• تیم تحقیقاتی عراق به رهبری وزیر امور خارجه اسبق ایالات متحده،‌ سرانجام پس از چند ماه گزارش خود در خصوص عراق را منتشر کرده است. در این گزارش، بیکر خواهان تغییر کلی استراتژی آمریکا در خاورمیانه و به خصوص عراق شده است. تغییراتی که باید هر چه سریع‌تر برای جلوگیری از سقوط آمریکا در گرداب بدنامی بین‌المللی اعمال شوند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۱۶ آذر ۱٣٨۵ -  ۷ دسامبر ۲۰۰۶

آفتاب- سارا معصومی:‌ انتظار برای انتشار گزارش بیکر به پایان رسید. تیم تحقیقاتی عراق به رهبری وزیر امور خارجه اسبق ایالات متحده،‌ سرانجام پس از چند ماه گزارش خود در خصوص عراق را منتشر کرد. گزارشی که این بار تمامی بازی‌های خارجی آمریکا را هدف قرار داده است. در این گزارش، بیکر خواهان تغییر کلی استراتژی آمریکا در خاورمیانه و به خصوص عراق شده است. تغییراتی که باید هر چه سریع‌تر برای جلوگیری از سقوط آمریکا در گرداب بدنامی بین‌المللی اعمال شوند.
گزارش طولانی و مفصل بیکر درست مانند نظر کارشناسان بین‌المللی همان درخواست‌هایی را از آمریکا داشت که بسیاری از کارشناسان بین‌المللی نیز انتظار آن را داشتند.
جیمز بیکر و لی همیلتون در این گزارش اعلام کردند که کاخ سفید باید با تغییر استراتژی‌هایش در عراق، نیروی خود را بر آموزش سربازان عراقی متمرکز کند. بدین ترتیب تا پایان سال ۲۰۰٨ میلادی سربازان آمریکایی می‌توانند به وطن بازگردند.
علاوه بر این، کاخ سفید باید با اتخاذ رویکردی جدید در خاورمیانه به تسریع روند صلح میان فلسطینیان و اسرائیلی‌ها بیندیشد. آمریکا باید در این میان از اجماع بین‌المللی برای برقراری ثبات در عراق استفاده کند. در این گزارش، بیکر از کاخ سفید خواسته است که تابوی چند ساله مذاکره مستقیم با ایران و سوریه را از بین ببرد.
بیکر و سایر همراهانش در این تیم تحقیقاتی اذعان می‌کنند که سیاست‌های بوش ظرف سه سال گذشته در عراق با شکست روبه‌رو شده است. علاوه بر این نویسندگان گزارش ابراز امیدواری کردند که این گزارش بتواند راهی جدید در مسیر تغییر استراتژی‌های آمریکا در عراق باز کرده و از عواقب اسفبار آن برای مردم آمریکا بکاهد.
هنوز مشخص نیست که آیا آقای رئیس جمهور قصد جامه عمل پوشاندن به نتایج این گزارش را دارد یا نه. دموکرات‌ها از جمله افرادی بودند که از نکات قید شده در این گزارش بسیار خشنود به نظر می‌رسند. البته دموکرات‌های راه یافته به پارلمان و سنا اعلام کردند که اکنون نوبت به بوش رسیده است که با تحقق این یافته‌ها، عراق را از بحران نجات دهد. جرج بوش در اولین عکس‌العمل به این گزارش، از تیم تحقیقاتی عراق سپاسگذاری کرده و این گزارش را فرصتی مناسب برای یافتن بهترین راه‌حل خواند. البته شخص رئیس جمهور سخنی از پذیرش یا انکار این یافته‌ها به زبان نیاورد.
جیمز بیکر و همیلتون در حالی که به همراه هشت عضو دیگر این تیم تحقیقاتی در مقابل خبرنگاران حاضر شده بودند اعلام کردند که این گزارش نیز حتی در صورت تصویب در دولت و کنگره نمی‌تواند مانند عصا جادویی حلال تمامی مشکلات باشد.
جیمز بیکر که خود جمهوریخواه است در این باره گفت: هیچ راه‌حل جادویی و سحرآمیزی نیست که بتواند در یک چشم بر هم زدن تمامی مشکلات عراق امروز را حل کند. اما برای بالا بردن شانس موفقیت دولت عراق،‌ ایالات متحده یا باید نیروی خود را بر آموزش نظامیان متمرکز کند و یا بر خود عراق به تنهایی. تمامی کشورهایی که خواهان پایان دادن به آشوب در عراق هستند باید دست در دست یکدیگر کمک کند.
همیلتون نیز اوضاع در عراق را بسیار سیاه خوانده و گفت: ما هنوز مطمئن نیستم که قادر به کنترل درآوردن اوضاع هستیم یا خیر. اما در حال حاضر ضرورتی جدی برای عمل کردن وجود دارد. در صورتی که به همگی ۷۹ مورد پیشنهادی ما جامه عمل پوشانده شود، حداقل فرصتی برای ایجاد دولتی قدرتمند در عراق به دست خواهد آمد. شاید آنچه که رودرروی ما قرار دارد اندکی تیره و تار باشد اما به هیچ وجه از کنترل ما خارج نیست.
تیم تحقیقاتی عراق نهایت احتیاط را در این گزارش به کار برده بود تا مبادا زبان خاصی را اتخاذ کند که شخص رئیس جمهور را بیش از اندازه تحت فشار و انتقاد قرار دهد. بوش پیش از این نیز اعلام کرده بود که در واقع نتیجه تیم تحقیقاتی عراق را به عنوان بخشی از تحقیقات خود در خصوص عراق مورد تأمل قرار خواهد داد.
در این گزارش برای جلوگیری از اعمال فشار بر بوش،‌ از تعیین ضرب‌الاجل زمانی برای خروج سربازان آمریکایی خودداری شده است.
البته در این گزارش ۹۶ صفحه‌ای، تیم تحقیقاتی عراق به خوبی تفاوت دیدگاه میان اعضا تیم و استراتژی‌ فعلی در عراق را به نمایش گذاشته است. در شرایطی که کاخ سفید همواره از برقراری دموکراسی در عراق سخن می‌گفت، در این گزارش هیچ اشاره‌ای به این هدف عالی نشده است. کلمات پیروزی و مبارزه علیه تروریسم نیز از جمله عباراتی بودند که در این گزارش حتی برای یک بار هم قید نشدند.
در شرایطی که اعضا پیش از این صراحتا اعلام کرده بودند که به هیچ وجه خواهان بازنگری اشتباهات گذشته نیستند، اشاراتی به سهل‌انگاری‌ها در سه سال گذشته نیز شده است.
در این گزارش با اشاره به استعفا دونالد رامسفلد ابراز امیدواری شده بود که رابرت گیتس بتواند با اتخاذ سیاستی جدید راه را برای اظهارنظر آزاد سایر مقام‌های ارشد ارتش نیز همواره کند.
اعضا این گروه که عمدتا از جمهوریخواهان در رأس دولت‌های سابق هستند، راه را برای دموکرات‌های راه یافته به پارلمان و سنا باز کردند. در حقیقت این تیم درست نتایجی را بیان کرد که اعضای کنگره نیز به دنبال تحقق آن بودند.
البته برخی کارشناسان بین‌المللی داخل و خارج از کاخ سفید شک دارند که این گزارش بتواند به ثبات عراق و تسریع بازگشت سربازان آمریکایی به وطن کمک کند.
با وجود استقبال همزمان جمهوریخواهان و دموکرات‌ها از این گزارش، دموکرات‌ها همچنان قصد دارند به آقای رئیس جمهور بفهمانند که در صورت شکست این گزارش، این جرج بوش خواهد بود که مقصر اصلی داستان است و نه تیم تحقیقاتی.
رهبر اکثریت سنا در این باره می‌گوید: توپ اکنون در زمین رئیس جمهور است. مک کین در ادامه نسبت به برقراری رابطه با ایران و سوریه ابراز تهدید کرده و ادعا می‌کند که آمریکا باید برای حل بحران در منطقه به فکر همکاری با کشورهای عربی باشد.
مهم‌ترین بخش این گزارش و البته جنجالی‌ترین قسمت آن، بخشی است که در آن بیکر و هم تیمی‌هایش خواهان اتخاذ رویکردی دیپلماتیک برای پایان دادن به بحران در عراق می‌شوند.
در این گزارش، بیکر نوشته است که تمامی بحران‌های جاری در خاورمیانه نظیر عراقی، اسرائیل و فلسطین، ایران و لبنان به گونه‌ای با یکدیگر در ارتباطند.
در این گزارش، تیم تحقیقاتی عراق خواهان پایان دادن به بحران‌هایی است که ظرف شش دهه گذشته دردسر آفرین شده‌اند.
در مورد شانزدهم این گزارش، بیکر از اسرائیل می‌خواهد که بلندی‌های جولان را به دولت سوریه واگذار کند. در این معادله، سوریه به صلح با اسرائیل رضایت می‌دهد. بدین ترتیب طبق پیش‌بینی بیکر، بحران در لبنان و عراق پایان می‌یابد.
در این گزارش، از بوش درخواست شده است که تا اواخر ماه دسامبر استراتژی جدید را عملی کند. در اولین مرحله از اجرا این استراتژی، آمریکا باید با تشکیل گروه حمایت بین‌المللی تمامی همسایگان عراق را دور هم جمع کند. در این میان بر حضور ایران و سوریه تأکید خاص خواهد شد.
در بخشی از این گزارش آمده است: ‌در علم سیاست خارجی، ‌شما باید تمامی دوستان و دشمنان خود را برای پایان دادن به این درگیری‌ها و محقق کردن منافع خود دور هم جمع کنید.
در بخش دیگری از این گزارش به لزوم اولویت دادن بحث بازسازی عراق اشاره شده است. بر این اساس،‌ در مقوله بازسازی عراق و برقراری امنیت در رأس قرار دارند. بدین ترتیب ایالات متحده باید مشخص کند که ادامه کمک‌های اقتصادی، نظامی و سیاسی به اراده دولت عراق بستگی دارد.
علاوه بر این، از این پس، سربازان آمریکایی حاضر در عراق باید دست از درگیری‌های خیابانی برداشته و به تعلیم آنها روی آورند.
در بخش پایانی این گزارش اعلام شده است که آمریکا به هزار و یک دلیل نباید حضور سربازان خود در عراق را ابدی کند. یکی از این دلایل این است که سیاستمداران عراقی باید به این باور برسند که یافتن راه حلی برای پایان دادن به خشونت در عراق وظیفه آنها است.
در این گزارش ضمن رد طرح افزایش موقتی سربازان آمریکایی اعلام شده است که به دلیل پراکندگی سربازان آمریکایی در سرتاسر جهان،‌ امکان این افزایش نیرو به هیچ وجه وجود ندارد.
بدین ترتیب به نظر بیکر،‌ افزایش موقتی نیرو نیز تأثیر چندانی بر مهار آشوب نخواهد داشت.