از : امیر ایرانی
عنوان : زایش مادرِکهن بوم و بر
درود بر استاد گرامی آقای ابراهیم هرندی، وقتی تاریخ سر زمینمان، این کهن بوم وبر را بنگریم! مادر این کهن بوم وبر،هیچ زمانی نازا نبوده،امادیرزا بودنش گروهی رامأیوس ، این مأیوسانِ زود خواه، به وادی دگری میرفتندومی روند،سازجدا ازاین هوشمندی مادر دیرزا می زنند که فرجامی برای آنهانخواهدداشت جزء پریشان حالی وسر افکندگی، ناشی از زود خواهانه.این کهن بوم بر دراین قسمت از کره خاکی ،زایندهء اندیشه بوده، اگر چه اندیشه ها ریشه هایی ماورایی را بیان گر می شدند !اما،پیام دهنده اندیشه بودند، می توان از:آئین مهر ، زرتشتیت، مزدکیت ؛که خود طغیانی برعلیه سنت های رایج دوران خویش بوده،ومانویت نام برد.اما این کهن بوم بر، دریک ناکامی،آئینی که ریشه در خویش نداشت بر او چیرگی می یابد،این حقارت چیرگیِ بیگانه اورا بسمت رهایی می برد، مادر این کهن بوم بر "فردوسی" را می زاید!ره آورد فردوسی ، ره آورد رهایی بخشی است، رهایی بخشی از زبانی که آئین چیرگیِ یافته با یک حیله گریِ ماورایی پندار، آنرا زبان ماورا می داند ومی خواهد آنرا تحمیل کند.اما فردوسی بزرگ با کاری به درازای عمر خویش، چنان می کند ماندگار،که آن شیادان تازی سازِزبانی ، درمانده در مقابل این کار گرانسنگ ! ناتوان از ادامه شیادی خویش می شوند !.مادر این کهن بوم بر ، زایش خویش را انجام داد ، ادامه این زایش ،زایش بزرگان دیگری است ،که هر کدام با خوانشهای خویش از نظام هستی، ارزش خاص خویش رادارندو هیچ کدام را نمی توان نادیده گرفت ! اما این روند زایش ها ، بر جستگی فردوسی را نمایانتر می کند به ما پیغام می دهد! فردوسی ،در کهن بوم بر ، جایگاهی ویژه دارد ! آنهم ،بخاطر بعد رهایی بخشش!بازی با او: ۱)برای کم رنگ کردنش ۲)بار زیاد بستن به او! عملی خواهد بود حساسیت بر انگیز وعکس العمل ساز، که چنین نیز باید باشد!زایش دیرزایی مادر این کهن بوم بر ، نگهبانی ، نگهبانان را می خواهد!.::اهمیت شعر در این سر زمین بر کسی پوشیده نیست بطوریکه، می توان گفت:تاریخ اجتماعی این سر زمین را در اشعار باید یافت و همچنین نشانِ نگرشهای فکری صاحبان اندیشه، با شعر بیان شده است. وقتی به دوران جدید حیات اجتماعی ایران می رسیم نازایی این کهن بوم بر ، در حوزه شعر ، گروهی را با دیدن جهشهایی که ناشی از مدرنیته است بر این می دارد، سبکهای جدید شعر گویی را بر گزینند که زایش مادر این کهن بوم بر را سهل تر کنند !.این بر گزیدنهای نو! همان نبرد سنت و نو گرایی را بدنبال خواهد داشت که در این نبرد گاه، دریدگی و گاه نرمش را خواهیم دید.این نبرد در شعر از نیما آغاز می شود و توسط بزرگانِ دیگری با ابداعات جدید ادامه می یابد، تا به جایی برسیم که مادر این کهن بوم بر بتواند یک زایش جهانی دیگر را عرضه کند و بودگی کهن بوم بر را به رخ بکشد!.زنده یاد شاملو با ابداعاتش و نگرش انسانیش و نواندیشانه اش شاید بستر ساز زایشی از مادر کهن بوم بر باشد وشاید خود زایشی بود!.
۶۶۶۴۰ - تاریخ انتشار : ۱۹ بهمن ۱٣۹٣
|