• تصمیم به تفکیک فعالیت های مذهبی و سیاسی النهضه باعث ایجاد پرسش هایی در میان ناظران سیاسی شده است. آنان درباره چگونگی اجرا و پیامدهای منطقه ای این موضوع و این که آیا تمایل در میان اکثریت حامیان النهضه درباره این ایده وجود دارد یا خیر پرسش هایی را مطرح کرده اند. ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۱۶ خرداد ۱٣۹۵ -  ۵ ژوئن ۲۰۱۶

 جنیش النهضه تونس دهمین کنگره عمومی خود را از تاریخ ۲۰ تا ۲۲ مه برگزار کرد. این کنگره با حضور "بجی سعید اسبسی" رییس جمهوری آن کشور برگزار شد. هزاران تن از اعضای آن جنبش نیز در این کنگره حضور داشتند. برگزاری این کنگره نقطه عطفی در تاریخ جنبش اسلامی تونس بوده است. به نظر می رسد النهضه با برگزاری این کنگره نشان داد که در حال دور شدن از اسلام سیاسی است. اسلام سیاسی در سرتاسر جهان عرب به خصوص پس از خیرش های مردمی با چالش های عمده ای مواجه شده است. یکی از اصلی ترین چالش ها وقوع بهار عربی در تونس و پس از آن در مصر، لیبی، یمن و در سوریه در سال ۲۰۱۱ میلادی بوده است.
تصمیم النهضه که سیالستمدار سالخورده ای چون راشد غنوشی آن را رهبری می کند مبنی بر دوری از اسلام سیاسی می تواند تلاشی از سوی آن جریان برای دوری از اخوان المسلمین و وابستگی های آن قلمداد شود. این موضوع می تواند به عنوان ارزیابی مجدد النهضه و تسهیل راه برای آن آن جنبش به منظور مشارکت در توسعه سیاسی تونس قلمداد شود.
در کنگره اخیر اعضای النهضه غنوشی را بار دیگر با ٨۰۰ رای به عنوان رییس برگزیدند در مقابل "فتحی الایادی" رییس شورای مشورتی ۲۲۹ رای و یکی دیگر از چهره های اصلی آن جنبش ۲۹ رای کسب کردند. بیش از یکصد نفر از اعضای آن جنبش نیز توسط شورا که بدنه اجرایی النهضه قلمداد می شود انتخاب شدند.
در روز دوم برگزاری کنگره نمایندگان آیین نامه و قطعنامه ها را با اکثریت آرا تصویب کردند. به گفته "اسامه الصغیر" سخنگوی رسمی آن جنبش قطعنامه تفکیک کارهای مرتبط با مسائل مذهبی جنبش از فعالیت های سیاسی با ۹۰ درصد آرای اعضا به تصویب رسید. غنوشی در یک کنفرانس مطبوعاتی در جریان برگزاری کنگره اظهار کرد که کشتی النهضه باید همه را در درون خود جای دهد. او اظهار کرد که تونس باید به اندازه کافی برای تمام فرزندانش بزرگ باشد. او متعهد شد که تمام تلاش خود را برای اصلاحات انجام می دهد. او هم چنین به طور علنی اظهار کرد که فعالیت های مرتبط با وعظ و اقدامات مذهبی و مدنی آن جنبش از فعالیت های سیاسی به طور کامل و انحصاری جدا می شوند و گام هایی در این راستا برداشته شده است.
تصمیم به تفکیک فعالیت های مذهبی و سیاسی النهضه باعث ایجاد پرسش هایی در میان ناظران سیاسی شده است. آنان درباره چگونگی اجرا و پیامدهای منطقه ای این موضوع و این که آیا تمایل در میان اکثریت حامیان النهضه درباره این ایده وجود دارد یا خیر پرسش هایی را مطرح کرده اند.
"عبدالحق الزموری" پژوهشگر سیاسی تونسی معتقد است که تصمیم اخیر کنگره برای آینده آن جنبش و تونس کلیدی بود. او اظهار کرده که تونس اکنون در برهه خاصی به سر می برد و دچار قطبی شدن جامعه بر سر مسائل هویتی و شکاف گسترده میان نخبگان و جمعیت معمولی است.
از سوی دیگر او اشاره می کند که بدتر شدن شرایط اقتصادی چالش های پیش رو برای تصمیم گیرندگان تونسی را تشدید می کند. هم چنین، بحران های مطنقه ای نیز تهدیداتی برای تونس خواهند بود. او باور دارد که جهان عرب یکپارچه نیست و اجماعی منطقه ای درباره مسئله مداخله خارجی در کشورهایی که در آن ها بهار عربی روی داده وجود ندارد.
الزموری اشاره می کند تصمیم اخیر النهضه نشان دهنده آن است که وضعیت برای آن جنبش به طور فزاینده ای پیچیده شده بود و نتیجه ای از ناتوانی آن جنبش ظرف مدت پنج سال گذشته برای حل و فصل مشکلات سازمانی، سیاسی و عقیدتی بوده است. او باور دارد که النضهه با تصمیم اخیر قصد ایفای نقش در مدیریت مسائل دوران انتقالی را دارد حال چه در قالب رهبری یک دولت و یا به عنوان یکی از شرکای مهم.
تصمیم اخیر درباره جداسازی حوزه فعالیت های این جنبش پرسش هایی را درباره هویت بزرگترین جنبش اسلامی در تونس مطرح می سازد. برخی از این موضوع شگفت زده شدند. آنان می گویند که احتمالا این موضوع نشانه ای از تغییر و یا تحول در هویت النهضه است که تحت فشارهای وارده برای بازتعریف دوباره ارتباط آن گروه با احوان المسلمین مصر صورت گرفته است گروهی که در دو سال گذشته از سوی دولت مصر گروهی تروریستی شناخته شده است.
الزموری باور دارد که تصمیم اخیر نشانه ای از دوری النهضه از هویت اخوانی و نزدیکی بیش تر آن به هویت تونسی است. او باور دارد که رهبری النهضه تصمیم دارد تا تصویر ارائه شده از آن جنبش را تغییر دهد و می خواهد با سایر بازیگران سیاسی در داخل تونس و در عرصه بین المللی همکاری بیش تری داشته باشد.
او معتقد است که تصمیم اخیر جنبش اسلامی بخشی از یک بحث گسترده تر در تونس بر سر هویت فکری و عقیدتی النهضه است. "منجی باکر" روزنامه نگار تونسی اقدام اخیر النهضه را یک جهش کیفی در درون فعالیت های آن جنبش سیاسی می داند با این حال، باور دارد که احتمالا این تصمیم سبب ایجاد شکاف در درون آن جنبش خواهد شد چرا که عده ای از اعضا احتمالا آن را "انکار ادبیات مستقر و شهدای جنبش" قلمداد خواهند کرد.
در مقابل عده ای نیز به بحث النهضه پیرامون جداسازی اقدامات سیاسی و فعالیت های خیریه و مذهبی آن گروه با دیده ظن و تردید می نگرند. "فتحی الایادی" اما در کنگره اظهار کرد که جنبش النهضه به دنبال در پیش گیری رویکردی اصلاح طلبانه به سمت تخصصی تر کردن عملکرد است. او اظهار کرد که النهضه خواستار آن است که یک حزب سیاسی مدنی و دموکراتیک مبتنی بر هویت اسلامی خود باشد. این اظهارات نشان می دهند که آن جنبش نمی خواهد هویت وایده های اسلامی خود را کنار بگذارند.
با این حال باکر باور دارد که جدایی عمل سیاسی از وعظ مذهبی به معنای تایید ضمنی حرکت النهضه در روند جداسازی اقدامات مذهبی و سیاسی است. او باور دارد که غنوشی رهبری تیزهوش است و متوجه تحولات منطقه شده و خود را با آن تطبیق داده است.
واقعیت آن است که النهضه تاکنون موفق شده که تصویری دیگر از اسلامگرایی در خارج از تونس نشان دهد اما آیا این جنبش می تواند مردم تونس را در داخل آن کشور نیز متقاعد کند که تغییرات در درون آن جنبش واقعی هستند آن هم با توجه به بی اعتمادی گسترده ای که در میان تونسی ها نسبت به النهضه به وجود آمده است. شاید آزمون بزرگ بعدی برای النهضه انتخابات شهرداری در ماه مارس ۲۰۱۷ باشد. تا آن زمان باید منتظر ماند.

منبع: اهرام ویکلی
منبع:شرق