اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۲٨ ارديبهشت ۱٣۹٣ -  ۱٨ می ۲۰۱۴

دوازده سال از صدور بیانیه‍ی مرکز جهانی بهائی، بیت العدل اعظم، خطاب به رهبران ادیان مورّخ آپریل ٢٠٠٢می گذرد. (١) بیت العدل اعظم در آغاز این بیانیه می فرمایند:
«میراث پایدار قرن بیستم آن است که مردم جهان را بر آن داشت تا به تدریج خود را اعضای یک نژاد واحد شمرند و کره‍ی زمین را وطن مشترک تمام انسان‌ها دانند. علی‌رغم اختلافات و خشونت‌های مداومی که افق عالم را تیره می‌سازد تعصّباتی که زمانی از جمله خصوصیّات ذاتی بشر محسوب می‌شد اکنون در همه جا رو به زوال است و به همراه آن، موانعی که قرن‌ها نوع انسان را به هویّت‌های ناسازگار فرهنگی، قومی و ملّی منقسم کرده بود، فرو می‌ریزد. وقوع تحوّلی چنین بنیادین در مدّتی چنین کوتاه که در بستر تاریخ می‌توان آن را در حقیقت یک‌شبه دانست، خود نشانه‌ای از وسعت امکانات آینده است.
جای بسی تأسّف است که دینِ سازمان‌یافته که دلیل اصلی وجودش ترویج صلح و برادری است اغلب به صورت یکی از بزرگ‌ترین موانع در این مسیر عمل می‌کند. یک نمونه‍ی به خصوص دردناک این طرز عمل آن است که دین سازمان‌یافته از دیرزمان بر تعصّب و قشریّت مذهبی مهر تأیید زده است. این جمع در مقام شورای مدیریّت یکی از ادیان جهان خود را موظّف به ارائه‍ی این توصیه می‌داند که هرچه زودتر چالشی که این حمایت از تعصّب و قشریّت برای رهبری مذهبی ایجاد می‌کند مجدّانه مورد رسیدگی قرار گیرد. هم مسئله‍ی اشاعه‍ی تعصّب مذهبی و هم اوضاع حاصله از آن ایجاب می‌کند که با صراحت سخن بگوییم. اطمینان داریم که انگیزه‍ی خدمت مشترک به خداوند متعال سبب خواهد شد که گفته‌های ما با همان روح خیرخواهی‌ای که عرضه گردیده پذیرفته شود.» (٢)
اینک جامعه‍ی انسانی خوشوقت است که علیرغم آتش ویران گر تعصّبات مذهبی و سیاسی و اقتصادی و نژادی و وطنی و جنسی، اراده‍ی الهی جلوه های خود را آشکار ساخته و اندک اندک جمع مستان از راه می رسند و در برابر این آتش می ایستند و سعی می کنند آن را با آب زندگانی و زلالِ محبّت انسانی خاموش سازند. از جمله آیت الله عبدالحمید معصومی تهرانی هستند که اقداماتی شایان تقدیر را در جهت رفع تعصبّات دینی و ایجاد تفاهم میان پیروان ادیان و نیز لزوم احترام و رعایت حقوق انسانی جمیع جهانیان با عقاید مختلف دینی و غیر دینی، نموده اند. (٣)
ایشان بدرستی بر بدترین نوع تعصبّات، یعنی تعصّب دینی انگشت گذاشته اند و خواهان رفع آن شده اند و در این راستا به شاخص ترین قربانیان این تعصّب در ایران عزیزمان، یعنی بهائیان به عنوان بزرگترین اقلیّت دینی ایران، پرداخته اند و ستمی را که بر ایشان در جمهوری اسلامی ایران می رود نکوهش کرده، خواستار رفع آن شده اند. اقدامات ایشان در نوع خود چنان بی سابقه و بدیع بوده است که موجب تحسین و تشویق و تقدیر نفوس مهمّه از سراسر جهان گردیده است. به این جهت ایشان در پاسخی به نفوس مزبور، مطلبی با عنوان «سپاسگزاری از محبّت، همدلی و حمایتهای همه‌ی آزاداندیشان» مورّخ ٢٠ اردیبهشت ١٣٩٣ منتشر کرده اند که گویای حرکت آزاداندیشان دینی و غیر دینی به سوی ترک جمیع تعصبّات و ایجاد تفاهم و وحدت عالم انسانی است. در این پاسخ چنین آمده است:
«... در سه روز اوّل پس از انتشار خبر اهداء اثری هنری به پیروان دیانت بهائی به عنوان نمادی از محبّت و هم‌زیستی میان پیروان همه ادیان، بیش از ١٢ هزار پیام به عنوان تقدیر و حمایت از این حرکت نمادین به دفتر اینجانب ارسال شد و همچنان نیز ادامه دارد. حجم مکاتبات و پیامها به حدّی است که دفتر این جانب ظرفیت پاسخگویی به یک یک آن را ندارد. در مدت اندکی که از اهدای این اثر هنری می‌گذرد، همنوعان بهایی و غیربهایی –بخصوص هموطنان گرامیم اعم از مسلمان و غیر مسلمان- به پیام آن با رویی گشاده پاسخ داده‌اند و نیت قلبی اینجانب را با دیدگان ژرف‌بین خود به عمل نزدیک‌تر کرده‌اند. پیروان و رهبران مذهبی دغدغه‌مند دیگر ادیان و مذاهب، اندیشمندان و متفکرین در کشورهای مختلف با فرستادن پیام‌های مستقیم و غیرمستقیم خود بر ارزش این گام کوتاه در برآوردن حق به رسمیت شناختن انسانیت و برابری همه‌ی انسانها و لزوم توجه به آزادیهای مذهبی و پرهیز از تعصبات کور دینی و مذهبی افزوده‌اند. این امر نشان از آن دارد که جوامع بشری از تعصبات، تبعیضات و برتری‌انگاریهای دینی و مذهبی که در دو دهه‌ی گذشته مرگ و خشونت و ستم و ناامنی را بر جوامع انسانی تحمیل کرده خسته و رویگردان گردیده است و به دنبال راهکاری برای رهایی و برون‌رفت از این شرایط مصیبت‌بار می‌باشد...
آگاهی به نتایج مخرب تبعیضات قومی و نژادی و جنسیتی در اکثر مناطق جهان با مداومت در حال گسترش است. در کنار تلاشهائی که به جهت رفع تعصبات در جریان است حرکت‌های صلح‌طلبانه به منظور خاتمه دادن به تبعیضات دینی و مذهبی نیز بایستی تقویت و پشتیبانی شود تا ریشه افراطگرایی و خشک اندیشی مذهبی که به دروغ به نام خدا اعمال می گردد از جوامع انسانی برکنده شود. این مهم امکان‌پذیر نیست مگر آنکه علما و اندیشمندان دینی دست به بازخوانی و بازنگری در مبانی عقیدتی خود بر اساس احترام به کرامت انسان و تاکید بر برابر‌ی حقوق و آزادیهای فردی و اجتماعی همه ابناء بشر بدون توجه به دین و نژاد و ملیتش بزنند. نیاکان ما توانستند با تلاش، همدلی و تحمل مشقتهای فراوان تبعیضات نژادی و جنسیتی را از میان بردارند. ما نیز می‌توانیم و می‌بایست دست در دست هم، تبعیضات دینی و مذهبی را از میان برداریم و به برترانگاریهای عقیدتی پایان داده و جهانی مملو از برابری، احترام به حیات و حیثیت انسان را بنا نماییم و برای نسلهای آینده به ودیعت بگذاریم.
بیاییم پیش از آنکه مسلمان، یهودی، زرتشتی، مسیحی، بهایی، بودایی، بی‌دین و خداناباور باشیم؛ انسان باشیم. انسان باشیم. انسان باشیم.» (۴)
به این ترتیب، اینک بیش از هر زمان، جهانیان و ایرانیان عزیز نیازمند آنیم که مفهوم «دین حقیقی» را دریابیم و درخت تنومند آن را از آفات تقالید و خرافات و تعصبّات بزدائیم. و چنین است که بیت العدل اعظم، در پاراگراف آخر پیام ۹ بهمن ١۳۹۲ خود خطاب به جوانان بهائی در ایران که از حقوق شهروندی و از جمله حق تحصیلات عالیه‍ی خود محروم اند، با ارائه‍ی معنی و مفهوم «دین حقیقی»، راه سعادت و نورانیّتِ جهان و ایران را چنین بیان می فرمایند:
«[حضرت بهاءالله] می‌فرمایند: "عالم منقلب است و انقلاب او یوماً فیوماً در تزاید و وجه آن بر غفلت و لامذهبی متوجّه و این فقره شدّت خواهد نمود و زیاد خواهد شد به شأنی که ذکر آن حال مقتضی نه." ملاحظه می‌فرمایید که چگونه نور ایمان در سراسر جهان رو به اخماد است. امّا رفتار و کردار و خلق و خوی شما برهانی است زنده از نورانیّتی که دین حقیقی می‌تواند به عالمِ وجود بخشد. دین اخلاق حمیده‌ ترویج می‌دهد، تحمّل و بردباری، شفقت و محبّت، و بخشش و بزرگواری عطا می‌کند، تفکّری مترقّی و متعالی القا می‌نماید، آزار و اذیّت به دیگران را بالکلّ نهی می‌کند و افراد را به جان‌فشانی در راه خیر عموم دعوت می‌نماید. دین به افراد می‌آموزد که جهان‌بین باشند نه خودبین، از تعصّبات احتراز نمایند، به تأسیس اتّحاد و یگانگی در بین نوع بشر پردازند، در راه رفاه مادّی و معنوی همگان کوشند، سعادت خود را در خوشبختی دیگران بینند، علم و دانش را انتشار دهند، اسباب وجد و سرور حقیقی شوند و عالم انسانی را حیاتی تازه بخشند. دین آیینه‍ی قلب را صیقل می‌دهد تا خصایل روحانی مودوعه در وجود را منعکس نماید، قوای منبعثه از صفات الهی در زندگی فردی و جمعی بندگان ظاهر ‌شود و پیدایش نظم اجتماعی نوینی را مدد بخشد. این است مفهوم واقعیِ دین در تعالیم حضرت بهاءالله. الحمد لله که شما عزیزان پیوسته می‌کوشید تا زندگی خویش را بر اساس تعالیم عالیه و مبادی سامیه‌اش بنا نهید.» (٥)


یادداشت ها:
١- این بیانیه را می توان از این آدرس دریافت کرد:
www.payamha-iran.org
www.payamha-iran22.info
٢- در باره‍ی ترک تعصبّات رجوع شود به فصل «لزوم ترک جمیع تعصّبات» در کتاب «پیام ملکوت» در این آدرس:
velvelehdarshahr.org
velvelehdarshahr22.info
٣- www.amasumi.net
۴- برای دیدن کل آن رجوع شود به:
www.amasumi.net
٥- اصل پیام مذکور را در اینجا ملاحظه فرمایید:
www.payamha-iran.org
www.payamha-iran22.info