سیاست بحران سازی "بی بی" برای بقای سیاسی


اردشیر زارعی قنواتی


• دولت نتانیاهو در ماه های اخیر و به خصوص در هفته گذشته با بزرگترین چالش دوران حیات خود روبه رو شد و مخالفت وزرای عضو احزاب "یش عتید" به رهبری "یائیر لیپد" و "هاتنوا" به رهبری "زیپی لیونی" با سیاست های نخست وزیر، منجر به سقوط دولت ائتلافی گردید. گرایش بیشتر نتانیاهو به سمت جریان راست افراطی و ایجاد یک دوقطبی دولت یهودی – دولت سکولار است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۱۹ آذر ۱٣۹٣ -  ۱۰ دسامبر ۲۰۱۴


حملات هوایی ارتش اسرائیل به سوریه در روز یکشنبه هفتم دسامبر زنگ خطری است برای تشدید مناقشه در خاورمیانه که هم زمان می بایست اهداف پشت پرده آن را به درستی ارزیابی کرد. دولت راستگرای "بنیامین نتانیاهو" نخست وزیر رژیم اسرائیل که پس از گسترش اختلافات در دولت وی بین جناح افراطی و راست میانه، حول موضوع لایحه "کشور یهود" و بودجه به اوج خود رسید و منجر به انحلال "کنست" گردید، در آستانه برگزاری انتخابات زودرس پارلمانی در ۱۷ مارس بر طبق تجارب تاریخی و منحنی افکارسنجی جامعه یهودی سعی در بحران سازی دارد. نتانیاهو در بعد خارجی نیز هم اکنون با یک موج سهمگین تمایل به پذیرش کشور مستقل فلسطین در بین جامعه جهانی و به خصوص اروپاییان به عنوان متحدین سنتی خود روبه رو است که در کنار موفقیت های میدانی دولت "بشار اسد" در مبارزه با شورشیان تروریست سوری و همچنین امکان حل و فصل و دستیابی به توافق در مذاکرات هسته یی ایران با گروه ۱+۵ می تواند بسیاری از معادلات کنونی را دچار تغییر کند. اهداف حملات هوایی اسرائیل به نزدیکی فرودگاه بین المللی دمشق و شهرک "دیماس" این بار به خلاف دفعات پیشین، دیگر حتی توجیهات معمول این دولت در خصوص امکان جابجایی سلاح و مهمات بین سوریه و لبنان را هم نداشته و به یقین باید در چارچوب تاثیرگذاری بر فضای داخلی و تغییر در معادلات خارجی در آستانه برگزاری انتخابات جدید کنست مدنظر قرار گیرد.

۱ – اهداف داخلی : دولت نتانیاهو در ماه های اخیر و به خصوص در هفته گذشته با بزرگترین چالش دوران حیات خود روبه رو شد و مخالفت وزرای عضو احزاب "یش عتید" به رهبری "یائیر لیپد" و "هاتنوا" به رهبری "زیپی لیونی" با سیاست های نخست وزیر، منجر به سقوط دولت ائتلافی گردید. گرایش بیشتر نتانیاهو به سمت جریان راست افراطی و ایجاد یک دوقطبی دولت یهودی – دولت سکولار موجب شد تا در هنگامه یی که سیاست های راست روانه و ماجراجویانه نخست وزیر به شدت زیر فشار داخلی و خارجی قرار گرفته است، وی استراتژی همیشگی راست افراطی "بحران سازی" جهت برون رفت از بن بست را در دستور کار خود قرار دهد. بر طبق نظرسنجی ها در ابتدای بحران و جنگ اخیر غزه به واسطه تمایل اسرائیلی ها به وجود "مرد قدرتمند" در زمان بحران، وی توانسته بود پشتیبانی بیش از هفتاد درصد از افکارعمومی را به دست بیاورد اما هم اینک در تازه ترین نظرسنجی که پنجم دسامبر توسط دو روزنامه "جروزالم پست و معاریو" انجام شده است نشان می دهد که ۶۰ درصد رای دهندگان به نتانیاهو پشت کرده اند. اتفاقا قبل از جنگ اخیر غزه نیز بنیامین نتانیاهو در بدترین موقعیت و مقبولیت نزد افکارعمومی اسرائیلی ها بود اما وی با بحران سازی و شروع جنگ به یکباره محبوبیت خود را نزد افکارعمومی به بالاترین حد ممکن ارتقا داد و این بار نیز ظاهرا با حملات هوایی به سوریه و تلاش برای ایجاد یک بحران امنیتی تازه می خواهد از همین تجربه استفاده کند. از طرف دیگر زمانی که یک بحران امنیتی در اسرائیل به موضوع اصلی و اولویت اول جامعه تبدیل شود به دلایل تاریخی "هراس جامعه یهودی" از کابوس همیشگی و مزمن "نابودی" تمایل به سوی احزاب راست افراطی و جناح جنگ طلب افزایش یافته و احزاب میانه رو در موقعیت ضعیف و نامساعدی برای جذب آرای رای دهندگان قرار می گیرند. شکست دولت نتانیاهو در عرصه داخلی به خصوص در حوزه اقتصادی که نارضایتی گسترده یی را در بین افکارعمومی دامن زده است تنها با سوق دادن ساخت سیاسی به سمت بحران و سیاست جنگی می تواند معادلات انتخاباتی را دچار تغییر کند.

۲ – اهداف خارجی : با شکست مذاکرات صلح به دلیل سیاست های مخرب نتانیاهو در مورد گسترش شهرک سازی های یهودی در اراضی اشغالی به خصوص در بیت المقدس شرقی، موج جدید درخواست شناسایی دولت مستقل فلسطینی از سوی پارلمان های بریتانیا، ایرلند، اسپانیا و فرانسه، تشدید اختلافات بین واشینگتن و تل آویو، گسترش درگیری های بین فلسطینی ها و یهودی ها و به خصوص امکان مصالحه آمریکا و ایران حول پرونده هسته یی، دولت نتانیاهو را هم اکنون در گوشه رینگ قرار داده است. از طرف دیگر با ظهور داعش و خطر تروریسم بنیادگرای تکفیری که منجر به دخالت نظامی و رسمی واشینگتن گردید، در کنار موفقیت های میدانی و اعتباری دولت دمشق در مبارزه با شورشیان سوری، هم اکنون بسیاری از معادلات سنتی در منطقه که بیشترین سود برنده آن رژیم تل آویو بوده است را دچار تغییر کرده و وزن رژیم صهیونیستی در منطقه بحران به میزان زیادی کاهش یافته است. این کاهش اهمیت و اعتبار دولت نتانیاهو در منطقه و در بین سیاستمداران غربی بزرگترین ضربه را به نخست وزیری زده است که همیشه در باد حمایت بیرونی سیاست ورزی می کند و ظاهرا حالا این اهرم حمایتی را به میزان زیادی از دست داده است. چنانچه یک بحران امنیتی حاد بین اسرائیل با حوزه پیرامونی و به خصوص رژیم بشار اسد بوجود آید به تبع سوابق تاریخی در مورد حفظ امنیت اسرائیل توسط کشورهای غربی، می تواند اختلافات و شکاف های ایجاد شده را تا حدود زیادی ترمیم کند. نتانیاهو حمله هوایی به سوریه را در راستای این سیاست بحران سازی و جلب حمایت خارجی دنبال می کند و چنانچه دولت دمشق در شرایط کنونی هرگونه عکس العمل تلافی جویانه یی را انجام دهد دقیقا مسیر وقایع در بستر سیاست های فاجعه بار نتانیاهو رقم خواهد خورد. از طرف دیگر تندروهای اسرائیلی یک هدف دیگر را نیز در این خصوص دنبال می کنند و آن اینکه به دلیل احتمال دستیابی به توافق بر سر پرونده هسته یی ایران که ظاهرا تل آویو دست چندان سنگینی برای بازدارندگی آن ندارد، چنانچه تهران یا حامیان سنتی آن چون حزب الله لبنان واکنش عصبی تلافی جویانه نشان دهند، آنان موفق می شوند روند مذاکرات هسته یی را از مسیر دیپلماتیک کنونی به مسیر نظامی – امنیتی سوق دهند. در شرایط کنونی بهترین عکس العمل برای دمشق و متحدین آن ایجاد یک کارزار سیاسی منطبق با اصول و قواعد حقوق بین الملل حول درخواست محکومیت جهانی علیه تجاوز نظامی خارجی به یک کشور مستقل خواهد بود. حمله هوایی به سوریه در راستای تحرکات اخیر دولت نتانیاهو و تروریست های "جبهه النصره" تدوین شده است که در طی دو ماه گذشته با حمله به پاسگاه های مرزی در بلندی های جولان اتفاق افتاده است. گروه تروریستی النصره که تا حدودی ارتباطات آن با نهادهای اطلاعاتی اسرائیل اثبات شده است قبلا نیز چند بار با ایجاد درگیری های ساختگی در مناطق تحت پوشش کلاه آبی های سازمان ملل متحد در بلندی های جولان که حتی با گروگان گیری آنان توسط النصره همراه بود، تلاش کرده اند تا ارتش سوریه را درگیر یک جنگ با اسرائیل کنند که با خویشتنداری و درک درست طرف سوری این نقشه ناکام ماند. در شرایط کنونی نیز به احتمال زیاد دولت سوریه و متحدین منطقه یی آن با درک درست شرایط ، همچنان سیاست خویشتنداری را پیشه خواهند کرد و مرعوب سیاست تحریک آمیز نتانیاهو نخواهند شد.