• آنچه به تحول شگرف حقوق زنان در اتحاد شوروی و اقدامات آن دولت برآمده از انقلاب، اهمیتی مضاعف می بخشد این است که در آن زمان در دموکراسی های لیبرال غربی، برابری جنسیتی به رسمیت شناخته نشده و جنبش های زنان برای کسب حقوق بدیهی در تکاپو و مبارزه بودند. ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲۵ مهر ۱٣۹۶ -  ۱۷ اکتبر ۲۰۱۷

انقلاب اکتبر 1917 در روسیه، در زمره انقلاب های رهایی بخش برای زنان است که با وقوع آن، نظم کهن با ساختارهای زن ستیزانه و مردسالارانه اش فروریخت و مناسبات زن و مرد در قالب جدیدی پی ریزی شد. شان انسانی زنان گرامی داشته شد و افق روشنی در زندگی فردی و اجتماعی آنان پدیدار گشت.

در اتحاد شوروی که برای نخستین بار، ایده های مارکسیستی مجال عمل می یافتند، رویکرد به مسأله زن، رویکردی است که تا پیش از آن بی سابقه بوده است. طبق قوانین شوروی، تساوی زن ومرد در همه‍ی زمینه ها به رسمیت شناخته شد. درقانون 1926 مساوات کامل میان زن ومرد تصریح شده است. طبق ماده نهم زن آزادانه می تواند به کار مورد علاقه‍ی خود اشتغال ورزد. درهای تمامی مشاغل به روی زنان باز است...قوانین وضع شده در 18 و 19 دسامبر 1917 ازدواج غیرمذهبی را بنا نهاد و طلاق را با درخواست یکی از زوجین مجاز دانست. مطابق قانون سال 1962 هر یک از زوجین می توانست با ارسال یک کارت پستال (مخصوص طلاق) به همسر خویش، به رابطه‍ی زوجیت خود با او خاتمه دهد.

لنین اقدامات دولت اتحاد شوروی در زمینه تلاش برای برابری جنسیتی و احقاق حقوق زنان را، در یکی از سخنرانی هایش برشمرده است: «قدرت شوروی یعنی قدرت زحمتکشان، در ماه های اول هستی اش انقلاب مسلمی در تدوین قانون که مربوط به زنان بود انجام داد. هیچ یک از آن قوانینی که در جمهوری شوروی باقی مانده اند زنان را در موقعیت پایین تر قرار نمی دهد. من بخصوص راجع به قوانینی صحبت می کنم که از موقعیت ضعیف تر زنان سوء استفاده نموده و آنان را در موقعیتی نابرابر و اغلب حتی ، در موقعیتی تحقیرآمیز قرار می داد، یعنی قوانین طلاق و بچه های متولد خارج از ازدواج (غیر حلال زاده) و حق یک زن در مورد شکایت از پدر بچه در مورد نفقه. بخصوص در چنین محیطی که باید گفت حتی در پیشرفته ترین کشورها ،قوانین بورژوایی از موقعیت ضعیف تر زنان برای تحقیر آنان سوء استفاده نموده و به آنان موقعیت اجتماعی نابرابری می دهد. بخصوص در چنین محیطی بود که قدرت شوروی هیچ یک از قوانین کهنه و ناحق را که برای زحمتکشان تحمل ناپذیر بودند باقی نگذارده است. ما اکنون ممکن است با افتخار و بدون اغراق بگوییم که به غیر از روسیه شوروی هیچ کشوری در دنیا نیست که در آن زنان از تساوی کامل برخوردار باشند و زنان را در موقعیتی تحقیرآمیز که به ویژه در زندگی روزانه خانوادگی احساس می شود قرار ندهد. این یکی از اولین و مهمترین وظایف ماست.»

آنچه به تحول شگرف حقوق زنان در اتحاد شوروی و اقدامات آن دولت برآمده از انقلاب، اهمیتی مضاعف می بخشد این است که در آن زمان در دموکراسی های لیبرال غربی، برابری جنسیتی به رسمیت شناخته نشده و جنبش های زنان برای کسب حقوق بدیهی در تکاپو و مبارزه بودند.

کوتاه سخن این که، انقلاب اکتبر دستاوردهای درخشانی برای زنان به همراه داشت که اگر چه پس از فروپاشی اتحاد شوروری و بازگشت ارتجاع و استیلای سرمایه داری برخی از آنها به یغما رفت، اما از نظر منظر حقوق زنان این انقلاب را به عنوان یک انقلاب رهایی بخش در تاریخ ثبت کرده است.

برگرفته از تلگرام نویسنده