• در فوریه سال میلادی ۲۰۰۶ دولت آمریکا سازمان همیاری بین المللی هسته ای را به پشنهاد دپارتمان انرژی آمریکا بنا نهاد. دپارتمان انرژی دو هدف اصلی را اساس کار خود قرار داده بود: کاهش وابستگی به نفت و افزایش بازیافت سوخت های هسته ای ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۱۱ مهر ۱٣٨۶ -  ٣ اکتبر ۲۰۰۷

سازمان همیاری بین المللی هسته ای {۱}

در فوریه سال میلادی ۲۰۰۶ دولت آمریکا سازمان همیاری بین المللی هسته ای را به پشنهاد دپارتمان انرژی آمریکا بنا نهاد. دپارتمان انرژی دو هدف اصلی را اساس کار خود قرار داده بود:

اولا، با احدات نیروگاههای هسته ای جدید وابستگی آمریکا به نفت وارداتی را کاهش دهد.
دوما، میزان بازیافت از سوخت های هسته ای را بنحوی افزایش دهد که کلیه مواد قابل استحصال از سوخت مصرف شده جهت مصرف مجدد جدا گردنند. در این رابطه، ساخت نیروگاههای جدیدی {۲} پیشنهاد گردید که مواد مازاد سوخت های مصرف شده را بسوزانند.

همچنین، هدف از تشکیل این سازمان محدود کردن تکنولژی پیشرفته هسته ای به باشگاه کشورهای عضو و جلوگیری از گسترش آن به نقاطی بود که ممکن بود از این تکنولژی استفاده نا مطلوب نمایند. شرکا در عین حالی که اصول ایمنی را بهبود میبخشیدند، چرخه جهانی سوخت را نیز مدون و طراحی مینمودند.
بر اساس تکنولژی" اف بی آر" که کمپانی ژاپنی ماتسوبیشی ابداع نموده بود قرار شد که نیروگاههای جدیدی تا سال ۲۰۲۰ ساخته شوند که پسمانده سوخت اتمی را مورد استفاده مجدد قرار دهند. بدین ترتیب، کشورهای غیر مجاز را از دستیابی به واحدهای باز یافت سوخت بی نیاز میگردیدند و پسماند سوخت جهت استفاده در نیروگاههای مجاز عودت داده میشد .
بعلاوه، یک برنامه دو مرحله ای جهت بازیابی سوخت پیشنهاد گردید. که در مرحله اول از تکنولژی فرانسوی آویرا موسوم به کواکس استفاده میشد و در مرحله دوم با کامل کردن روش یورکس پلاس اجسام سنگین تر از اورانیم و پلوتونیم در راکتورهای مخصوص {٣} سوزانده میشدند.
در این برنامه بایستی کلیه راههای تامین سوخت، برگشت سوخت مصرف شده، نقاط غنی سازی مجاز و نوع نیروگاههای مجاز جهت کشورههای غیر عضو تعیین میشوند. دپارتمان انرژی آمریکا کشورهای ، انگلستان، فرانسه، روسیه و ژاپن را جهت مشارکت پیشنهاد نمود.{۴}. میانه سال ۲۰۰٨ جهت تدوین اهداف سازمان همیاری بین المللی هسته ای تعیین گردید.
موافقتنامه جداگانه ای بین آمریکا و ژاپن منعقد گشت که بر اساس آن یک برنامه همآهنگ فرآوری سوخت هسته ای و نیروگاهی فراهم میگردید. سپس، موافقتنامه مشابهی هم بین آمریکا و فرانسه منعقد گشت.

نتایج حاصل از شورا بسیار شگفت آور بود:
اولا، ژاپن تنها کشور فاقد سلاحهای هسته ای بود به باشگاه خصوصی اعضای کلوپ هسته پذیرفته شد، و از تمام مزایای تکنولژیکی و استراتژیک آن بهره مند گردید.
دوما، سه شرکت عمده جهانی بازار ۱۰۰۰ میلیارد دلاری ساخت نیروگاهها در سراسر جهان را قبضه میکردند. زیرا سازمان همیاری بین المللی هسته ای، نیروگاههای را جهت ساخت مناسب اعلام نمود که در انحصار این شرکتها بود. این سه شرکت وستینگهاوس، جنرال الکتریک و آویرای فرانسوی بودند. بعلاوه، این شرکتها از بازار بزرگ دیگری هم که استخراج، تولید، فرآوری، توزیع،و بازیافت سوخت مجدد بود، سهم میبردند و بر آن کنترل داشتند.
سوم، خارج از عهدنامه منع گسترش سلاح های هسته ای ۱۹۷۰ چرخه سوخت تحت نظر و کنترل قرار میگرفت. و این نه فقط برای اهداف اقتصادی، بلکه از نظر سیاسی اهمیت داشت.
چهارم، فرانسه بعنوان شریک اصلی آمریکا در برنامه تکنولژیک سوخت و نیروگاه، سهمی عمده از بازار رو به گسترش نیروگاهی جهانی میگرفت و در عوض تکنولژی پیشرفته نیروگاهی خود را عرضه مینمود.
پنجما، آمریکا و شرکا، خارج از چهارچوب سازمان انرژی اتمی به تدوین مقررات جهانی کنترل چرخه سوخت و کنترل تکنولژی هسته ای میپرداختند.
ششم، نیروگاهها و روشهایی پیشنهاد گردیدند که سوخت مصرف شده را مجددا میسوزاندند و باز یافت سوخت را که ممکن بود منجر به استخراج موادی چون پلوتونیم گردد، محدود میکردند .

شرکت دولتی فرانسوی آویرا جهت نفوذ در بازار آمریکا ، کنسرسیم "یونی استار" را تشکیل داد که شامل یکسری از شرکتهای با نفوذ آمریکایی میشد. کنسرسیم فوق علاوه بر ساخت یک کارخانه عظیم غنی سازی اورانیم، متعهد به ساخت چهار عدد راکتور" یو اس یی پی آر" در آمریکا گردید. در اواسط سال ۲۰۰۶ شرکت "بکتل" و شرکت الکتریک فرانسه به کنسرسیم فوق متصل شده و با سرمایه گزاری ۶۲۵ میلیون دلار در پروژهای مناقصه ساخت نیروگاههای " یو اس یی پی آر" مشارکت نمودند.
شرکتهای ژاپنی هم بعنوان شرکای آمریکایی سهمی از این بازار بزرگ در پیش رو، بدست آوردند. کنسرسیم وستینگهاوس و میتسوبیشی در ساخت نیروگاههای آب سبک با فشار بالاو کنسرسیم جنرال الکتریک و هیتاچی جهت ساخت نیروگاههای آب جوشان شکل یافتند.


{۱} GLOBAL NUCLEAR ENERGY PARTNERSHIP
{۲} Advanced Recycling Reactor
{٣} Advanced Burner Fast Neutron Reactor
{۴} در نهایت کشورهای چین، روسیه،فرانسه،ژاپن و آمریکا اعضای اصلی معرفی شدند و کشورهای استرالیا، بلغارستان، غنا، لهستان،اردن،قزاقستان، لیتوانی، رومانی و اوکراین از امضاء کنندگان موافقتنامه بودند. جهت ریفرانس رجوع کنید به
www.gnep.energy.gov