کارگران مهمترین امید تحول در سکوت دانشگاه - محمد ایرانی



اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۱٣ آذر ۱٣۹۲ -  ۴ دسامبر ۲۰۱٣


کارگران که پس ازگذشت ١٠٠ روز از عمر دولت امنیتی و اقتصادی روحانی ، تنها با گرانی بیشتر مواد غذایی و پوشاک و مسکن در مقابل وعده های توخالی افزایش حقوق روبرو شدند ، ناچارند تا با اعتراضات بیشتر به بخشی از خواسته های حداقل اقتصادی خود برسند . در زمانی که مسولان تشکیلات کارگری وابسته حکومتی و دولتی برطبل صبر و استقامت میکوبند تا پایه های قدرت دولت جدید از پس توافق هسته ای محکم گردد ، کارگران ناراضی بدلیل فقدان تشکلات مستقل به مبارزات پراکنده روی آورده اند . متاسفانه کارگران از پشتیبان طبیعی خود که دانشجویان و روشنفکران انقلابی باشند ، نیز بدلیل سرکوب شدید و زیر سایه قرار گرفتن تفکر اصلاح طلبی محروم مانده اند . فضای کاذبی که پس از ٣٤ سال از زمزمه های صلح و تغییری در تندروی حکومت ایجاد شده ، موجب راضی شدن اقشار گوناگون کشور گشته است تا این توافق و هر آینده ای که پیش آید در مقابل جنگی که اجتناب ناپذیر جلوه میکرد را پیروزی محسوب نماید . با اینهمه کارگران و حقوق بگیران که بیش از سه چهارم جمعیت کشور را تشکیل میدهند ، بدلیل بحران اقتصادی که دولت جدید بهمراه چرخش مسولان حکومتی آنرا تنها بدلیل فساد و عدم مدیریت دولت احمدینژاد و نه ٣٤ سال حکومت جمهوری اسلامی دانسته اند ، قادر به ادامه زندگی زیر خط فقر نیز نیستند و ناچارند با وجود همه مشکلات زندگی بمبارزه برخیزند .
دانشگاههای کشور که همواره مهد نیروهای روشنفکری و انقلابی کشور بوده اند ، چنانچه در مقاله پیشین ؛ سکوت دانشگاه ناشی از سرکوب و یا سلطه تفکر اصلاح طلبی ، گفته شده با ترفند جدید اعتدال گرایی ، نگاه دانشجویان را به اقدامات دولت در برگشت دانشجویان و استادان اخراجی به دانشگاهها متمایل کرده است . نمیتوان منکر وجود تفکر چپ در دانشگاهها و یا در سطح کشور شد ، اما بنظر دیگر جو غالب دانشگاهی و حتی جامعه نیز بدنبال تفکر سوسیالیسم نیست و حتی خواسته های دموکراتیک را در روشهای اصلاح طلبانه و یا اعتدال گرایانه جستجو میکند . دیگر صدای مرگ بردیکتاتور بمفهوم کسب آزادی و دموکراسی در درون نظامی است که هیچگاه مبلغ آزادی نبوده است و دیگر پیشروان دانشجویی برای برابری طبقات مبارزه نمیکنند . دیگر صدای دانشجو کارگر پیوندتان مبارک از جایی شنیده نمیشود و افسوس که زمانی دانشجویان بیاد کارگران تجمع کوچکی براه میاندازند که کارگر ١٧ ساله ای حین کار از طبقه ٦ دانشگاه امیر کبیر سقوط کرده و جان خودرا برای مزد کمی از دست میدهد ، کارگری که حتما بدون بیمه نیز بوده و چه بسا خانواده ای نان آور خودرا از دست داده است . باید دید چه بلایی برسر نیروی چپ آمده که بجای تمرکز و وحدت در استراتژی که باور دارند ، این چنین میدان را برای نیروهای غیر دموکراتیک و وابسته به نظام جمهوری اسلامی خالی کرده اند ! آیا سالروز ١٦ آذر و اندک فضای باز سیاسی دولت روحانی ، دانشجویان را که با مشکلات اخراج و هزینه های سرسام آور دانشگاهی در کنار هزینه های زندگی که باید توسط خانواده های آنها تامین گردند به فعالیت علیه نظام وادار میکند ؟ آیا دانشجویان بدلیل مسائل صنفی و در ادامه بخاطر آزادی سیاسی ، این فرصت طلایی را که دولت و حکومت درگیر توافق هسته ای بوده و علاقه ای به برانگیختن فضای حقوق بشری ندارند ، به تجمعات مداوم تبدیل میکنند و یا اینکه در سکوت صبر و انتظار منتظر اقدامات دولت میمانند تا خود و نظام را تثبیت کند !
در دوران سلطنت تفکر چپ بدلیل استبداد و کوته فکری شاه از خطر شوروی زیر سختترین فشار بوده و در مقابل نیروهای مذهبی اجازه رشد و تشکل را در مساجد و حسینیه ها داشتند ، بطوریکه تعداد این مراکز مذهبی که در زمان رضا شاه بسیار کمتر شده بود ، صدها برابر افزایش یافت . تفکر چپ که در تلاش بود تا خودرا از وابستگی فکری نسبت به شوروی و دستاوردهای منفی حزب توده رها نموده و به اسقلال برساند ، با سردمداری جلال آل احمد براست پیچید و نیروهای ارتجاعی مذهبی را انقلابی خواند . اما در ادامه این تفکر بازهم توانست زیر سرکوب شدید خودرا با تئوری ماریگلا و پیشتازان در وجود چریکها نشان دهد ، گرچه زندگی مخفی ، پیوند آنها را با کارگران قطع نموده تا رسالتشان ناتمام ماند . تفکر چپ پس از سرکوب شدید سالهای ٥٤ -٥٠ بازهم توانست بمحض ایجاد فضای باز سیاسی تحت فشار کارتر خودرا مطرح نماید ، اما بدلیل نداشتن نهادهای سازمان یافته اش ، در سایه نیروهای متمرکز مذهبی قرار گرفت که شدیدا از طرف بازار حمایت مالی میشدند . باستثنای سالهای ٥٧ تا ٦٠ که نیروهای چپ تلاش وسیعی برای استقلال نمود ، اما بازهم بدلیل عدم درک درست از تئوری مبارزاتی و عدم شناخت بافتهای سرمایه داری و تفرقه ، با کشتاری که حکومت براه انداخت برای مدتها از صحنه مبارزاتی کنار رفت . این چنین شد که تفکر غالب در دانشگاهها پس از ٣٤ سال اختناق و سرکوب هرنوع فضای دموکراتیک ، از تفکر چپ به نوع اصلاح طلبی در درون نظام تقلیل یافت تا جنبشهای دموکراتیک و کارگری گسترش نیابند .
موضوعی که در سلطنت و جمهوری اسلامی مشترک بوده و است ، اینکه شاه و ولایت فقیه هردو با تثبیت نظام و دوران پررونق اقتصادی ، دچار توهم ابرقدرتی شده و تلاش میکنند تا جهان را در عرصه ترکتازی خود ببینند . غافل از آنکه قدرتهای بزرگ چه غربی و چه شرقی جهان را بین خود تقسیم نموده و اگر نظامی در جهت منافع آنها گام برندارد ، با فشارهای بین المللی اقتصادی و سیاسی آنها را وادار به اطاعت از سیاست خود مینمایند . شاهی که در سال ٥٤ خودرا در عرش دیده و بگمان خود در مقابل قدرتها ایستاده بود ، با شدت گرفتن اعتراضات اقشار گوناگون ، در شگفت بود که مردم چرا اصلاحات عظیم اقتصادی وی را درک نکرده و با توطئه قدرتها علیه او تظاهرات میکنند . شاهی که افول قدرت رضا شاه را توسط قدرتهای غربی و شرقی دیده بود ، با تثبیت استبداد خود و بهمراه ارز سرسام آور نفتی ، فراموش کرد که نه پشتیبانی مردم را دارد و نه دیگر قدرتها از وی حمایت میکنند و بهمین دلیل مثل حباب توخالی ترکید و چان ضعفی بروی مستولی شد که از هرگونه تصمیم گیری ساده نیز درمانده بود . خمینی نیز پس از کشتار داخلی و تثبیت نظام جمهوری اسلامی ، ولایت فقیهی خودرا نه بدلیل پشتیبانی اقشار گوناگون که فریب مبارزه با استکبار را خورده بودند و نه بکمک قدرتهای بزرگ دانست و زمانیکه در جنگ با عراق درمانده شد ، جام زهر را سرکشید تا ضعف و خواری حکومتش نمایان گردد . خامنه ای نیز پس از سرکوب نیروهای مخالف و حذف رفسنجانی و اصلاح طلبان بهمراه عملیات تروریستی سپاه قدس در منطقه و برخی دیگر از کشورهای جهان ، گمان کرد که رهبر بلامنازع داخل و خارج جهان است . اما زمانیکه پروژه هسته ای و برخی سیاستهای منطقه ای نظام دیگر در جهت منافع قدرتهای غربی نبود و تحریمها نشان داد که چنین نظامهایی تاچه حد وابسته اند ، با وقاهت جام زهری را که نرمش قهرمانانه خوانده بود ، سرکشید تا نشان دهد همچون اسلافش چگونه به قدرت بیشتر سرخم میکند . دیکتاتورها همواره فراموش میکنند که قدرت اصلی نه در توان سیاسی و اقتصادی کشور و یا توان سرکوب آنها و نه در حمایت از قدرتهای خارجی است . آنها بدلیل غرور کاذب هیچوقت درک نمیکنند که قدرت واقعی در درون جامعه قرار دارد که سرانجام دیکتاتورها را از قدرت بزیر خواهند کشید .
مسولان جمهوری اسلامی چه از نوع اصلاح طلب و اعتدال گرا و چه از نوع اصولگرا و سپاهی ، بخوبی بیاد دارند که فضای باز سیاسی شاه چگونه موجب رشد نیروهای مخالف از چپ و دموکرات و مذهبی گردید تا دودمان سلطنت را برچینند . این مسولان بخوبی آگاهند که باوجود داشتن بافتهای نیرومند سپاهی و سیاسی ، بازهم خطر فضای باز سیاسی امکان دارد دودمان جمهوری اسلامی را نیز بباد فنا دهد . بهمین دلیل اصولگرایان با رهبری لاریجانی و موتلفه و روحانیت سنتی با کنترل تندروان تلاش دارند تا با توافق در پروژه هسته ای ، ضمن تقویت مالی و سیاسی خود ، اجازه فضای باز سیاسی را ندهند . توافق هسته ای برای مدتی که تندروان از قدرتشان کاسته میشود ، موجب دور شدن خطر بمباران و جنگ از کشور میگردد تا فاجعه سیاسی و اقتصادی دولت احمدینژاد بسود حفظ نظام ترمیم یابد . گرچه بسیاری این توافق را بنوعی با معاهده ترکمانچای یکی خوانده اند ، اما شاید این یکی از معدود دورانی باشد که توافق هم بسود نظام و هم بسود مردم تمام شده است . جواب فوری خامنه ای به روحانی در مورد توافق که ضمن حمایت از سیاست دولت برای بستن زبان تندروان بود ، نشان از وضعیت وخیم نظام دارد که حمایت قاطع مجلس را نیز بدنبال داشت . بدیهی است بخشی از نیروهای تندرو سپاهی و سیاسی در غالب تجمع دانشجویان بسیجی و رسانه های خود و برغم حمایت خامنه ای ، تلاش در نقد توافق و کوبیدن دولت روحانی خواهند نمود تا در صورت ایجاد مشکل در اجرای مفاد توافق بتوانند به قدرت پیشین بازگردند .
دولت روحانی برای اولین بار در طول ٣٤ سال گذشته توانست با آمریکا رودررو سرمیز مذاکره بنشیند ، خواب طلایی که نصیب خامنه ای ، رفسنجانی ، خاتمی و احمدینژاد در زمان رییس جمهوریشان نشد . آینده نشان خواهد داد جنگ قدرتی جناحهای حکومت در پی توافق هسته ای به تثبیت نظام منجر شده ، یا در ادامه با تزلزل و کنترل تندروان به جنگ ختم گردیده و یا اینکه کارگران و دیگر اقشار با سازماندهی نیروهای خود برای تغییر نظام پیروز خواهند گردید . خامنه‌ای که پیش از توافق برای ده‌ها هزار نیروی بسیجی سخنرانی میکرد در سخنانی شدیداللحن دولت آمریکا را راس استکبار دانست . خامنه‌ای در حمله‌ای شدیداللحن به اسرائیل که نظام اسلامی را به تلاش برای ساخت بمب اتمی متهم میکند ، این کشور را سگ هار نجس منطقه یعنی رژیم صهیونیستی خواند ، اما وی گفت کسی حق ندارد مذاکره‌کنندگان دولت را سازشکار بخواند . اما قدرتهای غربی کاملا از فاجعه سیاسی و اقتصادی حکومت آگاهند و میدانند با اصرار در مواضع خود و بدون اعتنا به فحاشی و شعارهای توخالی خامنه ای و فرماندهان سپاه به اکثر خواسته های خود خواهند رسید .
مشکل اصلی تیم مذاکره کننده ، خاموش کردن صدای مخالفان داخلی است که جزییات توافق را پیگیری مینمایند و سخنان بدون پشتوانه وزیر امور خارجی را تحریف میدانند . ظریف با تاکید بر اینکه در مذاکرات ساختار برنامه های هسته ای حفظ شده گفت نباید گول حرفهای آمریکایی را بخوریم که میگویند حق استفاده از انرژی هسته ای در ان پی تی نیامده است ، اما مگرحق تاسیس راکتور و تاسیسات هسته ای در ان پی تی نوشته شده است ؟ ظریف تاکید کرد اکنون زمان حراست از منافع مردم با اجرای سندی است که نتانیاهو آن را سند قرن برای ما و توافق بد برای آنها عنوان کرده است . روحانی با بیان اینکه حاصل این مذاکرات این بود که گروه ۱+۵ یا همان قدرتهای جهانی حقوقی هسته ای ایران را برسمیت شناختند و دستاورد دیگری که در طی این مذاکرات به دست آمد‏ ، حق غنی سازی هسته‌ای در خاک ایران است . روحانی در جمع خبرنگاران اضافه کرد به فعالان اقتصادی میگویم که از امروز نوبت شماست ، ما مسیر را هموار کردیم و از امروز باید تلاش و کوشش شما آغاز شود . به مردم هم میگویم که هرچه داریم از ایستادگی ، وحدت و حمایت بی‌دریغ شماست . بحران اقتصادی چنان بود که لاریجانی گفت درآمد کشور تنها به اندازه هزینه جاری است و چیزی برای بودجه عمرانی باقی نمانده است ، وی گفت اتمام پروژه‌های دولت گذشته ٥٠ سال طول میکشد . به گزارش رویترز ، این توافق همچنین احتمال حمله نظامی به تأسیسات اتمی ایران را به شدت کاهش داده و امکان لغو و یا کاهش تحریم ها را افزایش داده است و احتمالاً باعث کاهش فرار سرمایه از کشور و افزایش سرمایه گذاری و توسعه اقتصادی خواهد شد . توسعه سرمایه گذاری در داخل و از خارج و از سرگیری و گسترش روابط تجاری بازرگانان ایرانی با همتاهای خارجی خود به تنهایی کافی است تا اقتصاد رژیم را که بیش از هر زمانی در دو سال گذشته مردم ایران را تحت فشار قرار داده ، از رکود خارج کرده و جان تازه ای بدان ببخشد .
صندوق بین المللی پول جدیدترین برآورد خود از میزان تولید ناخالص داخلی ۱۸۸ کشور جهان را منتشر کرده است که براساس آن اقتصاد ایران با افت ۱۶۰ میلیارد دلاری تولید ناخالص داخلی خود در سال ۲۰۱۳ مواجه خواهد شد . این رقم در سال جاری میلادی که کمتر از سه ماه به پایان آن باقی مانده است به ۳۸۸ میلیارد دلار کاهش یافته یابد و باعث سقوط ۹ پله ای کشور در رده بندی بزرگترین اقتصادهای جهان خواهد شد که رتبه ۳۰ باشد . حجم نقدینگی از حدود ٦٨هزار میلیارد تومان در سال ٨٣ به ٤٧٣ هزار میلیارد تومان در خرداد ماه سال ٩٢ رسیده که نشانگر حدود ٧ برابر شدن آن طی این دوره است . عامل اصلی رشد نقدینگی در این دوره رشد بالای بدهی بانکها به بانک مرکزی بوده که ٧٧ درصد این بدهی مربوط به بدهی بانک مسکن به بانک مرکزی و ناشی از ارائه خطوط اعتباری طرح مسکن مهر به این بانک است . دولت هر ماه ٨.١١ میلیارد تومان به حساب خانوارها واریز میکند که نزدیک ٣٥٠٠ میلیارد تومان از محل بودجه عمومی به آن اختصاص پیدا میکند و علاوه بر آن باز هم در هرماه با کسری بین ٣٠٠ تا ٥٠٠ میلیارد تومان مواجه است . معنای دقیق این ارقام آن است که یارانه های پرداختی به خانوارها دارای کسری حدود ٤٥ درصدی است . از طرف دیگر گزارش تکان دهنده وزیر بهداشت حاکی از اینست که دولت با کسری بودجه ٤،٧٠٠ میلیارد تومانی روبرو است . دولت روحانی با دادن اخبار دقیقتر از وضع فلاکت بار اقتصادی که آنرا ناشی از دولت پیشین میداند ، از افزایش حقوق کارگران و سایر کارکنان سرباز زده و هیچ برنامه ای در این مورد در سخنان ١٠٠ روزه اش ارائه نکرده است . تیم اقتصادی دولت روحانی که همگی در سالهای گذشته و بویژه در ٨ سال دولت احمدینژاد که از پستهای دولتی دور بوده و در بخش خصوصی شدیدا فعالیت میکردند ، اکنون با کسب قدرت طبعا بدنبال منافع شخصی خود نیز خواهند نمود .
توافق هسته ای بطور قطع دارای مخالفان داخلی مربوط به جناح تندرو بهمراه فرماندهان سپاه بویژه سپاه قدس میباشد که در شرایط بحران ، هم قدرت آنها افزایش پیدا کرده و هم به منافع اقتصادی سرشاری ازجمله رانت و قاچاق و ایجاد بحران در منطقه میرسند . اما آنها سعی میکنند تا درپوشش کلمات با دولت روحانی مخالفت نمایند تا در ظاهر با ولایت فقیه مخالفت نکنند . سردار غیب پرور فرمانده سپاه فجر فارس گفت ؛ حیثیت و آبروی همه ما در گرو تمسک به ولایت امیرالمومنین است و تجلی این ولایت را امروز می توان در ولایت فقیه دید . وی اضافه کرد که قلبا اعتقاد دارم هرکه ولایت مقام معظم رهبری را قبول ندارد ، با شمری که روی سینه امام حسین نشست ، تفاوتی نداردبخشایش عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت ؛ غنی سازی ۲۰ درصد که برگ برنده ما در مذاکرات بود نقدا در اختیار طرف مقابل قرار گرفت و در مقابل امتیازاتی به صورت نسیه به ایران داده شد . وی گفت این توافق در دوران مذاکرات قبلی ١+٥ نیز پیشنهاد شد که جلیلی زیر بار آن نرفت ، اما ظریف آنرا پذیرفت و توافقنامه ای را امضا کرد که با کاپیتولاسیون قابل مقایسه است . روزنامه کیهان که زیر نظر خامنه‌ای فعالیت میکند ، گزارش صد روزه دولت روحانی را سیاه‌نمایی نامید و گفت دولت در زنگ حساب ، انشاء خواند . بیجهت نیست که برخی از اصولگرایان خواهان برکناری شریعتمداری از راس کیهان هستند که بدون توجه به حمایت ولایت فقیه به کوبیدن روحانی میپردازد . علم‌الهدی خاطرنشان کردکه بدانیم در این توافق یک نفع صددرصدی نصیب ما نشده که ما به آرامش دست پیدا کنیم و مشکلاتمان بطور کامل حل شده باشد بلکه حتی ممکن است در این تعامل بیشتر داده و کمتر گرفته باشیم ، ضمن اینکه با این توافق مسیری برای دشمن باز کرده که باید مراقب بود ، چرا که با تقابل مرموزتری به سراغ ما میآید . روزنامه دولتی ایران از ارسال پیامک‌های تهدیدآمیز برای تیم مذاکره‌ کننده از جانب برخی محافل افراطی داخلی گزارش داده که در آن به اعضای هیئت ایرانی هشدار داده شده که ترکمنچای جدیدی در راه است . از سویی سایت جهان نیوز متعلق به زاکانی نماینده تندرو مجلس و رئیس سابق بسیج دانشجویی از توزیع یک بازی رایانه‌ای در تهران خبر داده‌اند که بنوشته آنها به بازی ترور روحانی معروف است . البته در ساعات اولیه نیز موضوع توافق که در سراسر جهان منتشر گردید ، در صدا و سیمای دولتی بازتابی نیافت . رسایی عضو تندرو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان مجلس ، گفت تعجب میکنم چون ابوترابی فرد نایب رییس مجلس صبح امروز چه چیزی را ( توافق ) تبریک گفت در حالیکه نمایندگان مجلس هنوز در جریان موضوع نیستند ؟ اما حدادعادل رییس فراکسیون اصولگرایان مجلس گفت این توافق نیاز به تصویب مجلس ندارد .
رفسنجانی نیز اظهار امیدواری کرد که در یک سال آتی توافق نهایی درباره برنامه هسته‌ای ایران حاصل شود . وی مذاکرات اخیر هسته‌ای با قدرتهای جهانی را بمنزله شکسته شدن تابوی گفتگوی با آمریکا دانست و تاکید کرد که بدون ایالات متحده این مذاکرات پیش نمیرفت . وی گفت محدودیت‌هایی که قوانین بین‌المللی وضع کرده‌اند برای ما قابل قبول است ، معاهده منع گسترش سلاح هسته‌ای برای ما قابل قبول است و هر چیزی که فراتر از آن باشد در حکم تحمیل بر ما خواهد بود . رفسنجانی ابراز آمادگی کرده است تا برای بهبود روابط با عربستان تلاش کند ، وی عقیده دارد که باید به مقامات عربستان اطمینان داد که دوستی با ایران به نفع دو کشور و منطقه است ، اما او گفته که چنین سفری نیازمند زمینه چینی در داخل و رسیدن به تصمیم واحد رهبران کشور در مورد سیاست تنش زدایی و چگونگی تعامل با عربستان سعودی بر اساس سیاست برد برد است . ناطق‌نوری رییس بازرسی دفتر خامنه ای هم برای بستن صدای مخالفان گفت هیچ مذاکره‌یی بدون اذن رهبری رخ نمی‌دهد .
توافق هسته ای مخالفان خارجی بسیاری نیز دارد که در راس آنها چین و شوروی قرار دارند که با فروش محصولات صنعتی بی کیفیت و نیروگاه اتمی بهمراه فروش سلاح را بطور انحصاری به نظام را دارند ، البته آنها تلاش دارند تا در صورت توافق سود شان تامین گردد . فروش نفت به چین ، هند ، کره جنوبی و سایر کشورها که پرداخت را با تبدیل دلار نفتی به ارز خود انجام میدهند ، علاوه بر بالا رفتن ارز آنها ، سود بسیار باد آورده ای را ناشی از تحریم میبرند . عربستان که تلاش دارد نقش زمان شاه را بعنوان قدرت منطقه بازی کند ، مخالف نزدیکی جمهوری اسلامی با غرب و بویژه آمریکا است که نزدیک شدنش با فرانسه و تهدید برای انجام غنی سازی برای باج گیری است . البته وزرای امور خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در پایان نشست خود در کویت ، از توافقنامه اتمی در ژنو ، استقبال کرده و خواستار دستیابی به راه حلی فراگیر برای این پرونده شدند . شاید ترکیه نیز که اقتصاد خودرا از پس جنگهای منطقه رونق داد ، از نزدیکی ولایت فقیه با آمریکا خوشحال نباشد ، اما آنها هم باید در مورد مسائل کردهای منطقه با جمهوری اسلامی و عراق و سوریه هماهنگی نمایند . فعالان حزب‌الله هم در نخستین واکنش به اعلام خبر این توافق و اظهار‌نظر طرفهای غربی درباره جزئیات آن ٬ حملات و انتقاد‌ها به تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران را آغاز کرده‌ و آنرا عقب‌نشینی جمهوری اسلامی از برنامه هسته‌ای خود ارزیابی کرده‌اند . این موضوع نباید بی ارتباط با استراتژی سپاه قدس باشد که توافق را بضرر عملیات خود در منطقه میداند . برخی از سران اسرائیل نیز از زاویه سرقدرت ماندن نیروهای تندرو موافق توافق هسته ای نیستند تا دشمنی اعراب با جمهوری اسلامی و نه با اسرائیل تداوم داشته باشد .
سرانجام اباما و دموکراتها به توافق بعنوان برگ برنده در مقابل جمهوریخواهان نیاز دارند تا به اقتصاد خود رونقی داده و سرمایه گذاری شرکتهای بزرگ را امکان پذیر نمایند که طبعا ساران اروپای غربی نیز چنین دیدگاهی دارند . بی جهت نیست که شرکتهای بزرگ بین المللی نفتی ، پتروشیمی ، گازی ، صنایع اتومبیل سازی ، هواپیما سازی ، مخابرات ، نیروگاهی و حتی از نوع اتمی از اکنون بدنبال منافع خود آماده مذاکره اند . فروکش کردن دفاع از حقوق بشر در کشاکش مذاکرات هسته ای و عدم پیگیری قدرتهای غربی در این مورد ، نشان از این دارد که منافع آنها در تثبیت نظام است . این حمایت در سالهای آخر سلطنت از شاه نیز انجام شد تا اینکه دانستند منافع آنها در پیروزی نظام جمهوری اسلامی است . البته برخی از رسانه های غربی اعلام کرده اند که گفتگوهای پنهانی آمریکا و رژیم سه ماه پیش از انتخاب روحانی از جمله در مسقط پایتخت عمان آغاز شده بود که در صورت درستی این موضوع باید باور کرد که مسولان رژیم پیش از انتخابات نیز برنامه توافق را مورد بررسی قرار داده بودند .
باراک اوباما در گفتگوی تلفنی با بنیامین نتانیاهو به او اطمینان خاطر داده که آمریکا و اسرائیل یک هدف را دنبال میکنند و آن جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است . اباما ضمن حمایت از توافق اتمی با تهران ، خطاب به منتقدان خود گفت ؛ سخن درشت گفتن ممکن است از نظر سیاسی کار آسانی باشد ، اما برای امنیت ما مفید نیست . وی اضافه کرد که با اجرای توافق ژنو ، جمهوری اسلامی تبدیل به قدرت نظامی اتمی نخواهد شد . اباما همچنین به پادشاه عربستان که حق غنی سازی را در صورت برسمیت شانختن این حق برای رژیم کرده ، در مورد برنامه اتمی جمهوری اسلامی اطمینان داد . جان کری وزیر امور خارجه آمریکا برسمیت شاخته شدن حق غنی سازی اورانیوم برای جمهوری اسلامی در چارچوب توافق بدست آمده را رد کرد . شماری از چهره های موثر در کنگره آمریکا از تعویق ٦ ماهه در اعمال تحریم های جدید علیه ایران خبر دادند . سخنگوی اشتون در پاسخ به این سوال که آیا گزارش آژانس آغاز لغو تحریم‌های اتحادیه اروپا خواهد بود ، گفت باید گامهای طرفین ایرانی و گروههای بین‌المللی یک همزمانی داشته باشد از این رو تماسهای پی‌در پی و متعددی وجود خواهد داشت تا اطمینان حاصل شود که هریک از طرفین به تعهدات مورد امضاء خود ، عمل میکنند . وی گفت هم‌چنین آماده‌ایم قانون مناسبی را در ضمن مجموعه اتحادیه اروپا برای تضمین اجرایی شدن این توافقنامه وضع کنیم اما ما منتظر اجرای این مساله تا زمان وفای به عهد طرف ایرانی و تثبیت تعهداتش از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهیم بود چرا که قرار است بازرسان آژانس هشتم و نهم دسامبر از رآکتور آب سنگین اراک بازدید کنند .
سیاست تیم اقتصادی دولت روحانی بیشتر بسمت سرمایه گذاری غربی است تا آنها را جایگزین محصولات بی کیفیت و آلوده چینی و هندی و روسی نمایند . لغو چند قرارداد پروژه های نفتی با چین و سپاه پاسداران و دعوت زنگنه از شرکتهای بزرگ نفتی غربی برای انجام پروژه های نفتی نمونه هایی از این سیاستهای اقتصادی اند . مذاکره با صنایع اتومبیل سازی رنو و پژو برای تامین قطعات که سهام آنها پس از توافق باارزشتر گردید ، باوجود فحاشی ولایت فقیه و بسیاری از مسولان نسبت به مواضع سخت فرانسه در مذاکرات ژنو ، نمونه دیگری است ، همچنین خرید هواپیماهای مسافری غربی را هم باید به لیست اضافه نمود . باید دید در آینده نقش جمهوری اسلامی در مورد کشورهای منطقه همچون سوریه ، عراق ، افغانستان و همسایگان عرب بچه نحو خواهد بود آیا مسولان رژیم برای تثبیت نظام حاضرند دست از بحران سازی منطقه دست بردارند تا همچون دوران رفسنجانی با سرمایه گذاریهای خارجی رونق دوباره بگیرند . آیا جمهوری اسلامی سوریه را فدای لغو تحریمها میکند و یا اینکه منافع کشور را برای حمایت از سوریه فدا میکند و آیا در آینده با تثبیت مجدد ، بازهم تندروان ساز بحران سازی را زده و بخواهند همچنان بعنوان قدرت منطقه مطرح باشند ! بهرحال بنظر نمیرسد منافع قدرتهای بزرگ در آرامش طولانی در منطقه نفت خیز باشد و سودشان در اینستکه پس هرچند سال بحرانی در منطقه ایجاد گردد .
قدرتهای غربی که صبورانه و بدقت انتظار اجرای مواد مورد توافق را دارند ، بدون کوتاه آمدن در تحریمهای اصلی با سیاست هویج و چماق بخشی از تحریمهای کوچکتر را لغو مینمایند . شورای اتحادیه اروپا طی اقدامی ۱۶ شرکت شرکت کشتیرانی به همراه یک شرکت دیگر را به فهرست تحریم‌های خود اضافه و تحریم سه شرکت ایرانی را لغو کرد . این نهاد اروپایی طی اعلامیه‌ای میگوید که شورای اتحادیه اروپا طی تصمیمی که ۲۳ مارس سال ۲۰۱۲ اتخاذ شد ، تصمیم به اعمال محدودیت بر برخی شرکتهای ایرانی نمود . سخنگوی بانک ملی تاجیکستان اعلام کرد، سندی دال بر لغو محدودیت های فعالیت بانک خصوصی ایرانی که بر اساس نامه سفارت آمریکا در به وزارت امورخارجه تاجیکستان ، محدود شده بود ، دریافت شده است . دادگاه عالی اروپا به لغو تحریمهای وضع‌شده علیه شرکت وابسته رژیم فولمن فعال در بخش انرژی رای داد . این شرکت که به طراحی و اجرای پروژه‌های نیروگاهی در ایران میپردازد ، یکی از شرکتهایی بوده است که تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا و اتحادیه اروپا علیه نظام بانکی و بخش انرژی شامل آنها شده‌اند . در پی توافق هسته‌ای ، پالایشگاه‌های هندی اعلام کردند که از هفته آینده آماده شروع انتقال بدهی‌های نفتی خود به ایران به یورو هستند . البته حدود ١٠٠ میلیارد دلار دارایی های ارزی ایران همچنان به دلیل تحریمها قابل دستیابی نیستند‎ .
بخشی از اپوزیسیون خارج کشوری نیز در گرداب ترفند دولت روحانی و امکان اصلاحات گیر کرده و مدافع توافق ژنو و رونق جمهوری اسلامی گشته و امیدوارند در ادامه دولت دست به اصلاحات سیاسی و اقتصادی بزند . برخی نیز توافق را ترکمانچای نامیده و نگران کاهش علاقمندی قدرتهای غربی به حمایت از خود هستند، تا همچنان درنیابند که تغییر قدرت باید از داخل و توسط کارگران و روشنفکران انقلابی و جنبشهای دموکراتیک صورت گیرد . مجموعه اصولگرایان که نگران فشار حقوق بشری هستند ، برنامه مفصلی در جلوگیری از گسترش مخالفان نظام در داخل کشور هستند . سردار جزایری معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح گفت قرارگاه مقابله با جنگ نرم ایجاد میشود که براساس سامانه های متمرکز توسط دشمن در حال اجراست و برای مقابله با این هجمه عظیم مهندسی فرهنگی باید بر اساس قرارگاهی شکل بگیرد . وی ادامه داد یکی از کمیته هایی که برای قرارگاه جنگ نرم پیش بینی شده ، کمیته امور رسانه ای است . در حالیکه سازمان صداوسیما تاکنون در برابر انحصار جایگاه خود در شبکه های رادیو و تلویزیونی مقاومت کرده ، شنیده ها حاکی است شبکه تازه تاسیس که توسط یکی از نهادهای سپاه پاسداران اداره میشود ، قرار است برنامه هایش بهمن ماه روی آنتن برود . طبعا نهادهای دموکراتیکی داخل با حمایت سازمانهای خارج کشوری باید بهمراه نهادهای مستقل کارگری از فرصت بدست آمده برای حقوق سیاسی ، آزادیهای مدنی ، رفع تبعیض جنسیتی و نژادی و فرهنگی ، حقوق کودک و کار ، حفظ محیط زیست و آثار باستانی و مواردی دیگر فعالیتهای خود را گسترش داده ، چرا که عامل مهمی در جهت تقابل با نظام هستند .
روحانی گرچه در مورد مسائل حقوق بشری در زمان انتخابات قولهای داد ، اما بنظر میرسد که اصولگرایان و خامنه ای نمیخواهند در این زمینه کوتاه بیایند . حتی سران اصلاح طلب که پیش از انتخابات بشدت از دولت و مسولین نظام انتقاد میکردند ، اکنون با چراغ آهسته پیش میروند . تاج زاده در نامه ای به معاون حقوقی رئیس جمهور گفت ، امیدوارم با رسیدگی به شکایات قربانیان و معترضان و ارائه نتایج پیگیری های دولت تدبیر و امید به مردم ، گامهای بعدی با سرعت بیشتری برداشته شود ، وی خواستار تدوین منشور حقوق شهروندی از سوی دولت و توجه بیشتر به موازین حقوق بشری گردید . اما عفو بین‌الملل پس از گذشت صد روز از آغار کار دولت روحانی در بیانیه‌ای از وی خواسته است تا به وعده‌های حقوق بشری خود عمل کند. این سازمان در بیانیه‌ ای اشاره کرده که علیرغم وعده‌های روحانی در زمان رقابتهای انتخاباتی در مورد رسیدگی به وضعیت حقوق بشر ٬ این مسئله در اولویت‌های اصلی قرار نگرفته است و لذا از مقام‌های ایران در خواست کرد تا فورا در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران وارد عمل شده و دست به اقدامات واقعی بزنند . البته موضوع حقوق بشر با سکوت سران غرب در طول مذاکرات روبرو شده است .
بدیهی است که جنگ قدرتی جناحها برای تثبیت نظام و منافعی که قدرتهای بزرگ در این رابطه داشته و خواهند داشت ، در جهت مبارزات دموکراتیک و سوسیالیستی نخواهد بود . مبارزه کارگران در وهله اول برای زندگی بهتر خانواه خود است و برای این منظور چاره ای هم ندارند که تن به استثمار سرمایه داران داده و برای آنها کار بنمایند . در کشورهای دیکتاتوری همچون ایران که نفت درآمد عمده کشور بوده و دانشگاهها اکثرا دولتی هستند ، دانشجویان باید برای رسیدن به خواسته های صنفی و سیاسی در مقابل دولت قرار گیرند . جوهر مبارزه کارگران بدلیل آنکه در مقابل سرمایه داران قرار دارند و منافع دوطرف در تضاد کامل با یکدیگر و بناچار آنتاگونیستی است ، انقلابی بوده و این تضاد باید سرانجام با تغییر نظام همراه گردد . اما دانشجویان بدلیل دانشی که فرا میگیرند خواستار تغییر و اصلاح جامعه بوده و لذا مبارزه آنها جوهر دموکراتیک داشته و چون بیشتر آنها مشکل امرار معاش ندارند ، در نتیجه ناچار نیستند که همواره دست به تقابل با نظام بزنند . در حقیقت روشنفکران انقلابی هستند که از ماهیت کار و سرمایه آگاه شده و در مبارزه برای تغییر جامعه باید با کارگران متحد شوند . این تقابل است که مسولان یک نظام سرمایه داری را جدا از اینکه چه سیستمی دارد ، وادار میکند از طریق نیروهای امنیتی و دیگر بافتهای خود این اتحاد را درهم شکنند و اجازه ندهند تا چنین تشکلات مستقلی شکل گیرند . راه حل دیگر این تقابل در دواندن ریشه های تفکری همچون اصلاح طلبی و ایجاد بافتهای وابسته ایست که همگی خواهان حفظ نظامند تا باین ترتیب کارگران آگاه و روشنفکران انقلابی را از بدنه اجتماع جدا نموده و اجازه گسترش تشکلات مبارز را ندهند .
در طول عمر نظام ، دولتها بمثابه جلوداران حکومت جمهوری اسلامی همواره بکمک نیروهای امنیتی و سپاهی و تشکیلات زرد تقابل خودرا با کارگران نشان داده اند . اگر در این نظام زندانیان و اعدامیان بیشتر از اقشار متوسط بود ، اما کارگران زندانی و اعدامی هم کم نبودند و اکنون نیز رفتار خشن نیروهای امنیتی با کارگران زندانی خود ناشی از خطری است که آنها از جانب طبقه کارگر حس میکنند . رضا شهابی ، محمد جراحی ، بهنام ابراهیم زاده ، شاهرخ زمانی ، پدرام نصرالهی و دیگر کارگران زندانی بهمراه آموزگارانی همچون رسول بداقی و دیگرانی با شرایطی سخت در زندانند و آزادی آنها حتی با داشتن نقص عضو انجام نمیپذیرد . کارگرانی همچون ابراهیم مددی ، محمود صالحی ، علی نجاتی و بسیاری دیگر با وجود اخراج از کاری که تنها ممر درآمدشان برای زندگی خانواده های آنها بود ، بهمراه روشنفکرانی همچون رییس دانا و دیگران همچنان زیر نظر ذره بین نیروهای امنیتی قرار دارند تا آنها نتوانند کارگران را در ایجاد تشکلات مستقلشان یاری رسانند . اما صدای آزادی زندانیان سیاسی در داخل و خارج کشور در سایه صدای محوری حذف حصر موسوی و کروبی که طراحان نظام جمهوری اسلامی هستند ، قرار دارد که اگر آزاد گردند تنها در پی حفظ نظام خواهند بود .
در نظام سرمایه داری آنچه همواره صدق میکند اینستکه کارگران جز زنجیری که نشان استثمار آنهاست چیزی ندارند که از دست بدهند و بهمین دلیل بازیهای سیاسی و پشت پرده اقشار سرمایه داری که اقشار متوسط و حتی سوسیال دموکرات را با شعارها فریب میدهد ، قادر نیست شکم کارگران و خانواده آنها را پر کند . بنابراین کارگران بدلیل آنتاگونیسم طبقاتی که جوهر آنها را تشکیل میدهد ، حتی بدون داشتن دانش طبقاتی ، قادرند دشمن طبقاتی خودرا تشخیص دهند . گرچه فقر فلسفه و نداشتن تئوری مبارزاتی موجب میگردد که کارگران نیز فریب جنگ قدرتی جناحهای حکومت و دیگر اقشار را بخورند ، اما با سپری شدن زمان و عدم تحقق شعارها ، پی میبرند که که باید آستینها را بالا زده و به مبارزه جمعی روی آورند . کما اینکه کارگران زود دریافتند که وعده های دولت احمدینژاد با وجود دادن یارانه ، همچون دولتهای گذشته ، تنها بفکر دادن رانتهای سنگین به مسولان سرمایه داری است که دولت وی را سرپا نگهدارند . هستند کارگرانی که فریب تشکیلات وابسته کارگری را خورده و به جمع آنها میپیوندند ، اما بتدریج پی میبرند که آنها نیز از شعارهای کارگری برای حفظ نظام و پرکردن جیب خود استفاده میکنند و لذا باید درتلاش برای ایجاد تشکلات مستقلشان باشند . بدیهی است برای ایجاد چنین تشکلاتی نیاز به کارگران آگاه و پیشروان کارگری دارند که نه همچون چریکهای از جان گذشته در خانه های تیمی ، بلکه در کنارشان و در صف مقدم مبارزه قرار گیرند .
کارگران در طول ١٠٠ روز دولت اعتدال گرا که حتی ریالی به حقوقشان افزوده نشد و در مقابل همه نیازهای زندگی آنها گرانتر گردید ، دانستند که توافق هسته ای تنها معادلات بین برخی از سران حکومت را در مقابل قدرتهای بزرگ حل میکند . بهمین دلیل نارضایتی کارگران که دیگر قدرت تحمل آنها برای امرار معاش بپایان رسیده ، وادار نموده تا به اعتراضات گسترده تر روی آورند . آنچه با اعتراضات گذشته کارگران متفاوت گشته ، تداوم حرکتهای آنها در گرفتن حقوق خود میباشد و اینکه در فضای متوهم توافق هسته ای سیاست صبر و انتظار دیگر اقشار را کنار گذاشته اند . تلاشهای مکرر کارگران فولاد قروه کردستان ، کارگران پلی اکریل اصفهان ، کارگران چادرملوی اردکان ، اعتراضات پتروشیمی های بسباران و خوارزمی ، تجمعات مداوم کارگران نی بر کارون و کارگران مجتمع گاز پارس جنوبی و دیگر اعتراضات نمونه های بسیار بارز حرکتهای اخیر کارگران در رسیدن به خواسته هایشان است . کارگران فولاد از بارها تجمع در کنار دفتر خامنه ای ، مجلس و دیگر ادارات دولتی قروه و تهران و محل کارخانه نهراسیده و باوجود قولهای مسولین همچنین پیگیر هستند تا سرمایه دار وابسته را مجبور به انجام خواسته های خود نمایند . کارگران پلی اکریل که درپی تجمع خودجوش در محل کارخانه خواستار حقوق صنفی خود بودند ، با دستگیری کارگران نماینده ، یکصدا آزادی آنها را از مسولانی خواستند که برخلاف قولشان نمایندگان را زندانی کردند . کارگران معادن چادرملو نیز درپی افزایش حقوقشان که منجر به اخراج رییس انجمن صنفی گردید ، بازگشت بکار وی را خواستار شدند . کارگران واحد های مختلف دیگر دریافته اند که کارگری که در این زمان نقش نمایندگی را ایفا میکند ، بسیار ارزشمند بوده و باید خواسته های خودرا همردیف بازگشت بکار و آزادی کارگران اخراجی و زندانی قرار دهند . کارگران بخوبی دریافته اند که وجود کارگران پیشرو اهمیت والایی داشته و در ادامه منجر به ایجاد تشکلات مستقلی خواهد شد که تداوم مبارزاتی کارگران را امکان پذیر مینماید . آنچه روشن است در ماههای بعدی نه دولت روحانی با اقتصاد بحرانی خود میتواند گامی در جهت زندگی کارگران و حقوق بگیران بردارد و نه جوهر سرمایه داری نظام علاقمند چنین حرکتی است . بنابراین اعتراضات کارگران گسترده تر خواهد شد و این موضوع مهمترین عاملی است که امکان تقابل با دولت و لذا حکومت را ایجاد خواهند کرد که بهمین دلیل مبارزه کارگران بعنوان مهمترین امید تحول در این دوره هستند . اگر سایر نیروها بهمراه روشنفکران انقلابی هدف مشترک را دریابند ، سازماندهی کارگران و دیگر اقشار امکان پذیر خواهد شد تا مقدمه تلاشی نظام جمهوری اسلامی فراهم گردد.
به امید تحقق این آرزو

محمد ایرانی آذر ١٣٩٢