• چند امر در بیانیه ناروشن اند: ۱-چه بسر اورانیوم جداشده ایران می آید؟ ۲-چه بسر سانترفیوژهای از کارافتاده می آید؟ ۳- سرعت و ترتیب لغو تحریمهای شورای امنیت، اروپا، آمریکا چقدرند؟ ۴-گزارش کارهای نظامی اتمی گذشته ایران چه می شوند؟ ۲ مسئله بدون پاسخ لوزان بقرار زیرند: زمانبدی لغو تحریمها و بازرسی IAEA از تاسیسات نظامی. آمریکا می تواند سریع اجرای تحریم را معلق کند؛ یا از طریق قانونی تحریم را لغو کند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۲۴ فروردين ۱٣۹۴ -  ۱٣ آوريل ۲۰۱۵

در بیانیه مشترک پایانی مذاکرات هسته‌ای ایران چنین آمده: ما، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران + نماینده عالی اتحادیه اروپا، همراه با وزرای خارجه ۳ کشور اروپایی فرانسه، آلمان، بریتانیا به اضافه چین، فدراسیون روسیه، و آمریکا از 6-13 فروردین ۱۳۹۴ در سوئیس ملاقات کردیم.

در پی توافق آذر ۱۳۹۲، ما اینجا گردهم آمدیم تا برای حل و فصل جامعی که ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران را تضمین کند؛ کلیه تحریم‌ها را هم به صورت کامل لغو نماید، راه حل‌ پیدا کنیم. چند فاکت شیتز/ برگ تلخیص مذاکره از طرف آمریکا، ایران، فرانسه نشر شده اند که با هم تفاوتهایی دارند.

مذاکرات هسته ای ایران با 6کشور توانمند در 2 آوریل 2015 در لوزان در 2 محور فنی و سیاسی پیش رفته؛ نتیجه در یک بیانیه بی امضای انگلیسی و فارسی در رسانه ها ارایه شد. با پیروزی مذاکرات، گزینه نظامی زایل شد؛ برخی خط قرمزها صورتی شدند. فهرست جزییات در تیر 1394 خواهد آمد. در مذاکرات هسته ای، حضور زنان غربی- اشتون، موگرینی، وندی شرمن- سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا و عضو تیم مذاکره دوره کلینتون با کره شمالی، جن ساکی- سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، ماری هاوس- برای شرقیها درس مساوات جنسیتی است.

کیسینجر و شولتز –جد سیاست خارجی، رویهم با 186 سال سن و ذهنیت جنگ سرد- در باره بیانیه فوق نوشتند: آمریکا برای منافع کوتاه مدت هسته ای سیطره جویی/ هژمونی منطقه ای ایران را پذیرفته است. رهبر ایران جهان 2قطبی جنگ سرد به آمریکا- اسلامی تعبیر کرده؛ رهبری خواهان مذاکره بوده؛ در ضمن واکنش جمهریخواهان در آمریکا را مد نظر دارد. در نظر سنجی تهرانیها گویا 82% موافق مذاکرات هسته ای اند.

با پیروزی در تیر 1394/ 30 ژوئن 2015، تفاهم ایران و آمریکا در منطقه خلیج فارس و خاور میانه پیآمدهای خوبی را هم در بر خواهد داشت. چند امر در بیانیه ناروشن اند: 1-چه بسر اورانیوم جداشده ایران می آید؟ 2-چه بسر سانترفیوژهای از کارافتاده می آید؟ 3- سرعت و ترتیب لغو تحریمهای شورای امنیت، اروپا، آمریکا چقدرند؟ 4-گزارش کارهای نظامی اتمی گذشته ایران چه می شوند؟ 2 مسئله بدون پاسخ لوزان بقرار زیرند: زمانبدی لغو تحریمها و بازرسی IAEA از تاسیسات نظامی. آمریکا می تواند سریع اجرای تحریم را معلق کند؛ یا از طریق قانونی تحریم را لغو کند.

با بودن این بیانیه وضع سیاست خارجی و داخلی بطور عاطفی و سریع و مادی بطئی بهبود می یابد. مذاکرات این تصویر در رسانه ها را بطور عاطفی بر درون ایران با ابراز شادی و مردم در خارج در نظرخواهی مثبت نسبت به ایران اثر گذاشت. از نظر مادی قیمت جهانی نفت کاهش و بازار بورس تهران افزایش یافت. تیم مذاکره ایران تصویری دانا، هوشمند، خندان به جهان ارایه داد. تحریمهای 4گانه هسته ای، موشکی، حقوق بشر، تروریزم- ظرف چند دهه انباشت شده اند؛ برخی از آنها بتدریج لغو خواهند شد.

پیروزی بیانیه مدیون جناح غیرجنگی آمریکا و جناع اعتدالگرای ایران بوده؛ زیرا جناح جنگ طلب حاکم قبلی آمریکا و اصولگرای دولت قبلی ایران گرایش به گزینه تقابل داشتند. مذاکرات 3مسئله را عیان کرد: 1-بی اعتمادی مطلق، 2-تبلیغ جنبه های مثبت موافقتنامه به مخالفان در ایران، آمریکا، اسراییل، اعراب، 3-رفع تحریمهای کامل یا تدریجی. در نظرسنجی‌ای درباره بیانیه هسته‌ای 5+1 با ایران ۵۹ % شرکت‌کنندگان از بیانیه حمایت کرده؛ ۳۱ % مخالف آن بوده‌اند. www.radiozamaneh.com

مهرداد عمادی، اقتصاددان شرکت مشاوره ای بتامتریکس لندن، به رویترز گفت: گفتگوهای احتیاطی، از قبل میان ایران و برخی سرمایه گذاران بزرگ غربی در نفت و خودرو اکنون با این مذاکرات سرعت خواهند گرفت. اقتصاد ۴۲۰ میلیارد دلاری ایران در سال جاری، افزایش رشدی معادل ۲ تا ۵ % خواهد کرد که در آینده به 7% هم خواهد رسید.

پس ار تجربه کره شمالی، غرب تحریمها را تدریجی می کند. اوباما در باره ایران شبیه بیل کلینتون در باره کره شمالی است. کلینتون رئیس جمهور سابق آمریکا در ۱۹۹۴ توافق با کره شمالی را یک معامله خوب خواند. وندی شرمن رئیس گروه مذاکره هسته‌ای با کره شمالی، اکنون عضو تیم اوباما در مذاکره هسته ای با ایران است. کره شمالی با دریافت بسته های غذا و سوخت، زیر توافقنامه زد؛ چند بمب اتمی ساخت.

آمریکا از 3گزینه روی میز- ایران با بمب اتمی، جنگ با بزرگترین ارتش خاورمیانه، قرارداد برای کاهش توان اتمی- آخری را گزیده؛ با عبرت از توافقنامه هسته ای 1994 کره شمالی؛ تحریمها را تدریجی برخواهد داشت. این بیانیه در رسانه های ایران و آمریکا با مفاد و اسناد مذاکرات تکمیل شد. اسناد غیررسمی در جزییات راه حلهای در لوزان، گاهی توفیر دارند. باید بیانیه در فارسی و انگلیسی، اسناد وزارت خارجه ی آمریکا، گفته ها و نشریات در ایران- تطبیقی بررسی شوند. در این بیانیه آمریکا به 4 هدف رسید:

1-همه راههای ساختن بمب اتمی را ببندد. 2-بازرسیهای سخت برای مچگیری ایران بهنگام کلک و پنهانکاری. 3-موتلفان آمریکا را برای پایداری قرارداد متحد نگهداشت. 4-کاهش توان اتمی ایران بقرار زیر خواهد شد: دوسوم سانترفیوژها عاطل می شوند. ایران 97% گاز اورانیوم را تقلیل داده؛ دیگر نمی تواند بمب اورانیوم یا پلوتونیوم بسازد.

برخی محدودیتها تا 25سال پاپرجایند. 5-غرب خواستار رفع تدریجی تحریمها همآهنگ با بازرسان بین المللی، در پایان توافق کامل، قرار داد 15- 10ساله می باشد. ایران 2 خواسته دارد: 1-با ادامه پژوهش در فنآوری غنی سازی دهه 1970، آنرا به روز کند. 2- لغو فوری تحریمهای سازمان ملل. ایران می خواهد در صورت توافق، قطعنامه های شورای امنیت با اجرای مفاد لغو شوند.

تحریمهای فعلی بضد ایران 3 نوعند: سازمان ملل، اتحادیه اروپا، آمریکا بوسیله رییس جمهور و کنگره که هر کدام راهکار متفاوت قانونی برای تعلیق یا لغو دارد. لغو تحریم بانکی ایران، منابع مالی بلوکه شده در خارج را آزاد کرده؛ منابع مالی بیشتری را در اختیار دولت قرار خواهد داد.

لغو تحریمها برابر با افزایش صادرات نفت و گاز می باشد. درآمد بیشتر دولت برای هزینه های درونی و منطقه ای بکار خواهد رفت. هزینه های درونی افزایش حقوق کارمندان، کارگران، آموزگاران، پرستاران بوده؛ هزینه های برونمرزی جنگهای عراق، سوریه، یمن، لبنان می باشند.

در مذاکرات سوییس، بخش سیاسی، آمریکا برخی تحریمها را می خواهد تابع اقدامات هسته ای ایران تا چند سال آخر قرارداد 10 ساله کش بدهد. ایران می خواهد تحریمها یکهو رفع شوند که البته تابع مصوبات 3 ارگان مقننه سازمان ملل، اتحادیه اروپا، کنگره و رییس جمهور آمریکا بوده؛ بنا به دستور و برنامه این ارگانها کش داده خواهند شد.

در 17 ماه گذشته مذاکرات ژنو تا لوزان توان اتمی ایران را منجمد کردند؛ ولی مسدود بودن مالی و بانکی همچنان وجود دارد. تحریم مالی-بانکی ثروتهای ایران در خارج و مراودات بانکی ایران با جهان را مسدود کرد. شبکه رایانه بانکها SWIFT, Fedwire برای ترافیک الکترونیک ارزها در مرکز لااوپه-بروکسل قرار داشته که مخابرات مالی بینابانکی جامعه جهانی را انجام می دهد. تحریم بانکی ایران در این شبکه بانکی جهانی، راه فرستادن ارز به بانک مرکزی را در جهان بست؛ ایران در انزوای ارزی در جهان قرار داد.

در مذاکرات لوزان ایران خواهان توافقنامه نه چارچوب رسمی و آمریکا خواهان تعهدات مشخص ایران مانند شمار سانتروفیوژها بود. بیانیه 2آوریل تا 30 ژوئن به جزییات فنی پرداخته؛ با قرارداد و امضای 7 کشور مفاد آن اجرا خواهند شد. ولی اسراییل و حزب جمهوریخواه می خواستند که قرارداد در 31 مارس بسته شود؛ وگرنه تحریمهای جدید افزوده خواهند شد. البته کنگره تا 14 آوریل تعطیل است. با بیانیه لوزان باید در تابستان قرارداد سیاسی کامل بسته شود.

وزیران خارج 5 کشور در لوزان برای پایان مذاکرات شرکت کردند. فابیوس سفیر فرانسه گفت: محتوا بهتر از ضرب العجل است. ایران با گسترش زیرساختهای اتمی، بنا به آژانسهای جاسوسی غرب، بازرسان آژانس اتمی و منابع مخفی از 2003 تا کنون "بعد نظامی" در برنامه اتمی نداشته. ولی به IAEA هم اجازه دیدار و پاسخ به مسایل گذشته را نداده است.

لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه گفت: وقتی توافق حاصل شد، تحریم‌ها باید برداشته شوند، حالا یا کاملا لغو شده؛ یا موقتا تعلیق شده؛ تا تغییرات قانونی لازم بعدا انجام شوند. آنچه مهم است اینکه چارچوب حقوقی توافق باید به تحریم‌ها علیه تجارت و اقتصاد ایران پایان دهد.   www.bbc.co.uk

در مصاحبه اوباما با فریدمن، مخبر نیویورک تایمز با اشاره به نامه های رهبر به او می گوید: او واقعاً به مذاکره کنندگانش در این توافق، این امکان و توانایی را داده است تا امتیازهای مهمی بدهند که امکان بدهد این چارچوب توافقی به ثمر برسد.

مفاد توافقنامه سوییس مارس 2013 بقرار زیرند: 1-ایران 19 هزار سانتریوفیوژ/ دستگاه غنی کننده اورانیوم دارد. اینها چند نسلند که برخی از 1970 و کم توان بوده؛ 10200 تای آن عملیاتی اند. ایران نوع بهینه آنها را هم دارد. آمریکا می خواهد آنها به 6500 تا 7000 نسل کهنه کاهش یابد.

2-نیمی از ذخیره اورانیوم غنی شده به 5% تقلیل یابد. روش غنی شدن از 20% به 90% برای ساختن بمب اتم شبیه از 5% به 20% است. 3-ایران تاسیسات فوردو را بسته؛ غنی سازی20% نطنز هم اجازه تولید پلوتونیوم برای جنگ افزار هسته ای نخواهد داشت. 4-باید مدت یکسال برای دسترسی ایران به توان بمب اتمی باشد؛ تا با تخلف ایران، غرب بتواند تحریم و تهدید را تشدید کند.

تحریمهای سازمان ملل نهی واردات فنآوری 2گانه و خرید-فروش تسلیحات بوده؛ در حالیکه تحریمهای آمریکا از 1979، 1995، 2006 بوده که در 2012 با شرکت اتحادیه اروپا در عدم خرید نفت و حذف بانک مرکزی ایران از سامانه بانکی جهانی سختتر شد. لغو تحریمها 4نوعند: سازمان ملل، اروپا، رییس جمهور آمریکا، کنگره آمریکا. آخری را اوباما می تواند 6ماه به 6ماه لغو کند. تحریمهای ایران مربوط به آمریکا 25% است که سوای هسته ای، حقوق بشر، تروریزم، صنایع موشکی هم در برنامه بعدی قرار خواهند گرفت.

شاید بخاطر تحریمهای بانکی- اختلاسهای کلان مالی، بازار سیاه، کلاهبرداریهای بزرگ بانکی انجام شده؛ تولید/ فروش نفت افت کرده؛ درآمد نفت کاهش یافته، بیکاری، زنان 2برابر مردان، بیداد می کند. کلک زدن ایران با ادعای اسراییل اهمیتی نداشته؛ باید در شورای امنیت سازمان ملل، برای مجاب کردن روسیه و چین مطرح شود. ایران نه تنها اقتصاد درونی اش رشد نزدیک به صفر دارد؛ بلکه تعهدات نظامی، مالی، سیاسی، شیعی اش در خاورمیانه اسلامی-یمن، بحرین، عراق، افغانستان، پاکستان، سوریه، لبنان، غزه- کمر شکن شده اند.

البته بخش تولید تسلیحات بخاطر این جنگهای همسایگی کارآفرین بوده؛ ولی باز هم دولت باید از بودجه ملی بزند. مانند خود آمریکا که توان نظامی ش در برگیرنده ثلث جمعیت یعنی 120 میلیون نفر در کار، سهام، لابی، ارتش اند. در 2015 بودجه نظامی آمریکا 700 بیلیون دلار از جمع بودجه های چین، روسیه، ایتالیا، فرانسه، انگلیس بیشتر است.

در غرب، قانون در روال طولانی حاکم است نه فرمان فوری راس قدرت سیاسی. این روال قانونی شامل تحریمها می شود که بخش آمریکا را در نهایت کنگره تصویب خواهد کرد. ولی اوباما می تواند با دلایلی بخشی از تحریمها را معلق کند؛ نیز به رای کشی سازمان ملل نظر موافق در تعلیق تحریم داشته باشد. مسئله عمده لابی محافظه کار قوی اسراییل در آمریکا خواست مردم/ شرکتهای آمریکایی را تحت الشعاع قرار می دهد.

گاهی تحریم به فشار لابی اسراییل محافظه کار آیپک و لیبرال جی-ستریت با پشتوانه 10 میلیون یهودی و چند 10 میلیون مسیحیان بشارتده، عملکرد اتمی ایران، مسایل دیگر مانند داعش، عدم ثبات در عراق، سوریه، یمن، لیبی، بحرین بستگی دارد. بیشاز 2سوم رای کنگره را پرزیدنت وتو نمی تواند بکند. تحریم‌های آمریکا علیه ایران 2نوعند: 1-بفرمان رییس جمهور، 2-مصوب کنگره. رئیس جمهوری اجازه وضع، لغو، معافیت موردی برخی تحریمهای نوع دوم را دارد.
اوباما می‌تواند با قوانین مربوط در نهایت به تحریم، ضمن حمایت از لغو تحریم‌های شورای امنیت، برخی تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران را با فرمان معلق کند. اما الغای قوانین تحریم ایران باید در کنگره آمریکا تصویب شود. اکثریت کنگره با لغو تحریم ایران مخالفند تا فشار بیشتر بر ایران وارد کنند.

در ادامه مذاکرات هسته‌ای سوییس، بانک مرکزی ایران گفت: قسط پنجم از دور سوم تعلیق مالی ایران، 2 میلیارد و 450 میلیون دلار، به این بانک واریز شده؛ که پیش از مذاکرات لوزان طبق توافقات 2013 ایران با گروه 1+5، دارایی های مسدود شده ایران از 7 میلیارد درآمد نفتی در دو مرحله، با مبالغ 4.2 و 2.8 میلیارد دلار آزاد شد.

در مقابل تقلیل غنی سازی و آزادی ورود بازرسان IAEA از تاسیسات اتمی ایران مبلغ کل توافق هسته‌ای ۲۴ نوامبر 2014 میان گروه ۱+۵ و ایران 4.9 میلیارد دلار بوده که در ده قسط 490 میلیون دلاری واریز می شود. از بابت فروش نفت از بانک مرکزی در ژاپن بمثابه قسط پنجم به بانک مرکزی ایران در عمان واریز شد.

مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، یوکیا آمانو گفت: برای اطمینان صلح‌آمیزی کارهای اتمی ایران، باید پروتکل الحاقی تصویب مجلس شورای ایران را اجرا کرده؛ ابهامات کارهای گذشته پرسش برانگیز بویژه در پرچین، 30 کیلومتر جنوب شرق تهران، را پاسخگو باشد. آنگاه آژانس می تواند سرزده به مراکز اتمی اعلام نشده ایران رفته؛ برای شناسایی اقدامات اعلام نشده احتمالی مفید است.

چون ایران قطعنامه های شورای حکام و شورای امنیت را "غیرقانونی" انگاشته؛ اکنون آنها را اجرا نمی کند. اعتماد IAEA به ایران پیرو خرید ابزار اتمی از بازار سیاه، پنهانکاری از IAEA سلب شده؛ لذا خواهان رفع تدریجی تحریمها ست. فرانسه عضو اتحادیه شرایط سختتری را برای امور هسته ای ایران در نظر دارد. گویا اسراییل با شنود مذاکرات سوییس، برخی داده ها را به نتانیاهو، فرانسه، جمهوریخواهان کنگره آمریکا رد کرده است.
توافق مقدماتی ژنو تا کنون 2بار تمدید شده؛ تا 30 ژوئن 2015 وقت دارد. بدهی 25میلیاردی چین و 9 میلیاردی هند بابت خرید نفت فعلا مسدود اند. تحریمها بر گسترش هسته ای ایران بی اثر بوده؛ ولی به اقتصاد کشور لطمه رسانده؛ اختلاسهای کلان یکی از عوارض آن بود. غرب با برداشتن تحریمهای مالی و اقتصادی موافق است.

ولی ایران خواستار رفع تحریم فن آوری 2گانه و فروش تسلیحات است که غرب زیر بار نمی رود. تحریمهای کوبا بخاطر مصادره کمپانیهای خارجی، آفریقای جنوبی بخاطر آپارتید، هند بخاطر بمب اتم، چین پس از قتل عام میدان تیانآمن، روسیه پس از انضمام کریمه در پی جنگ با گرجستان بی اثر بوده اند.

غرب برداشتن تحریمها را پس از قرارداد به تدریج می خواهد که بتواند از تخلفات ایران پیشگیری کند. واردات فن آوری اتمی برای سالها محدود خواهند بود. پس از 10 سال محدودیتها برداشته خواهند شد. نیز ایران باید به ابعاد نظامی اتمی خود در گذشته به غرب پاسخگو باشد. محدوده پژوهش اتمی، انباشت سوخت، بهنیگی سانترفیوژها، صدور سوخت به خارج – مسایل دیگرند.

ظرف چند ماه صادرات نفت در روز به 2 میلیون بشکه خواهد رسید؛ مقداری از 100بیلیون دلار طلب ایران از مشتریان نفت آزاد خواهد شد. 3 مسئله مهم: هزینه تحریمها تا کنون 100 بیلیارد برآورد شده، کاهش بهای نفت بودجه ایران را با مضیقه مالی روبرو می کند، تعهدات ایران به لبنان، سوریه، عراق، یمن باید با تقلیل بیشتر بودجه داخل کشور تامین شود. از 1979 تا کنون تحریمهای آمریکا مطلق بوده با چند استثناء برای مردم مانند ابزار طبی و کشاورزی، کمکهای انسانی مانند فیلم. در حال حاضر تورم شدید کمی تخفیف یافته.

اکنون در دادگاههای فدرال آمریکا غرامت بضد تروریزم ایران مانند انفجار کشتی USS Cole در 2000، کشتن مارینها در بیروت 1983، انفجار سفارتخانه های آمریکا در کنیا و تانزنیا 1998 برای 20 میلیارد دلار پرداختن ایران صادر شده.

دو مشکل اصلی مذاکرات لوزان یکی توالی زمانی رفع تحریم‌ها و دیگری چگونگی اطمینان یافتن از یک ساله بودن زمان گریز هسته‌ای -برای تهیه کلاهک اتمی- می باشد . زمان گریز یعنی زمان مورد نیاز برای انباشت اورانیوم غنی باندازه کافی برای ساختن بمب اتمی است. آمریکا می خواهد این فاصله زمانی 1 سال باشد تا در صورت تخلف ایران وقت کافی برای اقدامات تحریم و نظامی داشته باشد. زمان گریز هسته ای فعلی 2-3ماه است.

نیروگاه بوشهر 1974 با کمک آلمان در 2013 با کمک روسیه فعال شد. قرارداد 8 نیروگاه جدید با روسیه، 4 تا در بوشهر، در 2014 بسته شد. قرار داد 800 میلیون دلاری پدآفندهای اس 300 یا 400 با 300 میلیون دلار بیعانه بخاطر تحریمهای سازمان ملل راکدند. ایران شکایت 4بیلیون دلاری به دادگاه انصاف ژنو بضد شرکت روسی کرد.


منابع.‏15‏.04‏.12
www.akhbar-rooz.com   تفاوت در روایت ها- سهراب مبشری.
مارتین ایندآیک از موسسه بروکینگز و سفیر پیشین اوباما. رسانه های الجزیره قطری، العربیه عربستان، پرس تی وی ایرانی اند. کنوانسیون/ نشست وین تابع قوانین بین المللی، توافق، تفاهم، بیانیه، پیمان گاهی مترادفند.

در آمریکا معاهده/ پیمان را سنا باید تصویب کند. ولی مجلس کاری نمی تواند بکند در باره بیانیه/ توافقنامه بین چند کشور که در حیطه وزارت کشور است.

ضیاءالحق در پاکستان کودتا کرده؛ نام جمهوری اسلامی پاکستان را گزید؛ بمب اتمی را ساخت، متحد آمریکا بود؛ پاکستان تحریم نظامی شد؛ به مجاهدان افغانستان بضد شوروی کمک کرد. جمهوری اسلامی پاکستان کشوری سنی مذهب است؛ با جنگ هند و پاکستان 1971 برنامه کلاهک اتمی آن بنا به شریعت، پیریزی شد.