غلو نکنید!
بیانیه انجمن فیزیک ایران در باره ی اعلام برخی «پیشرفت های علمی»



اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۱۱ بهمن ۱٣٨۵ -  ٣۱ ژانويه ۲۰۰۷


انجمن فیزیک ایران در بیانیه‌ای با انتقاد از آنچه که «نحوه انعکاس برخی اخبار مربوط به پیشرفت‌های علمی اخیر در کشور» و نیز «رویکرد برخی که به منظور امیدوار کردن مردم دست به پخش اخبار مربوط به کشفیات مختلف داخلی می‌زنند که اجتماع علمی ملی و بین‌المللی آن را تایید نمی‌کند، علم و فن آوری را یکی می‌گیرند و رشد یا ایجاد فن‌آوری‌های لازم اما شناخته شده را عین رشد علمی اعلام می‌کنند»، از مسوولان و رسانه‌ها خواست « از هر حرکتی که منجر به غرور کاذب شود،‌ اجتناب کنند.»
به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در بیانیه انجمن فیزیک ایران آمده است: « سیاست‌های چند سال گذشته رسانه‌های عمومی در پخش اخبار علمی به منظور ایجاد اعتماد و امید در مردم بسیار ارزشمند بوده ولی با کمال تاسف در مواردی، علی‌رغم نیت خیری که در پس آن نهفته است، نگرانی‌هایی را در جامعه علمی ایران برانگیخته است.
انجمن فیزیک ایران نگران است که ادامه این روش‌ها منجر به بی‌اعتمادی مردم به دستاوردهای علمی داخلی بشود و در نتیجه یاس تاریخی مرتبط با عقب ماندگی علمی را در مردم ما تشدید کند.
علم دستاورد مشترک بشریت است، اقوام و ملت‌ها در طول تاریخ، بسته به شرایط، در رشد این دستاورد مهم سهیم بوده‌اند کما این که جوامع اسلامی در چند قرن اول هجری نقش اساسی در انتقال علوم از ملل مختلف و پیشبرد آن داشته‌اند.»
در ادامه این بیانیه با اشاره به این که مفهوم علم و محرک‌های آن در طول تاریخ چند هزار ساله بسیار تحول یافته است، آمده است: «مفهوم نوین علم و محک‌های اعتبار علمی مستقل از یک فرهنگ یا یک کشور خاص است، جهانی است و این اجماع دانش پژوهان و دانشمندان سراسر جهان است که آن را تعیین می‌کند، نه رسانه‌ها و سیاستمداران.
جامعه علمی در کل و در هر رشته ملاک نهایی درستی و نادرستی کشفیات، اعتبار مفاهیم، اختراع‌ها و اعتبار نظریه‌های جدید است و شاخص‌های سنجش علم و فن آوری را تعیین می‌کند که این اعتبار و شاخص‌های آن خاص یک کشور یا یک فرهنگ نیست.»
در بخش دیگری از بیانیه انجمن فیزیک ایران با بیان این که کشور ما در دوران اخیر، پس از مرحله ایجاد اولین نهادهای علمی در یک‌صد سال اخیر، حرکت گسترده‌ای را به منظور افزایش کمیت و کیفیت در آموزش عالی و مراکز پژوهش شروع کرده، آمده است: «رشد کمی و کیفی علمی ما، به خصوص در پانزده سال گذشته، چشمگیر بوده و آهنگ آن در دنیا بی‌نظیر؛ این مشاهده بر مبنای آمار جهانی علم سنجی است.
آمار علم سنجی هنوز گواه بر این نیست که ما به آستانه رشد علمی پایدار رسیده‌ایم به خصوص که مفاهیمی مانند اجتماع علمی هنوز در ایران اعتبار کافی به دست نیاورده است و نهادهای علمی تبدیل به نهادهای کارآمد مدنی نشده است.
از این جهت است که نهادهای سیاسی یا رسانه‌یی برای خود نقش تعیین کننده ملاک های علمی، ارزش گذاری دانش‌پژوهان و کار علمی را به عهده گرفته‌اند.»
به گزارش ایسنا، انجمن فیزیک ایران در ادامه این بیانیه آورده است: «در این شرایط بی‌نظمی علمی، متاسفانه بعضی از سیاستمداران و رسانه‌های ما به منظور امیدوار کردن مردم دست به پخش اخبار مربوط به کشفیات مختلف داخلی می زنند که اجتماع علمی ملی و بین المللی آن را تایید نمی‌کند، علم و فن آوری را یکی می‌گیرند و رشد یا ایجاد فن آوری‌های لازم اما شناخته شده را عین رشد علمی اعلام می‌کنند که باعث بد فهمی واقعیت‌ها می‌شود.
ما به عنوان جامعه فیزیکدانان ایرانی انتظار داریم مسوولان نهادهای سیاسی و رسانه‌یی از هر حرکتی که منجر به غرور کاذب در ایران بشود،‌ اجتناب کرده، از دادن اعتبار به نهادهای علمی و اجتماع علمی حمایت کنند و نقش آنها را در ارزیابی های علمی محترم شمارند و ملاک های اعتبار علمی را که دستاورد بشر است بپذیرند.
از همکاران دانش پژوه و دانش پیشه نیز انتظار می‌رود با رعایت اخلاق علمی در اعتبار دهی به جامعه علمی بکوشند و از هر حرکتی که اعتبار جامعه علمی را مخدوش کند جدا پرهیز کنند.»