اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۲۱ اسفند ۱٣٨۶ -  ۱۱ مارس ۲۰۰٨

گزارش برگزاری مراسم روز جهانی زن در شهر آخن
بازتاب ندای حق طلبانه زنان ایران در جشن روز جهانی زن در آخن

اگر قرار باشد میزان موفقیت و عدم موفقیت برنامه ای بر اساس اهداف، شرایط و امکانات بررسی گردد، به جرات می توان گفت برگزاری روز جهانی زن توسط کانون ره آورد در آخن، یکی از وزین ترین و موفق ترین برنامه هایی بوده که تا کنون در این شهر کوچک و حتی در قیاس با چگونگی انجام چنین برنامه هایی در شهرهای بزرگ به انجام رسیده است.
حضور و استقبال ۳۵۰ نفر آلمانی و ایرانی، سخنرانی خانم هیلده شایت (Hilde Scheidt) شهردار آخن از حزب سبزها، که تا آخر مراسم حضور داشتند، و شرکت خبرنگاران رسانه های آلمانی و ایرانی در این همایش، اثبات این مدعاست که کانون ره آورد در کوشش خود برای اثرگزاری بر افکار عمومی کشور میزبان و توجه دادن آنان به مسئله نقض حقوق زنان در ایران، با توجه به امکانات محدود اش، کارنامه کاملا قابل قبولی در این شب ارائه داد. «ره آورد» سوی دیگر چهره ایران، که معمولا در رسانه ها بازتاب چندانی نمی یابد را عرضه کرد. چهره ای به جز خشونت و نقض حقوق اولیه انسان ها. چهره مقاومت و مبارزات مردم ایران و به ویژه زنان که برای دستیابی به حقوق خود تلاش می کنند.
طبیعی است دستیابی به چنین هدفی بدون کوشش برای ارائه برنامه ای خوب و جذاب، چه از جانب سازمان دهندگان و چه از جانب سخنرانان و هنرمندان و کل دست اندرکاران این برنامه و قبول هزینه های سیاسی و مالی آن، امکان ناپذیر بود.
اگر بپذیریم که یکی از مهم ترین وظایف ایرانیان مقیم خارج، انتشار و بازتاب مبارزات حقوق بشری مردم ایران است، بدون پرداختن به کیفیت وتاثیرات بعدی این برنامه ها و ارتقاء سطح رشد این گونه فعالیت ها، نمی توان به چنین مهمی دست یافت. توجه کانون ره آورد در برگزاری روز جهانی زن به همین جنبه ها معطوف بود.
شهردار آخن: برای برابری حقوق زنان هنوز کارهای بسیاری در پیش داریم
برنامه در ساعت ۱۸ شروع شد. دو خانم مجری برنامه، فهرست برنامه را به زبان های فارسی و آلمانی اعلام کردند. ابتدا خانم «شایت»، شهردار شهر آخن به حضار خوش آمد گفته و خانم های فعال در این زمینه را برای تداوم کار تشویق نمود.
خانم «شایت» اشاره کردند که مردمی از ملیت های مختلف در آخن زندگی می کنند و از این رو همبستگی و همزیستی و مبارزه مشترک آنان در سطح جهانی برای دفاع از حقوق زنان اهمیت خاصی پیدا می کند.
ایشان گفتند زنان می توانند به خاطر دستاوردهای مبارزات شان به خود ببالند ولی با این وجود هنوز کارهای بسیاری در پیش است و باید به کوشش ها ادامه داد. خانم "شایت" در ادامه ابراز داشت که هنوز در آلمان، زنان در قبال کار مساوی با مردان حقوق کمتری دریافت می کنند و متاسفانه بخت کاریابی برای زنان به ویژه به دلیل زایمان و وظیفه مادری کمتر از مردان است و باید کوشش کرد که با مراقبت مساوی مردان و زنان از کودکان، بخت پیشرفت شغلی خانم ها افزایش یابد.
در قسمت بعدی بیانیه کانون ره آورد به مناسبت روزجهانی زن، به زبان آلمانی توسط یکی از خانم های مجری خوانده شد.
آنگاه نوشتاری که یکی از زنان ایرانی مقیم آخن در رابطه با روز جهانی زن تهیه کرده بود به زبان آلمانی قرائت شد.

فیروزه نهاوندی: زن ایرانی در گذرگاه تاریخ
سپس خانم فیروزه نهاوندی استاد دانشکده جامعه شناسی دانشگاه ULB بروکسل به عنوان سخنران، به همراه آقای داوود خدابخش، از رادیو دویچه وله که ترجمه سخنان خانم نهاوندی را به عهده داشتند، به صحنه آمدند.
موضوع اصلی بحث خانم نهاوندی وضعیت زنان ایران و تحول حقوقی و اجتماعی آنان از دیدگاه تاریخی بود. خانم نهاوندی در ابتدای سخنرانی خود از این که شاید به فارسی سلیس و روان تسلط نداشته باشند عذر خواهی نموده و دلیل آن را عادت به سخنرانی به زبان فرانسه عنوان کردند. در این جا چکیده سخنان ایشان را می آوریم، با این تذکر که سخنان خانم نهاوندی قرار است در آینده نزدیک در سایت های فارسی زبان از جمله در سایت ره آورد منتشر شود:
«قبل از اسلام دین ایرانیان زرتشتی و کتاب دینی آنان اوستا بود. در اوستا، آناهیتا سمبل زن (الهه آب و اقیانوس، باران وعشق و زنانگی) معرفی شده و تاجگذاری تمام پادشاهان در معبد آناهیتا انجام می گرفت. آریایی ها معتقد بودند که مرد و زن با هم آفریده شده و گناه رانده شدن از بهشت بر دوش هر دوی آنان است. در زمان ساسانیان، زنان در دربار قدرت داشته و حتی در ارتش می توانستند به مقامات بالا دست یابند. زنان حق تملک بر اموال خود را داشته و مالیات می پرداختند. گرچه درعربستان اسلام به بهبود وضع زنان کمک کرد اما در ایران به تضعیق حقوق زن منجر و زنان از شرکت در مجامع سیاسی محروم شدند. در قرن ۱۹ برخی از زنان برای حقوق خود مبارزه می کنند. قره العین، از زنان مبارز برای اولین بار بعد از اسلام مخالفت خود را با حجاب اعلام کرد که حتی مورد پشتیبانی زنان درباری قرارگرفت، گرچه آنان شیوه مبارزه قره العین را قدری افراطی می دانستند. در قرن بیستم زنان در انقلاب مشروطه شرکت داشتند و حتی معروف است که خانم جهانگیر جلوی اتومبیل شاه را گرفته و خواهان اجرای قانون اساسی می شود. بعد از مشروطیت متاسفانه زنان از سیاست دور نگه داشته شده وحقوق آنان تحت لوای احکام شریعت پایمال می گردد. اولین مدرسه دخترانه با وجود مقاومت رهبران دینی درسال ۱۸۸۳ در تبریز پا گرفت. در سال ۱۹۱۳ نیز سه مدرسه دخترانه تأسیس یافت و بیش از سه هزار دانش آموز دختر در تهران نیز در نوبت ثبت نام در این مدارس باقی ماندند. در سال ۱۹۳۱ مجلس حق طلاق زنان را تصویب و حداقل سن ازدواج را از ۱۳ به ۱۵ سال ارتقاء داد. در ۱۹۳۶ آموزش دولتی برای دختران و پسران پایه گذاری شده و رضاشاه با ممنوعیت پوشش چادر سعی در بیرون کشیدن زنان از خانه و اجتماعی کردن آنان داشت. محمدرضا شاه این رفرم ها را بیشتر کرد. در ۱۹۶۳ زنان حق رأی پیدا کردند و به طور کلی در دوران پهلوی پیشرفت های زیادی در وضع زنان حاصل شد. حتی در سال ۱۹۷۳، یعنی سه سال قبل از انقلاب، حداقل سن ازدواج از ۱۵ به ۱۸ تغییر یافت. قبل از انقلاب، ۲۲ زن در مجلس و۲ سناتور و دو وزیر زن وجود داشت و۳۳ درصد دانشجویان دختر و دومیلیون زن در فعالیت های اقتصادی شرکت داشتند.
اما برای حکومت اسلامی زن سمبل بازگشت به سنت شد و قوانین مثبت در مورد حقوق زنان ملغی گشته و حق طلاق، حضانت فرزند و قضاوت از آنان سلب گردید و حجاب اجباری شد. با وجودی که زنان ایران از همان ابتدای انقلاب برای به دست آوردن حقوق خود به مبارزه پرداختند، اما این مبارزه به ویژه پس از پایان جنگ ایران وعراق شدت بیشتری پیدا کرد و تاکنون ادامه یافته است. در این کشاکش سه گروه از زنان را می توان برشمرد. گروه اول کسانی هستند از خانواده های سنتی روحانی و بازاری که خواهان جاری شدن احکام اسلامی در زندگی زنان هستند. گروه دوم زنان مدرن اسلامی از طبقه متوسط درس خوانده هستند و سعی می کنند با تفاسیر جدید از اسلام وضع زنان بهتر شود. گروه سوم زنان مدرن تحصیل کرده ای از طبقات متوسط اجتماع هستند که به جدایی دین از تصمیم گیری های سیاسی معتقدند و دین را امری شخصی می دانند و به همین دلیل شدیدتر از دیگر گروه های هم جنس خود مورد سرکوب حاکمیت واقع می شوند. با وجود تمام تضعیقات حکومتی، مبارزه زنان کم کم به نتایجی هم رسیده است. در سال های ۹۰ در قانون کار تغییرات مثبتی به نفع زنان صورت گرفت. رئیس جمهور شدن محمد خاتمی امیدهای زیادی در زنان ایران برانگیخت ولی درحد همان امید باقی ماند ومنجر به بهبودی وضع زنان نگردید. شرایط اقتصادی بد کشور وضع زنان را بدتر کرده و منجر به گسترش فحشا، گدایی، بیکاری، تبهکاری و خودکشی روزافزون شده است. در ایران تعداد زنان زندانی رقم بسیار بالایی را نشان می دهد. با وجود این، تعداد دانشجویان دختر به ۶۰ درصد رسیده که حکایت از جامعه ای پر تضاد می کند . علیرغم این که حداقل سن ازدواج ۱۳ سال تعیین گشته ولی در عمل متوسط سن ازدواج در دختران ایرانی ۲۳ سال است. در سال ۱۹۷۶ هر زن ایرانی به طور متوسط دارای ۷ فرزند بوده که این عدد امروزه علیرغم میل حکومت به عدد ۲ رسیده و نشانگر این است که زن ایرانی نمی خواهد که فقط مادر یا همسر باشد و بر روی حقوق انسانی خود تاکید دارد. در مجموع و در طول تاریخ هیچ گاه مبارزه زنان ایران به این شدت و گستردگی نبوده و با این وجود هنوز به بسیاری از حقوق خود دست نیافته اند.»
خانم فیروزه نهاوندی در انتهای سخنان خود به کمپین یک میلیون امضا و مبارزه مبتکرانه زنان ایران در این عرصه برای تغییر قوانین تبعیض آمیز حاکم اشاره کردند.
پس از سخنرانی خام نهاوندی به مدت ۲۰ دقیقه فرصت استراحت داده شد. در وقت استراحت شرکت کنندگان در مراسم با انواع غذاهای سرد ایرانی، آش گرم، نوشیدنی و شیرینی پذیرایی شدند. میز کتاب انتشارات مهر از شهر کلن آلمان نیز علاقمندان به کتاب را به سوی خود جلب کرد.

افسانه صادقی: صدای جادویی!
بخش دوم برنامه با صدای بسیار قوی، پراحساس و زیبای افسانه صادقی شنوندگان را جادو کرد. شاید هیچ موسیقی و هیچ خواننده ای به جز افسانه صادقی و همکاران هنرمند آلمانی اش (ویولنیست، پیانیست، گیتاریست و آکاردئون نواز) نمی توانست در این شب چنین هم احساسی و لذت هم زمان از موسیقی را در ملیت های حاضر در سالن برنامه به وجود آورد. کار خانم صادقی به عنوان یک کنسرت می تواند از طرف موسیقیدانان مورد ارزشیابی قرار گیرد. ما در چنین جایگاهی قرار نداریم و تنها بازتاب کنسرت را بازگو می کنیم.
ترانه های افسانه صادقی به زبان های فارسی (با اشعاری از بهنام باوندپور)، آلمانی، اسپانیایی و... چنان شورانگیز اجرا شد که می توان بی اغراق مدعی شد اعتبار جامعه ایرانی را در چشم میهمانان این برنامه بالا برد.
ترانه ها عمدتا تلفیقی از مضامین اجتماعی با احساسات ظریف انسانی بودند. ترانه «آزادی» که بازگوی آرزوی ایرانیان بود و یا ترانه ای که مضمون آن بیان احساسات مادر یک فرزند اعدام شده بود که وسایل باقی مانده از فرزند را زندانبانان به وی داده بودند، مو به تن شنونده راست می کرد، و همچنین ترانه های شاد کولی وار که عطر زندگی و آزادی و نشاط از آن ها می تراوید .

گروه بهار: رقص عشق و شور
قسمت آخر برنامه را گروه رقص «بهار» عهده دار بود. حیف که برنامه به درازا کشید و برخی از حاضرین به دلیل دیری وقت مجبور به رفتن شدند و از لذت دیدن رقص های گروه «بهار» محروم ماندند. مسلم است که بسیاری از غیر ایرانیان تصور روشنی از فرهنگ و موسیقی و رقص ایرانی ندارند و تفاوتی بین موسیقی و رقص ایرانی با ترکی وعربی و تاجیکی و کردی ...احساس نمی کنند. با وجود درهم آمیزی و نزدیکی و تاثیر فرهنگ های مختلف برهم، رقص گروه «بهار» تأکید روشنی بر ویژگی های رقص و موسیقی ایرانی که برآمده از فرهنگ ایرانی ست داشت و شعله افتخار وغرور به زبان نیاوردنی را در دل ها دامن می زد. رقص گروه «بهار» خاری در چشمان کسانی ست که ملت ایران را ملت گریه می دانند و می پندارند می توانند ریشه شادی و نشاط و خنده و عشق را در مردم بخشکانند. بگذار که به وقت آزادی چه «بهارها» در ایران به راه افتد!
نخستین قطعه ای که این گروه اجرا کرد، سایه بازی با استفاده از نور و تاریکی بود. در تاریکی مطلق صحنه، پرنیان سبکی که زنان شرقی و بخصوص هندی برسر یا دوش خود می اندازند، به رنگ مهتابی در پیچ وتاب بود و مانند صفحه مانیتوری به بزرگی صحنه تئاتر، به همراه موزیک، با حرکات موزون چشم ها را از زیبایی پر می کرد.
پس از آن نمایش نور در تاریکی «به من چه» بر اساس شعری از ایرج جنتی عطایی و ترانه ای از بیژن مرتضوی بود که بلافاصله به صحنه آمد. این بار طنابی مهتاب رنگ بود که می رقصید تا این که تبدیل با انسانی شد که شاید به دلیل سرخوردگی ها، خود را از زیبایی های زندگی و گل سرخ و شعر سهراب سپهری محروم می کرد و آن ها را مربوط به خود نمی دانست. نمایش نور در تاریکی و انطباق آن با موزیک و رقص، نشان از نوآوری های گروه رقص «بهار» می داد.
سپس رقص رویایی، برگرفته از شعر وعرفان ایران، شراب عشق، سرگشتگی نشاط بخش عشق، مربوط به شرق ایران، خراسان اجرا شد که وجد عارفان را در دل بیننده جاری می کرد و تأکیدی بود بر این که رقص اصیل ایرانی چند حرکت ساده نیست و با روح انسان سر و کار دارد.
رقص های فردی و جمعی و رقص تاجیکی یکی از رقصندگان پایان بخش برنامه های گروه «بهار» بود.
***
کانون ره آورد برگزاری موفقیت آمیز جشن روز جهانی زن را مدیون همیاری تمامی کسانی می داند که صمیمانه و بی شائبه در این راه ما را یاری رساندند. ما همچنین از حمایت شهرداری بخش شرق آخن و «کارگاه فرهنگ ها» در شهر آخن قدردانی می کنیم و امیدواریم این گونه همکاری ها تداوم یابد.
در انتها لازم می دانیم از خانم اختر قاسمی، عکاس و روزنامه نگار ساکن شهر کلن، به خاطر در اختیار قرار دادن عکس های زیبای شان از این مراسم، که در تهیه این گزارش از آن ها استفاده شده است، سپاسگزاری کنیم.


گزارش دیگر رسانه ها از مراسم
روزنامه Aachener Nachrichten در شماره روز دوشنبه دهم مارس خود در صفحه ۹ گزارش این جشن را همراه با عکسی از کنسرت افسانه صادقی منتشر کرده است. در این گزارش ضمن اشاره به سخنان خانم هیلده شایت، شهردار آخن و بیانیه کانون ره آورد در مورد فشارهای موجود بر جنبش زنان و تلاش زنان ایرانی در راه احقاق حقوق خود بیشتر به اطلاعات موجود در سخنان خانم فیروزه نهاوندی پرداخته شده است. عکسی از این گزارش را در زیر می بینید.

همچنین سایت فارسی رادیو دویچه وله گزارش کوتاهی از این مراسم را منتشر کرده است که در انتها فایل صوتی گفتگوی آقای داوود خدابخش با خانم فیروزه نهاوندی آمده است. علاقمندان می توانند آن را بشنوند.
(برای رجوع به گزارش دویچه وله و گفتگوی این رادیو با فیروزه نهاوندی اینجا را کلیک کنید)
در روزهای آینده نیز قرار است در رسانه های مختلف ایرانی گزارشات مربوط به این مراسم منتشر شوند که به محض انتشار آن ها خوانندگان را مطلع خواهیم کرد.