سهم بیش از سه برابری مردان نسبت به زنان
در رقابت معلمی
زهرا چوپانکاره
•
بنا بر اعلام وزارت آموزش و پرورش پنج هزار نفر قرار است به استخدام درآیند که در این میان ۱۳۰۰ سهمیه در اختیار خانواده شهدا و ایثارگران است و مابقی در اختیار سایر داوطلبان است. تا صبح روز پایانی ثبت نام، بیش از ۱۱۴ هزار نفر داوطلب در آزمون آموزش و پرورش ثبت‌نام کردند، بنا بر سهمیه‌های مشخص شده در دفترچه دو هزار و ۹۴۱ نفر مرد و تنها ۷۶۲ نفر زن می‌توانند بخت قبولی داشته باشند.
...
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
شنبه
۲۴ مرداد ۱٣۹۴ -
۱۵ اوت ۲۰۱۵
تابستان سال گذشته وزیر آموزش و پرورش در مورد افزایش تعداد معلمان زن هشدار داد، تابستان امسال نتیجه آن هشدار را می‌شد در جدول نیروهای مورد نیاز در دفترچه آزمون استخدامی آموزش و پرورش دید، صف طولانی صفرها ذیل ستون ظرفیت پذیرش زنان نشان می‌دهد که آموزش و پرورش نخستین گام جدی خود را برای مهار تعداد زنان معلم برداشته است.
« نزدیک ۵۳ درصد پرسنل آموزش و پرورش را خانم‌ها تشکیل می‌دهند این درحالی است که ۵۱ درصد دانش‌آموزان پسر هستند. در همین شهر تهران بیش از ۸۰ درصد معلمان خانم هستند، از همین رو عدم توازن در جنسیت پرسنل مشکلات فراوانی را به وجود می‌آورد. » این جملات علی‌اصغر فانی بود که سال گذشته به عنوان هشدار او نسبت به تعداد زنان معلم در خبرها آمد. اما در شلوغی اخبار مربوط به اعتراض مربیان پیش دبستانی به نحوه برگزاری آزمون استخدامی، اجرای مجدانه طرح سهمیه‌بندی جنسیتی در جذب و استخدام معلمان چندان سر و صدایی به پا نکرد. بنا بر اعلام وزارت آموزش و پرورش پنج هزار نفر قرار است به استخدام درآیند که در این میان ١٣٠٠ سهمیه در اختیار خانواده شهدا و ایثارگران است و مابقی در اختیار سایر داوطلبان است. تا صبح روز پایانی ثبت نام، بیش از ١١٤ هزار نفر داوطلب در آزمون آموزش و پرورش ثبت‌نام کردند، بنا بر سهمیه‌های مشخص شده در دفترچه دو هزار و ٩٤١ نفر مرد و تنها ٧٦٢ نفر زن می‌توانند بخت قبولی داشته باشند. حالا پس از آزمون استخدام دولت که بازتاب سهمیه‌بندی جدی جنسیتی در آن خبر ساز شد نوبت به آموزش‌و‌پرورش رسیده است تا سهم زنان را از مشاغل موجود خود کاهش دهد.
در آزمون استخدامی آموزش و پرورش نیروهای مورد نیاز در قالب پنج گروه استادکار با مدرک کاردانی، هنرآموز با مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد، آموزگار ابتدایی با مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد، دبیر با مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد و آموزگار استثنایی با مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد جذب می‌شوند. در این میان میزان سهمیه زن‌ها حتی در گروه «آموزگار ابتدایی» که معمولا در اختیار معلمان زن است هم به‌شدت ناچیز است. از ٥٩٤ معلم مورد نیاز در مقطع ابتدایی طبق سهمیه‌های اعلام شده در دفترچه، آموزش و پرورش به ٤٣٧ معلم مرد و ١٥٧ نیروی زن نیاز دارد. استان البرز و استان خراسان رضوی هیچ زنی را در این گروه استخدام نمی‌کنند.
کیفیت یا جنسیت
آیا کاهش استخدام نیروی زن برای مقطع دبستان به معنای تغییر سیاست آموزش و پرورش در قبال نحوه آموزش کودکان در سال‌های ابتدایی مدرسه نیز هست؟ سیما سلمانی، معلم مقطع اول ابتدایی می‌گوید که نه تنها در مدت ٢٤ سال کارش به عنوان معلم بلکه از زمانی که به یاد دارد، مقطع ابتدایی حداقل تا سال چهارم و در اکثر موارد سال پنجم در اختیار آموزگاران زن بوده است: « من در جریان سیاست‌های دولت نیستم، شاید قرار است تغییری در امور حاصل شود اما همیشه به دلیل شرایط خاصی که کودکان مقطع دبستان دارند برای آموزش آنها از معلم‌های زن استفاده می‌شده است. این بچه‌ها به‌خصوص در این سال‌های اخیر با مشکلات پنهان وارد مدرسه می‌شوند، مثلا آمار بیش‌فعالی بسیار بالاتر از قبل است و باور کنید که همکاران مرد ما به خوبی زن‌ها نمی‌توانند آموزش و پرورش این بچه‌ها را بر عهده بگیرند. » اما موضوع استخدام تنها محدود به آموزش و چگونگی پرورش کودکان دانش‌آموز نیست. بخشی از زنانی که می‌خواهند از طریق انتخاب معلمی وارد بازار کار شوند حالا نمی‌توانند چندان به نتایج این آزمون امیدوار باشند. « من نمی‌دانم که آیا سیاست دولت این است که زنان را خانه‌نشین کند یا نه، فقط می‌دانم که در جامعه ما و با فرهنگ حاکم بر خانواده‌های ایرانی، معلمی همیشه یکی از نخستین شغل‌هایی بود که زنان از طریق آن وارد اجتماع می‌شدند و کار می‌کردند. از سوی دیگر حضور خانم‌ها در بخشی از این بازار کار اجتناب‌ناپذیر است. اگر بحث نگاه کیفی به آموزش‌و‌پرورش مطرح است باید این را در نظر بگیریم که توان و کارایی خانم‌ها در این شغل نباید فراموش شود. »
به گفته این معلم استان البرز، یکی از بحث‌های نادیده گرفته شده در بخش کیفیت نحوه برخورد با مربیان پیش‌دبستانی نمونه‌ای از نادیده گرفتن کیفیت است، مربیانی که اکثر آنها را زنان تشکیل می‌دهند و حالا به دلیل سقف سنی و خارج بودن از دایره مدارس دولتی در عمل سهم کمی در آزمون استخدامی دارند: « من با مربیان پیش دبستانی همکار بوده‌ام، نیروهای اکثرا جوان و فعال و باانگیزه‌ای هستند که با گذراندن دوره‌های کوتاه می‌توانند گزینه‌های بسیار مناسبی برای استخدام آموزش‌و‌پرورش باشند، برخی آنها ١٤ تا ١٦ سال سابقه کار دارند حالا چون سهمیه‌بندی اعمال می‌شود خیلی از این نیروهای باتجربه نمی‌توانند جذب آموزش و پرورش شوند در حالی که می‌توانند کمک خوبی به این سازمان برای افزایش کیفیت آموزش و پرورش باشند. »
زنان در برابر مردان
سال ٩٢ رییس مرکز آمار و فناوری ارتباطات و اطلاعات وزارت آموزش‌و‌پرورش اعلام کرد: « تعداد کل معلمان و کارکنان، یک میلیون و ١٣ هزار و ٦٥٥ نفر است که از این تعداد ٤٨١ هزار نفر را معلمان و کارکنان مرد و ٥٣٢ هزار نفر را کارکنان و معلمان زن تشکیل می‌دهند. » بر اساس این آمار کل تفاوت میان نیروهای مرد و زن این وزارتخانه ٥١ هزار نفر بود، رقمی که وزنش آنقدر زیاد نیست که بر اساس آن سیاست‌های استخدامی یک وزارتخانه تغییر پیدا کند. از سوی دیگر با وجود بیشتر بودن تعداد کارکنان زن در بدنه آموزش و پرورش، به نظر می‌رسد که در رده‌های مدیریتی این سازمان زنان سهم چندان قابل توجهی ندارند. در سی و دومین اجلاس روسای آموزش و پرورش مناطق کشور که در نیمه اول مرداد ماه در تهران برگزار شد در جمع کثیر مدیران کت و شلوارپوش می‌شد به راحتی اندک بودن زنان حاضر در سالن مرکز همایش‌های برج میلاد را دید. اما هنوز هشداری بابت کمبود نیروهای مدیر زن در وزارتخانه‌ای که تعداد زنانش از مردان بیشتر است، نرسیده.
هنوز مشخص نیست که از میان بیش از ١١٤ هزار شرکت‌کننده در آزمون استخدامی آموزش و پرورش چه تعداد زن بوده‌اند اما بی‌شک تعدادشان بسیار بیشتر از ٧٦٢ جای خالی استخدام بوده، صف صفرهای ظرفیت استخدام برای زنان همچنان در حال طولانی‌تر شدن است؛ از آزمون استخدامی دولت گرفته تا آموزش پرورش.
منبع:اعتماد
|