با مطالبات وصول نشده شستا چه کارهایی می توان کرد؟
رضا امینی


• طبق اعلام رئیس سازمان برنامه و بودجه، دولت در هرماه ۳ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان یارانه نقدی بین خانوارها تقسیم میکند، به این ترتیب با مطالبات وصول نشده شستا می توان تقریباً پول ۳ و نیم ماه یارانه کل کشور را تامین کرد. با مبلغ مطالبات شستا ۵۲ هزار کلاس درس می توان ساخت ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۲۲ خرداد ۱٣۹٨ -  ۱۲ ژوئن ۲۰۱۹



شنبه ۱۱ خرداد ۹۸ محمد شریعتمداری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی میزان مطالبات وصول نشده شستا به جای مانده از دوران پیشین را ۱۳ هزار میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: مطالبات به تفکیک همه هلدینگ ها مشخص شد و تا ریال آخر این مطالبات وصول می­‌شود. بدهکاران اقدام نکنند آنها را با نام افشاء و اقدامات قضایی شدید علیه آنها انجام خواهد شد.
در سالیان اخیر مردم انواع و اقسام اعداد را در مورد اختلاس، مطالبات بدهکاران بانکی و غیره شنیده اند و شاید عده ای میزان بزرگی این رقم از بدهکاری را برای یک شرکت سرمایه گذاری درک نکنند.

حال برای درک این رقم شاید بهتر باشد ابتدا آن را با یارانه نقدی کل ایرانیان مقایسه کنیم:

طبق اعلام رئیس سازمان برنامه و بودجه، دولت در هرماه ۳ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان یارانه نقدی بین خانوارها تقسیم میکند، به این ترتیب با مطالبات وصول نشده شستا می توان تقریباً پول ۳ و نیم ماه یارانه کل کشور را تامین کرد.
مجموع بودجه استان ­های زنجان، قم، سمنان و قزوین حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان است، در نتیجه با مطالبات وصول نشده شستا می توان بودجه ۴ استان کشور را تامین کرد.
هزینه ایجاد هر شغل به طور میانگین ۵۰۰ میلیون تومان است، با رقم ۱۳ هزار میلیارد تومان می توان ۲۶ هزار شغل ایجاد کرد.
مدیر عامل شرکت متروی تهران و حومه در خصوص هزینه های ساخت مترو سوم بهمن سال گذشته، هزینه ساخت هر کیلومتر مترو را با افزایش تورم ۳۰۰ میلیارد تومان عنوان کرد. با رقم مطالبات شستا می توان حدود ۴۴ کیلومتر، یعنی به اندازه خطوط ۴، ۶ و ۷مترو ساخت.
هزینه ساخت هر کلاس درس در سال ۹۶ حدود ۱۸۵ میلیون تومان بوده است، با احتساب نرخ تورم اگر هزینه ساخت هر کلاس درس را هم­اکنون ۲۵۰ میلیون تومان در نظر بگیریم، با مبلغ مطالبات شستا ۵۲ هزار کلاس درس می توان ساخت. رئیس سازمان نوسازی مدارس کشور پیشتر گفته بود در سراسر کشور ۵۲ هزار کلاس درس کمبود داریم، پس کل تقاضای کلاسهای درس را می توان تامین کرد.
محمد جعفر علیزاده معاون وزیر راه و شهرسازی ۷ دی ماه سال گذشته گفته بود هزینه‌ احداث هر تخت بیمارستانی حدود ۴۰۰میلیون تومان است. با هزینه مطالبات شستا می تواند ۳۲ هزار و ۵۰۰ تخت بیمارستان ساخت. این مقدار حدود ۳۳ درصد تخت های کمبود کشور است.
حال این موضوع را اضافه کنید که اگر این مطالبات در سالیان اخیر وصول می‌­شد و با توجه به پایین بودن نرخ ارز می شد چه کارهایی بزرگی ‌می‌توان با آن انجام داد.

شستا را بیشتر بشناسیم.

شرکت سرمایه گذاری سازمان تامین اجتماعی که به اختصار شستا نامیده می شود، جزو بزرگترین حوزه کاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به حساب می آید که در سال ۱٣۶۵ به منظور حفظ و ارتقاء ارزش ذخایر سازمان تامین اجتماعی با سرمایه اولیه ۲۰ میلیارد ریال تاسیس شد و در سالهای بعد در طی چند مرحله مبادرت به افزایش سرمایه گردید.شستا با بیش از ۱۰۰۰۰ هزار میلیارد تومان دارایی، سود سالانه نزدیک به ٣ هزار میلیارد تومان و سهامداری در بیش از ۱۷۰شرکت بزرگ با تغییرات سیاسی مجدد، این روزها بار دیگر به نُقل محافل سیاسی تبدیل شده‌است. در حال حاضر این شرکت وابسته به تامین اجتماعی به‌ عنوان پشتوانه اقتصادی این سازمان درآمده است.

اشاره: شرکت سرمایه گذاری سازمان تامین اجتماعی که به اختصار شستا نامیده می شود، جزو بزرگترین حوزه کاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به حساب می آید که در سال ۱٣۶۵ به منظور حفظ و ارتقاء ارزش ذخایر سازمان تامین اجتماعی با سرمایه اولیه ۲۰ میلیارد ریال تاسیس شد و در سالهای بعد در طی چند مرحله مبادرت به افزایش سرمایه گردید.شستا با بیش از ۱۰۰۰۰ هزار میلیارد تومان دارایی، سود سالانه نزدیک به ٣ هزار میلیارد تومان و سهامداری در بیش از ۱۷۰شرکت بزرگ با تغییرات سیاسی مجدد، این روزها بار دیگر به نُقل محافل سیاسی تبدیل شده‌است. در حال حاضر این شرکت وابسته به تامین اجتماعی به‌ عنوان پشتوانه اقتصادی این سازمان درآمده است.

شستا چیست؟

شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی به منظور سرمایه‌گذاری و کسب سود از محل ذخایر سازمان تامین اجتماعی در جهت تامین امکانات مورد نیاز برای ایفای مسئولیت‌ها، تعهدات بیمه‌ای و حقوق بازنشستگان مشمول سازمان تامین اجتماعی در تاریخ ۱٣۶۵/۰۶/۰۱تاسیس شد.در واقع، این شرکت وظیفه سرمایه‌گذاری از محل حق بیمه‌ای را دارد که ماهانه از میلیون ها بیمه‌شده سازمان تامین اجتماعی برداشت می‌شود که اکثر پول این حق بیمه ها از جیب کارگران پرتلاش کارگاه ها و کارخانه ها پرداخت می شود.

براساس اعلام دفتر آمار و محاسبات اقتصادی و اجتماعی سازمان تأمین‌اجتماعی، تا پایان خرداد سال ۹۰، بیش از ۱۰ میلیون نفر بیمه‌شده اصلی و بیش از ۱٨ میلیون نفر بیمه‌شده تبعی با این سازمان طرف قرارداد هستند.
هدف از تشکیل شستا، سرمایه‌گذاری منابع حاصل از حق بیمه‌هایی بوده که کارگران و بیمه‌شدگان به مدت ٣۰ سال و به طور ماهانه پرداخت می‌کنند. مسئولان شستا در دو دهه اخیر در راستای همین هدف یعنی افزایش سودآوری از محل حق بیمه‌ها اقدام به خرید شمار زیادی شرکت‌ها و کارخانجات کرده‌اند. اما از آنجا که شستا عملاً زیرمجموعه و تحت اختیار دولت محسوب می‌شود، تصاحب شمار زیاد شرکت‌ها علاوه بر آن که به دولت‌ها قدرت مانور بالایی در استفاده از منابع این شرکت‌ها داده، دردسرهایی را هم ایجاد کرده است.از سال ۱٣۷۰ تاکنون با الحاق شرکت‌های جدید به زیرمجموعه شستا از طریق رفع دیون به سازمان تامین اجتماعی، درآمد و سوددهی شستا، افزایش چشمگیری پیدا کرد. مجموع دارایی‌های جاری شستا طبق ترازنامه این شرکت در سال منتهی به خردادماه ۱٣۹۰ سال گذشته ۲۱۱۴ میلیارد تومان و دارایی‌های غیرجاری آن ۷۷۲۷ میلیارد تومان بوده است.

بدین ترتیب مجموع دارایی‌های این شرکت سرمایه‌گذاری به ۹٨۴۲ میلیارد تومان می‌رسد. همچنین سود قابل تخصیص این شرکت در ٣۱ خردادماه امسال بیش از ٣ هزار میلیارد تومان محاسبه شده است. این در حالی است که کل سود بیش از ۴۰۰ شرکت فعال در بورس تهران، جمعاً حدود ۱۶ هزار میلیارد تومان است که سهم ٣ هزار میلیارد تومانی شستا، حجم این شرکت و قدرت مانور آن را در اقتصاد کشور نشان می‌دهد.البته دارایی‌های شستا بیشتر خارج بورس و تجدید ارزیابی نشده است و دارایی‌های واقعی این شرکت بسیار بیشتر از ارقام یادشده است.بازدهی واقعی شستا ناشی از سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها به‌مراتب بیش از آن میزانی است که به لحاظ مالی و حسابداری نشان داده می‌شود.

شرکت‌های تحت پوشش شستا

شرکت‌های تحت پوشش شستا، در ۱۰ هلدینگ تخصصی شامل صنایع داروئی، سیمان، صباتامین، صدر تامین، صنایع پتروشیمیایی و شیمیایی، صنایع عمومی، ساختمان و عمران، نفت و گاز، صنایع نوین و حمل و نقل اداره می‌شوند.شستا در هر ۱۰ حوزه یادشده، نقش بزرگی در اقتصاد کشور بازی می‌کند. مثلاً با توجه به در اختیار داشتن سهام بسیاری از شرکت‌های سیمانی، شستا بزرگ‌ترین بازیگر صنعت سیمان کشور محسوب می‌شود. همچنین شرکت‌های تحت پوشش شستا ۷۵ درصد صنایع تولید و توزیع دارو و همچنین درصدهای بسیاری از شرکت های فعال در صنایع نفت ،کاشی، لاستیک، کاغذ و... را در کشور دارا است.

شستا سهامدار اصلی بانک رفاه و کشتیرانی جمهوری اسلامی هم هست. شستا سهام بسیاری از شرکت‌های بورسی را نیز در اختیار دارد و تا همین چند سال پیش، به‌طور متوسط نزدیک به ۲۰درصد حجم معاملات و بیش از ۱۰درصد ارزش روز بازار بورس، به مجموعه شرکت‌های تحت پوشش شستا تعلق داشت، سهمی که در دو سه سال اخیر به علت سوءمدیریت در این شرکت رو به کاهش گذاشته است.

با این وجود، هنوز هم شرکت شستا سهامدار بیش از ۲۰۰ شرکت بزرگ و کوچک دیگر، چه سهام کنترلی (بیش از نصف مجموع سهام و قدرت تعیین مدیریت) و چه سهام غیرکنترلی (کمتر از نصف مجموع سهام) است.این واقعیت موجب ابراز علاقه همیشگی دولت‌ها به شرکت شستا شده است. نمایندگان مجلس و سایر فعالان سیاسی نیز از این ابراز علاقه، محروم نیستند و در دوره‌های مختلف دیده شده که برخی افراد فرصت‌طلب برای حضور خود یا نزدیکانشان در هیئت مدیره شرکت‌های زیرمجموعه شستا، واردات معاملات و لابی‌های نادرست با مدیریت تامین اجتماعی می‌شوند.

منبع: کمیته پیگیری ایجاد تشکل های کارگری ایران