ضرورت یک تحول فکری_ فرهنگی در میان مردان کرد


دکتر رویا طلوعی


• قتل "دعا" تنها یک نمونه‌ از قتلهای متعدد زنان در کل نواحی کردنشین است . چه‌ بسا زنانی که‌ بقتل میرسند و اخبار آنان منعکس هم نمیشود. برای اینکه‌ قتل "دعا"ها، "نشمیل" ها، "هێشوو" ها وبسیاری "بی نام و نشان" ها تکرار نشود و برای اینکه‌ زنان کرد بتوانیم در تمامی عرصه‌ها حضور یابیم ،علاوه‌ بر جنبش زنان کرد نیازمند یک جنبش فکری و فرهنگی در میان مردان کرد هستیم ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
يکشنبه  ۹ ارديبهشت ۱٣٨۶ -  ۲۹ آوريل ۲۰۰۷


دوباره‌ جنایت دیگری در کردستان بوقوع پیوست و بازهم قربانی یک دختر جوان بود. " دعا" دختر هفده‌ ساله‌ کرد ایزدی به‌ جرم عشق ورزی به‌ یک جوان مسلمان در نهایت قساوت سنگباران شد و زیر ضربات سنگ و بلوکهای سیمانی و لگد جان سپرد.
از شرمندگی این جنایت عرق شرم بر جبین همه‌ ما کردها نشسته‌ و برخی فعالان زن در کردستان عراق با نا امیدی تمام، احساس میکنند که‌ همه‌ تلاشهایشان بی نتیجه‌ است و دیگر امیدی به‌ تغییر اوضاع به‌ نفع زنان نمیتوان داشت.(۱) و اما به‌ نظر من این عرق شرم بیشتر از همه‌ باید بر جبین مردانی بنشیند که‌ هر روز و هر ساعت زنی را تحت ستم و تبعیض قرار میدهند.
فیلم این جنایت* بقدری تکاندهنده‌ و در عین حال نفرت انگیز است که‌ آدمی را نسبت به‌ ارزش انسانیت دچار تردید میسازد. انسانی که‌ میتواند سرشار از عشق و احساس و احترام باشد ، بناگاه آکنده‌ از نفرت ، کینه‌ ، تعصب و خشونت شده‌ و همچون شکارچی درنده‌ در نهایت قساوت شکار بی پناه خود را تکه‌ تکه‌ میکند. اگر میتوان برای شکارچی عذر گرسنگی آورد، برای قاتلان این دختر بی پناه چه‌ عذری بیاوریم؟ آنان هم گرسنه‌ اند ، یا تشنه‌ اند؟ تشنه‌ خون، تشنه‌ آزار. آنان عطش تعصبات خود را با ریختن این خون برطرف میکنند؟!!!
باز هم اعتراف میکنم همه‌ مردان و زنان کرد از این جنایت شرمندایم. اصولا" دین و مذهب ایزدیها هر چه‌ باشد مسئله‌ ما نیست و به‌ خودشان مربوط است، ما شرمنده‌ایم که‌ دختر کردی بدست طایفه‌اش چنین سنگسار شده‌ است. با اینحال سوالی از مردان کرد هم ملیتم دارم. میدانم که‌ همگی شما از این جنایت متأسف و نگرانید اما خود شما تاکنون چند بار متأثر از همان گونه‌ تعصبات با زنان کرد ( چه‌ از خانواده‌ خود چه‌ از اجتماع) رفتار کرده‌اید؟ لزوما" نه‌ همان سنگسار بدان بیرحمی و قساوت، بلکه‌ آیا زنان را با سنگهای توهین، تهمت و افترا، بددلی و دل چرکین بودن، فحاشی، بدگویی ، خشونت و حتی آزارفیزیکی، سنگسار نکرده‌اید؟ آیا بستر چنان جنایتی در همین رفتارها و تعصبات و رفتارهای سنتی و خشونتهای غیر منطقی نهفته‌ نیست؟
لطفا" از من نپرسید که‌ " چرا خاتوون؟ مگر فقط مردان کرد عصبانی میشوند و بدرفتاری میکنند؟" خوب میدانم که‌ این خصلت بد در میان مردان دیگر ملل هم هست ،اما روی سخن من با شماست ، شما مردان کرد. عصبانیت دیگر مردان دلیلی برای توجیه عصبانیتهای شما نیست. اندکی بیاندیشید و ببینید چرا اینهمه‌ آمار خودکشی و خودسوزی زنان و قتلهای ناموسی در کردستان بالاست. بدون شک یکی از علل عمده‌ آن ( نه‌ لزوما" همه‌ علل آن) خشونتها و تعصبات شماست. تعصبات مردسالارانه‌ای که‌ در تفکر روشنفکرترین روشنفکرانتان هم پابرجاست. انکار نکنید چرا که‌ به‌ سادگی میتوانم لیست طویلی از حداقل رفتارهایی را که‌ با فعالان زن انجام شده‌ با دلیل و مدرک ارائه‌ دهم.
اگر بگوئید این رفتارها ریشه‌ فرهنگی دارد و تقصیر ما مردان نیست باید گفت که‌ تولید کننده‌ این فرهنگ همان نظام مردسالاریست که‌ زنان برده‌ و مردان سالار پرورش میدهد ، نظامی که‌ قدرت آن چه‌ در خانه‌ و چه‌ در جامعه‌ در تمامی عرصه‌های اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی و سیاسی در ید مردان قرار دارد. کاش اندکی بیاندیشیم . در کردستان عراق که‌ دیگر قدرت در دست یک حاکمیت مرکزی کردستیز نیست که‌ بتوان با انواع دلائل سیاسی و غیر سیاسی فجایع را توجیه و تفسیر کرد . این حاکمیت دیگر حاکمیت مردانه‌ کرد است و باید پاسخگوی تداوم مشکلات زنان کرد باشد. در این حاکمیت مردانه‌ دیدگاههای مردسالارانه‌ کردیست که‌ حکومت میکند. در این دیدگاههای مردسالارانه‌، زنان زیبا و سربزیر و محجوب و نا معترض و با حیا محبوبند. حیایی که‌ مردان تعریف میکنند و در این حیا جایی برای عشق یک زن کرد تعریف نشده‌ است.پس "دعا"ی بی حیا به‌ جرم عشق سنگسار میشود....
برای من جای بسی تعجب است که‌ در میان صدها مرد جوان حاضر در معرکه‌، نبودند مردانی که تلاش کنند مانع وقوع این جنایت شوند؟ چگونه‌ فیلمبردارانی در میان آن ازدحام و فشار به‌ هر قیمتی فیلمبرداری میکردند اما مردانی حاضر نشدند به‌ هیچ قیمتی مانع سنگسار دختر شوند. شاید لذت دیدن فیلم عریان کردن و سنگسار یک دختر ارزش خطر کردن داشته‌ اما نجات جان او لذت بخش نبوده‌ است!
بهرحال هنوز هم کم نیستند مردانی که‌ با دیدن این فیلم متأثر شده‌ و آنرا محکوم میکنند اما ایا چند درصد آنان پس از این واقعه‌ متحول شده‌ و رفتارشان را با زنان خانواده‌ خود تغییر داده‌ اند؟
قتل "دعا" تنها یک نمونه‌ از قتلهای متعدد زنان در کل نواحی کردنشین است . چه‌ بسا زنانی که‌ بقتل میرسند و اخبار آنان منعکس هم نمیشود. برای اینکه‌ قتل "دعا"ها، "نشمیل" ها، "هێشوو" ها وبسیاری "بی نام و نشان" ها تکرار نشود و برای اینکه‌ زنان کرد بتوانیم در تمامی عرصه‌ها حضور یابیم ،علاوه‌ بر جنبش زنان کرد نیازمند یک جنبش فکری و فرهنگی در میان مردان کرد هستیم.


۱- مصاحبه‌ رادیو فردا با خانم روناک فرج فعال حقوق زنان در سلیمانیه‌
۲- * kurdistannet.info