• محمد خاتمی و علی اکبر ناطق نوری امروز در کنار هم قرار گرفته اند. نشانه ای از «اعتدال» و «عقلانیت» یا عقب نشینی مداوم اصلاح طلبان؟ ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲ خرداد ۱٣۹۶ -  ۲٣ می ۲۰۱۷

 

اخبار روز: ۲۰ سال پیش در چنین روزی «حماسه» ای خلق شد که برخی ها معتقدند دیگر نشانه ای از آن نمانده است و عده ای می گویند در ۲۹ اردیبهشت ماه امسال تکرار شده است.

در روز دوم خرداد ۱٣۷۶ محمد خاتمی با بیشتر از ۲۰ میلیون رای برنده ی انتخاباتی شد که در طرف دیگرش علی اکبر ناطق نوری ایستاده بود. کسی که به طور آشکار مورد تایید آیت اله خامنه ای بود و روزنامه های آن دوران می نوشتند که رهبر به او نظر دارد!
انتخابات دوم خرداد به نخستین «نه» بزرگ مردم ایران به رهبر حکومت تعبیر شد و فضای سیاسی کشور را دگرگون کرد. بعد از انتخابات ریاست جمهوری اصلاح طلبان توانستند مجلس (ششم) را هم فتح کنند. بعد از آن اما دوران پیش روی کوتاه مدت جنبش اصلاحات تمام شد. وقتی «نهادهای انتخابی» به تصرف اصلاح طلبان در آمد، تازه معلوم شد که این نهادها از اختیاراتی که بتوانند تحولاتی در جامعه ی ایران به وجود بیاورند، برخوردار نیستند، جمله ی معروف محمد خاتمی در سال های پایانی ریاست جمهوری اش، مبنی بر این که مثل یک آبدارچی می ماند، بیانگر این حقیقت تلخ بود که «نهادهای انتخابی» در برابر ولایت فقیه و نهادهای سیاسی و نظامی و اقتصادی وابسته به او از قدرتی که بتواند تحولی در کشور ایجاد کند برخوردار نیستند.

۲۰ سال بعد از دوم خرداد، رقبای دیروزی حالا در کنار هم قرار گرفته اند. محمد خاتمی و ناطق نوری در انتخابات اخیر هر دو از حسن روحانی حمایت کردند.
این تقابل دیروز و همکاری امروز را باید به چه چیز تعبیر کرد؟ اصلاح طلبان می گویند، هر دو طرف «عاقل» شده اند و از «تندروی» دست برداشته اند. همکاری محمد خاتمی و ناطق نوری را نشانه ی غلبه «اعتدال» بر فضای کشور می دانند.

منتقدان اصلاح طلبان در اپوزیسیون غالبا نظر دیگری دارند. آن ها می گویند زمینه های این «اعتدال» عمدتا بر اساس عقب نشینی های گسترده ی اصلاح طلبان به وجود آمده است. آن ها می گویند در این بیست سال، جامعه ی ایران به جلو نرفته است. ولایت فقیه همچنان بر سر جای خود نشسته و از قدرت آن کم نشده است و ارگان های سیاسی، اقتصادی و نظامی وابسته به او حاکمان واقعی کشور هستند. از شعارها و خواست های اصلاح طلبان در سال ۷۶ هم خبری نیست. مطالبات «جنبش بنفش» در سال ۹۶ اگر با مطالبات دوم خرداد ۷۶، مقایسه شود، به نظر می رسد قرابت زیادی بین ۲۹ اردیبهشت با ۲ خرداد وجود ندارد.