین علمی را بیش از پیش کم‌رنگ کند.
همچنان که دکتر کامران باقری لنکرانی، وزیر بهداشت نیز این هفته در گفت‌و‌گویی با خبرنگاران با اذعان به این که خبر خوش وعده داده شده همین خبر کشف داروی ایدز بود که هفته پیش از سوی برخی همکاران وی اعلام شد، از نحوه اعلام این خبر ابراز ناخرسندی کرد و در خصوص تبلیغاتی که در مورد کشف این دارو در دولت فعلی به میان آمده اظهار کرد: کسانی که روند پژوهش‌های علمی در کشور را دنبال می‌کنند می‌دانند همه پژوهش‌ها شروع و پایانی دارد و هر کاری که در کشور اتفاق می‌افتد افتخاری برای همه مردم کشور است و لذا این امر بسیار بد است که کسی بخواهد این کار را به اسم و یا گروه خود منتسب کرده و در جهت ابزار سیاسی از آن استفاده کند.
وی افزود: همان طور که در بحث هسته‌یی افتخار آن برای همه ایرانیان وجود دارد بنابراین فضای غرور و خودباوری ملی را نیز نباید به فضای سیاسی و تبلیغاتی گروه‌ها آلوده کنیم و هر دستاورد علمی که در کشور به دست می‌آید افتخار آن برای همه ماست.
با این حال برخی رسانه‌ها حتی پس از آشکار شدن ماهیت طرح و گفت و گو با مجریان آن هم، پیش از آن که بیان صادقانه واقعیت و انتشار ابعاد علمی این طرح بپردازند، گرفتار حاشیه‌های غیر علمی شدند و به رغم گفت و گوی مستقیم با سرپرست طرح در بزرگ نمایی و مبالغه گویی پیرامون این طرح علمی با تعابیری چون «پایان کابوس ایدز»، «دستیابی به درمان قطعی و نه توقف گسترش بیماری بر خلاف روش‌های درمانی موجود»‌ و «یکی از بزرگترین رویدادهای تاریخ پزشکی جهان»، گوی سبقت را از رسانه‌هایی که در خبرهایشان به منابع آگاه! و غیر رسمی استناد می‌کردند ربودند!
دکتر محمد فرهادی، سرپرست این طرح روز سه شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس «علمی – پژوهشی» ایسنا اظهار داشت که پژوهشگران پزشکی کشورمان در طرحی پنج ساله با ساخت ترکیبات دارویی جدید به روش نوینی برای تقویت سیستم ایمنی بدن در بیماران دست یافته‌اند که به درمان بیماری ایدز و سایر بیماری‌های ناشی از ضعف ایمنی بدن منجر می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: «این یافته علمی که حاصل حدود پنج سال تلاش بیش از ۶۰ نفر از پژوهشگران و متخصصان داخلی و همکاری جمعی از محققان خارجی است، یک روش جدید همراه با ترکیب دارویی جدید است که به تقویت سیستم ایمنی بدن مبتلایان به بیماری‌هایی که سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کنند منجر می‌شود.»
فرهادی تصریح کرد: «در نتیجه تقویت سیستم دفاعی بدن در بیماران مبتلاء به ایدز و سایر بیماری‌های ضعف ایمنی، قدرت دفاعی بدن در برابر عامل بیماری افزایش یافته و توان فعال شدن ویروس یا سایر عوامل بیماری‌زا به شدت کاهش یافته و در نتیجه علائم کشنده بیماری بروز نمی‌کند و به تدریج عامل بیماری نابود می‌شوند.»
وی با اشاره به این که این روش جدید درمانی در مرحله ثبت بین‌المللی است به ایسنا گفت: «دارو و روش جدید تقویت سیستم ایمنی با موفقیت در مراحل تحقیقاتی قبلی، در حال حاضر در فاز سه مطالعه بالینی بر روی تعدادی از بیماران در حال آزمایش است و پس از ثبت نهایی جزئیات بیشتری از طرح اعلام خواهد شد.»
استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران در پایان با اشاره به وجود روش‌ها و داروهای مختلف برای درمان ایدز در کشورهای دیگر تصریح کرد: «در روش ابداعی از مسیر دیگری برای درمان ایدز و سایر بیماری‌های نقص ایمنی استفاده شده که مزایا و برتری‌هایی نسبت به روش‌های موجود دارد.»
به گزارش ایسنا، انتشار مطالب مبالغه آمیز و دور از واقعیت به عنوان خبر موفقیت‌های علمی داخل کشور البته پدیده‌ای بی سابقه نیست و پیش از این نیز بارها شاهد موارد متعددی از این گونه خبرها بوده‌ایم.
خبرهایی که در مواردی به رسانه‌های خارجی نیز راه یافته و به نوعی حیثیت جامعه علمی و رسانه‌یی کشور را مخدوش کرده است با این حال این قبیل ماجراها را باید به عنوان تجربیاتی ناگزیر در مسیر رنسانس علمی کشور و مواجهه با فضایی جدید در برخورد جامعه در حال گذار ایران با مفهوم علم جدید، پژوهش و دانشگران در نبود اجتماع علمی ارزیابی کرد.
تجربه‌ای که مطمئنا سایر کشورهای در حال توسعه و حتی کشورهای پیشرفته نیز کمابیش با آنها مواجه بوده و هستند.
تبعات نامطلوب ناشی از نحوه انتشار خبر موفقیت علمی اخیر پژوهشگران پزشکی کشورمان که به گفته بسیاری از صاحب‌نظران و مسئولان غیر علمی و شتابزده بوده است از ابعاد مختلف قابل بررسی است اما شاید جدی ترین تبعات منفی این جریان را باید در مخدوش شدن جایگاه علم و پژوهش در اذهان عمومی، کم ارج شدن جایگاه پژوهشگران و موفقیت‌های علمی ارزشمند آن‌ها و ایجاد انتظارات بیش از حد و غیر واقعی از جامعه علمی نوپای کشور جست و جو کرد که به تبع آن به تحمیل فشاری مضاعف بر جامعه علمی کشور و دلسردی و بی‌انگیزگی آنها منجر می‌شود؛ نتیجه‌ای که مطمئنا در تضادی آشکار با اهداف تلاش‌های خیر خواهانه - ولی در برخی از موارد بی تدبیرانه و غیر اصولی - است که از سوی برخی سیاستگزاران و مدیران اجرایی با نیت آشنا کردن مردم با تلاش‌ها و موفقیت‌های علمی کشور و جلب حمایت آنها از این فعالیت‌ها صورت می‌گیرد؛ بر این اساس بررسی عوامل و زمینه‌های بروز چنین بی تدبیری‌ها و نتایج و تبعات کوتاه مدت و بلند مدت آنها، مسئولیتی سترگ بر دوش جامعه علمی، سیاستگزاران و برنامه ریزان کشور، فعالان رسانه‌یی و تمامی دست اندرکاران،‌ مسئولان و علاقمندان توسعه علمی کشور است که می‌باید در کنار تلاش برای گسترش فعالیت‌های پژوهشی و سرمایه‌گذاری دولتی و خصوصی در این حوزه از ضرورت توجه به ترویج علمی و گسترش گفتمان علمی به لایه‌های مختلف جامعه غفلت نکنند.
دکتر رضا منصوری، استاد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف و عضو شورای پنج نفره فرهنگستان علوم کشورهای در حال توسعه ( TWAS ) که از معدود صاحبنظران توسعه علمی است که ضمن تاکید بر لزوم تحقق بودجه و امکانات پژوهشی در سطح کلان کشور بر ضرورت بازشناسی مفهوم علم و فن آوری نوین و ترویج آن تاکید دارد طرح مطالب و ادعاهای بی پایه اساس در حوزه علم و دستاوردهای علمی، بروز پدیده «دانشمندان رسانه‌یی!»، انواع «مرد علمی سال و قرن» و ... را از ناهنجاری‌های اجتناب ناپذیر در کشورهای فاقد اجتماع علمی می‌داند که در آنها به دلیل رابطه بی واسطه دانشگران و پژوهشگران با جامعه،‌ اختلالات ناخوشایندی میان دانشگران و نادانشگران و مدیران و سیاستگذاران روی می‌دهد که فرایند رشد علم را در جامعه نابسامان می‌کند.
مولف کتاب «ساماندهی و نابسامانی‌های توسعه علمی» در فصلی از این کتاب آنجا که به تبیین سیاستگذاری علمی در جامعه‌های فاقد اجتماع علمی می‌پردازد در تشریح جایگاه دانشگران در چنین جوامعی و دخالت نهادهای غیر علمی در علم می‌گوید: «مدیران جامعه، نهادهای مدنی غیر علمی و سیاستمداران همه در غیاب اجتماع علمی وسوسه یا مجبور می‌شوند در امور علمی مداخله کنند که منظور مداخله از جنس سیاستگذاری نیست؛ مثلا پاداشی که دانشگر در داد و ستد علمی باید از اجتماع علمی انتظار داشته باشد در غیاب اجتماع علمی از مدیران، نهادها، رسانه‌ها و سیاستمداران جامعه طلب می‌کند و سیاستمداران در یک کنش بخردانه به این تقاضا پاسخ می‌دهند؛ هم دانشگر را راضی کرده‌اند و هم خودشان پاداشی از جامعه گرفته‌اند و جامعه هم که می‌بیند سیاستمداران ارج و قرب دانشگران را حفظ می‌کنند از سیاستمداران احساس رضایت بیشتری می‌کند و به این ترتیب یک چرخه پذیرفتگی کاذب نه در اجتماع علمی که میان دانشگر – سیاستمدار - جامعه روی می‌دهد.
سیاستمداران دانشمند تعریف می‌کنند و متخصصان به فرموده دولت و به فرموده مدیران ارشد سیاسی، فیلسوف و فاضل و دانشمند می‌شوند.
محقق برجسته را اجتماع علمی تعیین نمی‌کند و سیاستمداران یا رسانه‌ها این نقش را بر عهده می‌گیرند ... .»
به زعم این استاد دانشگاه، «جامعه باید همواره به کسانی که بر مبنای چنین ساز و کاری محقق برجسته و دانشمند خوانده شده‌اند به چشم تردید نگاه کند. سیاستمداران هم در تعیین این که چه کسی محقق برجسته، دانشمند و فیلسوف است دخالت نکرده و این امر را به اجتماع علمی داخل کشور - اگر وجود دارد و هرچه قدر هم که ضعیف باشد - و یا به اجتماع علمی بین المللی واگذار کنند. دانشگران هم بکوشند به دنبال کسب اعتبار علمی از طریق سیاستمداران و رسانه‌ها نروند و صد البته سیاستگذاران هم باید از این گام‌ها حمایت کنند.»
عضو شورای پنج نفره فرهنگستان علوم جهان سوم پدیده‌های دیگری مثل مدرک گرایی، مصادره سیاسی مدارک دانشگاهی و تلقی سیاسی – و نه حتی مدیریتی – از سمت‌های علمی همانند ریاست دانشگاه و مراکز پژوهشی را از دیگر ناهنجاری‌های تشخیصی در علم و فن آوری در کشورهای فاقد اجتماع علمی می‌داند و می‌افزاید: « وقتی اجتماع علمی در کشوری حضور ندارد، دانشگران یا باید به فکر اعتبار در اجتماع علمی بین المللی باشند و یا به این سو متمایل شوند که اعتبار را از نهادهای غیر علمی داخل کشور کسب کنند پس برای کسب اعتبار روش‌هایی ابداع می‌شود که در اجتماعی علمی پیشرفته بیگانه است مثلا احساس عقب ماندگی تاریخی کشور باعث شده بسیاری ادعاهای عجیب و ناسالم علمی کنند و از طریق رسانه‌ها یا مدیران ارشد اعتبار علمی کسب کنند.»
دکتر منصور وصالی، مدیر گروه پژوهش‌های ترویج علم مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور نیز در گفت‌و‌گو با ایسنا با تقدیر از موفقیت پژوهشگران ایرانی در زمینه درمان ایدز از آن به عنوان موفقیتی بسیار ارزشمند یاد کرد و اظهار داشت: «متاسفانه مشکل رسانه‌های ما این است که به تعبیر یکی از اساتید «اگر کسی در حوزه علمی آجری روی آجر بگذارد کسی ارزشی برای آن قائل نیست و حتما باید توچال را روی دماوند بگذارد تا کار مهم و قابل تقدیری کرده باشد! » این طرز تلقی ناشی از درک نادرست از مفهوم علم و توسعه نایافتگی است چون وقتی مفهوم واقعی علم را نمی‌دانیم ارزش موفقیت‌های علمی را هم متوجه نمی‌شویم.»
وی افزود: «هر تلاش و موفقیت پژوهشی در روند توسعه علمی کشور ارزشمند است و این که مثلا بتوانیم دارویی را در کشور بسازیم ولو این که دیگران هم ساخته باشند به این معنا نیست که امروز تصمیم گرفته باشیم و این کار را کرده باشیم بلکه نشان دهنده روندی طولانی از پژوهش و تحقیق و زحمات طاقت فرساست که پا گرفتن و جدی گرفته شدن پژوهش را در کشور نشان می‌دهد و این اصلا چیز کمی نیست ولی متاسفانه خودناباوری ما باعث می‌شود که ارزش و جایگاه این قبیل موفقیت‌ها را در نیافته و فکر کنیم که حتما باید داروی درمان قطعی ایدز را کشف کنیم تا بگوییم کار مهمی کرده‌ایم.»
دکتر وصالی با ابراز تاسف از تبعات نامطلوب انتشار برخی مطالب و تعابیر غیر واقعی و اغراق آمیز در زمینه موفقیت ارزشمند تیم تحقیقاتی پروژه «درمان بیماریهای ضعف ایمنی» خاطر نشان کرد: «تبعات انتشار این قبیل مطالب بر پژوهش کشور وحشتناک است زیرا نه تنها اعتماد مردم نسبت به رسانه‌ها سلب می‌شود بلکه وقتی با بزرگ نمایی از موفقیت ارزشمند پژوهشگران کشورمان به عنوان دستیابی به درمان قطعی بیماری ایدز و موفقیتی بی سابقه و حیرت انگیز در زمینه پزشکی یاد می‌شود پس از مشخص شدن واقعیت و این که داروی کشف شده چنین ویژگی‌های اغراق آمیزی را نداشته، این موفقیت با ارزش در ذهن مردم کم ارج شده و باعث می شود از پژوهش حمایت و پشتیبانی نکنند و بگویند‌ در نهایت همان کاری را می‌کنید که دیگران کرده‌اند! در حالی که اگر محققان ما بتوانند به موفقیت‌هایی که پژوهشگران خارجی به آن دست یافته‌اند برسند گام بسیار بزرگی است که متاسفانه با چنین اقدامات غلطی ارزش این قبیل موفقیت‌ها و جایگاه پژوهش‌ و پژوهشگران در اذهان عمومی به شدت خدشه دار می‌شود.»
دکتر وصالی در ادامه به ایسنا گفت: «‌وزارتخانه‌ها و بخش‌های دولتی از جمله وزارت بهداشت به عنوان متولیان اصلی علم کشور که نظریات آنها نظر رسمی و دولتی محسوب می‌شود باید به این ظرافت‌ها و شرایط خاص جامعه ما به عنوان کشوری که در مسیر توسعه یافتگی حرکت می‌کند توجه داشته باشند.
توسعه و پیشرفت کشور چیزی نیست که یک شبه و با چند پژوهش حاصل شود و شاید مهمترین درسی که بتوانیم از ماجرای اخیر بگیریم این است که تنها کار پژوهشی در محیط‌های آکادمیک کافی نیست و نهادینه کردن و ترویج علم در جامعه برای نشان دادن و انتقال درست نتایج علمی و پژوهشی به مردم ضروری است.»
وی افزود: «پژوهشگرانی که چنین طرح‌های تحقیقاتی را اجرا می‌کنند خودشان به اهمیت و ارزش کارشان واقفند ولی وقتی بازخورد آن را در جامعه می‌بینند که به دلیل تبلیغ غلط و توقعات نادرست مردم که انتظار چنان کارهای عظیمی دارند که مردم کشورهای پیشرفته هم چنین توقعاتی ندارند و متوجه اهمیت چنین موفقیت‌های علمی نمی‌شوند، متقابلا آنها هم دلسرد می‌شوند.
این وظیفه دولت، وزارتخانه‌های ذیربط و حتی انجمن‌های علمی است که بخشی از فعالیت‌های خود را به ترویج و همگانی کردن علم و ارتقای درک عمومی نسبت به علم اختصاص دهند چون اگر مردم متوجه اهمیت فعالیت‌های پژوهشی نشوند حمایت لازم را - که البته صرفا حمایت مادی نیست و ارزش حمایت معنوی و احترام آنها به شان محقق به مراتب بیشتر هم هست - نسبت به پژوهشگران نخواهد داشت.»
دکتر وصالی در ادامه در پاسخ به خبرنگار ایسنا که با اشاره به نحوه اعلام دستاورد اخیر محققان پزشکی کشور که از حدود یک هفته قبل از اعلام آن خبر داده شده بود و نظر وی را درباره شیوه‌ها و رویکردهای جدید در بزرگ‌نمایی و تاکید بر دستاوردهای پژوهشی و تلاش‌های پژوهشگران جوان کشور با هدف افزایش توجه جامعه به پیشرفت‌های علمی سا‌ل‌های اخیر جویا شده بود اظهار کرد: «صرف این نیت که می‌خواهیم مردم را امیدوار کرده و به این باور برسانیم که «ما می‌توانیم» کافی نیست. علم توالی و تسلسلی دارد و از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. این دانشمندان جوانی که دائما بر آنها تاکید می‌شود خود به خود دانشمند نشده‌اند و مطمئنا متکی بر مجموعه تلاش‌های افرادی دلسوزند که سال‌ها با تحمل انواع مشکلات برای ایجاد این باور ساده که «پژوهش اهمیت دارد» تلاش کرده‌اند و در سایه همان کوشش‌هاست که دانشمندان کنونی ما می‌توانند خیلی ساده برای انجام تحقیقاتشان بودجه طلب کنند. زمانی حتی فرق بین تحقیق و ترجمه در کشور مشخص نبود و بسیاری از دانشگاهیان واقعا نمی دانستند که پژوهش چیست. اگر امروز به تلاش‌هایی که پیشگامان این عرصه برای نهادینه کردن مفاهیمی مثل پژوهش انجام داده‌اند نگاه کنیم شاید کارها و کوشش‌های آنها که می‌گفتند می‌خواهیم پژوهش کنیم با توجه به شرایط کنونی در نظر بعضی، بی اهمیت باشد این مساله در مورد تمام پدیده‌ها مصداق دارد که با رشد و تحول در هر زمینه‌ای وقتی به گذشته نگاه می‌کنیم کارهای ابتدایی ساده و بی اهمیت به نظر می‌رسند همچنان که مثلا وقتی امروز به وسایل الکترونیکی مثل تلویزیون‌های ۷۰ اینچ کنونی را با تلویزیون‌های ابتدایی شصت، هفتاد سال پیش مقایسه می‌کنیم به نظر بسیار عقب مانده می‌آیند در حالی که ارزش آن تلویزیون‌های به تعبیر امروزی عقب مانده به این است که کسی آن زمان به تلویزیون فکر نمی‌کرد و اگر آن کار و خلاقیت ابتدایی نبود، تلویزیون‌های پیشرفته امروزی را نداشتیم، بنابراین این نوع تاکیدات و بزرگ نمایی‌های بی مورد و خارج از استانداردهای دنیا به هیچ وجه درست نیست.»
وی در گفت‌و‌گو با ایسنا خاطرنشان کرد: «یکی از وجوه ترویج علم این است که علم و دستاوردهای آن را دقیقا همان طور که هست به جامعه منتقل کنیم و در غیر این صورت نمی‌توانیم به نهادینه شدن علم در کشور امیدوار باشیم. البته این بحث مختص کشور ما نیست و حتی در کشورهای پیشرفته هم این مسائل مطرح بوده و ترویج علم برای درک درست مردم از علم بخش مهمی از فعالیت جامعه علمی آنهاست و محافل آکادمیک و دانشمندان حتی در پیشرفته ترین کشورها هم این نگرانی را دارند که برخی از رسانه‌ها به دلیل جلب مشتری با توجه به رقابت شدیدی که بین آنها وجود دارد، دستاوردهای علمی را بر خلاف نظر آنها منعکس کنند و در نتیجه انتظار مردم را بالا ببرند و دیگر از پژوهش‌های بنیادی و تحقیقاتی که نتایج آنها در دراز مدت حاصل می‌شود حمایت نکنند.»
عضو هیات علمی دانشگاه شهید رجایی با اشاره به این که در بیشتر کشورها برای دانشمندان و پژوهشگران احترام خاصی قائل هستند اظهار داشت: «با این حال در هیچ کشور توسعه یافته دانشمندان را قهرمان نمی‌کنند و همانند قهرمانان ورزشی با آنها برخورد نمی‌کنند حال آنکه شاید نوع برخورد ما با قهرمانان ورزشی‌مان و انتظاراتی که از آنها داریم هم درست نباشد. این که فقط به نتیجه نگاه کنیم نه روندی که باید طی شود و با ورزشکارانمان طوری رفتار کنیم که فقط در صورتی که به نتیجه برسند قهرمان هستند و اگر نرسیدند لیاقت و شایستگی نداشته‌اند درست نیست. در عرصه علم هم می‌بینیم در مراکز تحقیقاتی بزرگی مثل «سرن» (مرکز تحقیقات هسته‌یی اروپا) به ازای هر صد شکستی که متحمل می‌شوند و طبعا آنها را گزارش نمی‌کنند به یک موفقیت بزرگ می‌رسند.»
دکتر وصالی در گفت‌و‌گو با ایسنا تصریح کرد: «اگر در فعالیت‌های علمی صرفا به نتیجه نگاه کنیم از محققان انتظار خواهیم داشت که هر پروژه‌ای را که اجرا می‌کنند حتما به نتیجه برسد در حالی که علم اصلا این طور نیست و بسیار متفاوت است. فعالیت‌های علمی نیاز به محیطی آرام و دور از جنجال و تبلیغات معمول برای سایر حوزه‌ها دارد بنابراین وقتی به یک کشف ارزشمند دانشمندان کشور به صرف این که نمی‌فهمیم یا قصد فهماندن آن به دیگران را داریم نسبت‌هایی می‌دهیم که خود مجریان طرح هم قبول ندارند و مطمئنا شخص وزیر بهداشت هم چنین دیدگاهی ندارد، باعث می‌شود که انتظارات جامعه نسبت به فعالیت‌های علمی بالا برود. یعنی این نگاهی که ما در انتشار خبر موفقیت‌های علمی پژوهشگران کشورمان داریم با نگاهی که در کشورهای دیگر وجود دارد بسیار متفاوت است که یکی از علل آن نبود اجتماع علمی در کشور ماست.»