ا. مانا
یادداشت های سردبیر - مانتلی ریویو - مارچ ۲۰۱۸


• در ژانویهٔ ۲۰۱۸ بولتن دانشمندانِ اتمی گاه شمار آخرزمان را سی ثانیه جلو کشید - دو دقیقه به نیمه شب - تا نشان دهد که جهان از هر زمان دیگری به روز قیامت نزدیکتر است - چنانچه در ۱۹۵۳ در اوجِ جنگ سرد بود - که معلولِ تهدیدهای فزایندهٔ اتمی و گرمایشِ فاجعه بار غیرقابل برگشت کرهٔ زمین است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۱۹ اسفند ۱٣۹۶ -  ۱۰ مارس ۲۰۱٨



در ژانویهٔ ۲۰۱۸ بولتن دانشمندانِ اتمی گاه شمار آخرزمان را سی ثانیه جلو کشید - دو دقیقه به نیمه شب - تا نشان دهد که جهان از هر زمان دیگری به روز قیامت نزدیکتر است - چنانچه در ۱۹۵۳ در اوجِ جنگ سرد بود - که معلولِ تهدیدهای فزایندهٔ اتمی و گرمایشِ فاجعه بار غیرقابل برگشت کرهٔ زمین است.

کتاب جدید دانیل اِلسبرگ در این زمینه، ماشین آخرزمان: اعترافاتِ یکی از برنامه ریزان جنگ اتمی (انتشارات بلومسبری، ۲۰۱۷) - مهمترین تهدید واقعی در مورد تمهیدات جنگ اتمی در خلالِ دهه های گذشته - اهمیت بیشتری می یابد. شهرتِ اِلسبرگ به نقش او در افشای «مدارک پنتاگون» است، مدارکی که خود تهیه کننده آنها بود. اما در مقامِ معاون ویژه و سپس مشاور وزیر دفاع، رابرت مک نامرا، اِلسبرگ نقشی مرکزی در برنامه ریزی جنگ اتمی داشت. او تهیه کنندهٔ اصلی آن مدارکی بود که در کتابش «دیگر مدارک پنتاگون» می نامد - یک سری مدارک که از نظر او، حتی از اهمیت بیشتری برخوردار بودند، چون جزئیاتِ آماده شدن ایالات متحده برای جنگی اتمی را نشان می داد.

در سال ۱۹۷۱، اِلسبرگ این مدارک را با دقت از آنچه که قرار بود «مدارک پنتاگون» نامیده شوند تفکیک نمود، و تصمیم گرفت که بعلت ضرورت جنگ ویتنام، نخست «مدارک پنتاگون» و سپس بقیه را افشا نماید. ولی نظر به اینکه اف-بی-آی بدنبال او بود، از برادرش هری خواست که مدارک جنگ اتمی را در حیاط خلوت خانه اش در نیویورک پنهان نماید. هری بعدها این مدارک را (پیش از رسیدن اف-بی-آی) به چاله ای در مجاورت محل دفنِ زباله های شهرداری، جایی که به آسانی قابل دسترسی باشد، منتقل نمود - ولی هنگامی که توفانی گرمسیری آنجا را درنوردید که بخشی از خاک محل را جابجا نمود - این مدارک از بین رفتند.

بهر صورت طی دهه های بعد بسیاری از این مدارک از زمرهٔ اسناد محرمانه خارج، و اِلسبرگ نیز بسیاری از آنها را مجدداً بدست آورد که در وب سایتش ( http://elsberg.net) منتشر نمود. در نتیجه او نهایتاً امکان آنرا یافت که داستانِ «دیگر مدارک پنتاگون» و ماشین آخرزمان را با دقتی کافی که آنرا معتبر سازد بازگوید.

دشوار خواهد بود که دامنهٔ وسیع موارد افشا شده و مهمتر از آن، تجزیه و تحلیلِ دقیق موشکافانهٔ اِلسبرگ را منتقل نمود. گرچه تعدادی از اینها می باید مورد اشاره قرار گیرند. ماشین آخرالزمان که در فیلم سال ۱۹۶۴ استانلی کُبریک «دکتر استرینج لاوو» به نمایش درآمد اساساً بسیار به واقعیت نزدیک بود. با تغییر استراتژی جنگ اتمی به Decapitation، حذف رهبران کشورهای رقیب، تبادلِ آتش مخوف ترمو-هسته ای به حالتِ «اتوماتیک» تغییر یافت. هر حملهٔ اتمی به مسکو یا واشینگتن ماشین آخر زمان را فعال نموده و در عمل از آتش سوزی هزاران شهر، حجمی از دود به آتمسفر منتقل می گردید که موجب زمستان و قحطی اتمی گردیده و به انقراض نوع بشر منجر می گردید. طرحهای مشابهی از ماشین آخر زمان توسطِ دیگر قدرتهای اتمی چون بریتانیا، فرانسه، چین، هند، پاکستان، اسرائیل و کره شمالی اتخاذ شده اند.

احتمالاً مهمترین نکتهٔ اِلسبرگ آن است که در مقاله اش با عنوانِ «فراخوان به عصیان» که در سپتامبر ۱۹۸۱ در مانتلی ریویو منتشر شد (برگرفته از مقدمهٔ کتاب «اعتراض کن و زنده بمان» که توسط ای-پی-تامپسن و دَن اسمیت ویرایش گردید و توسط انتشارات مانتلی ریویو منتشر شد). تلفیق این مقاله و کتاب جدیدش تحلیلِ کاملاً مستندی را ارائه می نماید که نشان می دهد سلاحهای اتمی چگونه غالباً توسطِ ایالات متحده برای اهدافِ ژئوپولتیک بصورت مکرر بعنوان تهدیدی مستقیم علیه ملت - دولتهای گوناگون مورد استفاده قرار گرفته است. هر استفاده ای در مقام تهدیدهایی از این نوع، ما را به لبهٔ پرتگاه یک جنگ تمام عیار اتمی نزدیک می گرداند. اِلسبرگ پیشنهادات گوناگونی را برای خنثی نمودن ماشین آخر زمان ارائه نمود که شاملِ فراخوان آمریکا و دیگر قدرتهای اتمی به عقب نشستن از موضعِ نخستین ضربهٔ اتمی است. او با نقل قولی از مارتین لوتر کینگ کتابش را به پایان می رساند دال بر اینکه: «ما امروز هنوز فرصت یک انتخاب را داریم، همزیستی مسالمت آمیز و یا امحای جمعی خشونت آمیز.»

اخطارهای اِلسبرگ اهمیت بیشتری می یابند هرگاه تجدید نظر کابینهٔ ترامپ در فوریه ۲۰۱۸ در «موضع هسته ای» را مورد نظر قرار دهیم. در این سند پنتاگون اصرار می ورزد که «اشکالِ پسا جنگ سرد» با تجدید رقابت از سوی روسیه و چین شکسته شده و خواهان دو برابر نمودن بودجهٔ تسلیحات هسته ای آمریکا در دههٔ آینده می گردد. این امر شامل بکارگیری ظرفیتهای جدید عظیمِ سلاحهای اتمی از جمله موشکهای زیردریایی با کلاهک اتمی است. این سند بشدت بر تعهد آمریکا به وارد آوردن نخستین ضربهٔ اتمی، علیه آنچه که تهدید اتمی یا غیراتمی علیه خود و دیگران (بسی فراتر از متحدین آمریکا) تأکید می ورزد. در تفسیر یک نسخهٔ قبلاً فاش شده از این سند که بسیار مشابه نسخهٔ نهایی بود، لیزبِس گرانلند، دانشمند ارشد و مدیر مشترک «برنامهٔ امنیت جهانی» در «اتحادیهٔ دانشمندانِ دلواپس» اظهار داشت: «این سیاست جدید، جنگ اتمی را محتمل تر نموده و امنیت ملی را بخطر می اندازد. این سند دامنهٔ حالاتی را که تحتِ آنها رئیس جمهور مختار به استفاده از تسلیحات اتمی خواهد بود را گسترش می دهد. و عمداً آستانهٔ استفاده از آنها را با توسعهٔ انواع جدید قابل استفادهٔ این سلاحها پایین آورده - که شامل نوعی است که در آیندهٔ نزدیک می تواند از زیر دریایی ها شلیک شود. این سیاست همچنین خواهانِ ادغام نزدیکتر نیروهای اتمی و معمولی ارتش آمریکاست که مرز بین آنها را عمداً مخدوش نموده و یک دیوار آتش واضح اتمی را از میان بر می دارد. «موضع اتمی تجدید نظر شدهٔ افشا شده تغییرات سیاسی را آشکار می سازد که خطر جنگ هسته ای را افزایش می دهد - اتحادیهٔ دانشمندان دلواپس - ۱۲ فوریه ۲۰۱۸.»   

ا. مانا
۹ مارچ ۲۰۱۸