همه پرسی استقلال کاتالونیا
استقلال؟ لالیگا، آینده بارسلونا و فوتبال کاتالونیا!



اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۹ مهر ۱٣۹۶ -  ۱ اکتبر ۲۰۱۷



اخبار روز - کرد سنندجی: “می گویند هر اسپانیایی اهل فوتبال، آدم اهل سیاست هم هست. می گویند می توان دوره های سیاسی اسپانیا را با فوتبال، رویکرد باشگاه ها، واکنش دولت و احساسات تماشاگران تبیین کرد. تاریخ معاصر اسپانیا آمیزه ای از دیکتاتوری و آزادی خواهی و البته ناآرامی در همه ی سال ها، چه جنگ و چه صلح، بوده. تاریخ پر تب و تاب مردمانی که نمی خواستند یا نمی توانستند آرام بمانند. مردمانی که نمی توانستند ریشه های منطقه ای شان را به رخ نکشند. فوتبال برای اسپانیایی ها از اوایل قرن تا دوران جنگ داخلی، حکومت فرانکو و پس از آن محملی برای ابراز جدایی طلبی، احساسات ناسیونالیستی یا به رخ کشیدن قدرت دولت مرکزی شد. فوتبال اسپانیا هرگز نتوانست دل از سیاست بکند. اتلتیکو بیلبائو و رئال سوسیداد از منطقه باسک، و بارسلونا از منطقه کاتالونیا، از جمله باشگاه هایی هستند که هویت های محلی باسک و کاتالان را نمایندگی می کنند، روایت است که پس از ممنوعیت زبانهای مناطق مختلف اسپانیا توسط فرانکو دیکتاتور وقت استادیوم های فوتبال مهمترین مکان برای مردمانی بود که می توانستند آنجا روی سکوها و در کنار هم به هر زبانی می خواستند صحبت کنند و هر فکر و اندیشه و بحث سیاسی به دور از نظامیان و آزادانه انجام دهند.

در آن دو دیدار معروف رفت و برگشت – الکلاسیکو- ابتدا در بارسلونا سه بر صفر به شکست رئالی ها نمایندگان دیکتاتور انجامید و در بازی برگشت ژنرال فرانکو بسیج نظامی برای پیروزی رئال اعلام کرد و چنان کردند که بارسا یازده بر یک مغلوب شد. در صبح بعد از این مسابقه مفتضحانه خوان آنتونیو سامارانش روزنامه نگار وفادار به دیکتاتور هم طاقت نیآورد و شرایط این بازی و نتیجه آن را که حاصل تصمیم گیری فرانکو بود به باد انتقاد گرفت هیچ عاملی نتوانست خشم دیکتاتور را از این افشاگری در امان نگهدارد و این روزنامه نگار چندین سال از نوشتن محروم شد! هر چند سامارانش به رئال وفادار ماند و چندین سال هم رئیس کمیته بین المللی المپیک بود.
وقتی به تاریخ بنگریم هشتاد و اندی سال بیش در روزهای آغازین قدرت گیری فاشیسم و نازیسم در اروپا جوزپ سانیول رییس باشگاه بارسلونا توسط نیروهای فاشیست فرانگو دستگیر و پس از تحمل شکنجه به قتل رسید. مردی که رئیس بزرگترین باشگاه کنونی جهان در کاتالونیا بود و از اطاق کاراش تا دیوارهای منزل اش و از درب خانه اش تا ماشین اش عکسهای بارسلونا و منطثه کاتالان را زینت بخش این منطقه ثروتمند از اسپانیا کرده بود. فرانکو حتی در اواخر دوران دیکتاتوری اش به کاتالان ها ستم و ظلم بیشتری روا داشت و به سال ۱۹۷۰، بود که ۶ نفر از ستاره های بارسلونا توسط عوامل حکومتی تیرباران شدند!! نقل است که فرانکو همان راه و شیوه اما بدتر از موسولیی را در قساوت به فوتبال کاتالان ها و شکوه فوتبال بخش اشرافی مادریدی ها که رئال هنوز وارث آن است ادامه داد. در جائی روایت شده که به دستور ژنرال چکمه پوش بدترکیب و کم عقل در برخورد با عقاید و باورهای فردی و مذهبی ساکنان این منطقه یک گله گوسفند برای چریدن در چمن لاماسیا و حتی حرمت معبدگاه گائودی وارد این محوطه ها شدند و سربازان پایتخت حتی به کلیسای کنار چمن هم رحم نکردند و این بی شرمی تا بی حرمتی به صلیب زرد کاتالونیا نیز ادامه دادند!!

این فقط کاتالونیا و کاتالان ها نبودند که با فوتبال علیه فرانکو می جنگیدند بلکه ایالت باسک و باسکی ها که تندرو و رادیکال تر بودند در دوران زمام داری ژنرال دیکتاتور مبارزه ای سخت و خشونت بار را با سلطنت فرانکو داشتند و روزی که آتلیتکو بیلبائو تیم محبوب باسکی ها فینال جام حذفی را پس از آن رویداد تلخ شکست ۱۱ بر یک بارسا از اشراف زاده های رئالی بود ایالت باسک تا حد انفجار بیش رفت و اهالی این منطقه چنان کردند که فرانکو دستور سرکوب شدیدتری را صادر کرد.

کاتالونیا دلش گرفت، مردم شهر بارسلونا نگران انسانیت بودند، نگران تاریخی که به دست نالایق ترین آدمهای روی زمین نوشته می شد، نگران عدالت. مردم از یک نظام استبدادی حرف می زدند که قرار بود با سوسیالیسم و آرمانهای انسانی آن مبارزه اساسی کند. در مادرید نیز دل گرفتگی برای طرفداران آتلیتکو مادرید یک امر طبیعی شده بود. جائی که این تیم به طبقه کارگر اسپانیا تعلق داشت و هنوز هم در پی دریافت مطالبات این طبقه است.
سایمون کوپر در کتاب تحقیقی اش – فوتبال علیه دشمن- در مبحث خودمختاری و گرایش به فدرالیسم یا استقلال و تجزیه طلبی به مواردی از جامعه شناسی سیاسی ایالت ها از جمله کاتالان اشاره می کند و پس از جمعبندی نظرات اش می نویسد: “وقتی به مرحله عمل می رسد نه اسکاتلندی ها می خواهند از بریتانیا جدا شوند و نه کاتالان ها از اسپانیا. آن ها هم به هر حال جزئی از اسپانیا هستند. توره بادلا می گوید: «اغلب مردم اعتقاد دارند ما -ایالت دولت- نمی خواهیم، ولی از طرف دیگر ما بیش از یک منطقه هستیم. این فراتر از مساله سمبل هاست.» کاتالان ها نمی خواهند صاحب ایالت –دولت- شوند، آن چه آن ها می خواهند مبهم تر از این است؛ آن ها خواهان سمبل هایی هستند که ثابت کنند مردمانی جدا هستند، وقتی به سال ۱۹۹۲ و بازیهای المپیک بارسلون بر گردیم، در جریان آن بازیها بسیاری از مهمانان خارجی پرچم های کاتالونیا را با درخواست استقلال طلبی که در بارسلون آویخته بود از نزدیک مشاهده کردند، امادر واقع همان پرچم ها مردم را ارضا می کرد: تمام آنچه کاتالان ها می خواهند سمبل های یک ملت است”.

بارسلونا که شعارش «تیمی فراتر از یک باشگاه است»، در همین شعار کوتاه دکترین سیاسی‌اش را بیان می‌کند. آنها علاوه بر مبارزه با رئال مادرید با تیم دوم کاتالونیا یعنی اسپانیول هم در تخاصم هستند. بارسلونا که سردمدار استفاده از بازیکنان و مربیان خارجی است، اسپانیول را تیمی ضدخارجی می‌داند و در مقابل آنان نیز بارسلونا را ضداسپانیا می‌دانند که در دهه‌های اخیر بازیکنان شاخص غیراسپانیایی از جمله دیه گو مارادونا، گری لینه کر، مارک هیوز، هریستو استویچکف، گئورکی هاجی، لوییز فیگو، رونالدو، روماریو و ریوالدوی برزیلی را در کنار مربیانی همچون تری ونبلز، یوهان کرویف و بابی رابسون به استخدام خود درآورده است.

کاتال رامون میراویتلاس خبرنگار و نویسنده اسپانیایی در این باره معتقد است: "باشگاه بارسلونا با باز نمودن درهای خود به روی جنبش استقلال خواهی به گروگان یک ایدئولوژی بدل گشته، با وجود اینکه بخش بزرگی از هواداران آن هرگز خواستار خودمختاری نیستند." در صورت استقلال کاتالان، باشگاه اسپانیول دیگر تیم کاتالانی حاضر در لالیگا به بزرگترین رقیب بارسلونا بدل خواهد شد و میگوئل کاردنال از مسئولین ورزشی اسپانیا برای بارسلونا در صورت خودمختاری کاتالان آینده ای سیاه پیش بینی می نماید: "در صورت جدایی کاتالان، باشگاه بارسا حتی قادر به پیروزی بر تیمی نظیر آژاکس آمستردام نیز نخواهد بود." ان، در رویه باشگاه بارسا نیز تغییراتی ایجاد شده است.

امروز در کاتالونیا همه‌پرسی برای استقلال از اسپانیا برگزار می‌شود. کاتالونیا به لحاظ مالی و بانکی و امور بندری مهمترین بخش خودمختار اسپانیا به شمار می‌رود و نزدیک به ۲۰ درصد تولید ناخالص ملی اسپانیا در کاتالونیا انجام می‌شود. یکی از خواسته‌های دولت کاتالونیا در سال‌های اخیر پرداخت سهم کمتری از مالیات‌هایی که از مردم این ایالت اخذ می‌شود به دولت مرکزی و تعیین سقف مالیات‌ها توسط دولت محلی بوده است. باشگاه اف.ث. بارسلونا از این همه‌پرسی پشتیبانی می‌کند و باعث ناخشنودی دولت مرکزی شده است. سرنوشت این باشگاه در صورت جدایی کاتالونیا چه خواهد شد؟ لیگ برتر فوتبال اسپانیا یا «لالیگا» (پریمرا دیویزیون) بدون تیم فوتبال بارسلونا و بدون دیدارهای حساس این تیم با رقیب همیشگی‌اش رئال مادرید که به «ال‌کلاسیکو» معروف است، چه جایگاهی خواهد داشت؟ آیا ابرستاره‌ای چون لیونل مسی به حاشیه‌ی رویدادهای مهم ورزشی رانده خواهد شد؟


به نقل از «دویچه وله»، خاویر تباس، رئیس لیگ برتر اسپانیا، به روزنامه «ال‌پایس» گفته است: «اگر این همه‌پرسی موفقیت‌آمیز باشد، باشگاه‌های کاتالونیا دیگر اجازه‌ی بازی در لیگ اسپانیا را نخواهند داشت».
تباس می‌گوید، دلیل این امر بسیار ساده است: طبق قوانین، تنها کشور مستقلی که اجازه‌ی شرکت در رقابت‌های ملی اسپانیا را دارد، کشور آندورا است. برای آنکه در صورت جدایی کاتالونیا از اسپانیا تیم بارسلونا بتواند همچنان در «لالیگا» بماند، پارلمان اسپانیا در مادرید باید یک محمل قانونی فراهم سازد. اما از آنجا که دولت محلی کاتالونیا، همه‌پرسی در این منطقه را به‌رغم ممنوعیت دادگستری اسپانیا برگزار می‌کند و باشگاه بارسلونا نیز صریحا از جنبش جدایی‌طلبانه پشتیبانی می‌کند، این امر نامحتمل به نظر می‌رسد.

جرارد فیگوراس، وزیر ورزش کاتالونیا اما اوضاع را به گونه‌ای دیگر ارزیابی می‌کند و افکار ماجراجویانه‌ای در سر دارد. به گفته‌ی او در صورت استقلال کاتالونیا، تیم‌های کاتالونیا باید تصمیم بگیرند که آیا می‌خواهند در لیگ برتر اسپانیا بازی کنند یا در لیگ کشورهای همسایه مانند ایتالیا، فرانسه یا حتی انگلستان.

بنابراین می‌توان گفت که امروز یکشنبه، برای بارسلونا هم روز خاصی است. این تیم که تا کنون ۲۴ بار قهرمان اسپانیا شده، همزمان با برگزاری همه‌پرسی تاریخی در کاتالونیا، باید در ورزشگاه غول‌آسای "نوکمپ" میزبان تیم «لاس‌پالماس» باشد. بارسلونا هم‌اکنون با نتایجی درخشان در صدر جدول «لالیگا» قرار دارد. هر چند ممکن است این دیدار برگزار نشود.

خوردی کاردونر، معاون باشگاه بارسلونا تصریح می‌کند: «کاملا آشکار است که این یک روز عادی نیست، بلکه روز مهمی در تاریخ ماست. اما ما باید خودمان را روی بازی فوتبال متمرکز کنیم». با این همه این بازی می‌تواند یکی از آخرین بازی‌های باشگاه قدیمی بارسلونا در لالیگا باشد که از زمان تاسیس لیگ برتر اسپانیا در سال ۱۹۲۹ به آن تعلق دارد.

در صورت جدایی، باشگاه اف.ث. بارسلونا باید با دو باشگاه دیگر لیگ برتر "اسپانیول بارسلونا" و «اف.ث. ژیرونا» و دو باشگاه دسته دومی «تاراگونا» و «رویس» یک لیگ کاتالونیایی تشکیل دهند. چنین لیگی ارزش چندانی ندارد و فرستنده‌های تلویزیونی دیگر حاضر نخواهند نبودند برای خرید حق پخش، ارقامی را که الان می‌پردازند به باشگاه‌های کاتالونیا بپردازند.

موقعیت «بارسا» در رقابت‌های «چمپینزلیگ» اروپا نیز به خطر می‌افتد، زیرا اتحادیه‌ی فوتبال اروپا «یوفا» نیز به دلیل رویارویی‌هایی که کاتالونیا با دولت اسپانیا ایجاد کرده است، احتمالا کاتالونیا را به رسمیت نمی‌شناسد.

ستاره‌های بارسلونا و از جمله مانند لیونل مسی، که تاکنون پنج بار عنوان بهترین بازیکن جهان را به خود اختصاص داده است، تاکنون درباره‌ی رفراندوم کاتالونیا چیزی نگفته‌اند. اما بزرگ‌ترین نگرانی در حال حاضر متعلق به رقیب اصلی بارسلونا، یعنی رئال مادرید است. زین‌الدین زیدان، مربی این باشگاه می‌گوید: «برای من لیگ اسپانیا بدون بارسلونا اصلا قابل تصور نیست. ال‌کلاسیکو پس از ۲۳۶ دوئل هیجان‌انگیز دیگر به تاریخ می‌پیوندد. آرزو می‌کنم که چنین اتفاقی نیفتد».
به هر حال با دورتر شدن از خاطرات فاشیسم فرانکو، فوتبال ملی اسپانیا هم در سال های اخیر به قدرتی بلامنازع در اروپا و جهان تبدیل شده است، دو بار قهرمانی پیاپی در بازی های جام ملت های اروپا (۲۰۰٨ و ۲۰۱۲) و قهرمانی جهان در ۲۰۱۰ سه کامیابی کم نظیر و پیاپی هستند که برای کمتر کشوری به دست آمده اند.