• یک فعال محیط زیست می گوید خواهان پیگیری این معضل هستیم، باید پرسید که چگونه فشار بالای آب چشمه های تاق بستان در عرض کم تر از ۲۴ ساعت از بین رفت و دریاچه تخلیه شد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۲۱ تير ۱٣۹۴ -  ۱۲ ژوئيه ۲۰۱۵

ایرنا - زهره کریم زاده: چشمه های پرآب تاق بستان که در گذشته آسیاب ها را به چرخش در آورده و برکت را روانه سفره کرمانشاهیان می کرد بر اثر خشکسالی به یکباره خاموش شد.

چشمه های تاق بستان که روزگاری آن قدر محترم بود که آلودگی یا زباله ای در آن ریخته نمی شد با شروع سپیده های یک صبح به یکباره برچیده شد و به دیاری ناشناخته سفر کرد.
خبر خشک شدن پهنه این چشمه آنقدر غیر منتظره بود که شنیدنش به یکباره قطره اشک را بر پهنه صورت بسیاری از زاگرس نشینان جاری کرد و آنان را به ورطه ای عمیق از اندوه و شاید هم افسوس کشاند.
زاگرس نشینان در گذشته از چشمه های تاق بستان به عنوان منبعی برای رونق اقتصادی روستاهای خود یاد می کردند و آب این چشمه ها آنقدر فراوان بود که بهانه ای برای تشکیل روستاهای کوچک و بزرگ در کنار آن شده بود.
یک مورخ کرمانشاهی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به عظمت اقتصادی چشمه های تاق بستان در روزگاران کهن اشاره کرد و گفت: بنا بر مستندات تاریخی چشمه های تاق بستان در سال ۱۲٨۷ هجری قمری یکی از پرآب ترین دریاچه ها در سطح استان و شاید هم دریاچه ای کم نظیر در سطح کشور بوده است.
اردشیر کشاورز ادامه داد: عظمت این چشمه ها به حدی بود که از محل جریان و شتاب آن چندین آسیاب آبی به چرخش در می آمد و مردم روستاهای اطراف را برای آسیاب کردن گندم به خود فرا می خواند.
کشاورز تصریح کرد: آب چشمه های طاق بستان علاوه بر آبیاری روستای طاق بستان به روستاهای مراد حاصل، چشمه کبود و از سرخه لیژه تا کرناچی سرازیر می شد و حتی زمین های کشاورزی این روستاها را سیراب می کرد.

* خشکسالی تدریجی چشمه های تاق بستان در سال ۱٣٣۶
وی سال ٣۶ را سال کم شدن آب این چشمه ها اعلام کرد و افزود: در این سال به دلیل کمی بارش برف و باران و خشکسالی شاهد کاهش تدریجی آب چشمه های تاق بستان بودیم که وجود عمارتی سه طبقه در سرچشمه دریاچه موجب وخامت و وسعت خشکسالی در این مکان شد.
وی به وقوع زلزله در سال ٣۶ و تخریب دیواره های این عمارت اشاره کرد و افزود: وجود این عمارت در کنار خشکسالی های طبیعی در کاهش شدید آب چشمه های تاق بستان تاثیرگذار بوده است.
به گفته وی، در آن سال با وجود حفر زمین و لایروبی نتیجه ای حاصل نشد که این امر موجب تخریب عمارت در آن سال شد که اکنون عکس هایی از آن در دست است.
کشاورز تصریح کرد: به هنگام تخریب عمارت جریان شتابنده آب از زیرزمین به سطح زمین فوران کرد و به تدریج هرچه از تخریب ساختمان می گذشت شاهد افزایش این فشار بودیم که تا حدودی میزان آب در این چشمه را بهتر کرده بود.

این پژوهشگر تاریخی یادآور شد، در گذشته از تاق بستان تا میدان لب آب سه روستای تاق بستان، چقاکبود و مراد حاصل وجود داشته که دارای مالکان عمده ای بوده است و از هر روستا دو دانگ موقوفه که به یک شخص تعلق داشته موجب رسیدن وجوهات به ساکنان تنگدست روستای تاق بستان می شده است.
کشاورز با اشاره به برداشت میوه هایی خوش آب و رنگ از زمین های اطراف چشمه های تاق بستان اظهار کرد: در آن زمان می توان از کرمانشاه به دلیل وجود فشار بالای آب در این چشمه ها به عنوان بندر دوم اقتصادی کشور یاد کرد.

** خشکیدن سراب تاق بستان حادثه ای غیرمعقول است
مدیرعامل موسسه یاران سبز ژینگه کرمانشاه نیز روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، از ارسال نامه ای به استاندار در خصوص خشکسالی ناگهانی چشمه های تاق بستان خبر داد و گفت: خشک شدن یکباره این دریاچه حادثه ای غیرمعقول است.
افشین عبداللهی نژاد با تاکید براینکه خواهان پیگیری این معضل هستیم، ادامه داد: باید پرسید که چگونه فشار بالای آب چشمه های تاق بستان در عرض کم تر از ۲۴ ساعت از بین رفت و دریاچه تخلیه شد.
این فعال زیست محیطی با تاکید براینکه کرمانشاه یک فاجعه زیست محیطی را به چشم دیده ادامه داد: استفاده از حفره آب های زیرزمینی این چشمه موجب کور شدن و خشکسالی در آن شده و نباید بگذاریم که کرمانشاه به یک استان فاجعه خیز تبدیل شود.
به گفته وی، استفاده از این حفره ها در اموری همچون آبیاری زمین های کشاورزی یا ایجاد سد و مخازن آبی کاربرد دارد که باید جلوی این اقدام گرفته شود.

**عمق زخم زمین را از چاه ها بپرسید
یک پژوهشگر فرهنگ عامه نیز از بروز این فاجعه به عنوان زخمی بزرگ بر پیکره زمین یاد کرد و افزود: عمق این زخم را باید از چاه های عمیقی پرسید که خون زمین را می مکند.
رضا موزونی ادامه داد: در باورها و فرهنگ عامیانه انداختن نجاسات در آب ممنوع بوده و هرگاه فردی به چشمه ای می رسید به نشانه احترام بر آب چشمه سلام می کرد.
وی برداشت بی رویه از منابع آب های زیرزمینی و آلوده کردن محیط زیست را یک ناسپاسی بزرگ عنوان کرد و گفت: این چنین است که چشمه ی تاق بستان ناگهان می خشکد و ما تنها به گرفتن عکس و فیلم بسنده می کنیم.
موزونی یادآور شد، باید شهامت داشت و از طبیعت عذرخواهی کرد.