اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۹ تير ۱٣۹٣ -  ٣۰ ژوئن ۲۰۱۴

اخبار روز: تاریخ را در جام جهانی کدام تیم نوشت؟ کاستاریکا. کدام تیم شگفتی ساز شد؟ الجزایر! الجزایر هنوز بازی خود برابر آلمان در یک هشتم نهائی را انجام نداده است اما صعودی درخشان به این مرحله داشت و علاوه بر شکست کره جنوبی و تساوی در برابر تیم صاحب نام روسیه و شکست محترمانه از بلژیک که در دقایق پایانی روی داد با کسب چهار امتیاز از گروهی سخت صعود کرد.

کاستاریکا نیز دیشب در یک ماراتن فوتبال و یک بازی طاقت فرسا و در حالی که نزدیک به ٨۰ دقیقه ده نفره بود بعد از تساوی یک بر یک در وقتهای قانونی و اضافی در ضربات پنالتی یونان را شکست داد و این پیروزی شگفت انگیز را در تاریخ ثبت کرد. تیمی که قبل از آغاز جام بیستم نظر شانس برای صعود در ردیف سی و یکم یعنی یک پله بالاتر از ایران قرار داشت اکنون در بین هشت تیم مرحله نهائی است. مطلبی که در زیر می آید قبل از بازی دیشب نوشته شده است.


چه چیزی باعث شده این جام جهانی تا این حد جذاب باشد؟ با به ثمر رسیدن ۱٣۶ گل در مرحله مقدماتی فوتبالی که در این تورنمنت دیده‌ایم در نقطه اوج شکوه و زیبایی خود بوده است اما آنچه برای من از این هم جذاب‌تر بوده، به چالش کشیده شدن قدرت‌های سنتی در این مسابقات است که از شروع دوران و نظم جدیدی در فوتبال جهان خبر می‌دهد. در این تورنمنت قدرت تیم‌ها بسیار به هم نزدیک بوده است. برخلاف سال ۲۰۰۲ که در آن عربستان سعودی ٨ بر صفر از آلمان شکست خورد، در مسابقات امسال هیچ تیمی به کیسه گل تبدیل نشده است. وقتی در هر مسابقه هر دو تیم شانس پیروزی داشته باشند باید هم منتظر صحنه‌های جذاب و شگفت‌انگیز بود بنابراین جای تعجب ندارد که این بار انگلیسی‌ها خیلی راحت با حذف زودهنگام تیم‌شان که بدترین عملکرد آنها در تاریخ جام جهانی بود کنار آمدند. با تماشای بازی‌های این دوره این احساس به انسان دست می‌دهد که شاهد شروع یک ورزش واقعا جهانی هستیم. بله، همه از فوتبال به عنوان محبوب‌ترین ورزش جهان صحبت می‌کنند و آمارهای فیفا هم نشان می‌دهد که بیش از ۲۶۵ میلیون نفر در سراسر جهان به صورت مرتب فوتبال بازی می‌کنند. اما فوتبال با وجود محبوبیت جهانی آن، در بالاترین سطح خود یعنی در مسابقات جام جهانی همواره زیر سلطه دو منطقه جغرافیایی یعنی قاره‌های اروپا و امریکای جنوبی بوده است. از سال ۱۹۶۲ تا به حال جام قهرمانی مرتب بین این دو قاره دست به دست شده و از سال ۱۹٣۰ تا به حال در کلیه ادوار این تورنمنت بزرگ، جام به صورت تقریبا مساوی نصیب هر دو قاره شده است: اروپا ۱۰ بار و امریکای جنوبی ۹ بار. اما این الگوی منظم در حال ترک برداشتن است. این دومین تورنمنت متوالی است که تنها شش کشور اروپایی توانسته‌اند به مرحله حذفی صعود کنند که تقریبا نصف تعداد کشورهای صعودکننده از این قاره در جام‌های جهانی دوران مدرن به جز سال ۲۰۱۰ بوده است. از سوی دیگر سطح و تنوع قدرت در کشورهای امریکای جنوبی (یا به عبارتی همه کشورهایی که در جنوب ایالات متحده قرار دارند) درحال افزایش است. در مسابقات امسال هفت تیم از این منطقه توانسته‌اند به جمع ۱۶ تیم پایانی راه پیدا کنند. از این منطقه تنها سه کشور برزیل، آرژانتین و اروگوئه سابقه قهرمانی در جام جهانی را داشته‌اند اما به نظر می‌رسد حضور همسایگان این کشورها در جام جهانی در حال پر رنگ‌تر شدن است. در حالی که در جام جهانی ۱۹٨۶ تنها پنج تیم از این منطقه حضور داشتند (در برابر ۱۴ تیم اروپایی)، در این دوره تعداد تیم‌های شرکت کننده از امریکای جنوبی به ۹ رسیده است (در برابر ۱٣ تیم از اروپا) بنابراین شگفتی‌سازی تیم‌هایی مانند کاستاریکا شاید از وقوع اتفاق بزرگ‌تری خبر می‌دهد. تنوع و جذابیت بازی‌ها در این دوره از مسابقات به قدری بوده که تا حدی یادآور لیگ برتر انگلستان است. لیگ برتر انگلستان هم هر سال قدرتمندتر می‌شود اما به نظر می‌رسد این به بهای نزول تیم ملی این کشور تمام شده است. شما نمی‌توانید هم بهترین لیگ دنیا را داشته باشید و هم بهترین تیم ملی دنیا را. تماشاگران فوتبال انگلستان در تمام طول سال از تماشای مسابقات جذاب داخلی این کشور سیراب می‌شوند و در این تابستان هم در حال لذت بردن از یک جام جهانی فوق‌العاده هستیم ولو اینکه در این میان تیم‌های اسپانیا، ایتالیا، انگلستان و پرتغال راهی خانه شده باشند.


فیفا سال‌ها در گسترش و بسط حضور استعدادهای سراسر جهان در این تورنمنت سرمایه‌گذاری کرده است. مثلا پیوستن استرالیا به آسیا در سال ۲۰۰۶ باعث شد این کشور از آن پس بتواند به صورت مرتب در جام جهانی شرکت کند. (اگرچه استرالیایی‌ها در سال ۲۰۰۶ که به عنوان نماینده اقیانوسیه در جام جهانی حضور داشتند عملکرد بهتری داشتند. ) به نظر من ایده فیفا برای اعمال فرصت برابر برای همه کشورهای جهان جهت حضور در جام جهانی یک هدف تحسین برانگیز است. فیفا در پی آن است که جام جهانی را به سرزمین‌ها هرچه بیشتری وارد کند و آن را از دایره بسته قدرت‌های سنتی این ورزش خارج سازد. تغییر فرمت برگزاری بازی‌ها در سال ۱۹٨۶ که منجر به افزایش مرحله یک هشتم نهایی شد و سپس افزایش تعداد تیم‌ها شرکت‌کننده در سال ۱۹۹٨ به ٣۲ تیم گام‌های مهمی در گسترش دامنه نفوذ این تورنمنت در سراسر جهان بوده است. اما گام بعدی چه می‌تواند باشد؟ مسابقات برزیل را می‌توان بهترین جام جهانی تاریخ لقب داد اما هنوز هم جا برای پیشرفت وجود دارد. بدون شک وقت آن رسیده است که انحصار رقابت برای رسیدن به قهرمانی از دو قطب اروپا- امریکای جنوبی خارج شود.

تیم‌های آفریقایی قابلیت زیادی برای رسیدن به مراحل نهایی جام جهانی دارند ولی این کشورها با وجود استعدادهای بسیاری که در اختیار دارند و بسیاری از آنها این روزها در لیگ‌های اروپایی بازی می‌کنند اما متاسفانه فاقد زیرساخت‌های لازم برای قهرمانی در جام جهانی هستند. باشگاه‌های فوتبال در این قاره حتی در مقایسه با همتایان آسیایی خود از قدرت مالی کمتری برخوردارند. به همین دلیل در حالی که بسیاری از باشگاه‌های آسیایی این روزها بازیکنان گران قیمت خارجی مانند دیدیه دروگبا و نیکولاس آنلکا را خریداری می‌کنند، باشگاه‌های آفریقایی فاقد چنین توانی هستند. ژاپن، کره‌جنوبی و چین مدت‌هاست که سعی در مطرح کردن خود در فوتبال جهان دارند و امسال حتی هند هم با راه‌اندازی سوپرلیگ قصد دارد جایی برای ملت ۲/۱ میلیارد نفری خود در این ورزش باز کند. با تغییراتی که در حال رخ دادن است شاید اروپایی‌ها دیگر نتوانند برای همیشه به تاج و تخت خود در فوتبال تکیه کنند چرا که این ورزش جهانی به واقع در حال جهانی شدن است. شاید صحبت کردن از این موضوع در سال ۲۰۱۴ هنوز زود باشد، اما کسانی که در این روند تردید دارند می‌توانند به روند تحولات اقتصادی جهان نگاه کنند، جایی که چین به یکی از بزرگ‌ترین‌ اقتصادهای جهان بدل شده و ممکن است چنین روندی در فوتبال هم تکرار شود. من که فکر نمی‌کنم چنین اتفاقی غیرممکن باشد.

منبع: دیوید جیمز، گاردین - مترجم: امیر طلوعی اعتماد