• دستاوردهای کمپین یک میلیون امضا در کوتاه مدت خود به‎خود مثبت، فرهنگ‎ساز و آگاهی‎بخش بوده است، حتی اگر به این زودی‎ها به تغییر و تحول در قوانین منتهی نشود. زنان با این حرکت توانسته اند مسئله برابری را به طور نسبی به خواستی عمومی و همگانی بدل کنند. .بسیج افکار عمومی و بسیج اجتماعی و نشان دادن ریشه های تبعیض، کار فعالان جنبش زنان در این حرکت است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۱٨ اسفند ۱٣٨۶ -  ٨ مارس ۲۰۰٨

هشت مارس روز جهانی زن امسال مقارن شده است با صدمین سال برگزاری این مراسم در سراسر جهان. بر اثرمبارزات زنان دراین صد سال تغییرات شگرفی در زندگی آنها بوقوع پیوسته است. در شرایط کنونی فعالان جنبش زنان، شانس ان را داشته اند که بخشی از تاریخ ٣۰۰ ساله جنبش فمنیستی و تلاش های فداکارانه فعالان حقوق زن را شاهد و در برخی از انان سهیم باشند. در این دوران میلیون ها زن دز سراسر گیتی علیرغم موانع سترگی که با ان روبرو بودند به برابر حقوقی دست یافتند تا جائیکه امروزدر برخی از کشورها زنان به بالاترین مقام های سیاسی اجتماعی و هنری دست یافته اند. ما همجنین شانس این را داشته ایم که بازتاب صدای برابری خواهی زنان ایرانی را در جهان بشنویم از جمله اهدای جایزه نوبل به شیرین عبادی و جایزه اخیربنیاد مستقل و غیر دولتی اولاف پالمه به پروین اردلان از بنیان گذاران و فعالان "جنبش یک میلیون امضاء" -در تاریخ ۶ مارس سال ۲۰۰۸-.
اما علیرغم تلاشها و فداکاری ها، زنان در این صد سال هنوز در زمینه برابری حقوقی زن و مرد در ایران راه درازی را باید طی کنیم.. در ٨ مارس ۱٣۵۷ بلافاصله بعد از انقلاب اسلامی زنان ناچار شدند در اعتراض به حجاب اجباری و برقراری قوانین زن ستیز راهی خیابانها شوند اما با توجه به شرایط انقلاب، جنبش زنان تنها ماند. و صدای زنان انعکاس در خور را نیافت بعد از جنگ هشت ساله ایران و عراق، شرایط مناسب تری برای فعالیت و بیان خواسته های زنان برای مبارزه با تبعیض جنسیتی به وجود آمد. فعالان حقوق زن ۱۵ سالی است که به طور مشخص فعالیتشان را روی مسائل زنان متمرکز کرده اند
دریک سال گذشته در زمینه اجتماعی دولت با هماهنگی مجلس هفتم موانع بیشتری برای زنان ایجاد نموده. از جمله، دامنه تفکیک جنسیتی، اتوبوسها، متروها و کلاس های درسی را، با زنانه و مردانه کردن را به کتاب های درسی کودکان نیز کشاندند. طرح مجدد سهمیه بندی جنسیتی در رشته های مختلف دانشگاهی، در این طرح تلاش می شود از میزان ورود دختران به دانشگاه ها بکاهند. همچنین در چند ماه گذشته موج اعدام ها در زندان، بویژه بند زنان اوین شتاب فزاینده ای به خود گرفته است. اخیرا زنانی را در بند زنان اوین به جرم قتل محکوم بوند و بعضی از انها از سالها در زندان زندگی می کردند را اعدام و یا برای اعدام فراخوانده و این امر موجب رعب و وحشت بین زندانیان شده است
همجنین در یک ساله اخیر "جنبش یک میلیون امضاء" با دشواری های بسیاری از طرف نیروهای حاکم مواجه شده است درواقع مسئولین نظام به جای دوراندیشی و پاسخ دادن به خواست های برحق زنان، سرکوب انان به هر طریق را در دستور کار خود قرار داده است از جمله کوشش های نیروهای حاکم برای خاموش کردن صدای زنان تعطیلی «مجله زنان» پس از ۱۶ سال فعالیت دشوار و بی وقفه. فیلتر کردن مداوم سایت های زنان از جمله سایت اصلی کمپین یک میلیون امضاء (تغییر برای برابری ۱۰ بار فیلتر شد (سایت زنستان (پس از ۷ بار فیلتر شدن، سرانجام به طور کامل مسدود شد). همچنین در طی یکسال گدشه ۴٣ تن از فعالین زنان را دستگیر کردند. چهارتن از فعالان جوان کمپین هم اکنون در زندان بسر می برند: (راحله عسگری زاده، نسیم خسروی، روناک صفازاده و هانا عبدی)، دو تن دیگر از فعالان "جنبش یک میلیون امضاء" (ناهید کشاورز و پروین اردلان) به دادگاه فراخوانده شده اند به اتهام اقدام علیه امنیت ملی از طریق نوشتن و راه اندازی سایت های اینترنتی . به احترام شادفر، یکی از اعضای کمیته مادران کمپین یک میلیون امضاء، حکم ۶ ماه حبس تعلیقی به بهانه جمع آوری امضاء داده اند. ماموران در ماه های اخیر با جلوگیری از حضور فعالان "جنبش یک میلیون امضاء" در مکان های عمومی متروها، پارک ها ، مانع گفتگوی «چهره به چهره» فعالان با شهروندان می گردند. از طرف دیگر پلیس امنیت با رفتن به درب منازل شخصی فعالان کمپین و تهدید آنها عملا مانع برگزاری جلساتشان می شود از جمله اقدامات علیه فعالان "جنبش یک میلیون امضاء" جلوگیری از سفر پروین اردلان به سوئد بود. وی که بامداد - دوشنبه ۱٣ اسفند - برای شرکت در مراسم اهدای جایزه بنیاد مستقل و غیر دولتی اولاف پالمه، عازم استکهلم بود، پس از سوار شدن به هواپیما، با حکم دادستانی از هواپیما پیاده و مانع خروج او از کشور شدند. فعالان حقوق زن در چنین شرایطی می کوشند با طرح تاکتیکهای تازه به حرکت خود غنای بیشتری بخشند. حرکت اخیر زنان "جنبش یک میلیئن امصا" با روشی نوین توانست دستاوردهایی تازه ایی به کارنامه جنبش صد ساله زنان ایرانی بیافزاید. از جمله جوانتر شدن ترکیب نیروهای جنبش زنان و حضوربیشتر مردان برابری خواه در جنبش زنان، را می توان مرهون حرکت "جنبش یک میلیون امضاء" دانست.

بررسی عمکرد یک ساله "جنبش یک میلیون امضاء"
هدف اصلی جنبش اجتماعی زنان ایجاد دگرگونی عمیق حقوقی و اجتماعی در جهت بهبود وضعیت زنان است، این امر تنها با مشارکت و همکاری زنان سراسر کشور، از دورترین روستاها تا بزرگ ترین شهرهای کشور، تحقق می یابد. زیرا جنبش زنان نخبه به تنهایی قادر به پاسخگویی به خواسته های متفاوت زنان نیست. پیروزی تنها با تلاش زنان اسلامی، زنان سکولار و همراهی این دو با هم امکان پذیر است همراهی و همکاری با دیگر جنبش های دموکراتیک، رشد جنبش زنان را سرعت می بخشد. فعالین کارزار جمع آوری یک میلیون امضاء برای تغییر قوانین تبعیض آمیز که با هدف آگاهی رسانی با استفاده از روش‎های سنتی و مدرن که از دل مبارزات زنان ایران در دهه های اخیر، بیرون کشیده شده است تلاش خود را برای رسیدن به برابری جنسیتی آغاز کردند. نطفه آغاز این حرکت در ۲۲ خرداد ۱٣٨۴ در جلوی دانشگاه تهران بسته شد، سپس در سال بعد در تجمع مسالمت‌آمیز زنان در ۲۲ خرداد سال ۱٣٨۵ در میدان هفت تیر در اعتراض به قوانین تبعیض‌آمیز تداوم یافت. زنان از ٨ شهریور این کار تاریخی بزرگ را شروع کردند. مبنای کارشان - در این حرکت- با معیارهای بین‎المللی قرن بیست و یکم که حاصل دستاوردهای بشری، چون کنوانسیون جهانی حقوق بشر، کنوانسیون جهانی رفع هر نوع تبعیض از زنان (CEDAW) ، تطبیق یافته است. هر روزه بیش از ده ها داوطلب جوان با در دست داشتن دفترچه های "تاثیر قوانین بر زندگی زنان"، که شامل قوانین ازدواج، طلاق، حق ولایت بر فرزندان، چند همسری و....است، کوچه به کوچه و شهر به شهر و چهره به چهره با جمع آوری امضا و گسترش آگاهی فرهنگ سازی می کنند و قوانین تبعیض آمیز را مورد پرسش قرار می دهند. آنها با آگاهی و استفاده از شرایط تاریخی، فرهنگی و مذهبی ایران تاکتیک و روش عمل شان را انتخاب نموده اند. نسل جوان فمنیست عاقلانه و آگاهانه با استفاده از همه تجارب جهانی و بومی راه های تاز ه را می آزمایند و تجارب شان در اختیار همگان قرار می دهند.
امروز تداوم فعالیت های زنان به منظور برقراری برابری زنان و مردان و دامن زدن به بحث حقوق برابر، در ایران زمین، در گوشه کنار جهان مدیون جنبش یک میلیون امضا است. مردم ایران در هیچ دوره ای از تاریخ معاصر ما به یاد ندارند که بحث برابری زن و مرد در چنن سطح وسیعی در جامعه عمومی شده باشد. این همه پی آمد حرکت کمپین یک میلیون امضا است. زنان برای پیشبرد و رسیدن به حقوق بر حق و اهداف انسانی شان گفتگویی نزدیک با زنان چهره به چهره و رو به رو ، خانه به خانه –شهربه شهرو روستا به روستا را برگزیدند. در میادین و یا در وسایل نقلیه عمومی برای مردم از قوانین ناعادلانه موجود حرف می زنند و اینکه آیا آنها با چنین قوانینی موافقت دارند و یا ..؟ در این حرکت دوساله زنان قصد جمع آوری یک میلیون امضا را دارند. این حرکت یک میلیون امضاء به کجا خواهد رسید و و توان زنان در جمع آوری امضاء چقدر خواهد بود؟ امروز به محک آن ننشسته اند، آنچه مهم است راستای حرکت زنان است که در جهت گسترش آگاهی و فرهنگ سازی و ارتباط هر چه وسیع تر با اقشار و گروه‌های مختلف مردم و سرانجام بیان خواسته هایشان برای تغییر قوانین است. تداوم این حرکت بی شک رشد اندیشه را به دنبال دارد و نشان این امر است که این جنبش حرکتی است در حال شدن. برای برابری و رسیدن به رهائی. برای رسیدن به این خواسته، چکونگی رسیدن بدان جزو برنامه زنان نیست که حالا از طریق انقلاب مخملین است با سرنگونی و یا...
اهداف کمپین عبارتند: از رسیدن به خودآگاهی، بسط و گسترش آگاهی جنسیتی در جامعه. تغییر قوانین تبعیض آمیز جنسیتی. و پیمودن راهی نوین، بررسی و شناخت آن راه
" کمپین یک میلیون امضا" در طی مدت یک سال به "جنبش یک میلیون امضا" حول خواسته های مشخص حقوقی تبدیل گردید و توانست با حضور ده ها زنی که صمیمانه و صادقانه دل به فعالیت، و کار عملی سپرده اند، با آگاهی و بدون واهمه ازهمه تهدید و ارعاب ها به کارشان تداوم بخشد، توانست در سطح یک جنبش وسیع، در ایران و جهان مطرح شود.
حاصل کار «کمپین یک میلیون امضا»، حضور پر رنگ و پرتداوم ده ها فعال زنی است که اتفاقا بعد از انقلاب به دنیا آمده اند. آنها ما را به آینده پیوند می زنند این حضور تعیین کننده است. زنان با عملگرایی و رفتن به میان مردم به بهانه «کمپین یک میلیون امضا»، توانستند برای بقای جنبش زنان و برای آینده توشه بگذارند.
حاصل کار «کمپین یک میلیون امضا»، صدها صفحه از نوشته و از فعالیت های «چهره به چهره» با مردم است. در این مدت بارها سایت برابری فیلتر شد، (بیش از ٨ بار) و همان روز با نامی دیگر براه انداخته شد و در دسترس همگان قرار گرفت. آنها کارشان را از مهمانی ها گرفته تا دانشگاه و کنار دریا هیچ جایی فراموش نمی کنند. به نظر بسیاری از فعالان «جنبش یک میلیون امضا»، بسیاری از مردم با وجود اعتقاد به برابری، از نابرابری قانونی اطلاعی ندارند و وقتی می شنوند که قانون اینگونه حقوق زنان را نادیده گرفته، اظهار تعجب می کنند.
شیشه ایی بودن این جنبش ویژگی برجسته آن است برخلاف سازمان های سیاسی تصامیم پشت درهای بسته صورت نمی گیرد و همگان می توانند از ان اطلاع یابند. جنبش عملگرای تغییر برای برابری، «کمپین یک میلیون امضا»، در ۲۰ استان در دورافتاده ترین نقاط ایران از جمله شهرهای تبریز، رشت، زنجان، همدان، اصفهان، شیراز، یزد، مشهد، گرگان، سنندج، قم، قزوین، کرمانشاه، بابل و کرج، با برگزاری کارگاه آموزشی و جمع آوری امضا در اعتراض به قوانین تبعیض آمیز فعال است. کمپین در برخی نقاط دنیا از آلمان (کلن)، فرانسه انگلیس بلژیک و امریکا (کالیفرنیا) تا نپال و بورکینو فاسو، توسط فعالان زنان دنبال می شود.
فعالان «جنبش یک میلیون امضا»، در راستای گسترش کمپین با جذب هنرمندان حرفه ای و اهل قلم، مردان فعال برابری خواه، کمیته هنری و کمیته مردان کمپین، کمیته مادران برای حمایت از فرزندان کمپین را ایجاد نمودند.
فعالان «جنبش یک میلیون امضا»، کوشیدند و توانستند بحث برابری زن و مرد را در جامعه عمومی کنند در مواردی چون مسئله حضانت، ارث، دیه و شهادت، سن ازدواج، طلاق به بحث اجتماعی بکشانند.

مشگلات پیش روی کمپین: - مردم و واکنش ها - حکومت-- برخورده خانواده ها
۱- مردم و واکنشها. برخورده خانواده ها با فعالین آیا برای جمع اوری امضا کمک کننده است؟ ایا با آنها همراهی و همدلی می شود و یا...؟ در مکان های عمومی مردم با فعالین کمپین به عنوان زن چگونه برخور می کنند ایا در ذهن مردان جامعه به آنها به عنوان ابزار جنسی. نگاه می شود؟ اعضای کمپین در جامعه ای زندگی می کنند که سرشار از محدودیت های اجتماعی، خط قرمزهای سیاسی، بدبینی و خودخواهی، فامیل گرایی و گونه ای قبیله گرایی است. هیچ کدام از این عوامل برای تغییرات رو به جلوی اجتماعی و آرمان گرایی دموکراتیک امیدوارکننده نیستند. عمومی کردن بحث برابری زن و مرد به کل جامعه ایران گسترش نیافته و هنوز کار بسیاری بر دوش فعالان مانده است. براساس امار گیری فعالان «جنبش یک میلیون امضا»، (که معمولا کار دولت و یا موسسات بزرگ است)،در ده محله تهران در میان حدود هزار نفر از مردم بالاتر از ۱٨ سال نشان می دهد که ٨/۱٨ درصد مردم تهران کمپین را می شناسند. بر اساس همین تحقیق، درصد شناخت مردم نسبت به کمپین در محله نواب بیشترین و در محله نارمک با ۰ درصد کمترین بوده است. در این میان متاسفانه تنها حدود ۲ درصد افراد از طریق اینترنت با کمپین، آشنا شده بودند. اشنایی افراد در تهران بیشتر از طریق برخوردمستفیم "چهره به چهره" با فعالان برای جمع آوری امضا بوده است. بر اساس همین تحقیق تعداد کسانی که معتقد بوده اند کمپین موفق می شود با جمع آوری امضا به خواسته های چون تغییر قوانین دست یابد /۵۴ درصد بوده در مقابل ۲/۴۴ درصد از آنان معتقدند که کمپین در نهایت موفق خواهد شد.
برخوردحکومت: نبش مستقل زنان که امروز «جنبش یک میلیون امضا»، تبلور یافته، ز فعالترین جنبش مردمی ایران است با مبارزات مدنی ومسالمت آمیز خویش دردو دهه اخیر نشان داد که زنان با استفاده از روش های صلح آمیز در پی یافتن راه حل و اثبات حقانیت تاریخی خواسته هایشان از هیچ تلاشی فرو گذار نمی کنند و برای آن هم حاضر به پرداخت هزینه هستند. طبیعتا فعالان جنبش زنان از گزند وزارت اطلاعات برکنار نمانده اند وزارت اطلاعات با دستگیری و فرا خواندن زنان به دادگاه های انقلاب، با تهدید و اخراج از دانشگاه و محل کار، و با خانه نشین کردن انها، از جمله ندادن مجوز برای نشست های کمپین، بازخواست فعالان و حامیان کمپین برای در اختیار نهادن منزل خود برای نشست ها، دستگیری فعالان کمپین در ماه های گذشته و دادن حکم زندان برای برخی از آنان، فیلترینگ مداوم سایت کمپین و بستن سایت تریبون فمنیستی، و در اختیار نگذاشتن هیچ تریبون داخلی برای آنها، عرصه زندگی را بر انها تنگ نموده است. اما...
فعالین خارج از کشور: فعالین خارج از کشور نقش کمکی و پشت جبهه را ایفا می کنند. از جمله انها با ترجمه متون جدید منابع و اطلاعات تازه را در اختیارشان می گذارند و از این طریق به پیشبرد نظرات انها کمک می رسانند. فعالین خارج از کشوربا رساندن صدای آنها به مراکز حقوقی و بین المللی به این جنبش یاری می رسانند. جنبش عملگرای زنان با آگاهی با شناخت نسبی از نظریه‎های مختلف فمینیستی و همکاری با سازمان‎های فراملیتی در منطقه و جهان، با استفاده از امکانات محلی و بومی تاکتیک های جدید را می آزمایند و در حرکت خود تئوری سازی می کنند. فعالین خارج از کشور در عرصه‎های بین‎المللی برای حمایت جهانی از این کارزار حق‎خواهانه، مدنی بویژه برای حمایت از فعالین که گرفتار بند و زندان می شوند می توانند بسیار موثر عمل کنند. اما از طرف دیگر، انتقادهای نخبه گرانه و غیردوستانه برخی از فعالین خارج از کشور، که سرچشمه در دیدگاهای منجمد با مایه های ایدئولوژیکی گذشته دارد، کمتر می توانند تاثیر گذار باشند.

مخالفان: مخالفان«جنبش یک میلیون امضا» ایده هایشان را چگونه تدوین می کنند؟ برنامه عمل شان در شرایط فعلی ایران، کدام است انقلاب یا انفعال؟ آیا بهتر نیست با برنامه ایی منسجم و مداوم کار کرد؟ انگونه که فعالان «جنبش یک میلیون امضا»، کردند. آنها با این طرح تلاش نمودند از انفعال جلوگیری نمایند. به نظر شما آیا بهتر است زنان بنشینند و منتظر انقلابی سکولار دموکراتیک بمانند؟ یا در راستای رسیدن به حقوق برابر با شیوه و تاکتیک هایی که از دل شرایط آنجا بیرون می کشند فعالیت نمایند؟ مخالفان اکثرا وجهی از تاکتیک را بر مبنی تفکرات گذشته، به زیر سوال می برند از جمله می گویند «خواسته های کمپین بورژوازیست و خواست همه مردم نیست» «پس از پیروزی طبقه کازگر زنان هم پاسخ مسایل شان را می یابند» یعنی همان مسایلی که در کشورهای سوسیالیستی در گذشته مطرح بود و ما نیز بدون آنکه آن شرایط را داشته باشیم آن را تکرار می کنیم..این عده از یاد می برند که جنبش زنان در چارچوبهای ایدئولوژیکی نمی گنجد و فراتر از ان است و به همه زنان جامعه تعلق دارد. باید پرسید پیشنهاد عملی تان برای کار در جنبش زنان آنهم در کشوری که فقط از مردم می خواهند موافق باشند و حتی گاها از مردم می خواهند «فقط نفس» بکشند. چیست؟ شما برای آنهایی که شرایط را برای انقلاب در ایران فراهم نمی بینند و یا اصولا ان را قبول ندارند و دیگر نمی خواهند بیش از سی سال با شعار زندگی کنند، چه راه حلی ارائه می دهید؟

واژه گان حساسیت برانگیز: "آیا فمنیسم اسلامی" موجود هست و یا موجود نیست؟ فمینیست "مسلمان"، "مسلمان فمینیست": "فمینیست موقعیتی" ضدیتی با اسلام ندارد” و: غیرمشروع ویا مخالف اسلام نیست اینها همیشه واژه گانی حساسیت برانگیز برای عده ایی در خارج و در ایران بوده است. در اینجا مجال بررسی دقیق این موضوع نیست. در عوض محتوای حرکت "جنبش یک میلیون امصا" و عملکرد این جنبش "عملگرای فمنیستی" اثرات برجا مانده از آن باید بررسی شود نه وازه گان بکار گرفته شده برای تفهیم یا برای برنامه نویسی، فعالین این جنبش با تاکتیک های ترکیب شده از سنت و مدرننیه کوشیدند با یافتن راه های تازه به مقصودشان یعنی به برابری حقوقی برسند.
با اوردن مثالی از تجربیاتم در زندان می کوشم اوضاع و شرایط فعالیت فعالان جنبش زنان در ایران را ترسیم نمایم: "دادگاهای صحرایی سال ۱٣۶۷ در زندان اوین، زمانی که تصمیم به اعدام و یا شلاق نماز برای زندانیان داشتند، از زندانیان پرسیدند، مسلمانی؟
اگر جوابت بود: پدر و مادرم مسلمانند .می نوشتند: مرتد مارکسیسم
آگر سکوت می کردی باز هم می نوشتند: مرتد مارکسیسم
در هر دو صورت برای آنها فرقی نمی کرد، پاسخ برای انها همان بود که خود می خواستند. "مرتد مارکسیسم" اگر مرد بودی اعدام و اگر زن بودی روزی ۵ بار جیره شلاق برای نمازداشتی تا... .
این موضوعی نیست که فعالان زن در ایران آن را ندانند. یا شنیدند و یا خود و یا افرادی از فامیلشان آن را از سر گذرانند. آنها می خواهند فعال باشند در عین حال در آن شرایط زنده بمانند و زندگی کنند.
اما در مواجه با مردم چه فکر می کنید؟
برای پدر و مادرها، زنان ستم کشیده از قوانین نابرابر، زمانی که می گویی خواست ما مغایرتی با اسلام ندارد و یا شاید هم او همانگونه باور دارد، آیا آنها کلامت را بهتر و راحتتر خواهند شنید و باور خواهند کرد. در سرزمین دشواری ها، تاکتیک و کلماتی که بتواند ما و یاران ما را به آگاهی بیشتر برساند، نه یک بازی ریایی است نه یک دروغ ..! یک خواست مبرم آن شرایط است. از این رو تاکتیک های بر امده از دل جنین شرایطی را می بایست بهتر درک نمود.
چرا خواست تغییر قوانین تبعیض آمیز: چرا خواست تغییرقوانین تبعیض آمیز از سوی فعالان انتخاب شده است ـ خواست تغییر قوانین تبعیض آمیز پیشینه ای صد ساله دارد. افزایش سن قانونی ازدواج و مشکلات زنان در خانواده تغییر زندگی روزمره ی زنان که بیشترین آسیب دیدگان و صدمه خوردگان از این قوانین تبعیض آمیز می باشند. بحث تغییر قوانین تبعیض آمیز به ویژه تغییر قوانین خانواده در لیست مطالباتی اکثر گروه های زنان وجود داشته است.
پتانسیل بالای این خواست: این خواست عمومی است و میتواند بخش بزرگی از زنان را بسیج کند و دست یافتنی است. برای آغاز هر حرکتی، توافق بر خواسته و اهداف لازم است، توافقی که نیاز دارد که در طول مسیر هم حفظ شود. قوانین خانواده، حق طلاق و تغییر این قوانین جزو مطالبات توافقی است.

دستاوردها: دستاوردهای این حرکت در کوتاه مدت خود به‎خود مثبت، فرهنگ‎ساز و آگاهی‎بخش بوده است، حتی اگر به این زودی‎ها به تغییر و تحول در قوانین منتهی نشود. زنان با این حرکت توانسته اند مسئله برابری را به طور نسبی به خواستی عمومی و همگانی بدل کنند. .بسیج افکار عمومی و بسیج اجتماعی و نشان دادن ریشه های تبعیض، کار فعالان جنبش زنان در این حرکت است. در این یک ساله آنها توانستند فرهنگ سازی بطور نسبی در جهت نهادینه کردن خواسته هایشان در جامعه عمل کنند .


عفت ماهباز لندن
efatmahbas@hotmail.com

پی نوشت:

۲۲ خرداد ۱٣٨۴ سالگرد تجمع زنان، در مقابل دانشگاه تهران است. دز همان سال از تجمع زنان در ٨ مارس در پارک دانشچو، پلیس با چوب و چماق و دستگیری تعدادی جلوگیری نمود. بدنبال ان در ۲۲ خرداد سال ۱٣٨۵ در سالگرد روز همبستگی زنان ایران تجمع گروه هایی از زنان در میدان هفت تیر، با همراهی جنبش دانشجویی و دانش آموزی و دیگر فعالان جنبش های مدنی توسط "پلیس ویژه زن" به خشونت کشیده شد. ۴ مارس ۱٣٨۵ سی دو نفر از فعالین جنبش زنان، را در خیابان معلم در جلوی دادگاه انقلاب دستگیر نموده، ابتدا انها را به اداره مفاسد اجتماعی و بعد از ۲۴ ساعت آنها را به زندان اوین انتقال دادند. این تجمع در اعتراض به دادگاهی نمودن برخی از فعالین این جنبش از جمله نوشین احمدی و پروین اردلان و سوسن طهماسبی برگزار شده بود. در پی اعتراضات جهانی، این عده را در روز ٨ مارس ازاد نمودند.
زندان بان ها می گفتند باید ایستادگی کرد در این دیدار مریم حسین خواه ضمن تشکر از تلاش هایی که دوستان کمپینی و وکلا انجام دادند به شناخت زندانیان زن از کمپین و جنبش زنان اشاره کرد و گفت :«کمپین را در زندان خیلی خوب می شناختند و این مسأله یک مقدار به دلیل دستگیری زنان در سیزده اسفند بود و یا کسانی که در یک سال اخیر به زندان آمده بودند در این خصوص اطلاعاتی داشتند. همین امر باعث شده بود که در زندان به سادگی ما را بپذیرند.
عفت ماهباز: در این میان فعالین و مدافعان جنبش یک میلیون امضا در خارج از کشور هم بی نصیب از حمله وزارت اطلاعات نماندند.از جمله روزنامه کیهان در یاداشت روز خود "زلف ها به کدام دم گره خورده"روز دوشنبه سوم اردیبهشت ۱٣٨۶ با آوردن اسامی برخی از فعالین جنبش یک میلیون امضا، با معاند و خارج از کشوری خواندن این فعالین، قصد دارند در وهله ااول "لولویی" از آنها برای فعالین زن داخل کشور بسازند. با وابسته خواندن و ارتباط، فعالین جنبش زنان، به این افراد، انگ وابستگی به سیا و مافیا و برای برپایی انقلاب مخملین به انها بزنند و از طرف دیگر خود این فعالین را تهدید کنند که اگر روزی قصد بازگشت به کشورتان را داشتید با وزارت اطلاعات طرف هسید و.. جمهوری اسلامی با تهدید زندانی کردن افراد با روانه نمودن انها به زندان با از اعدام نمودن عزیزانشان در میان سالی انها ودار شدند روانه خارج شوند. هر کدام از انها با کار طاقت فرسا در مراکز کار، از جمله در خانه سالمندان یا تاکسی با روزی دوازده ساعت کار از هشت صبح تا هشت شب پول در آورده اند. جمع اوری کمک مالی از چنین افرادی در خارج از کشور، بوده است اگر اینها کمکی به جنبش زنان در داخل نموده اند پس این پول اندک رواتر و گواراتر از اب برای کمک به تداوم این جنبش است از طرف دیگر این طرفند دیگر کهنه . قدیمی شده و کارکرد خود را از دست داده است و نمی توان با آن نیروهای جنبش را به هراس انداخت
روز شنبه ۲۹ سپتامبر ۲۰۰۷ رأس ساعت ۱۵ نشست دو روزه‎ی "شبکه" در محل انجمن زنان ایرانی/آلمانی شهر کلن برگزار گردید. تعداد شرکت کنندگان در این نشست ٣۰ نفر بودند که ۲٣ نفر از آنها امضاء کنندگان بیانیه بودند وسایر شرکت کنندگان بعنوان مهمان خواستار آشنایی با "شبکه" بودند.
*جمع‎بندی که می‎توان از بحث‎ها ارائه داد این است که: هر کس که با شبکه همکاری می‎کند طبعاً ‎می‎تواند در جاهای دیگری هم فعال باشد. همکاری ما در چهار چوب حداقل های تعیین شده مانع از مبارزه تک تک ما برای اهداف حداکثری که به آن اعتقاد داریم نیست. حمایت از جنبش زنان در ایران که تحت فشار و سرکوب است به این معنا نیست که نمی توانیم انتقاداتمان را به جنبش های زنان درایران و از جمله کمپین یک میلیون امضاء بیان کنیم . کسانی که می‎خواهند شبکه را معرفی کنند نباید حجاب اسلامی داشته باشند زیرا حجاب پیام ایدئولوژیک و جنسیتی دارد.
فقط در تهران که از ٣۲ تا کارگاه آموزشی تشکیل شده، گرد‌هم آمده‌ایم. و این تازه منهای کسانی است که خارج از این آمار همراهی می‌کنندآغاز به کار کمپین تا کنون تقربیا هر هفته یک کارگاه در تهران برگزار شده است. برگزاری کارگاه های آموزشی در شهرستان ها غالبا پس از آشنایی با کمپین و یک دوره جمع آوری امضا صورت می گیرد. تاکنون کارگاه آموزشی برای گرگان، تبریز، سنندج، مشهد، قم، کرمانشاه، رشت، زنجان، کرج، همدان، زاهدان و یزد برگزار شده است. در یکسال گذشته بیش از ۴۰۰ نفر در کارگاه های تهران آموزش دیده اند. حداقل افراد شرکت کننده در هر کارگاه ۱۰ نفر بوده و تعداد شرکت کنندگان در برخی کارگاه ها به ۴۰ نفر هم رسیده است.علاوه براین در کارگاه های غیر رسمی که به در خواست اعضای کمپین برگزار شده است گاه شاهد حضور ۶۰ نفر نیز بوده ایم. فشارها ادامه دارد اما کار ما نیز از حرکت نمی ماندشرکت در کارگاه آموزشی کمیته های دیگر از سخت ترین فعالیت های این کمیته است هماهنگی برای شرکت در کارگاه حقوق شهروندی، کارگاه های نوشتن ( ۴ ) و روزنامه نگاری (٣ ) از فعالیت های این کمیته بوده است. ۱۲ شهر افراد به صورت فردی با کمپین همراهی می کنند و در ۱۵ شهر به صورت گروهی و اکثراً در مراکز استان ها فعالیت می کنند۱۲۰ مطلب در کوچه به کوچه، ۴۰ گزارش ، ۲۵ مصاحبه ، ۲۰ ترجمه ، ۶۰ مقاله در بخش تریبون، نزدیک به ٣۰۰ مطلب و خبر در بخش سایت نوشته ها و خبرها اشاره کرد و گفت رسانه به دلیل آن که تنها تریبون رسمی کمپین هست و نمای بیرونی دارد
در این یک سال کل مبلغ دریافتی از کمک های مالی سال ۶ میلیون و٣٣۵ هزار و ۴۶۰ ریال بوده وجمع کل هزینه ها ۴ میلیون ۶۰۰ ریال (بدون احتساب هزینه سفر و شخصی اعضا)ا بوده است.
این کمیته در سال قبل در راستای دستیابی به اهداف خود چند نشست را با افراد صاحب نظر برگزار کرد او جمله دو تشست زنان اصلاح طلب. رایزنی با برخی از نمایندگان مجلس چهره های مذهبی و برقراری ارتباط با سازمان های غیر دولتی از دیگر فعالیت های این کمیته بوده است. برقراری ارتباط با شبکه ارتباطی انجمن های غیر دولتی زنان و جلب حمایت هم اندیشی زنان از کمپین شرکت در جلسات زنان کار آفرین به منظور جلب حمایت آنان شرکت در جلسات سازمان های بین المللی و برگزاری یک نشست اختصاصی با کارگروه جنسیت سازمان ملل که شامل نمایندگانی از تمامی ارگانهای سازمان ملل است از دیگر فعالیتهای کمیته بوده است .برگزاری نشست اختصاصی با فعالان زنان کشورهای مراکش بلژیک و ترکیه و ایجاد فضایی برای تبادل تجربیات آنان با اعضای کمپین
"از ۲۲ خرداد سال ۱٣٨۵ تاکنون ما شاهد ۱۲۱ مورد بازداشت فعالان جنبش زنان و زندانی شدن آنان بوده ایم، برای آنان نزدیک به یک میلیارد تومان وثیقه و کفالت صادر شده است و احکام صادره برای آنان مجموعا ۱۴ سال حبس تعلیقی و نزدیک به ۹ سال حبس قطعی (تعزیری) برای مدافعان حقوق زنان بوده است".
شهلا شفیق : امروز مبارزه زنان در ایران در مرکز مبارزات اجتماعی حق طلبانه و آزادی خواهانه قرار دارد و حضور و همراهی آگاه ترین مردان در این جنبش تصادفی نیست. از سوی دیگر طبعا جنبش زنان به دیگر مبارزات اجتماعی، با جنبش دانشجویان، گارگران و دیگر گروه ها و نیز مبارزاتی که بر علیه تبعیض های قومی و مذهبی بر پا می شود در ربط است و در کنش و واکنش همبستگی در عین آنکه خواست ها و شخصیت مستقل خود را پیدا کرده
) تصویری آماری از شناخت مردم تهران از کمپین یک میلیون امضاگروه پژوهش رسانه کمپین دو شنبه۲٣ مهر ۱٣٨۶* پرسشگران پیمایش: خدیجه مقدم، ناهید میرحاج (کمیته‍ی مادران) ، نفیسه آزاد، پروین اردلان، سیما حسین زاده، نوشین کشاورز نیا، راحله حسینی، مریم مالک (کمیته رسانه)، زهره امینی، مریم خیابانی، افسانه شفیعی، فریبا فیاضی، نیلوفر مهدیان (کمیته‍ی پیگیری داوطلبان) ، جلوه جواهری (کمیته‍ی شهرستان ها)، سمیه رشیدی، نازلی فرخی، سمیه فرید نفیسه آزاد:
۱۹ درصد مردم تهران کمپین را می شناسند روند پیمایش: شناخت ٨/۱٨ درصدی مردمان از کمپین چهره به چهره در ۱۰ محله تهرانجامعه آماری ما شهروندان تهرانی بودند، این تحقیق را بر روی نمونه ای نزدیک به ۱۰۰۰ نفر از شهروندان تهرانی بالاتر از ۱٨ سال که ساکن ده محله شهرتهران بودند انجام دادیم. محلات را با روش تصادفی سیستماتیک و افراد هر محله را با روش نمونه گیری تصادفی انتحاب کردیم. این محلات عبارت بودند از : اقدسیه، پاسداران، شهرآرا، شهران، نارمک، جوادیه، نواب، افسریه،انقلاب ،بهجت آّباد. نتیجه ای که منتظرش بودیم شگفت زده مان کرد: در کل ٨/۱٨ درصد شهروندان تهرانی کمپین را می شناسند محله اقدسیه با ۲/٣۷ درصد بیشترین شناخت و محله نارمک با ۰ درصد کمترین شناخت را نسبت به کمپین داشته اند در محله نواب با ۶/۱۴ درصد بیشترین آشنایی با کمپین از طریق برخورد با داوطلبان صورت گرفته است. زیرا علاوه بر آن روش چهره به چهره برای جمع آوری امضا روش غالب در کمپین برای ارتباط با مردم و جمع آوری امضا بوده است. نکته دیگری که ما را متوجه محدودیت هایمان کرد درصد پایین آشنایان با کمپین از طریق اینترنت بود. یعنی تنها حدود ۲ درصد افراد آشنا با کمپین از طریق اینترنت کمپین را شناخته بودند نکته ای شاید غم انگیز که بیشتر در مشاهدات مان ثبت شد نه در پرسشنامه، بی کنشی بیشتر اعضای جامعه آماری بود. چه آنها که نظر منفی به موفقیت کمپین داشتند و چه آنان که وقتی پس از پایان تکمیل پرسشنامه می پرسیدند کمپین چیست و ما برایشان از فعالیت و اهداف کمپین و روش جمع آوری امضا می گفتیم، واکنش هایی متفاوت اما گاه مشابه در نتیجه داشتند. بیشترین واکنش بیان این پرسش بود:" فایده ای هم دارد؟" یا " یعنی میشه؟" ، برخی می خندیدند که "خودتان را سرکار گذاشته اید"،"شورجوانی است و دیوانگی " یا می ترساندند که " خدا هم نمی تواند قانون اینها را عوض کند" یا موضع می گرفتند که " مشکل خود ما زن ها هستیم نه قانون" و حکایت زنان شوهر گول زن را برایمان می گفتند، یا دعایمان می کردند " بلکه شما زنان را نجات بدید" .... در کمپین یک میلیون امضا که زاده‍ی جسارت و همت نسل های مختلف زنان این سرزمین است آموخته ایم که از بزرگی کارها نهراسیم. آموخته ایم که با برآورد امکانات موجود و اتکا به نیروهای مشتاق و برابری خواه هر کار بزرگ و به ظاهر نشدنی را امکانپذیر وشدنی کنیم. و با همین همت بود که گام در این راه گذاشتیم، گامی که در مقایسه با کار بزرگ و دشوار کمپین یک میلیون امضا سهل است گرچه جسارت و عشق می خواهد. این مهمترین و با ارزشترین دستاوردی است که ما مجریان این پیمایش بدست آورده ایم.
http://www.we۴change.infoتغییربرای برابری، سایت کمپین ، برای هشتمین بار فیلتر شدجمعه۱۶ آذر ۱٣٨۶
مقلات منتشر شده در سایت ”تغییر برایب برابری :زهره ارزنی : ناهید کشاورزمنصوره شجاعی شهلا لاهیجی سوسن طهماسبی رضوان مقدم زینب پیغمبرزاده پرستو اله‌یاری بیتا طاهباز خدیجه مقدم طلعت تقی نیا سیما حسین زاده: موناقاسمیان پروین بهمنی هدی امینیانمریم حسین‎خواه، بهاره هدایت، فرناز سیفی، گلناز ملک، محبوبه حسین‎زاده، پویه مددی، ایمان مظفری، فریده غائب، مریم میرزا و کاوه مظفری هما مداح، نیلوفر انسان، زهرا عمرانی نوشین احمدی ، پروین اردلان ، شیرین اردلان و...
اکنون بیش از ۱۰۰۰ داوطلب و حامی به صورت رسمی با کمپین فعالیت می کنند
اعضا و حامیان در نخستین سالگرد کمپین یک میلیون امضا سیمین بهبهانی، شهلا لاهیجی ، فرزانه طاهری، فریبا وفی ...به خاطر همین تعهدشان هست که در کنار ما هستند. » شجاعی در ادامه از شهلا لاهیجی، فرزانه طاهری، مهسا وحدت به خاطر حمایت های بی دریغشان قدردانی
کمیته مردان کمپین، اوایل پائیز سال ۱٣٨۵ تشکیل شد. اعضای فعال کمیته پسران حدود ۱۰ نفر هستند وبلاگی مختص به مطالب مردان کمپین تفکیک را محصول فشارهای بیرونی بر کنش گران اجتماعی بداند نه انتخابی ایدئولوژیک. به امید روزی که برای تولید تفکر و در نهایت بیان آن نیازی به تفکیک جنسیتی نباشد
گزارش تصویری : راحله عسگری زادهپنج شنبه٨ شهریور ۱٣٨۶
نوشین احمدی خراسانی، ویژگی‌های "فمینیسم موقعیتی” چنین برمی‌شمارد: فمینیست‌های "موقعیتی” ("نسل پنجم") مانند نسل‌های پیشین، ایدئولوژیک نیستند. با "اسلام ایدئولوژیک" در ماهیت و با "اسلام دارای قدرت" در روش و خواسته‌ها متفاوت هستند. این فمینیسم با ایدئولوژی و مذهب هویت نمی‌یابد، اما به اسلام واکنش هم ندارد؛ چون مشکلاتش را به آن ارتباط نمی‌‌دهد و به آن به چشم دشمن نگاه نمی‌کند. با اسلام زندگی می‌کند و اسلام بخشی از زندگی روزمره‌اش است
C چالش های درون کمپین: نوشین احمدی خراسانی در کتاب خود این چالش ها را به صورت زیر تقسیم بندی کرده بر این باورهستند که یا این چالش ها می بایستی به صورتی رفع و یا حل و فصل و یا حضور دوگانه اش را به رسمیت بشناسند و آگاهانه از سر مصالحه برآیند عبارتند از: ۱ـ تناقض میان گرایش های متفاوت موجود : میان نخبه گرایی و توده گرایی، میان ِ پیوستن به جنبش ِ بین المللی یا به محلی باقی ماندن ...
۲ـ تناقض بین این که راه مهم است یا هدف
٣ـ چالش میان لابی کردن و کار ِ آگاه گرایانه که در حقیقت محتوای این چالش پاسخ به این سوالات می باشد: "گفتگوی مستقیم با مردم در باره ی قوانین ِتبعیض آمیز تا کجا می تواند پیش برود؟ به ویژه این که پاسخ به این پرسش که مردم چه کسانی هستند؟ آیا فعالان سیاسی و شهروندانی که در احزاب و سازمان های سیاسی و بعضان جناح های سیاسی موجود در کشور فعال هستند جزو کسانی محسوب می شوند که باید با آنان در مورد قوانین گفتگو کرد؟ یا این که در حین گفتگو با مردم کوچه و بازار می توان با بخش هایی از حاکمیت نیز برای تغییرات به گفتگو نشست؟"
۴ـ تناقض میان جاه طلبی و منزه طلبی که اشاره به به دو حد غیر متعادل فردیت ستیزی و خود شیفتگی موجود در جامعه مان یا به عبارتی تناقض بین ِ جمع گرایی و فردیت گرایی افراطی شده است
۵ـ تناقض بین سازماندهی منسجم و متمرکز و سلسله مراتبی یا بی در و پیکر بودن و رها شدگی
۶ـ تناقض بین مرکزگرایی یا تکثرگرایی
طرح یک میلیون امضاء «کشور به کشور» می رود/ ایرانیان هامبورگ، در ۱۲ ژانویه ۲۰۰۷ عفت ماهبازبه طور کلی مشکلات عمده ایی که جنبش زنان در این دوران با آن روبرو هستند - آنها هنوز با دولت توتالیتر برآمده از انقلاب مواجه اند. اگر چه بعد از دوم خرداد اصلاح طلبان کوشیدند تغییراتی اندک را در قوانین ضد زن ایجاد نمایند اما زنان همچنان با موانع روزهای اول انقلاب مواجه اند یعنی نهایت شورای نگهبان بوده، که جدا از آنچه در جامعه می گذرد رای نهایی بر سرنوشت زنان ایرانی را ابلاغ کرده است مشکل بزرگ دیگر عرف و فرهنگ جا افتاده و هزاران ساله اجتماعی است که متاسفانه لایه های بسیاری از زنان را هنوز با خود همراه دارد. گرچه مبارزه زنان علیه تبعیض جنسی پنهان و آشکار چندی است که آغاز گشته است .
آسیه امینی :اما همین مراسم "آش پزان" به نیت آزادی ‏جلوه جواهری و مریم حسین خواه. مراسمی که در شکلی کاملا آیینی و با باورهای مذهبی مادری برگزار شد که دو ‏فرزندش را در جنگ از دست داده و فرزند دیگرش این روزها به خاطر عمومی کردن "حق برابر خواهی" در زندان اوین ‏روزگار می سپارد.خانم بیات، که توسل به ائمه را راهگشای بن بستی می داند که دخترش درآن اسیر شده، در کنار همان دیگ آش ‏نذری، شروع می کند به سخنرانی درباره زنانی که داشتن حقوق برابر را حق انسانی خود می دانند. او وقتی از حقوق زنان ‏صحبت می کند بهتر از هر روشنفکر و نویسنده ای حرف می زند. زیرا "خواسته"های جنبش زنان، درواقع تجربه زنانی ‏چون اوست و طبیعی است که وی این خواسته ها را خواسته خودش و دخترش می داند. چرا امروز که او هم آگاه است و هم ‏به خودآگاهی توان جمعی رسیده، آن را پنهان کند ؟ ‏اما نکته ای که در این رهگذر نباید فراموش شود، قرار گرفتن دو نوع اندیشه مذهبی و سکولار در کنار یکدیگر و همصدا ‏شدن در حقوق بابر خواهی است؛ اتفاقی که پیش از این کمتر شاهد آن بوده ایم مگر این که خواسته ای سیاسی، به این ‏ائتلاف شکل و سو می داد. ‏
شهلا شفیق، نویسنده، پژوهشگر،:می دانید که من از این جنبش با شوق حمایت می کنم. به گمان من این حرکت نقطه عطفی ست در تاریخ مبارزاتی زنان در کشور ما در بیست و چند ساله اخیر. به این دلیل بسیار مشخص که برای اولین بار این جنبش از بن بست بحث هایی بر سر اینکه آیا باید در این چارچوپ قانون اساسی بمانیم یا خیر و غیره و غیره بیرون می جهد و با تکیه بر تجربه عملی و نظری این سال ها راه خود را، با ارجاع به ارزش های برابری خواهانه، در روی آوری به گفت و گو با زنان و مردان و جلب آرای آنان جستجو می کند. این حرکت هوشمندانه حاصل خلاقیت زنانی ست که با در گذشتن از مرز های بسته هویتی می گویند ما مجبور نیستیم به عنوان انسان خود را در هیچ چهار چوب نابرابری محدود کنیم و در مقابل تبعیضات سر فرود آوریم ، است و در کنش و واکنش همبستگی در عین آنکه خواست ها و شخصیت مستقل خود را پیدا کرده .
ناهید تصرت این حرکت می تواند همچون شبکه های سرطانی خودش را به طورسریع گسترش دهد. حتی اگر یک میلیون امضاء هم جمع شود و کاری از پیش نرود – اما آن یک میلیون آگاهی که ایجاد می شود آن پتانسیل را دارد که این سد را بشکند- این برایم بسیار با ارزش است .در سمینار هم قرار شد ما در لیستی اسامی خود را در حمایت از این کمپین اعلام کنیم. چون تک تک مان حداقل تبعیض جنسی را با گوشت و پوستمان تجربه کرده ایم. چون زنان بسیاری که در سمینار نبودند هم مایل به حمایت از این حرکت هستند. ادامه این جمع آوری به بعد از سمینار موکول شد. من به نیروی زنان باور دارم و صمیمانه از آن پشتیبانی میکنم. هنوز هم یاد تظاهراتی که زنان در ایران برای حق حضانت کودکانشان به راه انداخته بودند، منقلبم می کند.
مرنیسی هنوز از خاطرات تلخ‌اش حرف می‌زند وقتی «لطیفه جی‌بابری» فعال حقوق زنان، کمپین یک میلیون امضا را برای برخورد با چندهمسری در مراکش به راه انداخت، حملات سختی از سوی بنیادگرایان به وی شد. آن چنان که مفتی قدرتمندی در مراکش فتوا داد که لطیفه ملحد است و او تا آستانهء مرگ رفت. هر چند که بعدها دولتمردان و مفتی‌های معتدل‌تر این فتوا را لغو کردند و اعلام کردند که این فتوا به دلایل شخصی صادر شده و ضمانت اجرایی ندارد. پادشاه حسن هم برای حفظ وجههء کشورش جلوی جنجال‌های بزرگ را گرفت مصاحبه با
مهناز متین مروری بر یک تجربه: اینکه در ایران، فعالین سیاسی و اجتماعی نمی‌توانند به صراحت اعلام کنند که خواستار تغییراتی در قوانین هستند که با اسلام "ضدیت" دارد، امری‌ست بدیهی. نه الزامی بر چنین تصریحی وجود دارد و نه این خواست نیروهای سکولار است. اما می‌توان مطالبات را به روشنی مطرح کرد و از چنین استدلال‌هایی پرهیز نمود؛ چه در ضدیت و چه در مطابقت با مبانی اسلام. کمااینکه در حرکت‌های پیشین زنان، نمونه‌های آن وجود داشته است(٦٥). اگر بر این باوریم که "اقدام در جامعه‌ی مدنی” در مبارزه‌ی زنان اولویت دارد – چنان که در نوشته‌های اعضاء و همکاران کمپین بر آن تأکید می‌شود (٦٦)- چگونه می‌توانیم حقانیت مطالبات خود را در "غیرمشروع" نبودن آن ها جستجو کنیم؟ "مدنیت" و "مشروعیت" در چهارچوب یک طرح نمی‌گنجند. مگر اینکه به مقولاتی چون "حقوق بشر اسلامی”، "جامعه‌ی مدنی اسلامی” و... باور داشته باشیم.......به باور من، لغو قوانین تبعیض‌آمیز و زن‌ستیز، خواستی انسانی‌ست و تلاش در جهت تحقق آن، در هر زمان امری مثبت. اما اگر بنا گذاشتیم که با "اقدام مدنی” قوانین تبعیض آمیز را تغییر دهیم، بیان مطالبات‌مان هم باید "مدنی” باشد. در این صورت نمی‌توانیم این اقدام را با استناد به "شرع مقدس" پیش بریم و نگران "مشروعیت" یا "عدم مشروعیت" مطالبات‌مان باشیم. اصولاً از آنجا که لائیسیته و سکولاریسم برای پایان دادن و برچیدن نظام‌های حکومتی‌ی مبتنی بر "شرع مقدس" شکل گرفته‌اند، لائیک‌ها و سکولارها مجاز نیستند دل‌نگران "مشروعیت" خواسته‌های خود باشند. عدم پای‌بندی به این اصل اساسی می‌تواند به تضعیف و تخفیف صدای نیروهای سکولار و لائیک منجر شود.

اکبر مهدی راه پیش رو:کمیپن از عده ای از فمینیست های سکولار همراه با بعضی از اصلاح طلبان زن مسلمان تشکیل شده و توانسته است آن چه که توماس ر. روکون یک "اجتماع انتقادی" می نامد را سامان دهد –اجتماعی از متفکرین و فعالین منتقد که جزو ساختار رسمی نیستند اما آگاهانه تعامل بین گروهی ای را سامان می دهند که نسبت به مشکلات اجتماعی حساسیت بر می انگیزاند.¹ . See Thomas R. Rochon, Culture Moves; Ideas, Activism, and Changing Values. Princeton, NJ: Princeton University Press, ۱۹۹٨
، کمپین نیز مانند تمام اجتماع های انتقادی دیگر که تغییرات اجتماعی را می سازند نمی پندارد که این تغییرات به محض آنکه اراده شوند اعمال خواهد شد. هیچ کس باور ندارد که این قوانین پدرسالار بزودی همگی ناپدید شوند یا آن قاضی ها و قانون گزاران مصمم یک شبه دل رحم می شوند. مسئولیت فعالین کمپین بسیار دشوار است. نه فقط به این خاطر که آن ها دارند قوانین تبعیض آمیز علیه زنان را به چالش می کشند، بلکه به این خاطر که آنها هنجارهای نهادینه شده، رفتارهای روزمره، و قوانین اجتماعی حاکم بر تعاملات خانه و مدرسه و کار را نیز به چالش کشیده اند.
.» نرگس محمدی این مسئله که مسئله زنان روشنفکر مذهبی و غیر مذهبی را یکسان به چالش کشیده است از نقاط قوت این جنبش عنوان کرد. و گفت کمپین یک میلیون امضا از نادر حرکت هایی است که گرایش های مختلف دینی وساسیی را گردهم آورده است واگر امکانات لازم را داشتیم یا خداقل این همه سنگ اندازی پیش رویمان نبود، مطمئنا تا کنون به جای یک میلیون، میلیون ها امضا جمع می کردیم
گیتی سلامی: از نگاه من مذهب فقط اندیشه ای نیست که بر اساس مشروعیت ِ الاهی باشد و در آن محور تنها اعتقاد و یا عشق به خدا باشد بلکه هر باوری که در آن چیزی بتواند جای خدا را بگیرد مثل شاه، کسب ِقدرت، عقل کل، قانون، موقعیت ِ اجتماعی، دانش، تکنیک حتی چیزهایی مثل ورزش یا پول و غیره که جنبه ی مشروعیت بخشنده به خود بگیرند و جامعه را به هر دلیلی به دوقطب تقسیم کنند به آن نگاه مذهبی یا دوگانه انگاری (ثنویتی) می گویم. ِاشکال ِ این بینش تولید و باز تولید روابط و مناسبات ِ ارباب ـ رعیتی یا فاعل ـ مفعولی ( تابعیتی) در تمام عرصه های موجود در جامعه می باشد که در سطح فرهنگی اجتماعی: تولید و گسترش ِنگاه سلسله مراتبی در سطح خصوصی (خانواده) تابع بودن زن ـ همسر به مردـشوهر و ادامه ی آن ، تابع بودن بچه ها به والدین که در ایران فقط پدر ولی می باشد ودر سطح اقتصادی: تابع بودن مناسبات کار به سرمایه زیرا انسان ها غیر مستقل و بی ابتکار و غیر خلاق تربیت می شوند و یاد گرفته اند حرف شنو باشند بنابراین کار فرما جایگزین پدر می شود. ـ اگر چه ازنظر من هر اصلاحی شروع یک تغییر(انقلاب) می باشد و هر تغییری شروع یک اصلاح است.»
کاظم علمداری رشد رویکرد پراگماتیستی در جامعه از یکسو، و نا کامی در خواست های آرمان خواهانه و ایدولوژیک جنبش های اجتماعی، از جمله جنبش زنان در ایران از دگر سو، سبب شد که نسل جوان زنان مسیر نوینی را پیش بگیرد که با گذشته متفاوت است. بطوری که در حرکت نوین، جنبش نوپای زنان به جای تئوری پردازی و ذهنیت گرایی، در پی یافتن پاسخ عملی و ممکن برای پرسش اساسی "چگونه زنان باید از مشکلات خود بکاهند"، گام نهاده است. به عبارت دیگر، نسل جوان زنان آموخته است که خواست های حقوقی خود را نه از طریق مباحث روشنفکرانه در پشت درهای بسته و یا اتکا به تشکل های سیاسی، بلکه از کانال مشارکت عملی و در ارتباط و پیوند علنی و مدنی با مردم کوچه و خیابان پی بگیرد، و بیش از همه به خود متکی باشد. بنابراین، به درستی به سمت و سوی فلسفه عمل باوری (pragmatisim)، یا فلسفه ابزار انگاری (instrumentalism) و درگیرشدن در پروژه های کاری کشیده شده است. "جنبش یک میلیون امضا" نماد بر جسته‍ی این دگرگونی اجتماعی و فکری در ایران است
جلوه جواهری از بنیان گذاران کمپین یک میلیون امضاست فمینیسم در چند سال گذشته یک هویت مشخص و دلگرم کننده به من داده است. من دفترچه های ۲۲ خرداد را که برده بودم، مادرم آن ها را بین همه دوستانش که خانم های جلسه ای هستند (جلسه های قرآن) پخش کرده بود. برخوردشان خیلی خوب است. کمپین را هم همه امضاء کرده اند. نمی روند امضاء جمع کنند ولی بحث می کنند. همراهند. مادرم سر همین لایحه جدید خانواده که دولت به مجلس داده یک جلسه رفته بود و با این ها بحث کرده بود. مادرم خیلی قشنگ درگیر شده ، بحث می کند با همه. در مراسم حاجی خوران رفته بود این قدر بحث کرده بود با یکی و آخر ازش امضاء گرفته بود.
ما فهمیدیم چاره ای نداریم به جز رفتن به میان مردم. یعنی نمی توانیم فقط به همین نیروهایی که در جنبش وجود دارند بسنده کنیم؛ نیروهایی که پارسال که شرایط خوب بود در تجمع شرکت کردند و امسال که شرایط بد است شرکت نمی کنند. ما فهمیدیم که خواسته هایمان را باید گسترش دهیم. باید ملموس ترش کنیم و بعد طرح کمپین نوشته شد و رویش کار شد. ابعاد طرح کمپین خیلی متنوع است چون که آموزش دارد، برای گسترش آگاهی های جنسیتی در میان مردم، با روش چهره به چهره است. هنوز هم وقتی فکر می کنم چی شد که این اتفاق جالب افتاد چون جنبه های مختلف آن برایم خیلی جذاب و دلگرم کننده است. استقبال از همان اول خیلی زیاد بود. انگار همه جای خالی چنین طرحی را می دیدند که حرکتی باشد که بتواند به صورت مسالمت آمیز و قانونی، همه را جذب کند. جلوه می گوید:" ممکن است برخی تصور کنند که مسائلی مهم تر از تغییرات ِ قانونی مطرح است یا برخی دیگر بر این باور باشند که مطالبات قانونی دیگری بایستی در الویت باشند همه اینها می توانند درست باشد اما واقعیت این است که بحث بر سر درست بودن و یا نادرست بودن این نظرات نیست بلکه بر متفاوت بودن مسئل یابی ها است . مثلا آزادی پوشش یکی از خواست هایی بود که بسیاری در نقد به بیانیه کمپین آن را نیز جزوء خواسته های مهم زنان می پنداشتند و کمپین را به دلیل کم توجهی به آن نقد می کردند یا می کنند ، حال آنکه کمپین به این موضوع بی توجه نبوده ، اما همانگونه که تحقیقات مختلف ممکن است مسئله یابی متفاوتی داشته باشند، در حرکت هایی نظیر کمپین یک میلیون امضاء نیز می توان با مسئله یابی و روش یابی های متفاوتی روبرو بود. اما در عین حال برای آغاز هر حرکتی ، توافق بر خواسته و اهداف لازم است ، توافقی که نیاز دارد که در طول مسیر هم حفظ شود."
نیره توحیدی: نکته آخر که نه نقطه قوت که شاید نقطه ضعف فعلی این کمپین باشد نگرش منفی نسبت به نقش نخبه‎ها است که در نوشته‎های برخی از فعالان کمپین تاحدودی مشاهده می‎شود. .....” برعکس، تلاش‎ها و مبارزات از پایین و با اتکاء به ”مردم عادی“ مکمل و لازم و ملزوم حرکات اصلاحی از بالا (توسط نخبگان) است. هیچ جنبش اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در دنیا موفق نشده است مگر این‎که هم نخبگان (حتا بخشی از
نخبگان حاکم) و هم توده‎ها و جامعه مدنی در آن مشارکت، هم‎فکری و هم‎آهنگی داشته‎اند. معنی این سخن آن است که هم باید از نخبه‎گرایی و جدایی از مردم و بی‎اعتقادی به نقش و اهمیت مردم پرهیز کرد و هم از نخبه‎ستیزی و توده‎گرایی و عوام‎زدگی دوری جست...... چه خوش‎مان بیاید و چه نیاید، فرهنگ‎سازی فمینیستی بدون درگیر شدن با انواع بازیگران (از طبقات مختلف) و با انواع دیدگاه‎ها و مذاهب و ایدئولوژی‎های گوناگون قابل اجرا نخواهد بود
. عفت ماهباز آیااصولا" جنبش زنان در ایران امروز موجودیت دارد؟ از اغاز دهه نود جنبش های اجتماعیبه نوعی دیگر تعریف و توصییف می شوند.بر اساس این نظریات ،دیدگاههای کسانی چون تورین وآلبرتو ملوچی۵، جنبش های نوین از خواصی بعضا" متفاوت با جنبش های قدیم برخوردار هستند. جنبش های اجتماعی جدید فاقد سازماندهی فاقد ایدئولوژی خاص یک طبقه است و بسیاری از اما و اگرهای جنبش های قدیمی را ندارد اما گاه پاره ای از آن را با خود همراه می کند در این جنبش بر هویت فردی واحیای خود اعضاء تاکید خاصی وجود دارد . این جنبش به حال و آینده نزدیک توجه نشان میدهند. و استراتژی به آن گونه که در تفکر ما شکل گرفته کمتر به چشم می خورد. نمونه این نوع جنبش ها در جهان می توان از جنبش های ضد جنگ یا جنبش های طرفداران صلح جنبش محیط زیست و از جمله جنبش زنان را نام برد. ۵- آلبرتوملوچی نظریه پرداز درجه اولِ جنبش‌های جدید اجتماعی است. چهار ویژگی مذکور توسط او انتزاع شده است. نگاه کنید به مقاله او در کتاب: The New Social Movements Revisited: reflections on a sociological misunderstanding in Maheu, l (ed) (۱۹۹۵), Social Movements and Social Classes: The Future of Callective Action, D:\Asnad_Madarek\ \iran emrooz جنبش زنان، آموزش بجای انقلاب.htm London, Sage. Melucciعفت ماهباز , A. (۱۹۹۵
۴ مارس ۲۰۰۷ - فعالان جنبش زنان به اداره مفاسد اجتماعی انتقال داده شدند زنستان: طبق آخرین اخبار رسیده، تعداد دقیق بازداشت شده گان تجمع امروز صبح که مقابل دادگاه انقلاب برگزار شد، سی و سه نفر است. ماموران بازداشت شده گان را به اداره مفاسد اجتماعی واقع در خیابان وزرا انتقال داده‌اند. اسامی بازداشت شدگانی که تا الان به دست ما رسیده است: آسیه امینی، ژیلا بنی‌یعقوب، محبوبه عباسقلی‌زاده، محبوبه حسین‌زاده، سارا لقمانی، زارا امجدیان، مریم حسین‌خواه، جلوه جواهری، نیلوفر گلکار، پرستو دوکوهکی، زینب پیغمبرزاده، مریم میرزا، ساغر لقایی، ساقی لقایی، ناهید کشاورز، مهناز محمدی، نسرین افضلی، طلعت تقی‌نیا، فخری شادفر، مریم شادفر، الناز انصاری، فاطمه گوارایی، آزاده فرقانی، سمیه فرید، مینو مرتاضی، سارا ایمانیان ، ناهید جعفری، سوسن طهماسبی، پروین اردلان، نوشین احمدی خراسانی. منابع دیگری از بازداشت شادی صدر نیز خبر می‌دهند که این خبر هنوز تایید نشده است
* cزلف ها به کدام دم گره خورده؟ ((یادداشت روز) دوشنبه ۳ اردیبهشت ۱۳۸۶ - - ۲۳ آوریل ۲۰۰۷ - سال شصت و چهارم -شماره ۱۸۷۸۲ براساس یافته های خبرنگار «کیهان»، «مرکز فرهنگی زنان» که زیر نظر «شهلا لاهیجی» اداره می شود، از کمک های زنان حاضر در گروه های اپوزیسیون و معاند خارج از کشور (چون ویکتوریا آزاد، ژانت آفاری، دخی عبدی، نیره توحیدی، عفت ماهباز، آذر نفیسی و...) برای تامین بودجه خود استفاده می کند. طیف سیاسی این زنان از «سازمان فدائیان خلق» تا «بنیاد صهیونیستی پژوهش های زنان۱
Mon / ۱۲ ۰۶ ۲۰۰۶ / ادوارنیوز:تجمع اعتراض آمیز زنان ایرانی دراعتراض به قوانین زن ستیز عصر امروز پیرو اطلاع قبلی جمع کثیری از فعالان حقوق بشر با حضور نزدیک به ٥٠٠٠ تن در میدان هفت تیر از ساعت چهار و نیم آغاز شد. تجمع زنان در میدان هفت تیر به شدت از سوی نیروهای گارد ویژه و نیروهای امنیتی سرکوب شد و بیش از ٦٠ نفر از تجمع کنندگان را نیز بازداشت کردند. تجمع‌کنندگان نوشته‌هایی با مضمون « ما طالب حقوق زنان» هستیم، در دست داشتند و از جمله خواستهای خود را «اصلاح قانون طلاق و تعدد زوجین» عنوان می‌کردند. اسامی تعدادی از بازداشت شدگان این تجمع که اسامی آنها در اختیار ادوار نیوز قرار گرفته است ، به این شرح است مهندس موسوی خوئینی (دبیر کل سازمان دانش آموختگان) سمیرا صدری (عضو شورای سیاستگذاری سازمان ) بهاره هدایت (‌دبیر کمیسیون زنان دفتر تحکیم وحدت) ژیلا بنی یعقوب (روزنامه نگار و فعال زنان) بهمن احمدی امویی (نویسنده) عاطفه یوسفی (دبیر انجمن دانشگاه شریف) معصومه لقمانی (فعال دانشجویی دانشگاه الزهرا) دلارام آرام فر دلارام علی (فعال دانشجویی دانشگاه تهران) کاوه مظفری ( فعال دانشجویی دانشگاه تهران) فواد شمس ( فعال دانشجویی علامه) در این تجمع اعضای سازمان دانش آموختگان ایران (ادوار تحکیم) ، ‌اعضای شورای مرکزی و شورای عمومی دفتر تحکیم ، فعالان جنبش زنان و حقوق بشر و اعضای سندیکای شرکت واحد تهران و ... حضور داشتند .
نوشین احمدی سایت برابری :کمپین یک میلیون امضاء با حضور جوانان پرشور (نسل پنجم فعالان جنبش زنان در ایران) کلید خورد و به دشواری قدم‎های اولیه را برداشت و با انرژی فوق‎العاده‎ای هم‎چنان به راه خود ادامه می‎دهد. بار سنگین پیشبرد آن نیز بر شانه‎های لاغر اما استوار این نسل جدید قرار دارد. نسل پنجمی‎ها در ۲۲ خرداد ۸۵ خود را مهیای تغییر کردند، بیشترین هزینه را در میدان هفت تیر پرداختند و در تداوم آن حرکت ـ در کمپین یک میلیون امضاء ـ هم‎چنان پایداری می‎کنند، هزینه می‎پردازند، در فضاهای عمومی با طرح بحث‎های اقناعی با مردم امضاء جمع‎آوری می‎کنند، سایت‎ها و بلاگ‎ها را جان می‎بخشند و ذهن و قلم خلاق‎شان، در عرصه‎ی نظریه‎پردازی و ثبت تاریخ مکتوب جنبش زنان، بی‎وقفه جاری و جوشان است
پروین اردلان چهارشنبه ۶ دسامبر ۲۰۰۶در سایت برابری :در حال حاضر کمپین جدا از حامیانش، بیش از ۸۰ عضو فعال در تهران و شهرستان ها دارد به طور مثال از تبریز تاکنون حدود ۱۲۰۰ امضا و در گرگان حدود ۷۰۰ امضا فرستاده شده است. اما هنوز در شیراز و زنجان و اصفهان و یزد و همدان و کردستان دوستان درحال ساختن ساختارهایی متناسب با شهرشان هستندسایت کمپین نیز به دلیل نقشی که در اطلاع رسانی دارد در تلاش است «با جذب و آموزش نیروهای جدید در حوزه نوشتاری و معرفی آنها به دیگر گروه های کمپین» از نزدیک در جریان کار گروه ها قرار گرفته و به انعکاس فعالانه تر این حرکت بپردازد. تاکنون طبق گزارش گروه های آموزش و داوطلبان ۹ هفته متوالی است که هفته ای یک تا سه کارگاه درتهران برگزار شده است: حدود ۲۰ کارگاه برای دختران و ۲ کارگاه برای پسران. گروه کمپین برای مخارج سفر خود به شهرستان‎ها متقبل می‎شوند که همه را از جیب خود می‎پردازند. ۲
لایحه پیشنهادی قانون مجازات اسلامی* که در مجلس در دست بررسی است، مجازات اعدام دارد، از جمله " ارتداد" و ‏توهین به مقدسات مذهبی و سحر و جادو. برخلاف وعده‌های مسئولان، حکم سنگسار در این لایحه همچنان ‏پابرجاست، اعدام کودکان منع نشده، و صدور حکم اعدام نیازی به شاهد و اثبات جرم ندارد! در حالیکه لایحه حمایت خانواده به خاطر ماده‌ی مربوط به قانونی کردن چندهمسری مردان با مخالفت شدید ‏اجتماعی روبرو شده است، اما لایحه قانون مجازات اسلامی که در مجلس در دست بررسی است و بصورت ‏حقوقی امکان قتل شهروندان توسط حکومت را به بهانه‌های گوناگون تحت عنوان "مجازات اعدام" فراهم می‌آورد، ‏هنوز با هیچگونه مخالفت جدی اجتماعی روبرو نشده است.** قانون مجازات اسلامی که اکنون در کشور اجرا می‌شود،‎ ‎‏ مصوب ۱۳۷۰ است و دوره آزمایشی و موقتی اجرای آن ‏توسط مجلس پنجم و ششم تصویب شده است. طرح قانون مجازات اسلامی که به مجلس هفتم ارائه شده به ‏دوره آزمایشی پایان داده و این قانون دائمی مجازات در کشورمان خواهد بود. از این رو این لایحه بویژه دارای اهمیت ‏است.‏