خط آهن ارتباطی ایران و ارمنستان در گرو توافق هسته ای میان ایران و شش قدرت بزرگ



اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ٣ تير ۱٣۹۴ -  ۲۴ ژوئن ۲۰۱۵


آرسن نظریان: در آستانه آخرین مرحله مذاکرات هسته ای میان ایران و شش قدرت بزرگ، که امیدمی رود رفع تحریمها علیه ایران توسط غرب را به دنبال داشته باشد، مذاکرات در باره خط آهن ارتباطی میان ارمنستان و ایران فشرده تر شده است.
به گزارش آژانس خبررسانی اقتصادی – مالی آرکا (ARKA)، آقای آرتور آراکلیان، معاون وزارت ترابری و ارتباطات ارمنستان، در پارلمان براهمیت اقتصادی، نظامی و راهبردی این طرح برای ارمنستان تاکید ورزید. معهذا، وی اضافه کرد که مهم ترین شرط برای شروع ساختمان طرح، رفع تحریمهای بین المللی علیه ایران می باشد.

پیشتر، ولادیمیر یاکونین، رییس شبکه راه آهن دولتی روسیه (ر.ژ.د.)، که مدیریت خطوط آهن جنوب قفقاز، ازجمله راه آهن ارمنستان را نیز بر عهده دارد، علیه احداث طرح خط آهن ارتباطی میان ایران و ارمنستان اظهار نظر کرده بود.
لکن، اظهارات یاکونین غوغای زیادی در ارمنستان به پا کرد، به نحوی که مدیریت ر.ژ.د. اطلاعیه ای صادر و طی آن متذکر شد که احداث خط آهن موردبحث ازلحاظ راهبردی بسیار مهم، اما عملی کردن طرح بدون کمک و حمایت دولتهای درگیر دشوار خواهد بود.

موافقت نامه احداث خط آن آرتباطی میان ارمنستان و ایران را دولتین دوکشور در سال ۲۰۰۹ امضا کردند. اجرای طرح، اما به دو دلیل به تاخیر افتاد: یکی بحران مالی جهانی و دوم: تحریمهای غرب علیه ایران. در ۲۰۱۲، دولت ارمنستان پروانه ساختمان و اداره ٣۰۵ کیلومتر از طرح ۴۰۰ کیلومتری خط آهن مورد نظر را، که قرار است به نام "خط آهن جنوبی ارمنستان" خوانده شود، به یک شرکت روسی مستقر در دوبی (راسیا اف.زد.ای.) اعطا نمود.
در ۲۰۱٣، شرکت روسی مذکور، یک بررسی قابلیت تداوم در مورد طرح انجام داد. طبق این بررسی، کل هزینه ساختمان طرح ٣,۵ میلیارد دلار تخمین زده می شود. علت بالا بودن هزینه، منطقه کوهستانی است که خط آهن باید از آن عبور کند. به طور مشخص، پیش بینی شده که ٣۰۵ کیلومتر خط آهنی که از ارمنستان عبور خواهد کرد، شامل تعداد ۶۴ پل، کلا به طول ۱۹,۶ کیلومتر، و ۶۰ تونل، جمعا به طول ۱۰۲,٣ کیلومتر، خواهدبود.
نقطه مبداء خط آهن، ایستگاه گاگارین در استان گِقارگونیک، در همسایگی دریاچه سِوان، خواهد بود که به سمت سیونیک، استان جنوبی هم مرز ایران، کشیده خواهد شد و برآورد می شود که سالانه حدود ۲۵ میلیون تن کالا حمل کند.
خط آهن جنوبی ارمنستان کوتاه ترین مسیر حمل ونقل از بنادر دریای سیاه تا بنادر جنوبی ایران و دالان عمده ای برای ترانزیت کالاها میان اروپا و منطقه خلیج فارس را تشکیل خواهد داد.
وارتان وُسکانیان، معاون رییس دانشگاه شرق شناسی دانشگاه دولتی ایروان طی کنفرانس مطبوعاتی روز دوشنبه، اظهار داشت که اجرای این طرح می تواند آثار محاصره اقتصادی توسط جمهوری آذربایجان و ترکیه را خنثی نماید. لکن، اضافه کرد که آینده این طرح به روابط ایران با شش قدرت طرف مذاکره اش بستگی دارد، چه یکی از عوامل اصلی تاخیر مداوم اجرای طرح تحریمهای برقرار شده علیه ایران است.
به گفته ایشان، خط آهن مورد بحث برای ایران نیز، به عنوان راه میان بری از منطقه خلیج فارس به سوی بنادر گرجستان مفید خواهد بود. وی همچنین اضافه کرد که با توجه به حمایت طرفهای ایرانی و ارمنی و عدم مخالفت طرف روسی در مورد طرح و نیز افزایش احتمال رفع تحریمها ، امکان اجرای طرح بسیار بیشتر شده است.

ضمنا، یک شرکت مهندسی معتبر جمهوری خلق چین (CCECC) که ساختمان خط آهن سراسری تانزانیا و زامبیا در افریقا، به طول ۱٨۶۰ کیلومتر را در لیست شاهکارهای مهندسی خود دارد، نسبت به پروژه خط آهن جنوبی ارمنستان اظهار علاقه نموده است. طی ملاقاتی که مقامات شرکت در روز ۲٣ ژوئن با گاگیک بگلریان، وزیر ترابری و ارتباطات ارمنستان، داشته اند، وو وان لیانگ، رییس شرکت "بار دیگر مراتب علاقه و تمایل شرکت خود نسبت به مشارکت در ساختمان خط آهن جنوبی ارمنستان را اعلام" داشت (به نقل از آرمن پرس ).
در دیداری که فوریه گذشته آقای محمد جواد ظریف از ارمنستان به عمل آورد، اظهار داشت "همینکه مسایل فنی طرح حل شوند، عملیات ساختمانی شروع خواهد شد". شروع این عملیات ممکن است از ۲۰۱۶ آغاز گردد.