رابطه ترکیه با داعش رو به پایان است


عارف شیخ احمدی


• تاکتیک جدید ترکیه در تعامل با گروه داعش به قول و قرارهای بین المللی در زمینه حذف همزمان پ.ک.ک و داعش معطوف شده است، ترکیه در غیر اینصورت هرگز حاضر نخواهد شد ساپورت همه جانبه خود را از گروه تروریستی داعش به آسانی قطع کند، مگر اینکه تضمین کافی و وافی را در این زمینه که بهحذف همزمان مخالفان کرد خود بیانجامد از امریکا و متحدانش دریافت کند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ٣ مرداد ۱٣۹۴ -  ۲۵ ژوئيه ۲۰۱۵


روابط ترکیه با داعش رو به اتمام است
عارف شیخ احمدی
در چند روز گذشته اقلیم کردستان عراق به مرکز رایزنی های دیپلماتیک بین المللی و منطقهای جهت برون رفت از مشکلات متعدد سیاسی در سوریه و عراق مبدل گشته است.
در هفته گذشته، دیدار پاسدار قاسم سلیمانی فرمانده نیروهای قدس سپاه پاسداران رژیم جمهوری اسلامی با مسعود بارزانی رهبر اقلیم کردستان و برخی دیگر از گروههای سیاسی کرد در کردستان عراق، دیدار خالد بن محمد العطیه وزیر خارجه قطر، که در نشستی مشترک خود با مقامات کردستان درباره مسائلی چون جنگ با داعش و تقویت روابط دوجانبه اقتصادی اربیل- دوحه و همچنین امضای یک یادداشت تفاهم در خصوص کمک به آوارگان عراقی موجود در اقلیم کردستان، که تعداد آنها اینک از مرز یک و نیم میلیون نفر هم گذشته است، از نگاه تحلیلگران مسائل سیاسی قابل تأمل است.
از سوی دیگر و با یک تأخیر کوتاه زمانی، اشتون کارتر وزیر دفاع امریکا با مسعود بارزانی و دیگر مقامات عالیرتبه عراقی دیدار کرد، در گفتوگوی "اشتون کارتر" و "مسعود بارزانی" که چهل دقیقه به طول انجامید چندین مقام ارشد نظامی در کردستان عراق هم حضور داشتند.
این دیدارهای ناگهانی و غیره منتظره همزمان است با انتشار خبر بمباران هوایی گروه داعش توسط نیروی هوایی ترکیه. این حملات بعد از انفجار اخیر در شهر مرزی سوروچ و در نزدیکی مرز سوریه که به کشته و زخمی شدن دهها نفر غیرنظامی ترکیه انجامید و در محافل سیاسی این کشور سبب مخالفت شدید اپوزسیون کرد و مخالفان ترک علیه رجب طیب اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه گردید، صورت گرفته است.
با وجود این فشارهای داخلی در درون ترکیه و هشدارهای بین المللی گوناگون، ترکیه مجبور شد با برداشتن گامهای مشکوک و فنی در عرصه سیاست خود با داعش وارد معاملات سرنوشت سازی در راستای قطع ساپورت خود از داعش و حذف همزمان گروه داعش و حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) در عرصه سیاسی داخل کشور و در سوریه، البته با همکاری امریکا و متحدانش بشود.
چندی نگذشت که ترکیه اعلام کرد پایگاه هوایی "انجرلیک" در جنوب شرقی این کشور را بر روی نیروهای امریکا و متحدینش باز می گذارد، دولت ترکیه تاکنون برغم حمایت های لجستیکی از ائتلاف نیروهای خارجی به سرکردگی آمریکا برای مقابله با داعش، به آمریکا اجازه نمی داد از پایگاه اینجرلیک در عملیات رزمی علیه داعش استفاده کند و فقط بطور محدود به پرواز پهبادهای غیر مسلح و پروازهای اطلاعاتی از این پایگاه اجازه می داد.
همزمان رسانههای ترکیه از مجوز هیأت دولت ترکیه برای استفاده آمریکا از پایگاه اینجرلیک در قالب یک موافقتنامه خبر می دهند، توافقی که به اندازه توافقنامه وین که ایران را از حصر بین المللی رهاند، ترکیه را هم از خطر پیشرفت سیاسی مخالفان کرد خود و شک و گمانهای جهانی در ارتباط با حمایت آن کشور از گروه داعش نجات خواهد داد.
اکنون ترکیه با مواضع جدیدتری در قبال تحولات خاورمیانه بویژه در سوریه و عراق، در تلاش است تا جلو نفوذ بیشتر هرم شیعی ایران را مهار کند. به‌زعم ترکیه، ایران بعد از توافقنامه وین در ژئوپلتیک جدید خاورمیانه توزان را تا حدودی به نفع خود تغییر داده است و این با علایق و منافع منطقه‌ای ترکیه و دول عربی نمی تواند سازگاری داشته باشد.

با این اوصاف از اوضاع منطقه، گروه تکفیری داعش می‌توانست ابزار مهمی برای مهار تهدیدهای سنتی علیه دولت کنونی ترکیه باشد، مقابله با کردها در عراق و سوریه و در داخل ترکیه، تغییر در رفتار حکومت مرکزی بغداد با اقلیم کردستان و ضعف بنیه مالی و در نتیجه نیاز و صدور بیشتر نفت کردستان از طریق خاک ترکیه باعث گشته که کردستان عراق به همکاری با ترکیه بیش از گذشته نیاز پیدا کند.
ترکیه ازطریق تسلط همه جانبه خود بر اقلیم کردستان، علایق استقلال طلبانه کردها در عراق و سوریه را مهار می‌کند.
مسئله کردها برای ترکیه در ژئوپلتیک جدید خاورمیانه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است زیرا ترکیه می‌داند که در خاورمیانه جدید، امکان تشکیل دولت مستقل کردی با حمایت امریکا و غرب وجود دارد، پس با فعالیت همه جانبه وارد صحنه می‌شود تا خود در سرنوشت مسائل منطقه نقش آفرینی کند، و گرنه به‌خوبی می‌داند که برخلاف میل او مسائل را به ‌نوع دیگری مدیریت خواهند کرد.
اکنون دولت ترکیه که در ابتدای کار به شدت از گروههای مخالف بشار اسد پشتیبانی می کرد، با همسویی با قطر و برخی دیگر از دول عربی می خواهد در صورت سرکوب شدن همزمان حزب پ.ک.ک در عراق و سوریه و حمله خود به کوهستان قندیل و آنچه که مخالفان کرد ترکیه بعنوان "حریم حفاظتی میدیا" و محل استقرار جنگجویان کرد مخالف ترکیه از آن نام می برند گروه داعش را قربانی کند و مصم است تا در پیشبرد تاکتیک جدید خود دول عربی را با خود همسو و متقاعد کند.
دلیل احتمالی همکاری دول عربی با ترکیه هم در زمینه نابودی همزمان پ.ک.ک و گروه داعش این است که به نظر آنان حزب کارگران کردستان ترکیه بعنوان دست راست و پیشبرنده سیاستهای رژیم جمهوری اسلامی در سوریه عمل کرده و در بسیاری موارد هم به مساعدت مستقیم رژیم بشار اسد برخواسته است.
قدرت گرفتن حزب عبداله اوجالان (پ.ک.ک) در هر یک از بخشهای کردستان از نظر ترکیه و دولتهای عربی به مثابه حضور مستقیم رژیم جمهوری اسلامی و توسعه ولایت فقیه خواهد بود.
اینک تاکتیک جدید ترکیه در تعامل با گروه داعش به قول و قرارهای بین المللی در زمینه حذف همزمان پ.ک.ک و داعش معطوف شده است، ترکیه در غیر اینصورت هرگز حاضر نخواهد شد ساپورت همه جانبه خود را از گروه تروریستی داعش به آسانی قطع کند، مگر اینکه تضمین کافی و وافی را در این زمینه که بهحذف همزمان مخالفان کرد خود بی انجامد از امریکا و متحدانش دریافت کند.
به طور کلی سیاست خارجی و رفتار کنونی ترکیه در قبال داعش را باید بر مبنای رویکرد ریوانشیستی(بازیگر دووجهی) در روزهای آتی بررسی کرد و اینکه آیا حاضر خواهد شد داعش رابرای خلاصی از مشکل پ.ک.ک قربانی کند یا نه.