• سفر رسمی منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ی جمهوری اسلامی ایران به کشورهای سوئد و دانمارک، با مخالفت گسترده ی ایرانیان مقیم این دو کشور و محافل دموکراتیک و حقوق بشر مواجه شد. گفتگوی مهرداد درویش پور با تلویزیون سوئد و گزارش پویان ساکی از این سفر در ادامه آمده است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
پنج‌شنبه  ۲۰ ارديبهشت ۱٣٨۶ -  ۱۰ می ۲۰۰۷

سفر منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ی جمهوری اسلامی ایران به کشورهای سوئد و دانمارک، با مخالفت گسترده ی ایرانیان مقیم این دو کشور و محافل دموکراتیک و حقوق بشر مواجه شد.
در سوئد سفر رسمی منوچهر متکی، وزیر امور خارجه‌ی جمهوری اسلامی ایران به منظور دیدار رسمی با کارل بیلدت، وزیر امور خارجه‌ی سوئد و مود اولوفسون، وزیر بازرگانی و معاون نخست‌وزیر این کشور با موجی از تظاهرات اعتراضی ایرانیان تبعیدی و واکنش محافل حقوق بشر سوئدی روبرو شد. از چند روز پیش از ورود منوجهر متکی به سوئد موج اعتراضات در مطبوعات سوئد به گونه ای بالا گرفت که نخست وزیر سوئد اعلام نمود به رغم تقاضای منوجهر متکی او ضرورتی برای این ملاقات نمیبیند. رسانه های سوئد به وسیع ترین شکل ممکن که تا کنون بی سابقه بوده است تظاهرات و دیگر اعتراضات ایرانیان و انجمن قلم سوئد و دیگر سوئدی ها را بازتاب دادند.
در دانمارک نیز حضور منوچهر متکی بازتاب اعتراضی گسترده ای را داشت و پرتیراژترین روزنامه های این کشور، و همچنین کانال های تلویزیونی به طور گسترده ای با بازتاب این اعتراضات اقدام کردند.

گفتگوی تلویزیون سوئد با مهرداد درویش پور

شب دوشنبه و صبح سه شنبه کانال یک رادیوی سراسری سوئد و کانال ۴ تلویزیون سوئد گفتگوهایی با مهرداد درویش پور از فعالین ایرانی مدافع حقوق بشر در سوئد انجام دادند که متن آن در زیر آمده است:.

خبرنگار: مهرداد درویش پور جامعه شناس از دانشگاه استکهلم و از مسئولین کمیته همبستگی با دانشجویان و زندانیان سیاسی در ایران به استودیو خوش آمدید. شما خود در این تظاهرات شرکت داشتید. برداشت شما از احساسات حاکم بر تجمع چه بود؟

درویش پور: خشم بسیار و تعجب از این که اصولا دولت سوئد منوچهر متکی را به اینجا د دعوت کرده است. در ماههای اخیر آنان سرکوب تمامی جنبش های دمکراتیک نظیر جنبش زنان، کارگری و غیره را شدت بخشیده اند. درمقابل وزیر امور خارجه سوئد و معاون نخست وزیر به استقبال گرم وزیر امور خارجه ایران در سوئد می پردازند.

خبرنگار: به نظر شما به ویژه در چنین شرایطی چنین دعوتی نامناسب است؟

درویش پور: مطلقا. من طرفدار آن تیستم که پرخاشگری و تهاجم سیاسی بنیارگرایان اسلامی را باید با استفاده از تهاجم نظامی پاسخ گفت، بلکه باید از همه روش های دیپلماتیک برای اعمال فشار استفاده کرد. اما من این دعوت را اعمال فشار دیپلماتیک تلقی نمیکنم، بلکه آشکارا آن را گامی در جهت تحکیم روابط دو دولت تلقی میکنم که نسبت به آن سخت معترضم.

خبرنگار: ما از نمایندگان دولت سوئد دعوت کردیم به استودیو بیایند تا بتوانند پاسخ انتقادات شما را بدهند، اما آنها نتوانستند به این برنامه بیایند. اما درگفتگو شنیدیم که مود اولفسون معاون نخست‌وزیر براین باور است که امتیاز این ملاقات در آن بود که آنها با معاون نخست‌وزیر زن روبرو شدند و توانستند با حقایق دیگری هم آشنا شوند. یعنی همان بحث همیشگی که آیا باید برای اثرگذاشتن با آنها ملاقات کرد و یا باید درها را بست.

درویش پور: راه های گوناگونی برای اثر گذاری وجود دارد. یکی از آن راه حل ها اعمال فشار است. در گذشته دولت سوئد با ایران سیاست "گفتگوی انتقادی" رادر پیش گرفته بود که طی مدت های طولانی نشان داده شد که بی اثر است و بیشتر به مشروعیت حاکمیت بنیادگرایان اسلامی یاری رسانده است تا اثر گذاری بر آن ها. در پی آن، سوئد به سیاست گفتگو درباره حقوق بشر در برخورد به ایران چرخش کرد که بنابر آن گفتگو درباره حقوق بشر پیش شرط هر گفتگوی دیگری است. اما کارل بیلدت، وزیر امور خارجه‌ی سوئد آشکارا از پیگری مجدد سیاست "گفتگوی انتقادی" سخن گفت که من آن را گامی در جهت تحکیم روابط دو دولت تلقی میکنم.

خبرنگار: اما این عین همان سیاست اتحادیه اروپا است که با ایران گفتگو را ادامه دهد. در واقع میتوان گوشه هایی از هر دو راه را استفاده کرد. برای مثال میتوان از طریق این ملاقات به وزیر امور خارجه ایران درباره وضعیت زنان مبارزی که بدلیل نوشته های انتقادی خود اخیرا زندانی شدند (و یا با حکم زندان روبرو شدند) اعمال فشار کرد.

درویش پور: طی ماههای اخیر من به صورت دائم تلاش کردم تا طی تماس با رسانه های سوئد توجه آن ها را به وضعیت زنان مبارزی که به جرم مبارزه برای حقوق قانونی برابر زنان با مردان دستگیر شده اند را جلب کنم که بدان توجه چندانی نشد. منظور من آن است که در ماههای اخیر افزایش فشار بر جنبش های دمکراتیک در ایران با سکوت دولت سوئد روبرو شد و ناگهان به جای آن وزیر امور خارجه ایران به سوئد دعوت میشود. اکنون نیز به یمن تظاهرات ایرانی ها و صداهای اعتراضی نیروهای ترقیخواه سوئد همچون انجمن قلم، کانون نویسندگان سوئد و دیگران، دولت سوئد در باره حکم صادره علیه زنان مبارز واکنش نشان داده است.

خبرنگار: اما به یمن همین دعوت ها شما شانس آنرا یافتید تا با اعتراضات خود به هر حال توجه ما را جلب کنید.

درویش پور: قطعا! اما لازم نبود که از وزیر امور خارجه دعوت گرم به عمل آید تا روشن کنیم که نسبت به آن معترضیم! به نظر من چنین اقدامی پیام نادرستی را منتقل میکند. در تماس های (مستقیم و غیر مستقیم) اخیرم با فعالان جنبش های زنان در باره وضعیت آنان (ازجمله نوشین احمدی خراسانی و پروین اردلان و دیگرانی که دستگیر شدند و یا برایشان حکم صادر شده است) و فعالان سندیکایی، معلمان و دانشچویان با این روبرو شدم که آن ها خواستار حمایت بین المللی اند.

خبرنگار: خواست شما چیست؟ به نظر تو چه اقدامی بهتری می بایست صورت میگرفت؟

درویش پور: اگر سوئد پیش تر با قدرت به نقض فزاینده حقوق بشر در ایران اعتراض میکرد و خواستار آزادی فعالان جنبش زنان و جنبش سندیکایی کارگران در ایران می شد، سپس میتوانست از ابزارهای دیپلماتیک برای پیش برد خواست های سازمان ملل، اتحادیه اروپا و سوئد استفاده کند. اما نخست سوئد در برابر سخت گیری ها و سرکوب های فزاینده داخلی سکوت میکند و سپس زیر پای وزیر امور خارجه ایران فرش قرمز پهن میکند و او با استقبال و احترامات فائقه روبرو میگردد.

خبرنگار: این وضعیت را چگونه توضیح می دهید که زن وزیر امور خارجه ایران رئیس وزارت امور خارجه است، زنان از موقعیت هایی بر خوردارند، میتوانند رای دهند و...

درویش پور: آیا رفتار وزیر امور خارجه ایران که حتی در ملاقات با معاون نخست وزیر از دست دادن با ایشان خوداری کردند، به اندازه کافی گویای نگرش تحقیر آمیز آنان به زنان نیست؟ این روشنگر برداشت رژیم بنیادگرایان اسلامی نسبت به زنان است. آنان در حالی که در پی تحرک فعال برای جلب رضایت بین المللی هستند، نگاه تحقیر آمیز خود به زنان را پنهان نکرده و از دست دادن با معاون نخست وزیر زن خودداری میکنند. رفتار سرکوب گرایانه آنها در برابر زنان سکولاری که در ایران برای قوانین حقوقی برابر مبارزه میکنند، روشنگر نگاه آنان به زنان است. به نظر من این به معنای ارسال پیام غلطی است که در حالیکه آنان در داخل و خارج عضلات خود را به نمایش میگذارند، از آنان به گرمی استقبال شود. این پیام چنین القا میکند که آنان میتوانند با اعمال فشار جهان را به عقب نشینی وادارند. از اینرو رفتار سوئد را نوعی گردش به عقب می دانم.

خبرنگار: با تشکر از شما. همان طور که گفتیم ما از نمایندگان دولت سوئد دعوت کردیم که آنان در این برنامه حضور یابند، اما آنان تمایلی نشان ندادند.


گزارش پویان ساکی از نروژ

• در نروژ، متکی اظهارات احمدی نژاد نسبت به اسرائیل را محکوم کرد.   
• رسوایی منوچهر متکی بخاطر دست ندادن به وزیر زن بازرگانی سوئد.
• انعکاس بی سابقه اعتراضات ایرانیان نروژ علیه جمهوری اسلامی در تمامی رسانه های گروهی نروژ.
• وزرای امور خارجه نروژ و سوئد برای دیدار با متکی، از قبل با هم هماهنگی کرده بودند.

نروژ خواستگاری جمهوری اسلامی را رد کرد. این عنوان مطلبی بود که پرتیراژ ترین روزنامه نروژ، روزنامه آفتن پستن روز، چهارشنبه ۹ ماه مه ، یعنی یک روز پس از دیدار منوچهر متکی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در صفحه اول خود با چاپ عکس درشتی از مخالفین جمهوری اسلامی به هنگام اعتراض به سفر متکی در مقابل ساختمان وزارت امور خارجه، نوشته است.
سفر رسمی منوچهر متکی، وزیر امور خارجه‌ی جمهوری اسلامی به نروژ و سوئد، به همراه یک زن که امین‌زاده و از اعضای مجلس شورای اسلامی ایران معرفی شد، باعث موجی از اعتراضات گسترده ایرانیان تبعیدی مقیم این دو کشور و همچنین برخی از انجمن ها، احزاب و شخصیت های شناخته شده در این دو کشور گردید.
محور اصلی گفتگوهای مقامات نروژی و سوئدی در دیدار با متکی، قبلا بین وزرای خارجی این دو کشور همسایه، تعیین شده بود. گفتگوهای این دیدار به موضوع تولید سلاح اتمی، رابطه با آمریکا، دشمنی جمهوری اسلامی با اسرائیل و نقش جمهوری اسلامی در اوضاع داخلی عراق، وضعیت حقوق بشر در ایران، وضعیت جنبش زنان و اعدام افراد زیر ۱۸ سال مربوط می شد.
جمهوری اسلامی نیزبا هدف جلب حمایت کشورهای سوئد و نروژ درمقابل تهدیدات آمریکا و شورای امنیت و وعده قرارداد های بازرگانی با این دو کشور، بویژه قرار داد با شرکت های نفتی و گاز نروژ عازم این کشورها شده بود.

سوئد
دیدارمتکی از این کشور با واکنش های اعتراضی شدیدی روبرو گشت، در راستای سفر و اظهارات متکی در سخنرانی و همچنین در دیدار با مقامات سوئدی، مطبوعات این کشور نوشتند که:
"صحبت های متکی تکراری و تاکید هزارباره مسائل گذشته بود،" یکی از خبرنگاران حاضر در محل سخنرانی متکی نوشت: متکی بیشتر اهل مونولوگ درباره‌ی فعالیت‌های صلح‌آمیز اتمی این کشور بود تا اهل دیالوگ و برای شرکت کنندکان در این مراسم. سخنان او تازگی چندانی نداشت.
چند تشکل سوئدی از جمله سازمان آ ب اف، باشگاه روزنامه نگاران، انجمن پن، گزارشگران بدون مرز و اتحادیه ی نویسندگان سوئد در نامه ای اعتراضی به وزیر امور خارجه این کشور آقای کارل بیلدت نوشتند: زنان در ایران زندانی می شوند. کارل بیلدت باید امروز واکنش نشان دهد. این نامه در روزنامه های پرتیراژ سوئد به چاپ رسید.
دبیر پن سوئد که خود در تظاهرات اعتراضی ایرانیان، شرکت و جزو سخنرانان در این حرکت اعتراضی بود، گفت: جنبش رشد یابنده‌ی زنان در ایران که اساس جمهوری اسلامی را در این کشور مورد پرسش قرار داده، بیشترین وحشت را در حکومتگران ایجاد کرده است.
منوچهر متکی در سوئد درخواست دیدار با نخست‌وزیر این کشور را کرده بود که این درخواست جواب رد داده شد و نخست وزیر این کشور حاضر به دیدار با وی نشد. در رابطه با علت این که چرا، نخست وزیر سوئد حاضر به دیدار با متکی نشد، معاون نخست‌وزیر سوئد در مصاحبه خود اعلام کرد که: ما فکر کردیم که او باید با وزیری در حد من دیدار کند و نه با نخست وزیر.
نکته ای که در مطبوعات سوئد برجسته بود، دست ندادن منوچهر متکی به هنگام دیدار با وزیر بازرگانی بود که یک زن است. این عمل زشت متکی مورد انتقاد شدید رسانه های گروهی این کشور گشت.
منوچهر متکی نه تنها در دیدار خود با مقامات سوئدی امتیازی کسب نکرد، بلکه با گفتار و کردارش رسوایی بیشتر ی برای خود و جمهوری اسلامی به بار آورد.

نروژ
روز سه شنبه ۸ ماه مه، منوچهر متکی با وزیر امور خارجه و برخی از اعضای کمیته بین المللی پارلمان نروژ و وزیر نفت این کشور، دیدار و گفتگو کرد. دیدار متکی از نروژ موجی از اعتراضات گسترده نیروهای مختلف ایرانی در تبعید را به همراه داشت.
چند روز قبل از ورود متکی به نروژ، یکی از اعضای کمیته روابط خارجی پارلمان نروژ با نوشتن مقاله شدید الحنی در پر تیراژ ترین روزنامه این کشور «آفتن پستن» نوشت: نروژ چه نیازی به تقویت رابطه و دیالوگ با رژیمی دارد که ابتدای ترین حقوق شهروندانش را نقض می کند، به زنان تجاوز و آنان را سنگسار می کند و افراد زیر ۱۸ سال را به دار می آویزد. این عضو پارلمان و کمیته روابط خارجی پارلمان نروژ به عنوان اعتراض، از شرکت در جلسه دیدار با متکی خوداری کرد.
متکی در دیدارش با همتای نروژی خود، از این کشور خواست که روابط سیاسی، اقتصادی و تکنولوژی بین دو کشور در سطح بالایی تقویت شود. وزیر امور خارجه نروژ در مقابل این خواست متکی اظهار داشت که، نروژ به فرهنگ و تاریخ مردم ایران احترام می گذارد و متقابلا خواهان همکاری با این کشور است اما، در راستای چنین همکاری، موانع زیادی می بیند و قبل از هر گونه اقدام عملی، خواهان حل و برطرف کردن این موانع از سوی جمهوری اسلامی می باشد. وزیر امور خارجه با لیست کردن پاره ای از موانع ، مهمترین موانع همکاری دو کشور را برشمرد، از جمله این موانع، وضعیت حقوق بشر، وضعیت زنان، اعدام افراد زیر ۱۸ ساله و بالاخره، برنامه هسته ای ایران بود.
موضوع دیگری که مقامات نروژی با متکی در میان گذاشتند وضعیت دشوار شیرین عبادی در ایران بود، در این دیدار وزیر امور خارجه تاکید فراوانی نسبت به وضعیت دشوار شیرین عبادی نمود.
وزیر امور خارجه در مصاحبه ای اعلام کرد که بطور شفاف به متکی اطلاع دادم که ایران نباید دچار این اشتباه شود که فکر کند ، آمریکا سیاست های خودش را به ما دیکته می کند، ما نسبت به مسئله اتمی ایران همه تشریک مساعی داریم.

متکی اظهارات احمدی نژاد نسبت به اسرائیل را محکوم کرد.   
مقامات نروژ ضمن اعتراض شدید به اظهارات احمدی نژاد مبنی بر نابودی اسرائیل، خواهان توضیح متکی در این زمینه شدند. متکی در مصاحبه ها و گفته های خود کرارا اعلام کرد که ایران موجودیت اسرائیل را رد نمی کند تا حدی که مجبور شد واژه های به کار گرفته شده از سوی احمدی نژاد را محکوم کرد. در مقابل اعتراض رئیس پارلمان نروژ به اظهارات احمدی نژاد، متکی از پاسخ روشن به سوال طفره رفت و گفت به نظرم اظهارات احمدی نژاد در غرب تحریف شده است.
در این دیدار متکی همچنین با وزیر نفت نروژ دیدار و گفتگو نمود و خواهان گسترش هر چه بیشتر روابط شرکت گاز و نفت نروژ با جمهوری اسلامی شد.
روزنامه آفتن پستن، یک روز پس از دیدار متکی از نروژ نوشت، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی تلاش کرد مقامات نروژ را افسون کند و با چرخش و طفره رفتن از پاسخ به مسائل، امتیازی از نروژ کسب کند، اما متکی نتوانست، امتیازی مجانی بگیرد، نه از وزیر امور خارجه، نه از کمیته روابط خارجی پارلمان و نه از ایرانیان تبعیدی در نروژ که بطور وسیعی علیه حضور متکی در نروژ به اعتراض و تظاهرات پرداختند.
همزمان با سفر متکی به نروژ، گروه های اپوزیسیون ایرانی اقدام به اعتراضات گسترده ای نمودند. تقریبا می توان گفت که در تمام طول روز سه شنبه، گروه های سیاسی ایرانی با گرایشات مختلف در طی ساعات مختلفی به طورجداگانه در مقابل ساختمان وزارت امور خارجه تجمع می کردند. تجمع کنندگان پلاکارد هایی را حمل می کردند که بر روی آنها خواست و مطالبات ایرانیان به زبان فارسی و نروژی نوشته شده بود. نمایش سنگسار زنان، کاریکاتورهایی از احمدی نژاد و متکی دراندازه های بزرگی به نمایش گذاشته شده بود.
اعتراضات ایرانیان علیه سفر متکی به طور بی سابقه ای در تمامی رسانه های گروهی نروژ به ویژه روزنامه آفتن پستن و کانال های سراسری تلویزیون و رادیوی نروژ منعکس شد.


اعلامیه فرانک اون (Frank Aaen) عضو پارلمان دانمارک برای حزب اتحاد سرخ و سبز

همزمان با اینکه وزیر امور خارجه ایران امروز مهمان وزارت امور خارجه دانمارک بود، فرانک اون در تظاهراتی شرکت کرد که گروهی از ایرانیان در تبعید علیه حضور وزیر امور خارجه ایران در دانمارک تدارک دیده بودند.
در حین دیدار شورای امور خارجی پارلمان دانمارک با وزیر امور خارجه ایران ، فرانک اون که عضو این شورا میباشد، فرصت را غنیمت شمرده و از رژیم ایران بعلت سرکوب زنان، فعالین کارگری و مدافعین حقوق بشر در ایران انتقاد کرده و آن را محکوم کرد.
فرانک اون اعلام کرد:
من از این دیدار استفاده کرده و اعتراض شدید خود را علیه تحت تعقیب قرار دادن فعالین جنبش کارگری و سازمانهای دمکراتیک و همچنین علیه طرح مبارزه با بد حجابی که تازگیها دوباره شروع شده است ابراز میدارم.
وی ادامه داد که :
ایران خود را یک کشور دمکراتیک میخواند ولی یک کشور دمکراتیک اپوزیسیون سیاسی را تحت تعقیب و فشار قرار نمیدهد و به مردم خود یک نوع مخصوص لباش یا نوع مخصوص موسیقی را اجبار نمیکند.

فرانک اون
آدرس تماس
Frank.aaen@ft.dk
christiansborg@enhedslisten.dk