چرا آموزش به زبان مادری؟


مجید حقی


• زبان به افراد نیرو و توانایی کاربری در محیط زیست را می دهد. زبان مادری زبان فکر، احساس و بخشی از هویت کودک است. زبان وسیله حفظ فرهنگ و توسعه آن است. فراگیری زبان مادری به دانش آموز کمک میکند تا با محیط زیست خود در تماس و گفتمان باشد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۱ اسفند ۱٣۹۲ -  ۲۰ فوريه ۲۰۱۴


هر کودکی حق دارد با زبان و فرهنگ مادری خود آشنا شود. زبان مادری اولین زبانی است که انسان در مواجهه با انسان دیگر یاد میگیرد. کودک همان گونه که کلمات جدید را در طول زندگیش فرا میگیرد، در انجام کارها و شرایط نو از زبان مادری خود بهره می گیرد.

زبان به افراد نیرو و توانایی کاربری در محیط زیست را می دهد. زبان مادری زبان فکر، احساس و بخشی از هویت کودک است. زبان وسیله حفظ فرهنگ و توسعه آن است. فراگیری زبان مادری به دانش آموز کمک میکند تا با محیط زیست خود در تماس و گفتمان باشد. زبان مادری علاوه بر اینکه در خانواده و زندگی روزمره و گفتگو بین دوستان لازم است، برای توسعه فردی و تقویت قدرت آموزشی دانش آموز نیز یک ضرورت است. فراگیری زبان مادری همچنین به کودک کمک میکند تا در دوران جوانی بتواند در زندگی اجتماعی و فرهنگی محیط زیست و جامعه خود شرکت کند و در تولید فرهنگ جغرافیای زبانی ایفای نقش کند. در عصر فناوری اطلاعات دانش زبان مادری موجب میشود تا کودک سریعتر سواد و شیوه رفتار با شبکههای ارتباطاتی جهانی مانند اینترنت را کسب کند. دانش آموز میتواند از نگاه دیگری مسائل را بررسی کرده و با جهان خارج از کشور خود آشنا شود، بدین ترتیب دامنه‍ی تفکر دانش آموز توسعه میابد. دانش آموز به زبان مادری خود میتواند مسائل را با زوایای وسیعتر درک کرده و بدین ترتیب دید مستقلی در رابطه با مسائل برای خود بوجود آورد.

از آغاز مدرسه، عدم آموزش با زبان مادری، دانش آموزان غیر فارسی زبان را با دو مشکل اساسی در رابطه با یادگیری مواجه میکند: دانش آموز علاوه بر ناچار شدن به یادگیری به زبانی که تا شش هفت سال پیش برایش ناشناخته بوده، باید نوشتن و مفهوم کلمات و مواد درسی رانیز فراگیرد؛ امری که موجب کندی فراگیری دانش آموزان غیر فارس زبان میشود. در کشورهای غربی بویژه اسکاندیناوی آموزش زبان مادری به دانش آموزان و کودکان مهاجر جزء دروس اجباری می باشد. پژوهشها در این کشورها نشان میدهد کسانی که به زبان مادریشان آموزش میبینند، قدرت فراگیری زبانهای دیگر را بهتر دارا هستند. کسی که زبان مادریش را فراگرفته است، ذهنش خلاقتر و منعطف تر بوده و فراگیری مواد درسی و موضوعات دیگر برایش آسانتر میباشد.

از نقطه نگاه قدرت سیاسی نیز، فراگیری زبان مادری در مدارس نیروی گریز از مرکز را ضعیفتر کرده و همبستگی و همگرایی ملی را در بین ملیتهای تشکیل دهنده کشور توسعه خواهد داد.


مجید حقی - فنلاند
majid.hakki@gmail.com