اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۱۹ آذر ۱٣٨۶ -  ۱۰ دسامبر ۲۰۰۷

موضوع گزارش:
وضعیت حقوق بشر در مناطق کردنشین طی سه ماه گذشته/به مناسبت ۱۰ دسامبر روز جهانی حقوق بشر

مقدمه:
گزارش پیش روی موارد نقض حقوق بشر- مناطق کردنشین ایران- در سه ماه گذشته را در بر می گیرد.این گزارش از ۵ بند اصلی و یک بند جهت معرفی سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان تشکیل شده است و موضوع هر بند نحوه ی برخورد نهادهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی ایران با شهروندان و فعالان عرصه های مختلف است.اطلاعات جمع آوری شده،توسط گزارشگران سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان بدست آمده است و بی شک تمامی موارد نقض حقوق بشر در کردستان را در بر نمی گیرد و تنها مشاهدات گزارشگران سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان می باشد.

معرفی سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان:
سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان،تنها نهاد مدافع حقوق بشری است که در مناطق کردنشین ایران فعالیت می کند.این نهاد مدنی،در فروردین ۱٣٨۴ توسط "محمد صدیق کبودوند" تاسیس شد و تلاش جهت بهبود وضعیت حقوق بشر را در دستور کار خود قرار داد.سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان که هم اکنون صدها عضو دارد،از راه انتشار موارد مختلف نقض حقوق بشر،روشنگری و آموزش همچنان به فعالیت مشغول است و در طول ٣ سال فعالیت،بیش از ۵۰۰ گزارش پیرامون موارد نقض حقوق بشر در کردستان را منتشر کرده که طی این گزارشها به بازداشت و دستگیری قریب ۲۵۰۰نفر،محاکمه ی صدها تن،اعدام و کشته شدن دهها تن و خودکشی و خودسوزی دهها زن اشاره کرده است.
طی مدت یاد شده حدود یکصد بیانیه، اطلاعیه و نامه سرگشاده خطاب به مسئولان امنیتی و قضایی و مقامات حکومتی و همچنین خطاب به وجدانهای بیدار صادر شده، که در آنها؛ تقاضای رعایت حقوق بشر و حقوق شهروندی، پایان دادن به نقض حقوق بشر، تقاضای آزادی و رهایی بازداشت شدگان و زندانیان و درخواست برای برگزاری دادگاههای علنی و عادلانه شده است. علاوه بر موارد ذکر شده رئیس و اعضای سازمان، صدها دیدار و گفتگو با شخصیتها، مسئولان نهادهای مدافع حقوق بشر و وکلا و سایرین داشته و برای تعدادی از دستگیر شدگان، وکلایی که خود آمادگی کمک و همکاری داشته اند، معرفی کرده است.
در حال حاضر رییس سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان "محمد صدیق کبودوند" و نیز" اجلال قوامی" از اعضای هیئت رییسه ی سازمان در زندان بسر می برند.



بند ۱: وضعیت روزنامه نگاران:
در سه ماه گذشته احضار،بازداشت و صدور حکم برای روزنامه نگاران کرد ادامه یافت.بیشتر اتهامات وارده به روزنامه نگاران کرد،اقدام علیه امنیتی ملی، همکاری با گروههای مخالف نظام و جاسوسی به نفع بیگانگان بوده است.هر چند این اتهامات هیچگاه ثابت نشده اما کماکان کیفر خواست اغراق آمیزی که نهادهای امنیتی علیه روزنامه نگاران تنظیم می کنند مبنای صدور حکم بوده است."عدنان حسن پور" که با نشریه ی آسو همکاری می کرده،به اتهام جاسوسی به اعدام محکوم شده است.بعلاوه روزنامه نگاران زندانی قبل و بعد از محکومیتشان در بندهای عمومی و در کنار مجرمان خطرناک نگهداری می شود."اجلال قوامی" یکی از روزنامه نگارانی است که به دلیل نگهداریش در بند عمومی تحت فشار است. این در حالی است که بیشتر نشریات در کردستان توقیف شده اند و در حال حاضر مطبوعات در مناطق کردنشین راکدترین دوران خود را از بدوآغاز دوران اصلاحات می گذراند.از سوی دیگر فیلترینگ سایتها و وبلاگهای خبری کماکان ادامه دارد.موارد مختلف اعمال فشار و برخورد با روزنامه نگاران کرد در ذیل می آید:
مهاباد: انور حسن پور،روزنامه نگار و فیلم ساز مهابادی به دلیل فشارهای امنیتی به همراه همسرش ایران را ترک کرد.( پنجشنبه ۵ مهر ۱٣٨۶)
مهاباد: وبلاگ "راه روانگه" متعلق به روزنامه نگار مهابادی "دکتر صلاح الدین خدیو" هک شد.در این وبلاگ، مقالات تحلیلی و یادداشتهایی پیرامون مسائل کردستان ایران انتشار می یافت و مکانی بود برای بحث و تبادل نظر نخبگان و فعالان کرد. (جمعه ۲۰ مهر۱٣٨۶)
سقز:آخرین جلسه ی رسیدگی به اتهامات" بهرام ولد بیگی" و "برهان لهونی" سردبیر و مدیر مسئول هفته نامه ی توقیف شده ی "آشتی" در دادگاهی در سنندج برگزار شد. عمده ترین اتهام این دو تن ،انتشار مطالبی پیرامون اعتراضات و حوادث تابستان ۱٣٨۴ کردستان بوده است. (دوشنبه ٣۰ مهر ۱٣٨۶)
تهران:آسو صالح روزنامه نگار سنندجی،به اتهام "جاسوسی" به شعبه ی پنجم دادیاری سنندج احضار شد. آسو صالح، عضو شورای نویسندگان هفته نامه ی کردی- فارسی "دیدگاه" از کشور خارج شده است.پیشتر در دو پرونده ی جداگانه ی دیگر وی در مجموع   به ۱٨ ماه حبس تعزیری محکوم شده بود.( شنبه ۵ آبان ۱٣٨۵)
تهران: محمد صدیق کبودوند،مدیر مسئول هفته نامه ی توقیف شده ی پیام مردم و رییس سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان قریب چهار ماه است که در بازداشت بسر میبرد و در زندان تحت فشارهای روحی شدید است.(۱٨ آبان ۱٣٨۶)
تهران:دیوان عالی کشور حکم اعدام عدنان حسن پور را تایید و محکومیت مرگ برای هیوا بوتیمار را نقض کرد(۱٨ آبان ۱٣٨۶)
سنندج:اجلال قوامی در تاریخ ١٨ تیرماه پس از احضار به دادگاه دستگیر و روانه زندان شد. وی در ١۹ خرداد ماه از سوی شعبه‌ی اول دادگاه انقلاب سنندج، به سه سال زندان محکوم شده بود.وی در زندان به عفونت چشم مبتلا شده و نیاز عاجل به مداوا در خارج زندان دارد.(۲۰ آبان ۱٣٨۶)
سنندج:شعبه‌ی دوم دادگاه تجدیدنظر استان کردستان حکم سه سال حبس تعزیری آکو کردنسب یک عضو انجمن صنفی روزنامه‌نگاران را به شش ماه حبس تعزیری کاهش دادوی هم اکنون در زندان سنندج محبوس است.(۲۱ آبان ۱٣٨۶)
سنندج:سومین جلسه ی رسیدگی به اتهامات "عبالله سهرابی" ،"رضاعلی پور" و"سامان سلیمانی" صاحب امتیاز و اعضای تحریریه ی هفته نامه ی توقیف شده ی "روژ هلات" در هفته ی گذشته به دلیل به حد نساب نرسیدن اعضای هیئت منصفه به جلسه ی دیگری موکول شد و برگزار نگردید. نامبردگان مدتی بازداشت بوده اند و هم اکنون با قرار وثیقه از زندان آزاد شده اند.( شنبه ۲۵ ابان ۱٣٨۶)
تهران:۱۰ تن از روزنامه نگاران نویسندگانی که به اتهام انتشار مطلب در هفته نامه ی توقیف شده ی "پیام مردم" نحت پی گرد قرار گرفته بودند،از اتهامات وارده تبرئه شدند.اسامی این افراد به این شرح است:تونیا کبودوند،نامو هدایتی،اجلال قوامی،کاوه حسن پناهی،جهانگیر هاشمی،جمشید وزیری،مجید محمدی،سیروس عبادی،حسن شیخ آقایی و یوسف عزیز.(یکشنبه ۲۶ آبان ۱٣٨۶)

بند۲: وضعیت دانشجویان و اساتید:
بیشتر برخوردهایی که با دانشجویان کرد صورت گرفته است، به دلیل مسائل عقیدتی بوده و بیشترین اتهامی که به آنان وارد می شود، اقدام علیه امنیت ملی و همکاری با احزاب کرد بوده است."یاسر گلی"،دانشجوی ستاره دار سنندجی نمونه ی برخورد نهادهای امنیتی با دانشجویان است.وی بیش از ۲ ماه است که بازداشت شده و در این مدت حتی برای یک باز هم حق ملاقات با وکیل یا خانواده اش را نداشته و بیماری قلبی وی خانواده اش را بسیار نگران وضع او کرده است.همچنین اساتید کرد پس از آغاز فعالیت دولت نهم، با فشارهای کم سابقه ای مواجه بوده اند. در ماههای گذشته دهها تن از اساتید کرد به دلیل مسائل عقیدتی، به شکل اجباری از کار برکنار شده اند.دکتر احمد قاضی زاده،دانشیار دانشگاه علوم پزشکی کردستان یکی از اساتیدی است که اجبارا بازنشسته شده است.موارد برخورد با دانشجویان و اساتید کرد:

سنندج:دکتر احمد قاضی زاده دانشیار دانشگاه علوم پزشکی و ۴ عضو دیگر هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان با نامهای فراست اردلان- مظفر فیروزمنش -پروین مناسکی و هوشنگ زندی اجبارا از دانشگاه بازنشسته شده اند.(سه شنبه ۱٣ شهریور)
تهران:"مسعودمنصوری" و "شمال رستمی" دو دانشجوی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی به دلیل مسائل عقیدتی و سیاسی از آموزش و پرورش اخراج شده اند.(پنجشنبه ۵ مهر ۱٣٨۶)

سنندج:یاسر گلی،فعال دانشجویی و دانشجویان ستاره دار سنندجی توسط نیروهای امنیتی در مقابل دانشگاه آزاد سنندج بازداشت شد. یاسر گلی چند ماه قبل از حق ادامه ی تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد محروم شده بود و جزو دانشجویان ستاره دار محسوب می شد.از مکان نگهداری این فعال دانشجویی هیچ اطلاعی در دست نیست و خانواده ی وی به دلیل ناراحتی قلبی وی شدیدا نگران وضعیت فرزندشان هستند. (پنجشنبه ۱۹ مهر ۱٣٨۶)
سنندج: "صباح نصری" و " هدایت غزالی" دو دانشجوی کرد دانشگاه تهران،که بیش از ۵۰ روز از بازداشتشان می گذرد،اخیرا به بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل شده اند.(۲۴ مهر ۱٣٨۶)

سنندج: حبیب الله لطیفی،دانشجوی سنندجی،به دلیل نامشخصی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدو یاسر گلی،روناک صفازاده،شاهو کولیایی و فردین مرادی بیش از ۱۵ روزاست که تماس یا ملاقاتی با خانواده هایشان نداشته اند.(پنجشنبه ٣ آبان ۱٣٨۶)

بند ٣: برخورد با معلمان و کارگران
شماری از معلمان در ماههای گذشته به دلایل صنفی بازداشت شده اند.همچنین تعدادی از معمان به اتهامات امنیتی و عقیدتی از آموزش و پرورش اخراج گردیده اند یا به زندان و تبعید به شهرهای دور محکوم شده اند."اسکندر لطفی" و"پیمان نویدیان" دو معلمی هستند که به اتهام شرکت در تجمع اعتراضی معلمان به زندان و تبعید محکوم شده اند.یا "جلال معروفی" و " لقمان صداقت" به دلیل "عدم التزام به دین اسلام" از آموزش و پرورش اخراج شده اند..بعلاوه فشار بر کارگران هم ادامه یافته است."محمود صالحی" فعال سندیکایی ساکن سقز، در زندان سنندج وضعیت نامطلوبی دارد.
سقز: شعبه ۱۰۲ جزای سقز ۵ نفر از کارگران متحصن در روز ۲۷فروردین ماه ۱٣٨۶را به قید وثیقه آزاد کرد.
اسامی این کارگران به شرح ذیل میباشد:خالد بیخانی، عطا حسینی، کاوه حکیمی، رحیم حسینی، انور حسین زاده.(یکشنبه ۱۱ شهریور ۱٣٨۶)

لقمان صداقت معلم بانه ای به اتهام رعایت نکردن شئونات اسلامی وضدیت با اسلام توسط اداره حراست آموزش و پرورش شهرستان بانه اخراج شد.(چهارشنبه ۲۵ شهریور ۱٣٨۶)
سقز:دو معلم سقزی با نامهای"اسکندر لطفی" و " پیمان نویدیان" به اتهام شرکت در اعتراضات صنفی معلمان،به ترتیب به ٣ سال تبعید به اردبیل و ٣ سال تبعید روستای ولیس زنجان محکوم شدند و دو معلم بانه ای با نامهای "لقمان صداقت" و " سیامک مرادی" از آموزش و پرورش اخراج شدند.(۲۵ مهر ۱٣٨۶)
سنندج: صبح روز پنجشنبه(امروز) برابر با ۲۶ مهر ماه "مجید حمیدی" عضو کمیته ی هماهنگی و فعال کارگری سنندجی،توسط ٣ نفر که سوار بر یک موتور سیکلت بودند-در محل سکونت خود واقع در تپه ی کرباسی سنندج - ترورشد.(۲۶ مهر ۱٣٨۵)
سقز: محمود صالحی، فعال کارگری سقزی در زندان سنندج به بیماری پروستات دچار شده است و خانواده ی وی مسئولیت جانی این فعال کارگری را بر عده ی قوه ی قضاییه و زندانبانی سنندج می دانند.(شنبه ۲٨ مهر ۱٣٨۶)
۶ معلم کرمانشاهی پس از اینکه بیش از یک هفته را در بازداشت بسر بردند، با قرار کفالت از زندان آزاد شدند."علی حشمتی" ، "محمد توکلی" ، "علی صادقی" پس از ۱۱ روز از بازداشتشان و "اسدالله جیرانی" ، "جهانگیر سلطانی" ،"کیومرث لرستانی" در روز هفتم بازداشتشان،با قرار کفالت از زندان آزاد شدند.دلیل بازداشت نامبردگان شرکت در اعتراضات صنفی معلمان ذکر شده است.(شنبه ۲٨ مهر ۱٣٨۶)

بانه: جلال رئوفی،معلم بانه ای،به اتهام"تبلیغ علیه نظام" و " عدم التزام به دین اسلام" از آموزش و پرورش اخراج شد.(سه شنبه ۱ آبان ۱٣٨۶)

بانه:صلاح معروفی معلم بانه ای پس از اینکه ۲۴ ساعت در بازداشت بسر برد،تحت فشار قرار گرفته است تا دست از تبلیغ برای مکتب قرآن-هواداران احمد مفتی زاده- بردارد.(پنجشنبه ٣ آبان ۱٣٨۶)

بانه: محمد احمدنژاد،دبیر بانه ای به اتهام همکاری با گروههای مخالف نظام در دادگاه انقلاب سنندج به ۴ سال حبس تعزیری محکوم شد.(شنبه ۲۵ آبان ۱٣٨۶)





بند۴: دستگیری و صدور احکام برای شهروندان:

دهها تن از شهروندان کرد، در سه ماه گذشته توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده اند .شماری از این افراد هم اکنون با قرار وثیقه آزاد شده اند و بسیاری دیگر نیز توسط دادگاههای انقلاب به زندان محکوم شده اند.بیشترین اتهاماتی که در این دادگاهها به فعالان و یا شهروندان وارد می شود"همکاری با گروههای مخالف نظام است".بسیاری از کسانی که بازداشت می شوند،ماهها در سلول انفرادی نگهداری می شوند و در این مدت حق تماس با خانواده یا ملاقات با وکیل را پیدا نمی کنند."روناک صفا زاده" و " هانا عبدی" دو فعال جنبش زنان هستند که بیش از ۲ ماه است که در بازداشت بسر می بردند.این دو زندانی جوان ،از فعالین کمپین ۱ میلیون امضا (برای تغییر قوانین تبعیض آمیز علیه زنان) بوده اند.شماری از افرادی که دستگیر با به زندان محکوم شده اند:
سقز: احکام۵ شهروند سقزی که در سال ٨۴ به اتهام ارتباط با یک حزب کردی بازداشت وزندانی شده بودند اعلام شد. احکام صادره بشرح ذیل میباشد:سعید شریف پور,هیوا شریفی,مهران سلیمی هر کدام دو سال حبس تعلیقی-هاوری کیخسروی ۴ سال حبس تعلیقی-همچنین عارف عبدالله زاده به ٣ سال و۶ ماه حبس تعزیزی محکوم شدند.(چهارشنبه ۱۴ شهریور ۱٣٨۶)
سقز: اقبال موسوی شهروند سقزی هفته گذشته در شهرستان مریوان به اتهام ارتباط با یک حزب کردی بازداشت وروانه بازداشتگاه اداره اطلاعات شهرستان مریوان گردید.(چهارشنبه ۲۵ شهریور)

سقز: سقز:برای ۵ شهروند سقزی به اتهام اخلال در نظم عمومی احکامی از سوی شعبه ی ۱۰۲ دادگاه جزایی سقز صادر شده است.دادگاه این ۵ تن را از معاشرت با افراد سابقه دار سیاسی و اجتماعی و نیز ترک واجبات منع کرده است.اسامی این افراد : "رحیم حسینی"،"انور حسین زاده"، "کامل حکیمی"، "عطا حسینی" و "خالد بی خالی".(پنجشنبه ۵ مهر ۱٣٨۶)
تهران: دیوان عالی کشور "هادی کیخسروی" را به اتهام خروج غیر قانونی از کشور به ۶ ماه حبس تعزیری محکوم کرد و در مریوان"اقبال موسوی" با قرار وثیقه از زندان آزاد شد.(جمعه ۱٣ مهر ۱٣٨۶)
سنندج: خانم" روناک صفا زاده" فعال زنان و از اعضای فعال کمپین یک میلیون امضا توسط نیروهای امنیتی در سنندج بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل گردیده است.(چهارشنبه ۱٨ مهر ۱٣٨۶)
سقز:نیروهای امنیتی و انتظامی به مهمانی مذهبی هواداران "احمد مفتی زاده"یورش بردند و حد اقل ۲۰۰ نفر را بازداشت کردند.(پنجشنبه ۱۹ مهر ۱٣٨۶)
بانه: یک جوان ۱٨ ساله ی سقزی به نام"فواد کریمی نیا" در هفته ی گذشته از سوی نیروههای امنیتی در شهر بانه دستگیر شده است.(پنجشنبه ۱۹ مهر ۱٣٨۶)
سنندج: "فردین مرادی" کوهنورد سنندجی ، "شاهو کلیایی "شهروند جوان سنندجی،"یاسر گلی" فعال دانشجویی و "روناک صفا زاده"فعال زنان در روزهای گذشته توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده اند.(جمعه ۲۰ مهر ۱٣٨۶)
مهاباد: "یوسف کاکه ممی" شهروند مهابادی،روز چهارشنبه ی گذشته،به همراه یک فرد دیگر ،در جاده ی مهاباد-بوکان توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند.(یکشنبه ۶ ابان ۱٣٨۶)
سنندج:پدر ۵۰ ساله یاسر گلی-فعال دانشجویی دربند- صبح روز گذشته در دادگاه سنندج بازداشت شد.(چهارشنبه ۹ آبان ۱٣٨۶)
سقز: چنور فتحی،مترجم سقزی به اتهام همکاری با گروههای مخالف نظام به ۵ سال حبس تعلیقی محکوم شد.در طول این ۵ سال برای وی محدودیتهایی جهت ارتباط با رسانه ها یا افراد در نظر گرفته شده است(۱۰ ابان ۱٣٨۶)
دهگلان :حبیب الله طهماسبی فعال مدنی ساکن دهگلان،بازداشت شد.(یکشنبه ۲۰ آبان ۱٣٨۶)
مهاباد:یک شهروند به نام"سید کامل سعیدی" توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد.( شنبه ۱۷ آذر ۱٣٨۶)





بند ۵: اجرای احکام اعدام
گزارشگران سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان، در سه ماه گذشته ۶مورد اعدام را گزارش داده اند،اما احتمال آن می رود که شمار بیشتری در زندانها و در سکوت خبری اعدام شده اند.بعلاوه افراد دیگری به اعدام محکوم شده اند که در انتظار لغو حکمشان هستند.عدنان حسن پور،یکی از افرادی است که به اتهام "اقدام علیه امنیت ملی" و "جاسوسی" به اعدام محکوم شده است.
ارومیه:یک زندانی رشتی با نام"محمد رضا شجاعی نیکو" صبح امروز در زندان ارومیه به دار آویخته شد.(دوشنبه ۱۹ شهریور ۱٣٨۶)
دهگلان:یک روستایی به نام "اکبر عباسی"به اتهام قتل دو روستایی دیگرصبح دیروز در زندان سنندج به دار آویخته شد. (سه شنبه ۱ آبان ۱٣٨۶)

سقز:محمد صبا ملکی،جوان ۲۲ ساله ی سقزی به اتهام قتل،در زندان مرکزی سقز به دار آویخته شد.(دوشنبه ۱۴ ابان ۱٣٨۶)
سنندج:دو زندانی به نامهای کیومرث و نادر محمدی به جرم قتل یک عضو سپاه پاسداران،در زندان سنندج به دار آویخته شدند(۱٨ مهر ۱٣٨۶)
کرمانشاه: ماکوان مولود زاده جوان کرمانشاهی به دلیل ارتکاب جرمی در ۱٣ سالگی در زندان کرمانشاه به دار آویخته شد.(چهارشنبه ۱۴ آذر ۱٣٨۶)

رونوشت به:
شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد
سازمان عفو بین الملل
سازمان دیده بان حقوق بشر
سازمان گزارشگران بدون مرز
کمیسیون حقوق بشر اتحادیه ی اروپا
فدراسیون بین المللی جوامع حقوق بشر

سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان
۱۰ دسامبر ۲۰۰۷
دوشنبه ۱۹ آذر ۱٣٨۶