روایت هولناک پلیس ترکیه از سرنوشت روزنامه‌نگار منتقد عربستانی
•
چهار روز پس از ناپدیدشدن جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی، گزارش پلیس ترکیه از سرنوشت او رسانه‌ها و افکار عمومی را در شوک فرو برد
...
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
دوشنبه
۱۶ مهر ۱٣۹۷ -
٨ اکتبر ۲۰۱٨
شرق: چهار روز پس از ناپدیدشدن جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی، گزارش پلیس ترکیه از سرنوشت او رسانه‌ها و افکار عمومی را در شوک فرو برد. مقام‌های پلیس ترکیه از طریق بازرسان خود به این نتیجه دست یافته که جمال خاشقجی که برای انجام کارهای اداری مربوط به ازدواج خود به کنسولگری عربستان در استانبول رفته بود، در همین ساختمان کشته و جسدش تکه‌تکه شده و در بسته‌های کوچک از ساختمان کنسولگری عربستان خارج شده است.
بازرسان پلیس ترکیه اظهارات نامزد خاشقجی مبنی بر خارج‌نشدن او از ساختمان کنسولگری را تأیید کرده‌‌اند و در بررسی‌های خود به این نتیجه دست یافته‌‌اند که قتل خاشقجی از قبل برنامه‌ریزی‌شده بود. بر‌اساس اعلام یکی از مقام‌های پلیس ترکیه، مقام‌های عربستان پس از آنکه دریافتند جمال خاشقجی قرار است برای مدارک طلاق و نیز دریافت مجوز ازدواج به کنسولگری این کشور در استانبول مراجعه کند، تیمی ۱۵نفره را از عربستان روانه استانبول کردند. این افراد در زمان ورود خاشقجی به کنسولگری در این ساختمان حضور داشتند و پس از انجام مأموریت قتل و تکه‌تکه‌کردن جسد خاشقجی از ساختمان خارج و بلافاصله ترکیه را ترک کردند.
این اظهارات روز گذشته از سوی تمام رسانه‌ها و خبرگزاری‌های معتبر جهان منتشر شد و واکنش‌های متفاوتی را از سوی حکومت عربستان و منتقدانش برانگیخت. یک مقام عربستانی در کنسولگری آن کشور در استانبول، اظهارات پلیس ترکیه را رد کرده است. این مقام سعودی ادعا کرد گروهی ۱۵نفره که صحبت از آن می‌رود، «شامل هیئتی از بازرسان سعودی بوده و برای کمک به تحقیقات مربوط به ناپدیدشدن جمال خاشقجی به استانبول رفته بودند». این اظهارات مقام عربستانی در حالی مطرح می‌شود که پلیس ترکیه می‌گوید این تیم قبل از ورود خاشقجی به ساختمان کنسولگری عربستان در استانبول وارد این ساختمان شده بود.
نامزد ترکیه‌ای خاشقجی که روز سه‌شنبه ساعت‌ها بیرون از کنسولگری منتظر خروج او بود، به خبرنگاران گفت: «خاشقجی برای دریافت یک مدرک رسمی ثبت طلاق و کسب مجوز برای ازدواج مجدد، وارد ساختمان کنسولگری عربستان سعودی شد. پس‌از‌آن کسی از سرنوشت او خبری ندارد و عربستان اظهارات متناقضی را بیان کرده است؛ اما آنچه برایم مثل روز روشن است، این است که او از ساختمان کنسولگری خارج نشده است. با وجود گزارش‌ها مبنی بر کشته‌شدن او تا‌زمانی‌که پلیس ترکیه رسما این موضوع را به من اعلام نکند، قتل خاشقجی را باور نخواهم کرد». کنسولگری عربستان در بیانیه خود ادعا کرد که «خاشقجی ساعاتی پس از قرار ملاقات خود، ساختمان کنسولگری را ترک کرده است. بااینحال کنسولگری در همکاری با دولت ترکیه تلاش می‌کند دلایل و شرایط ناپدیدشدن او را پیدا کند».
جمال خاشقجی مشاور سابق دولت عربستان بود و تا حدود یک سال قبل حامی حکومت عربستان به شمار می‌رفت و حتی از اعدام نمر باقر نمر، از رهبران اقلیت شیعه عربستانی، هم حمایت کرده بود. او پیش‌از‌این از نویسندگان روزنامه الحیات بود. بااینحال یک سال قبل و پس از انتقادهایش از سیاست‌های محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان و به دلیل نگرانی از بازداشت خود به آمریکا رفت و به نوشتن مقالات انتقادآمیز در واشنگتن‌پست و گاردین درباره سیاست‌های داخلی و خارجی عربستان پرداخت. یکی دیگر از دلایل انتقاد‌های خاشقجی علیه حکومت عربستان دیدگاه متفاوت او درباره اخوان‌المسلمین بود. خاشقجی خلاف حکومت عربستان که اخوان‌المسلمین را گروهی تروریستی می‌داند، از این گروه حمایت می‌کند و قطع همکاری او با روزنامه الحیات به صاحب‌امتیازی معاون سابق وزارت دفاع عربستان نیز همین تفاوت دیدگاه در قبال اخوان‌المسلمین بود.
محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان، در واکنشی کوتاه به ماجرای خاشقجی به بلومبرگ گفت «ریاض آماده است تا به پلیس و نیروهای امنیتی ترکیه اجازه ورود به کنسولگری را بدهد تا محل را بگردند. ما چیزی برای پنهان‌کردن نداریم». بااینحال مقام‌های دولت ترکیه اعلام کرده‌‌اند که آنکارا پرونده‌ای رسمی درباره ناپدیدشدن جمال خاشقجی گشوده است. وزارت خارجه آمریکا هم با تأیید اظهارات مقام‌های ترکیه‌ای اعلام کرده است که تحولات مربوط به خاشقجی را با جدیت پیگیری می‌کند.
روایت «مجتهد»، منتقد سرشناس عربستانی
«مجتهد»، فعال رسانه‌ای منتقد حکومت عربستان، اعلام کرد که احتمالا فردی نزدیک به محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان، عملیات قتل جمال خاشقجی را هدایت کرده است. مجتهد در این مورد گفت: ترکیه دلایل قطعی و مفصلی درخصوص قتل خاشقجی در اختیار دارد و شاید به‌زودی این دلایل را اعلام کند. ماجرا به اندازه‌ای هولناک است که موضع جدی و قاطع ترکیه را می‌طلبد. آیا ترکیه تنها به یک اعتراض بسنده می‌کند؟
«مجتهد» مدعی شد که «یکی از ۱۵ نفری که مقامات ترکیه ورودشان به این کشور را هم‌زمان با ناپدیدشدن خاشقجی اعلام کردند فردی بسیار نزدیک به محمد بن‌سلمان است و احتمال دارد که عملیات قتل این منتقد سعودی را مدیریت کرده باشد و اگر این امر درست باشد، مشخص می‌شود شخصی که این عملیات را انجام داده، غیرحرفه‌ای بوده است. او حتما با نام جعلی وارد ترکیه شده است». در این میان یک نویسنده دیگر عربستانی هم اعلام کرد که از سوی حکومت عربستان تهدید شده است. احمد بن‌راشد بن‌سعید، نویسنده عربستانی مقیم ترکیه، گفته است که هم‌زمان با آنچه برای جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی، پیش آمده، او نیز تهدید به مرگ شده است. او گفت: «صفحاتی با اسامی خیالی و بعضا واقعی من را تهدید به ربوده‌شدن و قتل می‌کنند و اهانت‌هایی را نظیر دیگر مبلغان و فعالان سعودی که بازداشت شده‌اند، به من وارد می‌کنند». از میان این توییت‌هایی که شامل تهدید بن‌سعید نیز هست، توییتی به اسم نایف البقمی شامل تهدید علنی است و در آن آمده: «چه کسی به شما پول داده تا به ملت، دین و سرزمینتان خیانت کنید، آنها شما را تا زمانی که پولشان تمام نشود، هرگز رها نخواهند کرد». بن‌سعید هم مانند خاشقجی از منتقدان حکومت عربستان محسوب می‌شود. او پیش از این استاد دانشگاه «ملک سعود» بود و پس از چندبار بازداشت از سوی مقام‌های عربستانی به اتهام «ارتباط با تروریسم» کشورش را ترک کرد و به ترکیه رفت.
دستان بسته اردوغان
ماجرای خاشقجی گره تازه‌ای در روابط نه‌چندان گرم عربستان و ترکیه ایجاد می‌کند. حمایت ترکیه از اخوان‌المسلمین یکی از اختلافات ریاض و آنکارا به شمار می‌آید. از سوی دیگر در پی بروز تنش میان عربستان و متحدانش با قطر و قطع رابطه ریاض با دوحه، ترکیه از جمله کشورهایی بود که به حمایت از قطر پرداخت. بااینحال روابط تجاری گسترده‌ای میان عربستان و متحدانش، از جمله امارات متحده عربی با ترکیه برقرار است. همچنین سالانه حدود ٨۰۰ هزار نفر که اکثریت آنها توریست هستند برای تفریح و خرید به ترکیه سفر می‌کنند و افزایش هرگونه تنش میان دو طرف، آن هم در شرایط نامساعد اقتصادی ترکیه که تحت تحریم آمریکا نیز قرار دارد، مانع از آن خواهد شد تا اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، اقدام عملی قابل‌توجهی به قتل روزنامه‌نگار منتقد حکومت عربستان نشان دهد. رئیس‌جمهور ترکیه روز گذشته در سخنرانی ۴۵دقیقه‌ای خود در مقر حزب حاکم عدالت و توسعه، کوچک‌ترین اشاره‌ای به ماجرای خاشقچی نکرد؛ اما در گفت‌وگو با خبرنگاران، جمال خاشقجی را «دوست» خود خطاب کرد و گفت شخصا پرونده را دنبال می‌کند. اردوغان به خبرنگاران در آنکارا گفت: «کنسولگری عربستان و فرودگاه‌های استانبول برای پیداکردن اثری از روزنامه‌نگار منتقد سعودی زیر ذره‌بین هستند. مقامات مسئول در حال بررسی تصاویر دوربین‌های مداربسته هستند و ورود و خروج به فرودگاه‌های استانبول را زیر نظر دارند و نتایج تحقیقات اعلام خواهد شد. ان‌شاء‌الله ما با شرایطی روبه‌رو نشویم که خواهان آن نیستیم».
|