دکتر عبدالرحمن قاسملو و کردستان - ۳
بهزاد خوشحالی
•
هدف از گردآوری این مجموعه، آشنایی با یکی از پراهمیت ترین دوره های تاریخ کردستان و ایران است. خوانندگان این مجموعه با بسیاری از رویدادها و شخصیت های آن دوران آشنایی دارند، اما آشنایی با اندیشه های آنان در همان عصر، و جایگاه اندیشه ورز ایشان از زبان خود آنها بسی جالب تر می نماید
...
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
سهشنبه
۱۷ ارديبهشت ۱٣٨۷ -
۶ می ۲۰۰٨
مصاحبه ی مطبوعاتی با خبرنگاران
دیروز دکتر قاسملو در یک گفتگوی کوتاه به سئوالات خبرنگاران اعزامیکیهان از ارومیه پاسخ داد.دکتر قاسملو در پاسخ به این سئوال که دورهی بعدی مذاکرات کی خواهد بود گفت: هنوز ما مذاکرهای نکردهایم تا بدانیم دورهی بعدی مذاکرات چه وقت خواهد بود. فقط نشستی در مورد گلایه از هم داشتیم. وظیفه خود دانستیم که به خدمت آقایان برسیم و کنار هم باشیم. دکتر قاسملو در پاسخ سئوال دیگری گفت: امیدوار هستیم به زودی دورهی نهایی مذاکرات شروع شود و ما افراد انقلابی به مذاکرات خوشبین هستیم. دکتر قاسملو در پاسخ به این سئوال که در دوره مذاکرات نهایی چه گروههایی شرکت خواهند کرد گفت: ما امیدوار هستیم از تمام گروهها در مذاکرات شرکت داشته باشند ولی هنوز در این مورد تصمیمیگرفته نشده است.
(کیهان۲/۹/۱٣۵٨)
نظرات دکتر قاسملو درباره ی مذاکرات صلح و خودمختاری در کردستان
توضیحی درباره این مصاحبه
آنچه در زیر میخوانید گفتگویی است که «اسماعیل جمشیدی» خبرنگار اعزامی اطلاعات ساعت ۹ صبح روز شنبه سوم آذر ماه بمدت ۹۰ دقیقه با دکتر قاسملو در یکی از خانههای مهاباد انجام داده است.
مصاحبه ساعت ۱۰ و سی دقیقه به پایان رسید و همانطور که اطلاع دارید، ساعت ۱۲ همین روز مذاکره درباره آتش بس انجام گرفت و صبح روز بعدـ دیروزـ بیانیهای منتشر شد، و ممکن است امروز که متن این مصاحبه انتشار مییابد، مذاکرات مرحله دیگری را طی کرده باشد بنابراین، توجه به زمان انجام مصاحبه نسبت به اظهارات آقای قاسملو توجه داشته باشید:
• آقای دکتر قاسملو من در شرایطی پیش شما آمدم، برای مصاحبه که مسأله کردستان در نقطه عطف قرار گرفته و افکار عمومی و بطور کلی جامعه انقلابی ایران به این مساله با دید خاصی نگاه میکند در روز سومین دور از تلاشهای هیات ویژه، با حضور چند ساعته شما در جمع آنان حکایت از این داشت که بر خلاف بعضی شایعات دو طرف مذاکره با احساس مسوولیت کامل برای ایجاد تفاهم تلاش دارند. من از شما میخواهم با توجه به تمام جوانب، نظر خود را درباره این اقدامات و بطور کلی مسأله کردستان شرح دهید؟
قاسملو: مسأله کردستان قبل از این درگیریها هم وجود داشت یعنی مردم کردستان که در پیروزی انقلاب نقش موثر و فعالی داشتند، انتظارشان این بود که انقلاب ایران یک رژیم دموکراتیک جدید بوجود آورد و بحقوق خلقهای ایران و حقوق همه مردم ایران، احترام بگذارد، از طرف دیگر مردم کردستانسالهای برای رفع ستم ملی مبارزه کردند و انتظار داشتند پس از پیروزی انقلاب رهبری انقلاب حقوق ملی آنها را تعیین کند و در چهار چوب خودمختاری، ایمن حقوق را به مردم بدهد. ما این خواستها را چند بار، نه تنها در مطبوعات منتشر کردیم و یا در سخنرانیها بیان نمودیم، بلکه یکبار هم به عرض امام رساندیم و برای توضیح خواست خودمختاری که خواست اصلی مردم کردستان است هیات نمایندگی ویژه حزب ما پیش امام رفت. روز هشتم فروردین ما خواستهای خود را به امام دادیم اینجا یک نسخه آنرا خدمت شما میدهم در این بیانیه آمده است: خودمختاری با فدارتیو هر کدام شکل معینی از پیاده کردن حق تعیین سرنوشت میباشد. اگر در ایران تنها یک خلق ستمدیده، مثلاً خلق کرد وجود داشت، آنگاه راه حل مسأله ملی، تنها شکل خودمختاری میتوانست باشدلیکن، به علت وجود خلقهای ستمدیده متعدد، شکل فدراتیو راه حل جامعتری بنظر میرسد. در هر دو صورت، برخی از امور، منحصراً در صلاحیت دولت مرکزی است. این امر در چهار بخش خلاصه میشود: ۱ـ امور مربوط به روابط خارجی که سامل روابط سیاسی، بازرگانی و مالی خواهد بود. ۲ـ امور مربوط به دفاع از مرزهای کشور و استقلال و آزادی خلقهای ایران در مقابل تجاوزات خارجی. ٣ـ امور مربوط به کارهای بانک مرکزی از قبیل چاپ اسکناس و مسایل ارزی. ۴ـ امور مربوط به برنامههای دراز مدت اقتصادی، برنامههایی که معمولاً به سرمایه گذاریهای چشمگیر نیازمند است.
اداره امور داخلی در صلاحیت سازمانهای خودمختاری خواهد بود. ما این خواستهای خود را به امام دادیم به ویژه اینکه در بحثهای مقدماتی که با هیات ویژه دولت داشتیم،آقای فروهر اظهار داشتند این خواستها بطور کلی بنظر امام رسیده و ایشان موافقت خود را با این خواستها اعلام کردند. متأسفانه آنموقع کسی به خواستهای ما توجه نکرد، بلکه از هر طرف شروع به توطئه کردند. یعنی آنها که امام در پیامش اسم آنان را بدخواهان نامیدند ذهن رهبری را مشوب کردند و علیه مردم کردستان، تحریک نمودند. در نتیجه حملههای پی درپی از سنندج گرفته تا پاوه از طرف توطئهگران ترتیب داده شد و ما با وجحود اینکه بسیار کوشش کردیم با خونسردی و بردباری تحمل کنیم. متاسفانه توطئه پاوه، چنان گسترده تهیه شده بود که دیگر راهی برای ما نماند.که حتی نظرات خود را در این باره این توطئه و مسایل کردستان بتوانیم به مردم ایران بگوئیم درواقع شد آنچه نمیبایست بشود و یک جنگ ناخواسته بما تحمیل شد و در نتیجه ما راهی جز دفاع از خود نداشتیم و نداریم و حالا که عقل سلیم در داخل دولت و شورای انقلاب اسلامی پیدا شده، و پیام امام نیز نوید تازهای بدست داده، نظر من اینست که باید شرایط مساعدی بوجود آوریم تا بتوانیم درباره خواستهای خلق کرد مذاکره کنیم.
مذاکره برادرانه
از همان آغاز نظرمان این بوده که مساله کردستان راه حل نظامی ندارد. راه حل سیاسی دارد. بنظر ما از همان آغاز میبایست بجای پناه بردن به فانتوم و هلیکوپتر و تانک به عقل سلیم و مذاکره پناه میبریم.حالا هم اگر چه در این برخورد نظامی ومصائب بسیاری نصیب مردم کردستان شده، ولی ما همانطور که اعلام کردیم، در جنگ برادرکشی غالب و مغلوب نمیشناسیم و معتقدیم هیچ طرفی نباید از موضع قدرت حرف بزند، بلکه برادروارانه بنشینیم و حرف بزنیم.. اما درباره مذاکرات تا این لحظه که در خدمت شما هستم اسمش را مذاکره گذاشت،انجام نگرفته است بنده خودم شخصاً دیروز برای باصطلاح خوش آمدگویی خدمت هیات ویژه دولت رسیدم و آنجا به هیچ وجه مذاکرهای انجام نگرفت، جز اینکه درباره آتش بس و اینکه مذاکرات ما در چه شرایطی و در کجا و با حضور چه کسانی انجام خواهد گرفت صحبتهایی بعمل آمد ما در کردستان بعد از بحث و گفتگو با جناب شیخ عزالدین حسینی قرار گذاشیم و سخنگوی هیات، حزب دمکرات کردستان ایران باشد و بقیه اعضای هیات عبارتند از نمایندگان چریکهای فدائی خلق و حزب زحمتکشان کردستان، کومله طبق توافقی که به عمل آمده این دو سازمان در کلیه مذاکرات شرکت دارند و البته نظراتشان را از طریق سخنگو و یادداشت به سخنگو میدهند و سخنگو نظراتشان را منعکس میکند ولی آنچه که اهمیت دارد، اینست که این سازمانها در مورد چارچوب مذاکرات و اینکه خواستهایشان را چگونه مطرح کنند در واقع به توافق اصولی رسیدند.
• یکی از مسایلی که در این سفر برای سه گروه هیات حسن نیت پیش آمد، حضور چریکهای فدائی خلق است، یکی از آقایان اعضای هیات، دیروز به من میگفت که ما با نماینده این سازمان صحبت نخواهیم کرد. بنظر شما اگر بر سر این موضوع سماجت بشود، شما چه خواهید کرد؟
قاسملو: البته در مذاکرات، سماجت بطور کلی مشاور خوبی نیست ولی با همه این احوال، ما نظرمان اینست که این در مذاکرات، یک طرف نباید، ترکیب هیات نمایندگی طرف دیگر را تعیین کند. شاید ما هم نظری در مورد یک یا چند عضو هیات داشته باشیم. با این وصف ما هدفمان این است که مذاکرات پیش برود. در مورد چریکهای فدایی خلق، دیروز مطلبی بما گفتند. ما این نظر را با شخص شیخ عزالدین حسینی و گروههای دیگر مطرح میکنیم. این مساله نباید به هیچوجه مانع مذاکرات بشود.
در انتظارات پیشنهادات دولت
• در طول سه روزی که در مهاباد بسر میبرم احساس میکنم که یک آرامش نسبی برقرار شده آیا این بدلیل آتش بس است که شما دادید؟
قاسملو: این آرامش نسبی از آن موقعی که هیات ویژه دولت به کردستان آمده، بویژه بعد از پیام امام خمینی. عملاً بوجود آمده است. ما تا این لحظه آتش بس ندادیم،برای اینکه دو شرط داشتیم، یکی بازگشت پاسدارها و یکی دیگر اینکه در موقع آتش بس، ارتش نباید نقل و انتقالش طوری باشد که برای بدست آوردن پایگاههای از دست دادهاش کاری بکند. در مورد فرمول دوم که نقطه اختلاف است فعلاً داریم مذاکره میکنیم. البته ما نظر شیخ عزالدین را میپرسیم همین الان فاتح شیخ الاسلامی نماینده ایشان اینجا تشریف آوردند.من از ایشان خواهش کرده بودم تشریف بیاورند تا موافقت ایشان جلب بشود. در هر صورت ما مخالف درگیری هستیم و امیدواریم هرچه زودتر وارد مذاکره شویم.
• از مسایلی که به گمان من در این دردور اول مذاکرات مطرح خواهد شد،مساله گروگانها است، در ضمن میدانیم که حزب دمکرات یک سازمان تشکیلاتی منظم است.آیا در مورد تعداد کشته شدگان جنگ، آماری در دست دارید؟
قاسملو: درباره تعداد شهیدان در حال جمع کردن آمار هستیم که هنوز کامل نشده، ولی متاسفانه شهیدانمان بسیار زیاد است. در مورد زندانیان ما سه هفته پیش تقریباً همه زندانیان ارتشی را آزاد کردیم. در حدود ۶۰ نفر بودند و چند نفری هم مانده بودند که به نظر من ۱۰ روز پیش آزاد شدند. برخلاف آنچه ادعا میشود ما گروگان نگرفتیم عدهای را در میدان جنگ و در حال جنگ گرفتیم ولی آنچه که آنها از ما گرفتند، در خانهها و اغلب کسانی بودند که در درگیری شرکت نداشتند.مثلاً پسر عموی مرا فقط بخاطر اینکه اسمش قاسملو بود، یا همینطور از فامیل دیگران، اینجوری که من خبر دارم، ابوی جناب شیخ الاسلامی را گرفتند فقط بخاطر اینکه اسمشان شیخ الاسلامی بود. البته یکی از شرایط آتش بس، آزادی زندانیان است.
• شما هم آزاد میکنید؟
قاسملو: بله فکر میکنم در حدود شصت نفری که در میدان جنگ گرفتیم ما هم آزادشان کنیم.
رفراندوم قانون اساسی
• آقای دکتر قاسملو، میدانید که کار مجلس خبرگان تمام شده و قانون اساسی تدوین شده و آماده برای رفراندوم است.شما درباره قانون اساسی و مساله نظری دارید؟
قاسملو: من البته وقت نداشتم در مجلس خبرگان شرکت کنم البته اگر من در آنجا بودم و وقت هم پیدا میکردم. درباره فصلهای مختلف قانون اساسی اظهار نظر میکردم. حالا باید این ۱۷۵ ماده را مطالعه کنم و نظرم را بگویم، ولی خوب اینطور که خبر دارم بسیاری از خواستهای ما بهیچوجه در قانون اساسی گنجانده نشده محدودیتهائی برای آزادی بوجود آمده که ما مخالف آن هستیم و اصل خودمختاری که از خواستهای ما بود در قانون اساسی نیامده است. این اصل حتماً باید در قانون اساسی تدوین شود. این خواستی است که مربوط به چند میلیون نفر است، حالا اگر مذاکرات نتیجه بدهد باید بصورت متمم با چند اصل اضافی و یا تبصره به آن اضافه شود. ما امیدواریم هیات حسن نیت واقعاً حسن نیت خود را نشان بدهد و تا قبل از رفراندوم کار ما که کار یک روزه است.انجام بگیرد تا حالا همانطور که عرض کردم من خیلی کم با آنها ملاقات داشتم، ولی میدانم جناب شیخ عزالدین حسینی تا حالا دوبارـ یکبار جناب فروهر و یکبار با هیات ـ چندین ساعت صحبت کردند. ما هرچه خواستیم یک چهارچوبی، یک طرحی از طرف آنها پیشنهاد شود. تاکنون خبری نشده، اگر هیات ویژه اینطور غیر جدی با مساله روبرو باشد، مطمئناً تا رفراندوم مساله حل نخواهد شد.
آزادی شرط نمیخواهد
• از جمله شعارهائی که من در مهابادو دیگر شهرهای کردنشین دیدم شعار دموکراسی برای ایران، خودمختاری برای کردستان است. شما برای ایجاد دموکراسی در ایران چقدر پیش میروید و تا چه اندازه از این خواست حمایت میکنید؟
قاسملو: ما خودمختاری را برای کردستان ایران میخواهیم و این را از دموکراسی جدا نمیدانیم. بنظر ما اگر ضامنی برای خودمختاتری وجود داشته باشد، دموکراسی برای همه مردم ایران است. همانطور که اشاره کردید. در تمام شعارهای ما این خواست مطرح است. ما دموکراسی بدون برچسب میخواهیم، ما ازادی بدون برچسب مب خواهبم. مطبوعات آزاد است، بشرطی که .. این اصلاً ازادی نیست. متاسفانه اینجور که ما سابقه تاریخی داریم، معمولاًاین شرطها به دیکتاتوری ختم میشود.(اطلاعات۵/۹/۱٣۵٨)
مصاحبه اختصاصی کیهان با رهبران کرد
قاسملو: کم لطفی امام برای ما خیلی بهتر از لطف بیگانگان است.
فاطمه نواب صفوی
مصاحبه با شیخ عزالدین حسینی خیلی کوتاه بود. پیشمرگها عجله داشتند که شیخ هر چه زودتر مصاحبه را تمام کند تا مذاکره با فروهر شروع شود. مصاحبه به این ترتیب زود پایان یافت از اتاق شیخ عزالدین بیرون آمدم و به میان پیشمرگها رفتم. پیشمرگها از همه گروهها و جمعیتها بودند، فداییها، کوملهها، جوتیاران، پیشمرگهای عزالدین. پیشمرگهای طالبانی و پیشمرگهای دمکرات. و در این جمع بود که با جلال طالبانی آشنا شدم. طالبانی قیافه شادی داشت و عصا به دست راه میرفت. بمن گفت: میخواهی به میان ما بیایی، قاسملو هم آنجاست. من پذیرفتم و از اینجا بود که سفر پرمخاطره من در دل کوهستانها شروع شد. جلال طالبانی نتوانست در این سفر همراه من باشد با او به گفتوگویی کوتاه قناعت کردم. برای دیدن دکتر قاسملو با چند تن از کردها پیاده و سواره به دهی دیگر رفتیم. از آنجا چند کیلومتری از راه را با مینی بوس طی کردیم و بعد سوار بر قاطر به اتفاق یک دمکرات بسوی کوهستانهای صعب العبور مرزی روانه شدیم. آفتاب میرفت که غروب کند که به دهی دیگر رسیدیم کردها صمیمانه از من پذیرایی کردند.زنها انگار از بچه شان مراقبت میکنند شام خوردم و چون اصرار داشتم که شبانه به طرف مقر قاسملو بروم قاطری برایم آماده کردند و باتفاق یک پیشمرگ راهی کوهستانها شدیم. تاریکی شب بر همه جا سایهانداخته بود و به کمک چراغ قوهای که به دست مرد دمکرات بود از لای سنگلاخها و پیچ وخم گردنه ها میگذشتیم. هر چه جلوتر میرفتیم راهها تنگ تر و پرپیچ و خم تر میشد. از چند رودخانه گذشتیم جلوتر که رفتیم آنوقت تنها بکمک نور چراغ و علائم خاصی از نور چراغ قوههای دمکراتها و مرد همراه من بود که امکان داشت به جلو برویم گردنه ها را پشت سر گذاشتیم حدود ساعت یازده شب بود که کم کم پیشمرگها از پناهگاهها خود را نشان دادند به اتفاقشان جلو رفتیم تا اینکه به درخت بزرگی رسیدیم زیر درخت چادر بزرگی بر پا بود که در آن بیش از ۵۰ پیش مرگ خوابیده بودند خود را معرفی کردم و گفتم میخواهم با دکتر قاسملو مصاحبه کنم با بی سیم با دکتر قاسملو تماس گرفتند و بالاخره امکان مصاحبه من با قاسملو فراهم شد.
-لازم به یادآوری است این مصاحبه در جریان سفر ۱۵ روز پیش آقای داریوش فروهر به کردستان بعمل آمده است و طبیعتاً پارهای از نقطه نظرهای دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران درباره مسایل مختلف و مذاکرات با هیات حسننیت مربوط به گذشته است و با اعلام وفاداری این حزب به جمهوری اسلامیایران و رهبری امام خمینی قسمتی از پرسش ها و پاسخ ها اکنون جواب قطعی خود را یافته است.
مصاحبه با دکتر قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان
س: آقای قاسملو ممکن است راجع به مذاکرات و مسایلی که مطرح شده توضیحاتی بدهید؟
ج: بطور کلی ما از آغاز پیروزی انقلاب ایران طرفدار این بودیم که مسایل کردستان را از طریق مذاکره، از طریق مسالمت آمیز حل کنیم. هنگامیکه به دیدار جناب مهندس بازرگان رفتیم گفتیم به نظر ما مساله کردستان راه حل نظامیندارد، بلکه راه حل سیاسی ارد، متأسفانه از طرفی عدم درک مسایل کردستان در میان رهبران سیاسی و مذهبی در تهران و عدهای افراد غیر مسوول و پس ماندههای رژیم شاه همه اینها منطقاً با هم نتیجهاش این شد که بالاخره علیرغم تمایلات و هشدارهای ما که بویژه در نامه سرگشاده به امام خمینی نوشتیم و خیلی جدی هشدار دادیم، دشمنان خلق کرد موفق شدند جنگ انهدامی را علیه مردم کردستان راه بیندازند آنچه در پاوه گذشت نمونهای از آن بود. علیرغم همه تمایلات و خونسردی و بردباری انقلابی ما بالاخره توطئهگران و دشمنان خلق کرد موفق شدند جنگ و برادرکشی راه بیندازند. بالاخره ما در یک جنگی درگیر شدیم که نزدیک ٣ ماه ادامه داشت و وقتی هیات در چند روز پیش به مهاباد آمده بود در یک جلسه مقدماتی با نمایندگان حزب ما تماس گرفت و البته یک همچین تماسی با شیخ عزالدین حسینی هم گرفته شد. ما همیشه طرفدار مذاکره بودیم الان هم طرفدار مذاکره هستیم و استقبال هم میکنیم. از مذاکره ولی نظر ما این است که مذاکره باید شرایطی داشته باشد. قبل از مذاکره مرحله آتشبس است برای ما مرحله آتشبس مرحلهای است که بعضی از خواستههای اساسی ما که مربوط به دوران جنگ است باید تحقق پیدا کند. دوم خروج پاسداران غیر بومی از کردستان. سوم آزادی زندانیان و برگرداندن تبعیدشدگان مخصوصاً متوقف ساختن اعدامهایی که در کردستان انجام گرفت بعد البته منع نقل و انتقال ارتش و نیروهای مسلح در دوران آتشبس بعد از اینکه در یک جلسه مقدماتی نمایندگان ما با نمایندگان دولت صحبت کرده بودند اینطور به نظر ما رسید که شاید قبول اعلان رسمیت حزب دمکرات کردستان برای دولت و امام در مرحله کنونی مشکل باشد به عنوان درک به اصطلاح روانشناسی طرف مقابل حاضر شدیم از این شرط صرفنظر کنیم و همچنین از این شرط که زندانیان آزاد بشوند صرفنظر بکنیم چون این مساله بسیار مهمی نیست چون در واقع ما عدهای زندانی در زندانهای کشور داریم. البته زندانیان بیشتر در اختیار ما هستند به این ترتیب این دو شرط را که حذف بکنیم دو شرط باقی میماند که یکی خروج پاسداران و عدم نقل و انتقال ارتش و حالا هم شرط آتشبس همین هست. و اما برای مذاکره فکر میکنیم که وقتی این دو تا شرط قبول بشود و محیط مساعدتری برای مذاکره بوجود بیاید بویژه مساله پاسداران این نیست که ما پاسداران غیر بومی را نمیخواهیم اگر دو شرط ما قبول بشود آنوقت ما میتوانیم درباره خواستههایمان که خیلی روشن هم هست مذاکره بکنیم. ولی برای مذاکره باز ما فکر میکنیم برای اینکه با موفقیت به نتیجه برسیم. باید چند مساله مهم را در نظر بگیریم. وآن اینکه هر دو نفر صلاحیت کامل را داشته باشند و بتوانند تصمیم بگیرند. اگر قرار باشد که مسالهای که از طرف ما مطرح میشود دوباره به تهران یا قم برود و در آنجا دربارهاش تصمیم بگیرند این مذاکرات بسیار طولانی خواهد بود. خوشبختانهاین طور مینمایند ظاهراً هیاتی که تعیین شده صلاحیت دولت را دارد و خود امام هم پشتیبانی کردهاند و اما طرف مقابل مذاکره هم باید کسانی باشند که واقعاً در جنگی که اتفاق افتاده درگیر بودهاند هنوز هم روی این پیشنهادمان هستیم که شیخ عزالدین حسینی بعنوان شخصیت مذهبی و سیاسی مورد احترام میتواند با حزب ما در این مذاکرات شرکت کند و گفتیم به شرط اینکه قبول بکنند سخنگوی اصلی در این مذاکرات حزب دمکرات کردستان باشد که در واقع اکثریت قریب به اتفاق مردم کردستان از این حزب پشتیبانی میکند. گروههای دیگر هم میتواند در مذاکرات شرکت کند. یا اینکه نظرات خود را خلاصه کرده به حزب دمکرات کردستان یا هیات نمایندگی برسانند که هیات نمایندگی خواستههای آنها را هم مطرح کند. اینکه تا حالا آتشبس عملی هست این از نرمش سیاست ما سرچشمه میگیرد که خواستیم محیطی بوجود بیاوریم که هیات نمایندگی بتواند با نمایندگان کردستان تماس بگیرد ولی خب با احساس مسوولیتی که نسبت به مردم کردستان داریم به هیچ وجه زیر بار تاکتیکهای سیاسی که مقصود و منظورش دفع وقت یا کسب وقت باشد نخواهیمرفت. ما حاضریم صادقانه و با اخلاص کامل پشت میز مذاکره برویم و امیدوار هم هستیم که به نتیجه مثبت برسیم. قاسملو در این گفتگو تاکید کرد. اگر وضعی پیش بیاید که بین کردها و ایران فاصلهای بیفتد و حتی این فاصله بصورت خندقی خود را نشان دهد دستهایمان را دراز میکنیم و به هم گره میکنیم که هر خندقی را پر کند. قاسملو درمورد امام گفت: من افکار امام را صادقانه میستایم و فکر میکنم معضلات و مشکلاتی که در رابطه با مساله کردستان پیش آمد و موجب نگرانی امام شد ناشی اخبار ضد و نقیضی بود که به گوش رهبر انقلاب میرسید. حرکت انقلابی امام در تضعیف و نابودی امپریالیسم آمریکا مورد تایید کامل ماست و ما در تداوم این مبارزه در پشت سر امام ایستادهایم و دست امپریالیسم را از این سرزمین کوتاه میکنیم ما تجزیه طلب نیستیم و از بیگانگان متنفر هستیم. دکتر قاسملو گفت اگر مسایل و مشکلات کردها بر طرف شود کردها که یکی از قویترین نیروهای نظامی هستند میتوانند در خط امام و به فرمان امام خواستار راستین انقلاب باشند. قاسملو این نکته را هم یادآور شد کملطفی امام برای ما خیلی بهتر از لطف بیگانگان است.
س: پیامتان برای ملت ایران چیست؟
ج: من در واقع در چند جمله گذشته پیام خودم را گفتم. ما خیلی متأسفیم که یک چنین جنگ و برادرکشی به ما تحمیل شده است. این جنگ تحمیلی است و از طرف ما ناخواسته است. ولی هر انسان شرافتمند عقیدهای که دارد، ما به عنوان یک انسان، به عنوان یک ملت زنده حق دفاع از ناموس و خواستههای خود را داریم. خود انقلاب ایران به ما در این مساله درسهای گرانبهایی آموخت و این درسها را ما فراموش نخواهیم کرد. باید این حق را به ما بدهند که حق داریم از خودمان دفاع کنیم یعنی ما نه به کسی حمله کردیم و نه بخشی از ایران را خواستاریم و نه خواستهایم نظرات خود را به کسی تحمیل کینم ما از موجودیت و ناموس خود دفاع میکنیم و این کار را ادامه خواهیم داد. وظیفه همه انسانهای شرافتمند خارج از اختلاف عقیده سیاسی و مذهبی شان این هست که در این شرایط حساس تاریخی این حقیقت را بفهمند که ملت کرد نه علیه اسلام قیام کرده و نه علیه جمهوری اسلامیقیام کرده بلکه تنها و تنها از حق مشروع خود دفاع میکند و آنها هم بنا به وظیفه اسلامیو انسانی و ملی خودشان و باید از این حق مشروع به مردم کردستان دفاع کنند.
س: شما مطلبی فرمودید در مورد اسلام، اینطور که بین مردم شایع است شما عقاید ضد اسلامیدارید یا اینکه حتی شما اسم پسرتان «لنین» گذاشتهاید. خواهش میکنم راجب این موضوع توضیح بفرمایید؟
ج: ما نه تنها عقیدهی ضد اسلامینداریم بلکه همانطور که ملاحظه میکنید بیشتر مردم کردستان مسلمان هستند حزب ما از اعماق جامعه کردستان بیرون آمده اکثر اعضای ما هم مسلمان هستند ایمان عمیق هم به اصول اسلام دارند. ما هم به عنوان یک حزب سیاسی به این ایمان عمیق مردم کردستان اعتقاد داریم. در مجموع ما مسلمان هستیم اما در مورد پسر من که فرمودید، اولاً من پسر ندارم اسم دخترم هم «هیوا» است که در کردی معنی آن امید است.
(کیهان۶/۹/ ۱۳۵۸)
قاسملو در پیرانشهر
عبدالرحمن قاسملو کنفرانسی که در مسجد جامع پیرانشهر برگزار شده بود شرکت کرد.قاسملو در این کنفرانس گفت: «ما هیچگاه تابع جنگ و خونریزی نبوده و نیستیم و با وخود آنکه مدت آتش بس گذشته ولی ما همچنان آتش بس را حفظ کرده ایم». قاسملو در قسمت دیگری از سخنانش گفت: «ما طالب خودمختاری هستیم و باید حق خودمختاری شناخته شود و در قانون اساسی نیز به ثبت برسد». دکتر قاسملو در بخش دیگری از سخنانش ضمن اشاره به طرح خودگردانی هیات ویژه گفت: «این طرح با پیام امام خمینی تطبیق نمیکند و بصلاح ما نیست که مذاکرات را ادامه دهیم و چون هیات برای کوچکترین مساله میبایست با تهران و با قم تماس بگیرد، ما باید مستقیماً با امام خمینی وارد مذاکره و گفتگو شویم».
(اطلاعات۱۱/۱۰/۱٣۵٨)
عبدالرحمن قاسملو: ما باید مستقیما با امام خمینی وارد مذاکره شویم.
۱۰ پاسداری که در پاوه به گروگان گرفته شدهاند احتمالا تا پایان هفته آزاد می شوند.
سنندج ـ خبرگزاری پارس: بدنبال اعلام آتش بس ۴٨ ساعته در سنندج، اوضاع تا ساعت ٣۰/۱۲ ظهر دیروز آرام بود و ادارات و مدارس و مغازهها بکار خود مشغول بودند لیکن آرامش بنابرقول سخنگوی سپاه پاسداران در سنندج در ساعت ۱۵ دیروز از بین رفت. وی اظهار داشته که اتومبیل جیب جهاد سازندگی در سه راه فرح سابق سنندج توسط پیشمرگان کرد به رگبار بسته میشود و گلوله ای بکمر راننده اصابت میکند و یکی از دستهایش هم زخمی میشود در نتیجه اتومبیل منحرف و بجوی آب خیابان سقوط میکند.
راننده از اتومبیل پائین آمده و بطرف مقر سپاه پاسداران فرار میکند. فاصله محل مذکور تا مقر سپاه پیاده پنج دقیقه راه است.
افراد مسلح کرد راننده زخمی را تعقیب می کنند راننده که زخمی بود خود را به سپاه می رساند و بنا به اظهار سخنگوی سپاه، هم اکنون تحت درمان است. این ماجرا باعث میشود که تیراندازی از سوی سپاه پاسداران از یکسو و پیشمرگان کرد از طرف دیگر آغاز شود. سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مستقر در سنندج گفت: «پس از این حادثه کلیه خیابانها و معابر بوسیله سنگ مسدود میشود».
دیروز یک شهروند سنندجی به خبرگزاری پاریس تهران گفته است به مرکز رادیو و تلویزیون حمله نشده ولی صدای خمپاره و سلاحهای سنگین از بیرون شهر بگوش میرسد و این در حالی است که سپاه پاسداران مستقر در سنندج گفته است در جریان حمله به رادیوتلویزیون، کابل فشار قوی این مرکز قطع شده است. در تهران گفته شد «ناصر جبروتی» معاون فرمانده عملیاتی سپاه پاسدار از ناحیه کتف زخمی شدهاند و حمله به مقر پاسداران با سلاحهای سنگین صورت گرفته است. همچنین سپاه پاسداران مستقر در سنندج دیروز اعلام کرد که چندین خمپاره به فرودگاه سنندج برخورد کرده است.
از سوی دیگر سخنگوی دمکراتها به خبرگزاری پارس در سنندج گفت: «تیراندازی عصر امروز (دیروز) بهیچ وجه از طرف دمکراتها نبوده است».
دیشب یکی از مسئولان بیمارستان شهدا (پهلوی) سابق گفت: «پنج زخمی را باین بیمارستان آورده اند که چهار تن از آنان به بیمارستان دویست تختخوابی اعزام شدهاند».
بر اساس گزارش خبرگزاری پارس از بعدازظهر دیروز چند هلیکوپتر بر فراز آسمان سنندج در پرواز بوده اند و یک هواپیمای جت بارها آسمان این شهر را پیموده است.
بدنبال این حادثه، مدارس سنندج و مغازههای این شهر بحال تعطیل کلی درآمده اند عبور و مرور در خیابانها و حتی کوچههای سنندج قطع شده است و تیراندازیها بشدیدترین صورت ممکن و با سلاحهای سنگین از سوی پاسداران و پیشمرگان مسلح کرد در سطح شهر بشدت ادامه دارد.
سپاه پاسداران مستقر در سنندج اعلام کرد که تیراندازی از سوی افراد مسلح کرد بیشتر با آرپی جی هفت، مسلسل و ژ - ٣ صورت میگیرد و تأیید کرد که افراد سپاه، متقابلا به تیراندازی ادامه داده و میدهند.
سپاه پاسداران مستقر در سنندج دیشب اعلام کرد که اتومبیل جیب جهاد سازندگی توسط مردم از بین رفته است. تا ساعت مخابره خبر (نوزده و چهل و پنج دقیقه) بجز افراد کومله و سپاه رستگاری و دمکرات و هواداران دفتر شیخ عزالدین در سنندج و احتمالا چریکهای فدائی خلق، کسی در خیابانها آمد و رفت نمیکند و مردم بخانههای خود پناه بردهاند.
پیرانشهر ـ خبرنگار بامداد : عبدالرحمن قاسملو دبیر حزب دموکرات کردستان ایران به پیرانشهر وارد شد و در یک کنفرانس که در مسجد جامع این شهر برگزار شده بود، شرکت کرد.
قاسملو در این کنفرانس گفت: «ما هیچگاه تابع جنگ و خونریزی نبوده و نیستیم و با وجود آنکه مدت آتش بس گذشته ولی ما همچنان آتش بس را حفظ کردهایم».
قاسملو در قسمت دیگری از سخنانش گفت: «ما طالب خودمختاری هستیم و باید حق خودمختاری شناخته شود و در قانون اساسی نیز به ثبت برسد».
دکتر قاسملو در بخشی دیگری از سخنانش ضمن اشاره بطرح خودگردانی هیئت ویژه گفت: «این طرح با پیام امام خمینی تطبیق نمیکند و بصلاح ما نیست که مذاکرات را ادامه دهیم و چون هیئت برای کوچکترین مسئله می بایست با تهران و قم تماس بگیرد، ما باید مستقیما با امام خمینی وارد مذاکره وگفتگو شویم.
(بامداد۱۲/۱۰/۱٣۵٨)
دکتر قاسملو در پیرانشهر اعلام کرد: در صورت حمله، بشدت دفاع میکنیم.
پیرانشهر-خبرنگار اطلاعات: دکتر عبدالرحمن قاسملو، دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران، روز سه شنبه وارد پیرانشهر شد و از سوی مردم این شهر، مورد استقبال قرار گرفت.دکتر قاسملو سپس در اجتماع مردم پیرانشهر شرکت نمودو نظرات خود را پیرامون هیأت ویژه، چگونگی مذاکرات و خودمختاری خلق کرد بیان کرد. وی گفت: «ما هیچگاه تابع جنگ و خونریزی و برادرکشی نیستیم با اینکه چند روزی از آتش بس گذشته است، ما همچنان که آتش بس را حفظ نموده ایم، ادامه مذاکره و گفتگو با هیات ویژه دولت را جایز نمیدانیم، زیرا میدانیم که ادامه مذاکرات با این هیأت، اصلاً به نفع خلق کرد نیست، چون هیأت ویژه، از کوچکترین اختیارات برخوردار نیست».
گفتگو با امام
دکتر قاسملو افزود: « ما باید مستقیماً با امام خمینی واردمذاکره و گفتگو شویم، چون گفتگوهای هیأت ویژه با پیام امام خمینی تطبیق نمیکند». دکتر قاسملو همچنین گفت: «هیات ویژه با سفرهای گوناگون خود به نقاط مختلف کردستان، در پی متفرق کردن صفوف یکپارچه و متحد خلق کردستان میباشد، غافل از اینکه خلق کرد، یکپارچه متحد است و از هم جدا نمیشوند. بدخواهان و توطئه گران نمی توانندما را تجزیه طلب و یا عوامل امپریالیسم و صهیونیسم بخوانند و علیه ما جهاد راه انداخته حزب ها را حزب شیطان بنامند، زیرا آنان بخوبی دریافتهاند که خلق کرد، مبارزه ای اصیل دارد، خلق کرد در موقع مبارزه، تفنگ به دست میگیرد و در موقع مذاکره، پای میز گفتگو مینشیند».
تابع جنگ نیستیم
دکتر قاسملو در پایان سخنان خود گفت: اعضای هیأت ویژه دولت اظهار میدارند که به تمام استانهای ایران خودمختاری داده میشود. اگر اینطور است، چرا مثلاًبه استان اصفهان نمی روند و با آنها مذاکره نمیکنندو چرا به مهاباد میآیند و با هیأت ویژه خلق کرد وارد مذاکره میشوند. بار دیگر میگوئیم که ما تابع جنگ نیستیم، اما اگر به ما حمله شود به شدیدترین نحوازخوددفاع خواهیم کرد»
(طلاعات۱۵/۱۰/۱٣۵)
قاسملو: پیام امام بهتر از مهربانی و دلسوزی دیگران است.
پیرانشهر ـ خبرنگار اعزامی کیهان ارومیه: دکتر عبدالرحمن قاسملو بعدازظهر دیروز در مسجد جامع پیرانشهر برای اهالی این شهر سخنرانی کرد. قاسملو گفت: رهبریت قاطع امام خمینی برای خلق کرد و ملت ایران مورد تایید بوده و هست و خلق کرد همیشه و هر وقت و هر زمان از دستورات سازنده امام پیروی کرده و خواهد کرد. وی افزود: در جلسات متعددی که با هیات ویژه دولت داشتهایم هیچ مذاکره اصلی صورت نگرفته یعنی هیات ویژه دولت نمیخواهد آنچه را که در پیام تاریخی امام خمینی گنجانده شده مو به مو اجرا کند و مذاکرات را این قدر میخواهند طول بدهند که عوامل فرصتطلب از موقع حساس سوءاستفاده کرده و جنگ تحمیلی دیگری را به خلق تحمیل کنند نظیر قارنه، مریوان و پاوه.
دکتر قاسملو گفت: ما دیگر تحمل عیارسنجیهای داریوش فروهر را در شهرهای مختلف کردستان که چقدر کرد وجود دارد نداریم و تصمیم گرفتهایم چنانچه مذاکرات را طول بدهند مستقیماً با شخص امام مذاکره کنیم زیرا پیام امام و اجرای آن برای ما بهتر از مهربانی و دلسوزی دیگران است. دکتر قاسملو در پایان اظهار داشت: همانگونه که واقعاً امام خمینی برای مستضعفان و زحمتکشان نازل شده امید میرود برای حزب دمکرات هم بتواند خط مشی امام را دنبال کند و برای رفاه کارگران ستمدیده بکوشد.
(کیهان۱۵/۱۰/۱٣۵٨)
ملاقات با دکتر قاسملو
در پی این دیدار، دکتر قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران، به همراه چند تن از سران این حزب، با هیات ویژه و آیتالله اشراقی دیدار و گفتگو کردند. ملاقات و گفتگوهای دیروز، جنبه آشنایی و تشریفاتی داشت و قرار است مذاکرات رسمی از امروز شروع شود.
دفتر سیاسی حزب دمکرات کردستان ایران و دفتر سید عزالدین حسینی، درمورد خلع سلاح یک ستون ژاندارمری که روز هفدهم دیماه جاری در خارج از شهر مهاباد صورت گرفت، بطور جداگانه بیانیههایی صادر کردند که متن هر دو این بیانیهها به اطلاع خوانندگان گرامی، میرسد:
بیانیه حزب دمکرات
هم میهنان گرامی! خلق مبارز کرد! مردم شریف مهاباد! حوادث دیروز(۱۷/۱۰/۵٨) دروازه شهر مهاباد، موجب تاسف و تاثر عمیق کلیه انسانهای آگاه و مسوول شده و نگرانیهای زیادی برای عموم فراهم آورده است. لذا ضروری میدانیم در این مورد و بطور کلی در رابطه با تشکیل هیأت نمایندگی خلق کرد، اطلاعاتی در اختیار مردم کردستان و سراسر ایران قرار دهیم. مردم مهاباد بخوبی واقفند که از هنگام اعلام آتش بس و خاتمه درگیریهای کردستان تاکنون، بارها واحدهائی از ارتش بااطلاع و موافقت پیشمرگان حزب دمکرات کردستان، به مهاباد وارد و یا از این شهر خارج شدهاند، بدون اینکه کوچکترین حادثه ناگواری روی داده باشد. این را هم، مردم مبارز مهاباد بخوبی میدانند که در طی این مدت، شهر مهاباد، آرامترین و بی حادثه ترین شهرهای کردستان بوده است. دیروز هم طبق معمول، ستونی که به منظور تعویض پرسنل ژاندارمری مهاباد، عازم این شهر بوده است، به شورای نظامی حزب اطلاع داده و کسب موافقت کرده است. توضیح اینکه، این موافقت کتبی بوده و این ستون، از چند کیلومتری مهاباد تا دروازه شهر، بوسیله عده ای از پیشمرگان حزب اسکورت شده است. متأسفانه وقتیکه ستون مزبور به دروازه شهر رسید، افراد مسلح کومله و در اوایل امر، افرادی از چریکهای فدائی، از ورود آنها به شهر جلوگیری نمودند. تلاش پیگیر و تلفنهای مکرر به منزل جناب شیخ عزالدین حسینی و مراجعات دوستان ما به دفتر ماموستا و افراد کومله درباره حل مشکل به جایی نرسید و آخرالامر به تحریک و تشویق کومله، عده ای از دانشآموزان نیز وارد صحنه شدند که در نتیجه آنچه نباید بشود، شد. این عمل همچنانکه با حضور نمایندگان کومله در منزل ماموستا از طرف نمایندگان حزب ما عنوان شد، دقیقاً علیه حزب دمکرات کردستان بود که با ورود این ستون، موافقت کرده بود. حوادث دیروز منجر به سرقت مقداری از سلاحهای این ستون گردید و متاسفانه در بازگشت ستون بسوی ارومیه، در یک تصادف اتومبیل، چند نفر از سربازان کشته و یا مجروح شدند که بدون تردید، این عمل موجب بدنامی ولکه دار شدن حیثیت و اعتبار مردم کردستان خواهد شد.ما در حالیکه این حقایق را به معرض افکار عمومی میگذاریم، قضاوت را به خود مردم می سپاریم. مردم باید تشخیص دهند که آیا سیاست حزب ما یک سیاست اصولی است یا بقول افراد کومله، سازشکارانه و آیا اینگونه اعمال، اخلالگری و آشوب طلبی است یا یک عمل انقلابی؟ و اما در مورد هیأت نمایندگی خلق کرد، ما همچنانکه بارها گفته ایم حزب دمکرات کردستان را رهبر مبارزات خلق کرد در کردستان ایران میدانیم و اینرا مردم کردستان، با پیروی از شعارهای حزب و متشکل شدن در صفوف آن تائید نمودهاند. ولی با توجه به این واقعیت که جناب شیخ عزالدین حسینی همواره مورد احترام ما بودهاند همواره سیاست ما بر این اصل استوار بوده است که در مسایل مربوط به سرنوشت کردستان، با ایشان تبادل نظر و همکاری به عمل بیاوریم. این واقعیت را هم مد نظر داشته ایم که «سازمان کومله» و تا حدودی نیز «سازمان چریکهای فدائی خلق» شاخه کردستان در جنبش مقاومت خلق کرد سهیم بوده و متناسب با سیاست و امکانات خود، نقشی ایفا کردهاند. بهمین جهت، وقتیکه دولت اعلام کرد که میخواهد مساله کردستان را از راه مذاکره حل و فصل نماید، ما ضمن استقبال از این تغییر روش دولت، به ماموستا پیشنهاد کردیم که مشترکاًبا هیات ویژه دولت به مذاکره بنشینیم و با دو گروه فوق الذکر نیز مشورت و تبادل نظر نمائیم، ولی جناب شیخ عزالدین، با اصرار از ما خواستند که این دو گروه با حقوق متساوی در هیأت نمایندگی جنبش کردستان شرکت داشته باشند.بالاخره بعد از نشستها و بحثهای طولانی، هیأت نمایندگی خلق کرد، بگونه ای که مردم کردستان اطلاع دارند، تشکیل شد. متأسفانه دوستان کومله، طی این مدت همواره در جهت کسب دستاوردهای گروهی و بقول خودشان(افشاگری) عمل کردهاند. نگاهی گذرا به اعلامیههای کومله طی این دو ماه، بخوبی نشان میدهد که رهبران کومله، همیشه سعی بر این داشتهاند که به تشنجات در منطقه کردستان دامن بزنند و حساسیتهای بیمورد ایجاد نمایند. آنچه بیشتر جای تأسف است، این است که ماموستا شیخ عزالدین حسینی نیز همواره از سیاست و برداشتهای کومله، سرسختانه دفاع نموده است و حتی اعمال آشوب طلبانه افرادی بی مسوولیت نیز مورد تائید ماموستا و کومله بوده است. اکنون بیش از دو هفته است که توافق نامه ای در این مورد که هیات نمایندگی خلق کرد، تنها نماینده مردم کردستان باشد و از ذکر نام گروهها و سازمانها در رابطه با این هیأت خودداری گردد، از جانب حزب ما و ماموستا و «چریکهای فدائی» امضا شده است، ولی دوستان «کومله» مثل اینکه دستاوردهای گروهی را بر منافع ملی خلق کرد ترجیح میدهند، چرا که تاکنون حاضر به امضای این موافقت نامه نشدهاند و در این رابطه، ماموستا نیز «بیطرفی کامل» را اختیار کرده و مهر سکوت بر لب زده است. ما در اینجا اعلام میکنیم که وحدت صفوف هیأت نمایندگی خلق کرد به عنوان یکی از دستاوردهای مبارزات مردم کردستان، به علت کارشکنیها و بی مسوولیتهای کومله، در معرض خطر جدی قرار گرفته است و اگر کارها بدین منوال پیش برود، چه بسا عناصر آشوب طلب و بی مسوولیت از جانب دولت و در میان گروههای مسلح کردستان موفق گردند، جنگ خانمانسوز دیگری را بر مردم کردستان تحمیل نمایند.
ما یکبار دیگر به صراحت اعلام میداریم گه طرفدار سر سخت حل مساله کردستان از راه مسالمت آمیز هستیم و هرگونه کار شکنی و حادثه آفرینی در این مورد را از جانب هرکسی که باشد، در جهت عکس منافع خلقی کرد تلقی میکنیم. طبیعی است که مردم کردستان به خوبی واقفند که در مواقع لازم، یعنی وقتی که مردم کردستان مورد هجوم بدخواهان قرار گرفتند، حزب ما با چه قاطعیتی به مقابله پرداخت و چگونه جنگ افروزان را سر جای خود نشاند وچنانکه بار دیگر دشمنان انقلاب ایران، جنگ را به ما تحمیل نمایند از هم اکنون، مردم کردستان باید مطمئن باشند، که حزب ما قاطعانه تر از گذشته از مجودیت خلق کرد وهدفهای دیرینه اش دفاع خواهد کرد. ولی در عین حال تمام سعی ما بر این است، محیط مساعدی که با پیام ۲۶ آبانماه امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی ایران برای حل صلح آمیز مشکل کردستان بوحود آمده است، همچنان سالم بماند و کاری انجام نگیرد که یک بار دیگرآتش جنگ برادر کشی در کردستان شعله ور گردد. ما از مردم شرافتمند کردستان انتظار داری مکه هم کومله وهم جناب شیخ عزالدین حسینی رادر مقابل مسوولیتهایشان قراردهند و از ایشان بخواهند که صریحا هر گونه کار شکنی و هر ایجاد بر خورد و اغتشاش را محکوم نمایند. امیدوارم به ویژه جناب شیخ عزالدین به مسوولیتی که در این لحظات حساس در مقابل خلق دارند، توجه کافی داشته باشند واز نفوذ خود برای تحکیم پایههای وحدت صفوف مردم کردستان وادامه کار و حفظ موجودیت هیات نماینده گان خلق کرد استفاده نمایند.دفتر سیاسی حزب دمکرات کردستان ایران
۱٨/۱۰/۱٣۵٨ (کیهان۲۰/۱۰/۱٣۵٨)
قاسملو خواست کردها از رییسجمهوری را اعلام کرد.
در پی محرز شدن انتخاب «دکتر ابوالحسن بنی» صدر به ریاست جمهوری اسلامی ایران و اظهارات وی در پی وقایع کردستان، عصر دیروز دکتر عبدالرحمان قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان در پاسخ این سوال که انتظارات حزب دمکرات از نخستین رییسجمهوری کشور ایران چیست؟ پاسخ داد: «ما از کم و کیف و محتوای برنامههای آقای بنی صدر به طور کامل اطلاع نداریم، اما در مجموع میتوانیم بگوییم که ما خواستار ادامه مبارزات ضد امپریالیستی، رشد، شکوفایی و تکامل انقلاب و در عین حال، مساله خلق کرد و رفع ستم ملی به شکل خودمختاری هستیم». دکتر عبدالرحمان قاسملو گفت: «ما برای اطلاع آقای بنی صدر بار دیگر اعلام کنیم که مثل همیشه میخواهیم مساله کردستان، از طریق مسالمت آمیز و از راه مذاکره حل شود و باز تاکید میکنیم که تنها راه حل مساله کردستان، شیوههای سیاسی و مذاکره است. بر این اصل، از رییسجمهوری میخواهیم که گامهای موثری برای ادامه جدی کار هیات ویژه اعزامی به کردستان و دنبال کردن مذاکرات بردارد». دکتر عبدالرحمان قاسملو اضافه کرد: «بدون تردید، اعطای خودمختاری به کردستان، در کوتاه کردن دست امپریالیسم به خصوص امپریالیسم امریکا و همچنین در پیشبرد انقلاب ایران موثر خواهد بود، خاصه آنکه امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی ایران، همواره پشتیبان رفع ستم ملی و رفع ظلم از خلق ستمدیده کرد بوده اند و پیام تاریخی ۲۶ آبانماه را نیز در این خصوص صادر کردهاند». دکتر عبدالرحمان قاسملو افزود: «بر اساس و محتوی پیام امام، رییسجمهوری ایران باید موضع قاطع نسبت به موضوع کردستان اتخاذ کند، زیرا خلق کرد، سرباز راستین انقلاب و پاسدار ایران است وخودمختاری میتواند ضامن استقلال، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران باشد».
عدم حسن نیت
قاسملو، در گفتگوی دیگری اظهار داشت: «متاسفانه مذاکره با دولت، تاکنون به شیوه ای غیر اصولی و غیر متعارف صورت گرفته است. هیات نمایندگی خلق کرد با آمادگی کامل و با استقبال فراان از راه حل سیاسی مساله کردستان، زمینه انجام مذاکره را اعم از برقراری قوانین، آرامش در کردستان، و ایجاد محیطی مملاو از حسن نیت فراهم آورده است». دکتر قاسملو افزود: «حزب ما آتش بس اعلام کرد و علیرغم عدم تحقق خواستهای و مشروعه مردم کردستان و بخصوص حزب دمکرات، بعد از پایان یافتن مدت آتش بس همواره در تامین آرامش و ادامه زمینههای لازم برای مذاکره، تلاش فراان به عمل آورده است. اما متاسفانه عمل متقابل، یعنی ابراز حسن نیت لازم از جانب دولت صورت نگرفته است».
آزادی زندانیان
دکتر قاسملو با اشاره به آزادی زندانیان گفت: «ما تعداد زیادی از زندانیان را که در جریان جنگ تحمیلی دستگیر شده بودند، آزاد کردیم، اما متاسفانه از آزادی زندانیان کرد که به ناحق و بیگناه بازداشت شده و به حبسهای طویل المدت محکوم گردیده اند، تاکنون خبری نشده است». وی اضافه کرد: «مساله کردستان به صورتی در آمده ایس که تاثیر قاطع در سرنوشت انقلاب ایران دارد و حل آنهم ساده است و هم برای ادامه انقلاب و گسترش دستاوردهای آن ضروری میباشد و بالعکس، بی توجهی نسبت به آن، به مرتجعین داخلی و عوامل امپریالیسم، اجازه فعالیت ضد انقلابی در جهت توقف انقلاب خواهد داد و در مجموع باید گفت: که مذاکره، وارد مرحله خاصی نشده و در واقع، به هیچگونه نتیجه ای که مفید به حل مساله کردستان و اعطای خودمختاری باشد. نینجامیده است».
جلوگیری از تجدید جنگ
قاسملو افزود: «بدیهی است است حزب دمکرات با احساس مسوولیت نسبت به انقلاب ایران و با علم به توطئههای امپریالیستی که بدون تردید در شرف تکوین است، همه سعی خود را برای جلوگیری از تجدید جنگ تحمیلی در کردستان اعمال نماید و امیدوار هستم که دولت نیز این موقعیت خطیر را درک نماید و برای پاسخ دادن و حرمت گذاشتن به خواستههای مردم کردستان و نیز برای کوتاه کردن دست امپریالیسم و توطئههای آن، با خواست تاریخی خلق کرد موافقت و آن را به شیوه جدی و پیگیر دنبال کرده و به نتیجه مطلوب برساند».
(اطلاعات۹/۱۱/۱٣۵٨)
گفته های استاندار کردستان درباره توطئه عراق در مرز ایران
دکتر قاسملو: مردم کرد نباید فریب گروههای چپ افراطی را بخورند.
استاندار کردستان: خواست مردم سنندج در مورد خروج پاسداران یک خواست منطقی است.
تنها راه خروج از بن بست در کردستان مذاکره با امام یا نمایندگان مستقیم ایشان است.
کرمانشاه ـ خبرنگار کیهان: استاندار کردستان در گفتگویی با کیهان پیرامون تحریکاتی که توسط عمال رژیم بعث عراق علیه کشورمان میشود هشدار داد. مهندس شاه ویسی استاندار کردستان در این زمینه گفت: (عراقیها به طور مرتب افراد مسلح و مزدور خود را به خاک ما میفرستند و مردم کرد باید با هوشیاری کامل مواظب توطئهها و تحریکات عراقیها در نواحی مرزی باشند.) شاه ویسی در عین حال تاکید کرد که کشور انقلابی ما هم اکنون در چند جبهه با امپریالسم آمریکا با ارتجاع خارجی میجنگد لذا باید کوشش کنیم که با تمام نیرو این جبههها را در هم شکنیم و علاوه بر ایجاد نظم در داخل کشور در نواحی مرزی نیز آرامش و امنیت برقرار سازیم. استاندار کردستان در این گفتگو نقطهنظرهای خود را در مورد مسایل کردستان تشریح کرد و ضمن آن گفت: (به اعتقاد من تحصن مردم سنندج و مذاکرات هیات ویژه دولت دو مساله جدا از هم است که باید به موازات هم مورد بررسی قرار گیرد). شاه ویسی در توضیح این مطلب افزود: تحصن مردم سنندج و خواست آنها در مورد خروج پاسدارانم از این شهر یک خواست منطقی است و شورای انقلاب باید در این مرحله دستور خروج پاسداران از سنندج را صادر کنند. استاندار همچنین در مورد نقش هیات ویژه دولت و مذاکراتی که مدتهاست توسط این هیات در منطقه کردستان انجام میشود گفت: به نظر من ادامه مذاکرات تا آخرین مرحله و بحث و گفتگو در تمام زمینهها باید به طور مداوم تعقیب شود و تنها از راه سیاسی و مذاکره است که مشکل کردستان حل میشود. شاهویسی اضافه کرد: عوامل رژیم سفاک پهلوی تنها به فکر سرکوب مردم بودند اما دولت جمهوری اسلامی ایران خواهان مذاکره و پیشبرد نقطهنظرهای طرفین از طریق سیاسی است و من امیدوارم از این راه بیشتر به حل مشکل نزدیک شویم. وی در مورد اختلاف طرح خودگردانی هیات ویژه دولت با طرح خودمختاری کردستان ایران که از سوی هیات نمایندگی خلق کرد تدوین شده است: گفت: برای رفع این اختلاف و تفاوت در دیدگاههای طرفین من به زودی طرحی ارائه خواهم کرد البته این فقط یک طرح شخصی است و به هیچوجه جنبه دولتی و رسمی ندارد). استاندار کردستان در پایان گفت: باید پذیرفت که فرهنگ کردستان با پاره فرهنگهای مردم سایر نقاط تفاوت دارد و به همین دلیل با توجه به روحیات مردم کرد و فرهنگ و آداب و سنن آنها باید طرحی جدا از طرح عمومی خودگردانی و با جزییات بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.
گفتگو با قاسملو
از سوی دیگر دکتر عبدالرحمن قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان دیروز در مصاحبهای با خبرنگار اعزامی کیهان از دفتر سرپرستی آذربایجان غربی (ارومیه) به سئوالات او پاسخ داد. قاسملو در پاسخ این سئوال که: منظور شما از سفرهای اخیر به شهرهای کردنشین چیست؟ گفت: «ما به عنوان مسوولان حزبی وظیفه داریم جهت بررسی مشکلات مردم کرد و آگاه کردن آنها از توطئه ضدانقلاب به شهرهای کردنشین سفر کنیم. در عین حال به آنها بگوییم که بجز حزب دمکرات کردستان به گروه و دسته دیگری وابسته نشوند و فریب احزاب و گروههای چپ افراطی را نخورند، زیرا تنها حزب دمکرات کردستان، پیرو خط امام است و همانند امام، هدفش پشتیبان از خلق زحمتکش کرد است».
سئوال دیگر کیهان از قاسملو پیرامون علت متوقف شدن مذاکرات هیات ویژه دولت با نمایندگان کردها بود که وی پاسخ داد: «ما مذاکرات را متوقف نکردهایم، خلق کرد همواره آماده است تا مسایل موجود، به طریق مسالمتآمیزی حل شود. علت متوقف شدن مذاکرات نیز، اعتراض آقای مهندس صباغیان به ترکیب نمایندگی خلق کرد بود. دلیل دیگر آن نیز ظاهراً به منظور رفع خستگی هیات ویژه دولت بوده است، تا به حال نیز مذاکرهای به آن صورت، انجام نشده و فقط جلسهای به عنوان معارفه تشکیل شده است.»
دبیر کل حزب دمکرات کردستان در پاسخ این سئوال که در نشست شما با هیات ویژه دولت چه مسایلی مطرح شده و این نشست تا چه اندازه سودمند بوده است گفت: در این جلسات هیات ویژه دولت توانست تنها طرح خودگردانی را تشریح کند که ما نیز پس از بررسی طرحی دادیم که در رسانههای گروهی نیز منعکس شد. به نظر ما، در صورتی که مذاکرات، خارج از هیات ترکیبی نمایندگان خلق کرد که مورد پشتیبانی اکثریت قریب به اتفاق مردم کردستان است انجام گیرد هیچ اثری نخواهد داشت.» قاسملو درباره طرح خودگردانی هیات ویژه دولت گفت: ما به طور مفصل نظر خود را درباره این طرح اعلام کردهایم و این نظر در روزنامهها منتشر شده، ولی جای تأسف است که این طرح به هیچوجه با روح پیام امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی ایران مطابقت ندارد، در حالی که ما فکر میکنیم که خواست اصلی ما (خودمختاری) در چارچوب پیام تاریخی امام خمینی میگنجد. در حالی که طرح خودگردانی یک طرح اداری برای دادن برخی از اختیارات محلی است و این طرحی است که از سوی هیات ویژه دولت اعلام شده، نه از سوی امام خمینی».
قاسملو همچنین گفت: در شرایط حساس فعلی مردم کرد از عدم جمعیت هیات ویژه اظهار نگرانی میکنند. زیرا وضع طوری است که اگر مذاکرات به سرعت و جدی دنبال نشود امکان درگیری بسیار زیاد است و این چیزی است که نه امام خمینی میخواهند و نه ما». دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران درباره خواستهای هیات نمایندگی خلق کرد گفت: برخی از دستاندرکاران بویژه بدخواهان کوشش دارند این طور وانمود کنند که خودمختاری مساله پیچیدهای است و بدین جهت عمداً اصطلاح خودمختاری را با تجزیهطلبی در یک ردیف قرار میدهند در حالی که خودمختاری کوچکترین تشابهی با تجزیهطلبی ندارد و در واقع اعطای خودمختاری به خلقهای ستمدیده ایران بهترین وسیله برای حفظ وحدت سیاسی و تمامیت ارضی ایران است. آنچه در خودمختاری برای ما اهمیت دارد این است که مناطق کردنشین به عنوان یک واحد جغرافیایی در چارچوب کشور ایران شناخته شود بدان معنی که جز در چهار مساله اساسی روابط خارجی ـ اداره امور ارتش ـ سیاست پولی و چاپ اسکناس و برنامههای اقتصادی دراز مدت که به سرمایهگذاری کلان نیاز دارد که منحصراًدر صلاحیت دولت مرکزی است بقیه امور داخلی در صلاحیت ارگانهای خودمختار باشد و مردم کردستان مجلس یا شورا مستقیماً از سوی خود تشکیل دهند و ارگانهای اجرایی، تمام امور را جز آنها که در صلاحیت دولت مرکزی است اداره کنند مثلاً در حالی که اداره امور ارتش در صلاحیت ارگانهای خودمختار باشد. زبان کردی در مدارس و ادارات کردستان خودمختار به رسمیت شناخته شود و بعد از سال چهارم ابتدایی، زبان فارسی نیز در کنار زبان کرد زبان آموزشی و همچنین زبان مشترک و رسمی همه مناطق ایران از جمله کردستان باشد. خبرنگار کیهان خطاب به قاسملو گفت: برخیها اینطور اظهار نظر میکنند که اگر به خلق کرد، خودمختاری داده شود پس از مدتی این خودمختاری به تجزیهطلبی خواهد انجامید. نظر شما در این باره چیست؟ قاسملو پاسخ داد: آنچه دیگران میگویند مربوط به خودشان است من همانطور که اشاره کردم راه اصلی برای حفظ اتحاد خلقهای ایران و دفاع از وحدت سیاسی و تمامیت ارضی میهن ما، تأمین حقوق ملی خلقهای ستمدیده در چارچوب کشور ایران است. وقتی مردم کردستان در داخل ایران و به حقوق مشروع خود برسند دیگر دلیلی بر تجزیهطلبی باقی نمیماند بلکه تأمین این خواستها به تحکیم مبانی استقلال ایران کمک خواهد کرد. وانگهی در بسیاری از کشورها به خلقها حق خودمختاری داده شده و این امر بهیچوجه منجر به تجزیه آن ممالک نشده است».قاسملو در پاسخ این سئوال که اگر مذاکرات شما با هیات ویژه دولت به نتیجه نرسد چه کار خواهید کرد؟ گفت: «اما در واقع هم اکنون نیز از مذاکرات شما با هیات ویژه دولت مأیوس هستیم و فکر میکنیم که راه خروج از بن بستی که هیات ویژه بوجود آورده، مذاکره مستقیم با امام یا نمایندگان مستقیم ایشان است».قاسملو در پایان، پیرامون رابطه حزب دمکرات کردستان با شیخ عزالدین حسینی گفت: «خواستهای خلق کرد، بین حزب ما و شیخ عزالدین حسینی با تفاهم کامل و وحدت نظر بررسی میشود».
(اطلاعات۱۰/۱۱/۱٣۵٨)
تلگرام عبدالرحمن قاسملو به حضور امام
از سوی دیگر به گزارش خبرگزاری پارس دیروز از طرف عبدالرحمن قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان تلگرامیبه حضور امام خمینی مخابره شد در قسمتی ازاین مخابره آمده است:
حضرتآیتالله العظمیخمینی دامت برکاته، یکبار دیگر توطئه وسیعی علیه انقلاب ایران و رهبری آن حضرت و مردم کردستان در حال تکمیل است پس از حمله پاسداران به کامیاران کشتار مردم بیگناه هماکنون درگیری شدیدی در منطقه پاوه جریان دارد در این درگیریها که از طرف پاسدارانایجاد شده هلیکوپتر و تانک و حتی فانتوم شرکت کرده و روستاهای بیدفاع را بمب باران نمودهاند خانههای بسیاری ویران شده و زنان و کودکان معصوم را قتلعام کردهاند.
در گوشه دیگری از این تلگرام آمده است من با احساس مسوولیت و با اسرار از حضرت امام خواهش میکنم دستور فوری و جدی برای جلوگیری از گسترش درگیری ها صادر فرمایند دستور بفرمائید که پاسداران به محلهای استقرار خود مراجعه نمایند تا درگیریها خاتمه پیدا کند. هر گونه عدم توجه و تاخیر در ایجاد تصمیم جدی به منظور جلوگیری از جنگ برادرکشی میتواند عواقب وخیمی به بار آورد.با درود فراوان مخلص عبدالرحمن قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان.
اظهارات حزب دمکرات تشکیلات سنندج
سنندج ـ کرمانشاه ـ خبرگزاری پارس: دیروز سخنگوی حزب دمکرات کردستان تشکیلات سنندج به خبرنگار خبرگزاری پارس در این شهر گفت که جنگ در کامیاران تا ساعت ٣۰/۱۲ دقیقه امروز (دیروز) همچنان ادامه دارد و پیشمرگان مقر دمکرات و کومله مواضع خود را مجدداً باز پس گرفتهاند.
بنا به اظهار این سخنگو از پیشمرگان در درگیریهای کامیاران زخمیو (جاشها) عدهای کشته شدهاند از سوی دیگر هیات نمایندگی خلق کرد در اطلاعیه شماره ۱۲ خود درباره وقایع چند روز اخیر کامیاران و پاوه و دیواندره اعلام کرد که تاکنون ۹ پیشمرگ ۱۲ تن از اهالی شهر کامیاران و ٣۲ نفر از جاشها کشته شدهاند در اطلاعیه همچنین آمده است که درگیری در اطراف پاوه و قلعه جوانرود شدت یافته و در مناطق قلعه پلنگانه و قشلاق و بویژه قوری قلعه وضع متشنج است و روستاهای اطراف زیر آتش خمپاره پاسداران قرار دارد و پاسداران بیجار به سوی دیواندره پیشروی کردهاند و عدهای از پیشمرگان را در محل قبا سرخ محاصره و دو تن از آنها را زخمی و با بجای گذاشتن ۵ کشته عقبنشینی کردهاند.
بر اساس همین گزارش هیات نمایندگی خلق طی تلگرامی به حضور امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی ایران خطیر بودن اوضاع را خاطرنشان ساخته و از امام تقاضا کرده است که با دستور قاطع مبنی بر پایان دادن این درگیریها اجازه ندهند موقعیت تازهای که برای حل و فصل مسالمتآمیز کردستان فراهم شده است به دست عدهای افراد غیر مسوول از میان برود در پایان اطلاعیه هیات نمایندگی خلق کرد آمده است ما از هیات ویژه دولت خواستاریم که اوضاع خطیر و متشنج کردستان را با احساس مسوولیت در نظر گرفته و برای جلوگیری از تجدید جنگ و برادرکشی با استفاده از اختیارات لشکری و کشور خود و برای برآورده ساختن خواستههای خلق کرد اقدام کند.
(جمهوری اسلامی۱۵/۱۱/۱٣۵٨)
پیام کنگره حزب دمکرات کردستان به امام خمینی
مهاباد – کنگره چهارم حزب دمکرات کردستان که اخیرا در مهاباد شروع به کار کرده، پیامی به امام خمینی مخابره کرده است در این پیام، نمایندگان حزب دمکرات کردستان، آرزوی رفع کسالت هر چه زودتر رهبر انفلاب اسلامی ایران راکردهاند. متن پیام از این قرار است:«در این لحظات که در شرایطی آزاد ودر آرامش ونظمی مطلوب، کنگره چهارم حزب دمکرات کردستان ایران، در شهر مهاباد برگزار میشود، اعضا ونمایند گان حزب آرزو دارند هرچه زودترکسالت رهبر انقلاب برطرف گردد و امیدواریم بار دیگر ایشان رادر میان خود وسایر برادران وخواهران مسلمان ببینیم واز هدایت ورهبری انقلابی ایشان بهرمند باشیم. انقلاب ایران که نتیجه رهبری قاطعانه امام خمینی وفداکاریهای بیدریغ همه خلق ایران بوده، ثمرات عظیمی به بار آورده است. این انقلاب با ابعاد وسیع، باید متمضن خیر و برکت برای همه خلقها و همه نهضتها در داخل و خارج ایران باشد.امام خمینی با رهبریهای خردمندانه وپیام تاریخی ۲۶ آبان ماه، به جنگ ناخاسته کردستان پایان داد ونورامیددر دلها بوجود آورد. در این پیام تاریخی که کنگره چهارم حزب دمکرات کردستان ایران برای آن ارزش قائل است، به صراحت، به رفع ستمهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی اشاره شده است: بعد از صدور این پیام، تصور میرفت که مشکل حقوق ملی خلق کرد حل وفصل شود، اما متاسفانه عدم قاطعیت مسوولین امور وامر انتخابات ریاست جمهوری باعث شد که در اجرای دستور کوتاهی شود. ما حاضران در این کنگره تاریخی، از امام انتظار داریم یک بار دیگر از مسوولین امور برای حل نهایی مساله کردستان دستورات موقت صادر فرمایید. رفع این مشکل، مسلماً یکی از دستاوردهای انقلاب ایران خواهد بود و صفوف مارا برای مبارزه قاطعتر با امپریالیسم آمریکا ودشمنان انقلاب اسلامی ایران، فشردهتر خواهد ساخت. در کنگره چهارم حزب ما، رهبری امام خمینی به عنوان بزرگترین عامل پیروزی مورد تایید قرار گرفته است. در این کنگره عظیم که نمایندگان اکثریت ساکنان کردستان حضور دارند، برنامهای بتصویب رسیده است که بر ادامه انقلاب ایران به رهبری امام خمینی صحه گذاشته است. پشتیبانی بیدریغ از انقلاب عظیم ایران که به اعتقاد ما خلق کرد در آن به حق خودمختاری خواهد رسید به عنوان وظیفه اساسی حزب دمکرات کردستان ایران مورد تایید قرار گرفته است. نمایندگان حزب ما یکبار دیگر به امام خمینی و همه خلقهای ایران اطمینان میدهند که تا آخرین نفس، در راه وحدت کشور جمهوری اسلامی ایران به مبارزه با امپریالیسم ودشمنان جمهوری اسلامی ایران ادامه خواهند داد پیروز باد مبارزه ضد امپریالیستی خلقهای ایران. برقرار باد اتحاد بر اساس حقوق متساوی کنگره چهارم حزب دمکرات کردستان ایران. دکترعبدالرحمان قاسملو
(اطلاعات٣/۱۲/۱٣۵٨)
دکتر قاسملو: بدخواهان نمیگذارند مذاکرات سر بگیرد.
سنندج – خبرنگار اطلاعات: در رابطه با مسایل کردستان دکتر قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان وارد سنندج شد و ساعت ٣ بعداز ظهر دیروز در یک جلسه سخنرانی که از طرف حزب دمکرات کردستان ایران، تشکیلات سنندج، در سالن تختی این شهر تر تیب یافته بود شرکت کرد.در این اجتماع که عده کثیری از اهالی سنندج شرکت داشتند، دکتر قاسملو در قسمتی از سخنان خود در پاسخ به اتهاماتی که از طرف بعضی از گروهای چپ رو وافرا طی کردستان به حزب دمکرات زده میشود گفت:«همانطورکه امام خمینی فرمودند، بدخواهان نمیگذارند مذاکرات سر بگیردومیخواهند جنگ تحمیلی برای کردستان تدارک ببینند.فرستادن هیاتی از سوی حزب برای مذاکره با مسوولین به تهران،بهیچ وجه نفی هیات نمایندگی کرد نیست. ما فقط میخواستیم راه بازشود واین وضع «نه جنگ، نه صلح »خاتمه یابد.ما هزاران پیشمرگه در این راه دیده ایم واکنون هم از اتهام نمیترسیم.احزاب منطقه که تهمت میزنند باید بدانند راه مبارزه،بر چسب زدن به گروههای دیگر نیست، بلکه همکاری است. قاسملو یاد آور شد که طرح شش ماده ای ۲۶ ماده ای هیات نمایندگی خلق کرد را نفی نمیکند.
تظاهرات مخالفین
هنگام ورود قاسملو به سالن تختی، گروهای هوادار «کومله» و «پیکار» و«چریکهای فدایی خلق» در خیابانها دست به تظاهرات زدند و حزب دمکرات را سازشکار خواندند ومذاکرات هیات نمایندگی حزب دمکرات کردستان ایران را محکوم کردند.
مذاکرات نمایندگان کرد با رییس جمهوری رضایت بخش بود.
غنی بلوریان معاون حزب دمکرات کردستان گفت: «بنی صدر با طرح خودمختاری کردستان،چندان مخالفتی ندارد وامید برقراری خودمختاری مورد تقاضای کردها در چهارچوب ایران مستقل، بسیار افزایش یافته است». صبح دیروز غنی بلوریان بهمراه «احمد قاضی»، «فوزیه قاضی»،«حسن زاده» و«نوید معینی» بادسته گلی که روی آن به فارسی وکردی، درودهای حزب دمکرات نثار روان دکتر مصدق شده بود، در احمد آباد حضور یافتند بلوریان در گفتگو با خبرنگار سیاسی روزنامه اطلاعات، مطالب تازه ای از سفر هیات کرد به تهران شرح داد.وی در پاسخ به این سوال که اگر مذاکرات شما با رییسجمهوری، مورد تایید شیخ عزالدین ودیگر گروههای کرد قرارنگیرد، چه خواهد شد.گفت:ما نمایند گان حزب دمکرات هستیم واز طرف حزب دمکرات کردستان ایران، اینجا حاضر شده ایم بنظر ما مهم، خواستههای خلق کرد است. ما اگر این خواستهارا برارده کنیم دیگر هیچ حرفی نخواهیم داشت».وی افزود: «آقای رییسجمهورهم بمادرمورد آرامش منطقه مطالبی گفتند. به طور کلی، مذاکرات با رییسجمهور در تهران، رضایت بخش است. اگر ما بتوانیم برای خلق کرد کاری انجام دهیم، آن وقت میتوانیم آرامش را برقرار سازیم واز همه بخواهیم امنیت منطقه را حفظ کنند. ما به رییسجمهور گفتیم اگر خواستهای بحق کردها پذیرفته شود وبه آن جنبه رسمیداده شود، دیگر هیچ گروهی قادر نخواهد بود از موقعیت سو استفاده کرده و آتش افروزی کند».
خودمختاری
غنی بلوریان در پاسخ این سوال که بر سر دو عنوان خود گردانی یا خودمختاری چه توافقی شداست، گفت: «مادر اصل هیچ اشکالی نداریم، فعلا باید کلیات را حل کنیم تا آرامش برقرار شود، برای جزئیات، فرصت هست.بین آنچه که ما میخواهیم با آنچه هیات ویژه تنظیم کرده اختلاف چندانی وجود ندارد». بلوریان همچنین گفت: «درملاقاتهای مکرری که باآقای داریوش فروهر داشتیم، بسیاری از مشکلات حل شده است. ما امیدواریم دیگر با آقای رییسجمهور، این وضع نه جنگ ونه صلح برای همیشه حل شود». احمد قاضی، عضو مطبوعاتی هیات نمایندگی کرد که در این گفتگو حضور داشت گفت:«هیات پنچ نفره فردا (امروز )به کرد ستان باز خواهد گشت، اما این احتمال هم وجود دارد که باز گشت هیات، چند روز به تاخیر افتد ولی در هر صورت، بستگی به پیشرفت کار دارد ومن در تهران خواهم ماند».
(اطلاعات۱٣/۱۲/۱٣۵٨)
دکتر قاسملو دبیر کل حزب دموکرات کردستان:«جمهوری اسلامی با خود مختاری تضاد ندارد».
در مصاحبه قاسملو به قطع برنامههای کردی از رادیو و تلویزیون اشاره ونوار جریانات کردستان برای خبر نگاران پخش شد.
دکتر عبدالرحمان قاسملو که اخیراً همراه هیات نمایندگی حزب دمکرات کردستان، با امام خمینی و حضرت آیت الله العضمی شریعتمداری ملاقات داشته است، روز گذشته در یک مصاحبه مطبوعاتی که با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی برگزار شد، در مورد نتایج این مذاکرات و نیز حوادث اخیر نقده سخن گفت.
دکتر قاسملو قبل از طرح سوالات خبرنگاران از آنها خواست تا به نواری که دستورات فرمانده لشکر در مورد تیر اندازی به مردم نقده در آن ضبط شده بود، گوش دهند.
پس از شنیدن این نوار، دکتر قاسملو طی سخنانی گفت: "آنچه که برای ما مسلم است این است که ارتش آنموقع مستقیماًدر حوادث نقده دخالت داشته و در جریان دخالت نیروهای ارتش، آنها رعایت بی طرفی را نکرده اند چون در نواری که شنیدید مرتباً صحبت از دستور تیر اندازی به طرف کردها و دستگیری آنهاست و بر خلاف آنچه که گفته میشود مجاهدین از طریق هلیکوپترها به مردم نقده تیر اندازی کرده اند تنها ارتش هلیکوپتر در اختیار دارد و تیر اندازیها توسط نیروهای ارتش بود نه مجاهدین . بنابراین برای ما مسلم است که نیروهای ارتش، مردم نقده را از هلیکوپترها مورد تیر اندازی قرار داده اند ".
سوالات خبر نگاران
پس از پایان سخنان دبیر کل حزب دمکرات کردستان، خبرنگاران سوالات خود را مطرح کردند:
-ضمن ملاقات با امام خمینی و حضرت آیت الله العظمی شریعتمداری هیات نمایندگی حزب دمکرات کردستان به چه نتایجی دست یافت؟
-در این ملاقات مسائل ومشکلات کردستان مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. هیات نمایندگی در این دیدار، امام را از وضع اسفناک آوارگان نقده مطلع گردانید و تقاضا کرد که امام رهنمودهای لازم را درباره کمک به آوارگان و برگرداندن آنان به خانههایشان و تامین امنیت وآرامش در شهر نقده به دولت و کمیتههای امام در آن محل بدهند. ضمناً هیات نمایندگی از عدم توجه دولت نسبت به آوارگان اظهار تعجب و تاسف کرد.هیات نمایندگی در تعقیب مسائل نقده به امام و حضرت آیت الله العضمی شریعتمداری توضیح داد که قبل از ورود ارتش،آتش بس در نقده برقرار شده بود ، ولی ارتش در عملیات خود، بی طرفی را مراعات نکرد. و با شرکت و دخالت شخص فرمانده لشکر، علیه کردها وارد کارزار شد.هیات نمایندگی نارضایی خود را از محدودیتهائی که در رادیو و تلویزیون به وجود آمده است ابراز داشت و بویژه به قطع برنامههای کردی و ممنوعیت پخش برنامههای کردی از رادیو تلویزیون مهاباد اشاره نمود.پس از ملاقات با امام خمینی، هیات نمایندگی کردستان دیداری با حضرت آیت الله العضمی شریعتمداری داشت که طی این دیدار، مسائل مربوط به حوادث نقده و آوارگان این شهر مورد بررسی و مذاکره قرار گرفت و حضرت آیت الله شریعتمداری با تأکید بر برابری و برادری بین دو خلق ترک وکرد، توجه خاصی نسبت به این مسائل ابراز داشتند و وعده دادند که از نفوذ شخصیت خود به منظور استقرار آرامش و رفع کدورت میان برادران کرد و ترک، استفاده نمایند.
-در ملاقات با امام خمینی، خواستهای خلق کرد را به چه شکلی مطرح کردید؟
-ما در ملاقات با امام خمینی خواستهای خود را به این شرح بیان کردیم: درخواست اعلام موافقت با خودمختاری کردستان در چارچوب کشور ایران از طرف شخص امام ، خودداری دولت از فرستادن ارتش به مناطق کردنشین و جلوگیری از تجدید فعالیت ژاندارمری و شهربانی به شکل سابق، اتخاذ تصمیم نسبت به اجرای برنامههای کردی از رادیو و تلویزیون و رفع ممنوعیت پحش برنامههای کردی از رادیو و تلویزیون شهرهای کردستان ، تشکیل نیروی انتظامی مرکب از افراد بومی در کردستان و اتخاذ تصمیم برای تشکیل شورای مشترک اهالی ترک وکرد در شهر نقده.
-نظر رسمی امام خمینی درباره کردستان و خواستهای مردم کرد چیست؟
-ایشان بطور کلی طرفدار مساوات کامل بین تمام خلقهای ایران ورفع هر گونه ستم به این خلقها هستند.ما از امام خمینی خواستیم که نظرشان را درمورد تقاضای ما مبنی بر خود مختاری کردستان بیان نمایند ولی ایشان این اعلام نظر را به دولت واگذار کردندکه این البته راجع به اولین ملاقات ما با امام خمینی بود که به دنبال آن آقای بازرگان نظر دولت را نسبت به مسئله خودمختاری خلق کرد از طریق رادیو وتلویزیون اعلام کردند. در ملاقات روز گذشته ما مجدداً خواست قبلی مان را در مورد خود مختاری کردستان مطرح کردیم.
-یک خبرنگار خارجی پرسید:آیا در جمهوری اسلامی مسئله خود مختاری خلقها میتواند مطرح شود؟آیا برای دادن حق خودمختاری باید رژیم عوض شود؟
-دکتر قاسملو در جواب گفت: آنچه که برای ما مهم است محتوای جمهوری اسلامی است. اگر جمهوری اسلامی خواستهای ما را تامین کند ما در چارچوب جمهوری اسلامی باقی خواهیم ماند.آنچه که ما روز گذشته از سخنان امام استنباط کردیم وخودمان هم بر این عقیده ایم این است که تضادی بین مسئله خود مختاری و رژیم جمهوری اسلامی وجود ندارد.
-دولت تاکنون چه اقداماتی در جهت تحقق وعدههائی که به مردم کرد داده بود، به عمل آورده است؟
-متأسفانه عملاً تاکنون هیچ اقدامی از طرف دولت صورت نگرفته است.گذشته از این، بعد از حوادث نقده ما با یک نوع عدم توجه از طرف دولت نسبت به حقوق ملی خلق کرد مواجه شدیم. بدنبال ملاقاتهایی که با امام خمینی،حضرت آیت الله العضمی شریعتمداری و حضرت آیت الله العضمی طالقانی داشتیم متوجه شدیم که در یک مسئله، موفق شده ایم و آن، این مطلب است که رهبران متوجه شده اند خود مختاری با تجزیه طلبی تفاوت دارد.ما برای روشن کردن اذهان عمومی راجع به مسئله خودمختاری به کرات از مسئولین رادیو وتلویزیون خواسته ایم تا به ما این امکان داده شود که راجع به خودمختاری با مردم صحبت کنیم.نکته جالب اینکه پس از بارها مراجعه به دفتر کار آقای قطب زاده که منظور از این مراجعات، دریافت فرصتی برای بیان نقطه نظرهایمان بود منشی ایشان به ما گفتند که من اسم شما را که میخواهید راجع به تجزیه طلبی کردستان صحبت کنید یادداشت کرده ام.متأسفانه هنوز مسئولین رادیو و تلویزیون نفهمیده اند که تفاوتهای بین تجزیه طلبی و خودمختاری چیست و به ما فرصت توضیح دادن راجع به نقطه نظرهایمان داده نمیشود.
-آیا آوارگان نقده به خانههای خود برگشته اند؟ اماری که شما از تعداد کشته شدگان حوادث نقده در دست دارید چه رقمی را نشان میدهد؟
-متأسفانه هنوز این آوارگان نتوانسته اند به خانههای خود بازگردند. روز بعد از جنگ که به نقده رفته بودم حدود٣۷۶۰ نفر از اهالی نقده به مهاباد پناهنده شده بودند.آنچه که در این میان یاداوری آن لازم است این که دولت کوچکترین کمکی به آوارگان کرد نکرده است. در جریان وقایع نقده، شیر و خورشید این شهر از پذیرفتن مجروحان کرد خودداری کرده و ما مجروحانمان را به ارومیه منتقل کردیم. در مورد تعداد تلفات جنگهای نقده،آماری که ما تهیه کرده ایم رقم ۲۰۰ کشته را نشان میدهد.
-اخیراً شایعاتی در مورد حضور کردهای غیر ایرانی در کردستان و نیز شرکت کردهای عراق در حوادث کردستان شنیده میشود. در مورد این شایعات چه پاسخی دارید؟
-ما وجود رابطه بین حزب دمکرات کردستان را با کردهای غیرایرانی به شدت تکذیب میکنیم و این یکی از اتهامات ناروائی است که به ما وارد شده است.ما رابطه سیاسی با هیچ سازمان کرد خارج از ایران نداریم.
-به نظر شما عامل اصلی بروز حوادث نقده چه بود؟
-آنچه در کردستان اتفاق افتاد نه به نفع خلق آذربایجان و نه به نفع خلق کردستان بود.ما عامل اصلی این حوادث را سوء نیت افرادی میدایم که کوچکترین علاقه ای به انقلاب ایران ندارند. متأسفانه باید بگویم کمیته انقلاب شهر ارومیه نقش مهمی در بروز برادرکشیهای نقده داشته است.افرادی از قبیل«حسنی»از سرسپردگان رژیم سابق و«معبودی»سر کرده چماق داران ضد انقلاب و شخصی بنام «قطاری» که همه مردم پیرانشهر از گذشته و سوابق وی اطلاع دارند،با نفوذ در کمیته انقلاب مهاباد جنگ نقده را به راه انداختند. ما کمیته انقلاب ارومیه را که افرادی ضد انقلابی به آن راه یافته اند، عامل اصلی این جنگ و برادر کشی میدانیم.
-بین حزب دمکرات کردستان و دیگر احزاب و سازمانهای سیاسی چه رابطه ای وجود دارد؟
-ما با گروههای مختلف سیاسی از قبیل مجاهدین خلق، جبهه دمکراتیک ملی ایران، سازمان چریکهای فدائی خلق ایران و حزب توده تماس گرفتیم تا نقطه نظرهای خودمان را برای این احزاب و جمعیتها روشن کنیم. در این میان موضوع حزب توده ایران در قبال حوادث نقده ، تعجب و تأسف ما را بدنبال داشت.حزب توده در نشریات خود نظری حتی گذرا به حوادث نقده از خود نشان نداند.
درپایان این مصاحبه دکتر قاسملو خاطر نشان ساخت اگر دولت اقدامی سریع و قاطع راجع به آنچه که در کردستان میگذرد از خود نشان ندهد، ما به آینده کردستان نمیتوانیم خوش بین باشیم . ما امیدواریم که هیأتهائی از طرف امام خمینی و حضرت آیت الله شریعتمداری به کردستان اعزام شوند تا بتوانند مسائل موجود در این قسمت از کشورمان را با صلح و صفا حل کنند که این، هم به نفع انقلاب اسلامی ایران وهم به نفع تمام خلق های ایران است.
(اطلاعات۲۰/۱۲/۱٣۵٨)
دکتر عبدالرحمن قاسملو:
نظر دولت در مورد انتخابات در کردستان مساعد نیست.
بانه ـ خبرنگار کیهان: دکتر عبدالرحمن قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران طی سخنانی در بانه نقطهنظرهای این حزب را پیرامون مسایل جاری کردستان اعلام کرد و افزود: که نظر دولت در مورد انتخابات کردستان نامساعد است. وی همچنین دلایل سفر هیاتی از سوی حزب دموکرات به تهران و مذاکره با رییسجمهور را برای مردم تشریح کرد.
دکتر عبدالرحمن قاسملو در سخنان خود در مسجد جامع بانه ضمن اشاره به تغییر تعداد نمایندگان ارومیه ، سفر بانه و سوما و برادوست و توقف انتخابات در سنندج اعلام کرد که نظر دولت در مورد انتخابات در کردستان مساعد نیست و هم چنین تاکید کرد ک حزب دمکرات کردستان تنها به مردم وابسته است و هیچگونه وابستگی به گروهها و کشورهای خارجی ندارد. وی پیرامون سفر هیات نمایندگی حزب دموکرات گفت: این هیات به منظور خارج ساختن مذاکرات از بنبست و تشریح نقطهنظرهای حزب برای رییسجمهور و خارج ساختن حزب از انحلال به تهران سفر کرد. دکتر قاسملو تاکید کرد که ما طالب جنگ نبوده و نیستیم و اسلحههایی هم که در دست داریم فقط برای بدست آوردن حقوق خود بوده است. وی ضمن اشاره به سخنانهاشم صباغیان عضو هیات ویژه دولت گفت: که وی طرح شش مادهای حزب دمکرات را تحریف کرده است و عزیمت هیات مذاکره حزب دمکرات نیز به اطلاع هیات نمایندگی خلق کرد رسیده بود.
دکتر عبدالرحمن قاسملو در مورد قیاده موقت گفت: چنانکه در کارهای مربوط به کردستان ایران دخالت نکنند، آنها برادران ما هستند و در غیر اینصورت با مقاومت شدید ما روبرو خواهند شد و این به ضرر آنهاست.
(کیهان۲٣/۱۲/۱٣۵٨)
دکتر قاسملو: توسط شورای انقلاب اگر طرح حزب دمکرات تصویب شود، مساله خودمختاری قابل حل است.
بقای هیات نمایندگی خلق کرد امری ضروری است.
کرمانشاه ـ خبرنگار کیهان: نمایندگان حزب دمکرات در مجلس شورای عالی باید از خلق کرد و مشی حزب دفاع کنند.
دکتر قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران در یک گفتگو اختصاصی با خبرنگار کیهان ضمن اعلام این مطلب گفت: نمایندگان ما از طرف اکثریت قاطع مردم کردستان انتخاب شدهاند و برای حقوق این مردم در مجلس فعالیت میکنند. همچنین نامبرده افزود: چون این افراد از طرف مردم کردستان انتخاب شدهاند، شناسایی و صلاحیت نمایندگی آنها در مجلس به عهدهی خود این مردم است. دکتر قاسملودر رابطه با اصل ۶ مادهای حزب دمکرات گفت: اگر این طرح مورد تصویب شورای انقلاب قرار گیرد، مساله خودمختاری قابل حل میشود. و چون این ۶ اصل از طرح ۲۶ مادهای هیات نمایندگی خلق کرد مشتق شده است، روی جزییات این طرح هم باید با دولت مذاکره کرد. دبیر کل حزب دمکرات با هیات نمایندگی خلق کرد گفت: ما سخنگوی این هیات هستیم و بقای این هیات را امری ضروری میدانیم و به هیچوجه قصد به هم زدن این ترکیب را ندارم. دکتر قاسملو در پایان گفت: ما راجع به گروههای که در منطقه کردستان نقش سازندهای ندارند تصمیم نهایی را خواهیم گرفت و مدتها پیش هم خلع سلاح این گروهها را به هیات نمایندگی خلق کرد پیشنهاد کردیم. ولی دوستان کومله به تنهایی دست به این عمل زدند و البته در این کار موفق نشدند.
(کیهان۶/۱/۱٣۵۹)
استمداد قاسملو از امام برای جلوگیر از برادرکشی در کردستان
مهاباد ـ عبدالرحمن قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان در تلگرامی که به حضور امام خمینی رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران مخابره کرد از ایشان استمداد کرد برای جلوگیری از جنگافروزان در کردستان دستورات متقضی صادر کنند.
متن تلگرام به این شرح است:
حضرت امام خمینی رهبر عالیقدر انقلاب ایران
یکبار دیگر حضرت امام را مخاطب قرار میدهیم. اینک بدخواهان درصددند جنگ برادرکشی دیگری به مردم کردستان تحمیل نمایند. هماکنون درگیری در اطراف ارومیه ادامه دارد و ارتش و ژاندارمری و پاسداران با تانک و توپ و هلیکوپتر به روستاهای کردنشین حمله میکنند. در شهر ارومیه بسیج و جهاد عمومی علیه خلق کرد اعلام شده است.
حضرت امام، اگر این وضع چندی دیگر ادامه داشته باشد وضع خطرناکی پیش خواهد آمد و جنگ و برادرکشی دیگری سراسر کردستان را فرا خواهد گرفت.
حضرت امام پیام بیست و ششم آبانماه سال ۱٣۵٨ حضرتعالی ما را به حل مساله کردستان از طریق مذاکره امیدوار ساخت. ما بلافاصله به پیام حضرتعالی لبیک گفتیم و اعلان آتش بس دادیم. ما از رهبر انقلاب مصراً میخواهیم که جلوی این جنگ برادرکشی را بگیرند.
حضرت امام ـ تا دیر نشده به ارتش و ژاندارمری دستور بدهید از جنگ افروزی بیش از این در کردستان بپرهیزید در غیر اینصورت مردم کردستان با تمام قوا از آزادی و موجودیت خویش دفاع خواهند نمود. اکنون دیگر تصمیم با بنیانگزار جمهوری اسلامی است.
با درود فراوان-کمیته مرکزی حزب دمکرات کردستان ایران
دبیر کل ـ عبدالرحمن قاسملو
(کیهان۹/۱/۱٣۵۹)
نماینده امام و رهبران کرد مذاکرات را ثمر بخش خواندند.
ارومیه ـ خبرنگار کیهان: حجت الاسلام حاج شیخ حسین کرمانی نماینده امام در غرب کشور که برای بررسی مسایل و اوضاع و احوال مناطق درگیر به ارومیه آمده بود به دعوت دکتر عبدالرحمن قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان روز دوشنبه به مهاباد عزیمت کرد و سپس به ارومیه بازگشت. ایشان در یک مصاحبه اختصاصی به خبرنگار کیهان در ارومیه گفت: من در مهاباد مذاکراتی با رهبران کرد انجام دادهام که این مذاکرات از ساعت ۱۰ صبح الی ۷ بعدازظهر به طول انجامید و در جهات مختلفی مورد بحث قرار گرفت که اکثر آنها ناتمام مانده است که انشاءالله برای تکمیل مذاکرات دوباره به مهاباد خواهم رفت و نتیجه مذاکرات روی موضوعات مختلفی که مورد بحث بودند بعداً در اختیار عموم قرار خواهد گرفت ولی آنچه مسلم است رهبران کرد واقعاًاز این وضع ناراحتند و باز آنچه که مسلم است ملت کرد عموماً و رهبران کرد خصوصاً خواهان تجزیه کردستان از ایران نیستند و خواستههای آنها همان ۶ اصلی است که قبلاً برای رییسجمهور ارسال داشتهاند و در رسانههای گروه منعکس شده است و نهایت امر نحوه پیاده کردن این اصول است که مورد بحث ما قرار گرفته آن هم با حسننیت و تفاهم، نماینده امام افزود: در این مذاکرات به حدی حسنتفاهم در بین بود که هم برای آنها و هم برای من خلاف انتظار بود فعلاً هم اینجانب و هم رهبران هموطن کرد امیدوارند در ظرف همین چند روز مشکلات منطقه کردستان برای همیشه حل شود.
خبرنگار اعزامی کیهان از مهاباد اطلاع میدهد که حجتالاسلام کرمانی نماینده امام در غرب کشور از طرف سران کرد استقبال شایانی به عمل آمد و از دو راهی نقده تا مهاباد ایشان مورد استقبال عده کثیری از رهبران و کردهای منطقه قرار گرفت.
هنگام ورود نماینده امام به مهاباد ملا رحیم عباس نماینده روحانیون، قهرمانی شهردار، فاضلی بخشدار و نماینده فرمانداری مهاباد و قاضی نماینده حزب دمکرات کردستان در سه راهی نقده از ایشان استقبال کردند.
(کیهان۱۴/۱/۱٣۵۹)
جلسه نماینده امام با روحانیون
جامعه روحانیت ارومیه نیز پس از بازگشت نماینده امام جلسهای در منزل استاندار آذربایجان غربی با حضور حجت الاسلام حاج شیخ حسین کرمانی نماینده امام در غرب کشور تشکیل داد در این جلسه مسایل مختلف مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و مقرر شد روحانیت نظر خود را درباره مذاکرات نماینده امام با سران کردستان قاطعانه بیان کنند و موضع خود را در قبال مشکلات و درگیریهای موجود در ارومیه و از خارج از این منطقه مشخص کنند. نماینده امام که این مطالب را با خبرنگار کیهان بطور اختصاصی در میان گذاشت، اظهار داشت: نتیجه مذاکرات ما و اتخاذ تصمیم پس از جلسهای که در استانداری تشکیل خواهد شد اعزام میشود.
خبرگزاری پارس نیز در مورد این مذاکرات گزاش داد در پایان مذاکرات روز دوشنبه حجتالاسلام حاج شیخ حسین کرمانی نماینده امام در غرب کشور با دکتر عبدالرحمن قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران و چند تن از رهبران این حزب در مهاباد هر دو نتایج این مذاکرات را بسیار مفید، نوید دهنده و در محیط صمیمانه و با صفا اعلام کردند.
از سوی دیگر دکتر عبدالرحمن قاسملو در پایان این مذاکرات در گفتوگویی با خبرنگار اعزامی خبرگزاری پارس ضمن ابراز خوشحالی از ملاقات حجتالاسلام حاج شیخ حسین کرمانی گفت: وی خوشبختانه در مسایل کردستان بصیرت کامل دارد و استنباطی که از اوضاع کرده است ما را امیدوارتر ساخت که حرفهای ما دقیقاً آنطوری که میخواهیم در محضر امام، شورای انقلاب و نزد رییسجمهوری منعکس خواهد شد ما مسایل را با صراحت کامل و حسننیت مطرح کردیم. دکتر قاسملو افزود: در این مذاکرات درباره دو مساله اساسی گفتگو شد، یکی متوقف ساختن درگیریها و دوم طرح مسایل اساسی مشکل کردستان با تامین حقوق مردم کردستان به شکل خودمختاری. ما پیشنهادهایی در این زمینه تقدیم کردیم که امیدواریم با سرعت هرچه بیشتر به آنها جواب داده شود. چون وضع کشور این امر را ایجاب میکند.
دبیر کل حزب دمکرات کردستان افزود: ما خوشحالیم که توانستیم یکبار دیگر این احساس را به وجود بیاوریم که به سرنوشت میهنعزیزمان ایران و استقلال کشور به رودررویی در مقابل توطئهها علاقمندیم و آنچه مردم کردستان میخواهند در چارچوب کشور جمهوری اسلامی قبل تحقق است در ضمن از فرصت استفاده کردیم و یکبار دیگر پشتیبانی حزب دمکرات ایران را از رهبری امام امت اعلام کنیم.
خبرنگار خبرگزاری پارس از قاسملو سوال کرد شما فکر میکنید با مذاکرات امروز درگیریها در منطقه متوقف بشود؟ وی گفت: ما علاقه داریم که درگیریها متوقف بشود چون دلیلی برای درگیریها نمیبینیم از نظر ما کافی است که ارتش از مناطق درگیری دور بشود در مورد پیشنهادهای طرح شده گفته شد امیدواریم در جلسات آینده به طور مشخص پیشنهادهای طرفین مورد بحث و تصمیمگیری قرار بگیرد.
(کیهان۱۴/۱/۱٣۵۹)
اعلام آمادگی قاسملو برای بحث تلویزیونی
عبدالرحمن قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران در نامهای به صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران آمادگی حزب دمکرات کردستان را برای شرکت در بحث آزاد در تلویزیون آزاد کرد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری پارس متن نامه به این شرح است:
صدا و سیمای جمهوری اسلای ایران پس از تقدیم سلام بدین وسله از طرف حزب دمکرات کردستان ایران آمادگی کامل خود را برا شرکت در بحث آزاد در تلویزیون درباره مشکلات کردستان در سراسر کشور اعلام میکنیم. نمایندگان حزب ما برای شرکت در این بحث آمادهاند و منتظر تعیین وقت و معرفی نمایندگان دولت میباشند.با تقدیم احترام کمیته مرکزی حزب دمکرات کردستان ایران دبیر کل ـ عبدالرحمن قاسملو
(کیهان۱۴/۱/۱٣۵۹)
قاسملو: ما علیه جمهوری اسلامی اسلحه برنداشتهایم.
در صورت برقراری دموکراسی عدم دخالت گروههای غیر مسوول و تامین حق خودمختاری حزب دمکرات به عنوان نخستین حزب سیاسی با هر گونه حمل اسلحه مخالفت میکند.
مساله کردستان اگر حل نشود علیرغم تمایل درونی ما یکبار دیگر منفجر خواهد شد.
ما خودمختاری میخواهیم و در راه کسب آن مردم کردستان هزاران شهید دادهاند.
دکتر عبدالرحمن قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان در یک گفتگو اختصاصی با خبرنگار اعزامی خبرگزاری پارس به مهاباد پیرامون علل درگیریهای اخیر و مخالفت حزب دمکرات با خلع سلاح و مذاکرات وی با نماینده امام در غرب کشور سخن گفت.
وی در مورد علل درگیریهای اخیر آذربایجان غربی گفت: متأسفم یکبار دیگر مقامات رسمی واقعیت را تحریف میکنند ولی فکر میکنم مردم ایران هوشیارتر از آن هستند که گول بخورند. علت اصلی درگیریها وضع است که در کردستان وجود دارد. این وضع نه جنگ و نه صلح نمیتوانند برای مدت طولانی ادامه یابد. مساله کردستان جمع شده و اگر حل نشود تبدیل به عقده خواهد شد و علیرغم تمایل درونی ما یکبار دیگر کردستان منفجر خواهد شد.
دکتر قاسملو افزود: علت اصلی عدم توجه به خواستههای برحق مردم کردستان است و در این میان عدهای فرصتطلب و ضد نقلاب از وضع موجود به سود خود و گروه خود استفاده میکنند و واقعیت این است که بیش از یک سال است که فئودالهای ارومیه که اکثر روابط نزدیکی با ساواک داشتهاند و حتی سردستهی آنها رشید بیگ جهانگیری از مقربین صیادیان رییس ساواک محلی آذربایجان غربی دهقانان را از خانه و کاشانهشان اخراج کردند و مقامات تاکنون به خواست اصلی آنها برای مراجعت با مأوی و مسکن خود توجه نکردهاند. پس از اینکه آقای ظهیرنژاد مجدداً امکان فعالیت یافت و به ریاست ژاندارمری کل کشور منصوب گردیید بلافاصله رشیدبیگ جهانگیری و دارودستهاش راههای بین اشنویه و سومای و برادوست را مسدود کردند و به آزار مردم پرداختند و دهقانان از این جریان کاسهی صبرشان لبریز شد و علیه این فئودالها قیام کردند و کوشش کردند تا راهها را باز کنند. البته حزب ما همچنان که در برنامهاش است به کمک دهقانها شتاف و در نتیجه درگیریهایی در منطقه ترگول و مرگول به وجود آمد که متاسفانه منجر به کشتهشدن عدهای بیگناه شده البته موجب خلع سلاح عدهای از این مزدوران هم شد. وی گفت: نقده که مدتهاست مرکز توطئه به شمار میروند و به سرعت از این فرصت استفاده کرد و حمله را به سوی اشنویه آغاز نمود و در ده قلاتان جریان کشتار بیرحمانه قارنا به شکل دیگر تکرار شد و ۲۰ نفر دراین ده به قتل رسید که ۱۷ نفر آنها غیرمسلح بودند. نتیجه میگیریم درگیری در اطراف ارومیه عبارت است از برخورد بین نیروهای انقلابی و نروهای ضد انقلاب که متاسفانه ارتش و ژاندارمری علناً از نیروهای ضد انقلاب پشتیبانی میکنند.
(کیهان۱۶/۱/۱٣۵۹)
چگونگی درگیریهای اشنویه و دره قاسملو
قاسملو در پاسخ به این سئوال که شما و آقای حقگو هر دو به فئودالهایی که در منطقه غرب ارومیه هستند حمله کرده و عدم درگیری را وجود فئودالها دانستید ولی درگیریهای دره قاسملو و اشنویه چه ربطی با منطقه غرب داشت و چه طور شد که افراد مسلح حزب شما جلوی ارتش را در دره قاسملو سد کردند. گفت: وقتیکه هواداران ما از اشنویه به کمک دهقانان ترگور و مرگور رفتند ارتش و ژاندارمری تصمیم گرفتند که راه کمک به دهقانان را قطع کنند به همین جهت نزدیکترین راه را که بین اشنویه و ارومیه است انتخاب کردند که از دره قاسملو میگذرد و علیرغم هشدارهایی که ما به شخص استاندار دادیم و خواستیم که در شرایط کنونی ارتش نقل و انتقالاتی به عمل نیاورد. نیروهایی مجهز ارتش به کمک تانک و هلیکوپتر به سوی دره قاسملو به حرکت درآمدند و در نتیجه در اینجا درگیریهایی به وجود آمد که بر خلاف ادعای ستاد ارتش و آقای استاندار ضربههای زیادی به ارتش وارد آمد. ما همیشه اعلام کردهایم و عملاًنشان دادهایم که حزب دمکرات مخالف نقل وانتقالات ارتش نیست به شرطی که مقصود از این نقل و انتقالات استقلال در مناطق استراتژیک برای حمله به مردم کردستان نباشد و همیشه پیشمرگان ما در این نوع نقل و انتقالات مسالمتآمیز ارتش را همراهی کردهاند ولی با صراحت کامل اعلام میکنیم که در شرایط حساس فعلی هر نوع نقل و انتقالات که مقصود از آن اشغال نقاط استراتژیک به منظور سرکوب خلق کرد باشد رد میکنیم و البته مسوولیت عواقب وخیم چنین کاری را به عهدهی مقامات ارتشی میگذاریم. و این چیزی است که در روز ۱۵ آذر سال ۵٨ در اعلامیه آتشبسی که از طرف جنوب دادهایم و هیات ویژه دولت با آن موافقت کرده است اعلام کردید. مجدداً سئوال شد به غیر از درگیریهای چند روز اخیر ارتش کبار هم در شهرستان سلماز که برای مانور رفته بود مورد هجوم قرار گرفت. این به آن معنا نیست که شما مخالف هر نوع حرکت ارتش در منطقه هستید.
قاسملو گفت: نخیر ما موافق این هستیم ارتش در پادگانها در مناطقی که مستقر شده به نقل و انتقالات معمولی خود ادامه بدهد ولی نباید به چنان نقل و انتقالاتی دست بزنند که موجب تحریک احساسات مردم و موجب درگیری بشود و این همان چیزی است که در اعلامیه آتش بس ما آمده است.(کیهان۱۶/۱/۱٣۵۹)
شرایط خلع سلاح حزب دمکرات
سئوال شد: شما اعلام کردید که مردم کرد اسلحه را بر زمین نخواهند گذاشت مگر اینکه خودمختاری بدهند در حالیکه ما میدانیم مردم کرد جزو ملت ایران است. حالا که ملت ایران خواهان خلع سلاح تمام گروههاست.شما به چه دلیل با خواست ملت مخالفت میکنید؟
قاسملو گفت: خواست کدام ملت؟
خبرنگار گفت: ملت ایران
قاسملو گفت: ما به عنوان خلق کرد سالهاست در راه حقوق اصلی به شکل خودمختاری در چارچوب ایران مبارزه میکنیم ما علیه جمهوری اسلامی اسلحه برنداشتهایم ولی از آغاز انقلاب ایران تاکنون بارها مردم کردستان مورد حملهی به سختی گروههای غیر مسوول و متاسفانه ارتش و ژاندارمری قرار گرفتهاند و در نامهی سرگشاده خود هم به آقای دکتر بنیصدر نوشتهایم که اگر ما اسلحه بر زمین بگذاریم آیا ایشان تضمین میکنند که قارنای دیگری یا چند قارنای دیگر به وجود نیاید و ایشان تضمین میکنند همچنان که در کامیاران اتفاق افتاد گروههای غیر مسوول مردم کردستان را قتل عام نکنند. به این ترتیب تقاضای ما خیلی ساده است: اولاً ما نظرمان این است که اسلحهی را که مردم کردستان در اختیار دارند میتوانند کاملاً در خدمت جمهوری اسلامی و در مبارزه علیه امپریالسم قرار بگیرد. آنچه ما میخواهیم امنیت داخلی به عهده مردم کردستان واگذار شود. ارتش در صلاحیت دولت مرکزی است و الان هم در سراسر کردستان مستقر است و کسی هم معترض ارتش نمیشود. ثانیاً ما خودمختاری میخواهیم و در راه کسب خودمختاری مردم کردستان هزار نفر شهید دادهایم. در یک جنگ سه ماهه ارتش و ژاندارمری و پاسداران با تمام نیروی خود مردم کردستان کوبیدند. حال بدون مقدمه از ما میخواهند اسلحه را بر زمین بگذاریم و ما در جواب میگوییم وقتی که اصول دمکراسی در ایران برقرار شد و گروههای غیر مسوول حق دخالت در سرنوشت کشور را نداشته باشند وقتی حق خودمختاری برای مردم کردستان تامین گردد و انتظامات داخلی کردستان به دست پیشمرگان کرد سپرده شود آنگاه ما به عنوان نخستین حزب سیاسی آمادهایم با هرگونه حمل اسلحه از طرف هر مقام غیررسمی مخالفت کنیم چرا که در اینصورت این خود مردم خواهند بود که حکومت خواهند کرد و اما اگر کسی به زور بخواهد در کردستان مردم را خلع سلاح بکند باید کاملاً آگاه باشد که این سرآغاز جنگ و برادرکشی است.
سوال شد شما با کدامیک از کشورها در ارتباط هستید و اسلحه و مهمات خود را از کجا تامین میکنید زیرا گفته میشود با کشورهای خارج در ارتباط هستید.
دبیر کل حزب دمکرات کردستان گفت: این اتهامات واهی و پس مانده رژیم شاهنشاهی است این اتهامات به اندازهای پوچ است که احتیاج به جواب ندارد پشتیبان اصلی ما مردم کردستان هستند ما خود را ایرانی میدانیم و از ایران به عنوان وطن خود از استقلال ایران و از دستاوردهای انقلاب و از مرزهای میهنعزیزمان همیشه آمادهایم در مقابل تجاوز خارجی از هر کجا که باشد دفاع کنیم.
سئوال شد: امروز نماینده امام در غرب کشور به مهاباد آمده و ملاقاتی با شما داشته نتیجه ملاقات را شما چگونه میبینید؟
قاسملو گفت: وقتی که درگیریها داشت شدت مییافت من از طرف کمیته مرکزی حزب تلگرامی به حضور امام فرستادم و تقاضا کردم خود امام در این مساله دخالت کنند چرا که در غیراینصورت خطر جنگ سراسری در کردستان میرود. خوشبختانه همانطور که انتظار میرفت امام به خواست ما جواب مثبت دادند و به ما خبردادند که حضرت آیتالله کرمانی برای ملاقات به مهاباد خواهد آمد و ما عمیقاً خوشحالیم. به ویژه که ایشان در گذشته نیز با مسایل کردستان به طور واقعبینانهای برخورد داشتهاند. امیدواریم این ملاقات منجر به توقف درگیریها بشود و ثانیاً برای یافتن راه حل اساسی برای مساله کردستان که همان تامین حق خودمختاری کردستان است کمک نماید.
در پایان سئوال شد اخیراً تعدادی از خانوادههای متعلق به دشت بیل بین اشنویه و ارومیه غارت شدهاند و گفته میشود این غارتها را افراد مسلح حزب دمکرات کردهاند.
قاسملو پاسخ داد: من فکر میکنم مردم ارومیه در یک سال گذشته دریافتهاند که اعضای حزب دمکرات کردستان بر خلاف تبلیغات سوء آدمهای غارتگری نیستند و البته ممکن است کسی به اسم حزب ما چنین کاری کرده باشد و در جریان برخورد و جنگ معمولاً از این اتفاقات سیارمیافتد ولی با همهی آنها اگر ما به عنوان حزب بفهمیم که کسی از هوادارانمان یا اعضای حزبمان خانهی کسی را غارت کرده یا اگر حتی این شخص آنطور که ما میگوییم مزدور هم باشد با همهی اینها حتماً اموال پس داده خواهد شد.(کیهان۱۶/۱/۱٣۵۹)
نظر حزب دمکرات در مورد مذاکره با نماینده امام
خبرنگار کیهان در مورد مذاکره دموکراتیک که در مهاباد از طرف رهبران حزب دمکرات در جریان بود به علت نبودن دکتر قاسملو در محل کارش با حسنزاده عضو کمیته مرکزی حزب دمکرات کردستان تماس گرفت و از ایشان نظرخواهی کرد وی در این مورد گفت: که مذاکرات با نماینده حضرت امام بسیار مفید و ثمربخش بود راستی ایشان اطلاعات زیادی در مورد کردستان داشتهاند به طوری که خودشان اظهارنظر میکنند ۱٨ سال در کردستان زندگی کرده و از این لحاظ با خواستههای مردم کردستان آشنایی زیاد داشته و مسایلی را که ما مطرح کردیم همان است که در اصول ششماده است که به آقای رییسجمهور هم تقدیم کرده بودیم و کاملاًایشان قبول دارند و در واقع بین ما و ایشان هیچگونه اختلاف نظری وجود ندارد و به ایشان قول دادیم که در بازگشت به تهران سعی کنند در اولین فرصت به حضور امام برسند و این مسایل را با نظر خودشان و همراه با نظرات ما به حضور امام امت برسانند و سعی بکنند که امام اینها را رسماً از زبان خودش اعلام بفرماید تا محیط سالمی برای مذکرات به وجود بیاید ایشان قول دادند صدای اعتراض خود را علیه اقدامات جنگافروزانه نیروهای ضد انقلابی بلند کنند. یک سخنگوی جمعیت کردهای مقیم مرکز در رابطه با انتشار اطلاعیهای حزب دمکرات کردستان در مورد توطئه آغاز کشتار دیگر در منطقه کردنشین گفت: از اول فروردینماه اخبار متعددی در مورد آغاز جنگ برادرکشی در کردستان به دفتر جمعیت رسیده است و ارتش نیز روز به روز در سراسر شهرها کردستان و نقاط کردنشین تقویت میشوند. وی افزود: ما ضمن درخواست از امام خیمنی برای جلوگیری از جنگ افروزی عوامل امپریالیسم در کردستان از همهی خلقهای ایران و نیروهای ضد امپریالیستی درخواست میکنیم که بر علیه این توطئه صدای اعتراض خود را بلند کنند.
ارومیه ـ حقگو استاندار آذربایجان غربی در تماس با خبرگزار پارس ارومیه وضع منطقه آذربایجان غربی را تا حدودی آرام خواند. وی اعلام داشت تا ساعت ۱۲ دیروز گزارشی از درگیریهای احتمالی به وی نرسیده است. در همین حال حاج شیخکرمانی نماینده امام در منطقه غرب کشور که بار دیگر برای گفتگو با سران حزب دمکرات و شخصیتهای مذهبی به مهاباد رفته بود به ارومیه بازگشت.
حجتالاسلام کرمانی نماینده امام در غرب کشور در تماسی با خبرگزاری پارس مذاکرات عصر دیروز و دیشب در مهاباد را بسیار مفید خواند. کرمانی اعلام کرد که در این گفتگوها موافقت شد درگیریها هر چه زودتر قطع شود و من امروز برای تقدیم گزارش از وضع منطقه به حضور امام و رییسجمهور عازم تهران هستم. نماینده امام افزود: آنچه که برای من روشن شد این بود که حزب دمکرات کردستان موافق درگیری با ارتش نیست و ما در این درگیریها زمینه مذاکرات اساسی و خاتمه دادن به درگیریها و بحران را فراهم کردیم که انشاءالله هیاتی از تهران برای ادامه مذاکرات و کلیهی بحران به منطقه خواهد آمد.(کیهان۱۶/۱/۱٣۵۹)
دکتر قاسملو در یک مصاحبه اختصاصی با خبرنگار کیهان:
سیاست حزب ما، سیاست دفاع از استقلال کشور است
اشاره:
بی نظمی عدم امنیت اختلاف گروگانگیری و وجود خطر برای کسی که به کردستان میرود. این بود نظر ما قبل از آنکه به آن منطقه برویم اما ما که برای دیدن مسایل کردستان از نزدیک و گفتگو با مردم آن دیار و مصاحبه با رهبران آنها همه خطرات را پذیرا شده بودیم راهی کردستان شدیم. ماحصل مسافرتمان که منفی شده است، دور از هرگونه تعصب گروهی و پیشداوری باشد در زیر آمده است. اولین شهری که مورد بازدید قرار گرفت، مهاباد بود. در نزدیکی شهر افراد پیشمرگه ماشینها و سرنشینان آن را بازدید میکنند. در شهر پیشمرگان مسلح فراوانی رفت و آمد میکنند که شهر یک حالت نه جنگ و نه صلح را داشته است. اکثریت پیشمرگان را افراد حزب دمکرات تشکیل میدهند. تپهای مشرف به شهر را ارتش با تانکهای مستقر در آن در اختیار دارد. افراد ارتش به طورغیر مسلح میتوانند در شهر آزادانه حرکت کنند. مامورین راهنمایی و رانندگی که افراد بومی میباشند. نظم ترافیک را به عهده دارند. در گوشهای از شهر و بازار اسلحه فروشی است که سلاحهای مختلف مانند ژـ ٣ و کلت و . . . در آن به سهولت خرید و فروش میشود.
برای مصاحبه آدرس منزل دکتر قاسملو را جویا میشویم. تقریباً بیشتر پیشمرگهها از محل اقامت قاسملو اظهار بیاطلاعی میکنند. اما دکتر نظامی و دکتر سیاسی حزب نهایت همکاری را با ما میکنند و مصاحبه انجام میشود.
در زیر رگبار شدید و تگرگ راهپیمایی ضد امپریالیستی به دعوت حزب دمکرات با قطارهای ضد آمریکایی و حمل پلاکارتهایی به طرفداری از امام خمینی برگزار میشود.
در نمایشگاه عکس که حزب دمکرات بر پای کرده بود با چند عضو حزب کمونیست عراق برخوردیم وقتی که چگونگی این رفت و آمد را پرسیدیم به ما گفتند که در مرز طرفداران این حزب با نشان دادن کارت حزب کمونیست عراق میتوانند به ایران بیایند و ما هم میتوانیم به کردستان عراق برویم.
در گفتگویی که در مساجد با مردم داشتیم آنها از این جمله آقای بنیصدر که گفته بود (در کردستان اسلام، غریب است) گله میکردند و میگفتند ما به جای به نوبت شما در شبانهروز ۵ بار به مسجد میآییم و با وجود ۲۴ مسجد که به طور آزادانه هر فرد میتواند در آنها رفت و آمد کند باز هم اسلام غریب است!؟
در شهر بوکان کومله طرفداران بیشتری نسبت به مهاباد دارد ولی با این حال نماینده این شهر در پاسخ با ۵۷ درصد از آرا از دمکراتها انتخاب شدهاند.
نکته جالب اینکه عدهای از مردم در کردستان چریکهای فدایی خلق و کومله را مسلمان میدانند در حالیکه خود این گروهها کمونیست بودن خود را قبول دارند، ریشهیابی این طرز تفکر برای ما میسر نگردید. در اینجا نیز مثل مهاباد مردم با پاسداران عدیداً مخالفند. علت را جویا میشویم به غیر از اسلامی رفتار کردن بعضی از افراد سپاه و تبلیغات به گروههای سیاسی میرسیم.
در شهر سنندج که به تازگی جو دیگری بر آنجا حکمفرما شده است، مردم بیشتر تحتتاثیر حزب کومله قرار گرفتهاند عقیده بعضیها بر این است که آقای شیخ عزالدین بیشتر از حزب کومله حمایت میکند و برای این منظور تدارکی نیز که نشاندهنده حمایت ایشان از کاندیداهای کومله است ارایه میدهند.
در ساعت ۵ بعدازظهر شنبه ۲۲ فروردین ماه سخنرانی آقای شیخ عزالدین حسینی در میدان آزادی شهر با شرکت عده کثیری از مردم برگزار میشود و آقای عزالدین حسینی ضمن بررسی تاریخچه مبارزه خلق کرد با محکوم کردن امپریالیسم آمریکا و عراق میپردازد و نیز مخالفت خود را از خلع سلاح پیشنهادی آقای بنیصدر ابراز میدارد. شهر «بخش» کامیاران در دست پیشمرگان مسلمان کرد میباشد در این شهر روابط بین مردم سنی و شیعه بسیار حسنه است. مردم راجع به پیشمرگان کرد میگویند هرکس نظم و امنیت را به ما بدهد مورد تایید ما میباشد.
در مورد خودمختاری میگویند ما خودمختار اتحاد کلیهی کردها زیر پرچم ایرانی میباشیم با این وضع اکثر مردم طرفدار حزب دمکرات میباشند.
یکی از پیشمرگان مسلمان دلیل محکومیت خود را تحویل دادن مقداری سلاح به ارتش میداند و دیگری نامههایی را که نشان دهنده اجازهنامه مسافرت مادرش برای مدت دو روز از سنندج به کامیاران میباشد.(کیهان۲۷/۱/۱٣۵۹)
-آنچه خواندید مقدمهای بر گزارش شتابزده از کردستان و خصوصاً مهاباد است که لزوما نمی تواند گویای همه مسایل این منطقه باشد. اما سایه روشن مسایل کردستان را میتوان لابلای گفت و شنود کیهان با دکتر قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران و شیخ عزالدین حسینی از رهبران مذهبی این منطقه ترسیم کرد. نخستین بخش از این سری گفتگوها را امروز میخوانید.
س: نظرتان راجع به درگیریهای اخیر در مرز ایران و عراق چیست؟
ج: قبل از همه، ما تهدیدهای زمامداران عراق را با قاطعیت رد میکنیم و البته هر تجاوزی که به ایران میهن ما بشود با همهی نیرو در مقابل آن تجاوز مقابله خواهیم کرد. این تجاوز از طرف هر کس که میخواهد باشد. در ضمن ما عمل اخراج ایرانیان را از جمله که تعداد زیادی کرد هم در میان آنها میباشد و به طور کل عمل اخراج را عملی غیرانسانی میدانیم و محکوم میکنیم. ما فکر میکنیم که به طور کلی در طول تاریخ کردها مرزداران بسیار خوبی بودهاند و حالا هم که ضرورت ایجاب میکند با تمام نیرو از مرزها دفاع خواهند کرد و مطلب دیگر از گفتههای آقای بنیصدر بسیار ناراحت و بسیار دلگیر میباشیم برای اینکه ایشان گفتهاند ما نمیتوانیم ارتش را به پیش بفرستیم و گروهای مسلح از پشت علیه آن توطئه بکنند. این را ما از طرفی توهین به خودمان میدانیم. اگر مقصود آقای بنیصدر ماها هستیم، که متأسفانه هستیم، دفعهی اول نیست که اینچنین در این باره صحبت میکند، و ثانیاً ما فکر میکنیم در شرایط فعلی چون ایشان فرمودند که باید اول کشور را از وجود این گروهها پاک کرد، بگویم ما گروه نیستیم، شما بفرمایید در بارهی کردستان بگویند تا یک ملیت پنج، شش میلیونی هستیم و مسلح.
ما یک گروه نیستیم در کردستان، صدها هزار مسلح هستیم ما در نامهی سرگشاده به آقای بنیصدر نوشتیم و حالا هم تکرار میکنیم برای دفاع از استقلال ایران و تمامیت ارضی آن با همهی قوا آماده هستیم، در برابر تجاوز هر کشور خارجی که باشد مقاومت خواهیم کرد و قدرت مقاومت هم داریم. ملت کرد به طور کلی ملتی است وطندوست و پشتیبان سیاست حزب ما که سیاست آن دفاع از استقلال کشور است. ولی در ضمن اگر قرار باشد که این مبارزه علیه امپریالیسم که احتیاج به وحدت دارد بهانه قرار داده شود که به ما یا دستآوردهای انقلاب حمله شود، همچنین که بارها گفتیم و حالا هم تکرار میکنیم اجازهی چنین کاری را نخواهیم داد.
س: شما اقداماتی برای مقابله با تجاوزعراق از لحاظ نیرو کردهاید؟
ج: ما نیرو داریم. در مرز فکر نمیکنیم جایی که ما نیرو داریم کسی جرأت کند به آن قسمت حمله کند، چون هر حملهای با شدت هر چه بیشتر جواب داده خواهد شد وبعد هم ما بارها گفتیم وقتی ارتش با حسننیت به شهر مهاباد آمده و چندین بار اتفاق افتاد که ارتش را ما اسکورت کردهایم و حتی با گروهها تا حد برخورد پیشرفتهایم، و وقتی که آقای کرمانی نماینده امام اینجا بود خود ایشان از طرف فرمانده پادگان رسماً از ما تشکر کردند. به ما خبر دادند که دیروز ارتش از رفقای ما خواهش کرد تا در خانه و پیرانشهر در مرز عراق برود، و رفقای ما با ارتش رفتند و گفتند که حاضرند افراد هم برای دفاع در اختیار ارتش بگذارند. رفتند با هم شناسایی کردهاند و با همکاری کامل برگشتهاند نه برخوردی و نه نزاعی شده است و پس این ما نیستیم که برخورد ایجاد میکنیم اگر این برخورد ارتش نسبت به ما باشد، به نظر من کوچکترین برخوردی نخواهد بود، ولی اگر مثل این باشد که ۱۵ روز پیش اتفاق افتاد و برای دفاع از یک مشت فئودال ساواکی سابق ارتش علیه دهقانان و علیه نیروهای سیاسی دست به اقدامات و عملیات نظامی بزند و ژاندارمری مخصوصاً، آن وقت معلوم است که مردم از خودشان دفاع خواهند کرد. همچنانکه دفاع کردهاند.
س: آقای ظهیرنژاد چندین بار از شما دعوت به مناظرهی تلویزیونی کرده است؟
ج: ما با آقای رییسجمهور مناظرهی تلویزیونی خواهیم داشت نه با افرادی مثل ظهیرنژاد. او کسی نیست که قابل مناظره با من باشد.
س: نظر شما درباره طرح خلع سلاح گروههای سیاسی چیست؟
ج: در پیاده کردن طرح خلع سلاح بدون تحقق بخشیدن به تامین خواستههای دمکراتیک یا دمکراسی و قبول کردن حق خودمختاری و سپردن انتظامات داخلی به پیشمرگان کرد و غیر از این طرح خلع سلاح برای خود آقای بنیصدر هم یعنی برادرکشی و هیچ معنای دیگری هم نمیدهد.
س: طرح ششاصلی که شما پیشنهاد کردهاید در رابطه با هیات حسننیت و نماینده امام تا چه اندازه موفق بوده و اختلاف شما با دولت بر سر چه موضوعی میباشد؟
ج: متأسفم که این حرف را میزنم، من نمیدانم که با چه کسی طرف هستیم. چندین ماه از روز اعلام آتشبس، تا حالا طرف ما هیات ویژه دولت برای کردستان بوده، این هیات آمد و رفت. هر چه ما گفتیم، هر چه ما سعی کردیم که به یک توافقی برسیم همین که آقای صباغیان از کردستان خارج شدند مثل اینکه همه را فراموش کرد و عملاً به اشکالتراشی و کارشکنی پرداخت. روز اول گفتند با نمایندگی خلق کرد وارد مذاکره نمیشوند که این را ما بهانهی بیشتر نمیدانیم. بعداً حتی خود ما و خیلی از گروههای دیگر به ما اتهام وارد کردند که چرا تنها با دولت وارد مذاکره شدهاید و ما برای اینکه علاقه و عقیده داریم و هنوز هم بر سر عقیدهی خودمان هستیم که مسالهی کردستان راه حل نظامی ندارد باید نشست و مذاکره کرد و بدین جهت نشستیم و آن شش اصل را دو ماه پیش به امام دادیم. در همان زمان گفتند که موافقت شد و بعد متأسفانه مسالهی بیماری امام پیش آمد و قرار بود هیاتی از طرف خود امام به کردستان بیاید. این هیات نیامد و بعد رییسجمهور انتخاب شد و ما به آقای بنیصدر رای ندادیم ولی وقتی انتخاب شد رییسجمهور آن کسانی نیست که به آن رای دادند بلکه رییسجمهور، کشوری است و ما به عنوان یک مقام رسمی به ایشان رجوع کردیم، تماس گرفتهایم. آقای حسنزاده که عضو دفتر سیاسی ما هستند جزو هیاتی بودند که رفتند با خود ایشان مذاکره کردند و آقای رییسجمهور این ۶ اصل را قبول کردند. اگر تصریحاً و یا صراحتاً قبول نکرده باشد، تلویحاً قبول کردهاند و ما گفتیم که اگر این ۶ اصل را عنوان بکنیم ان وقت دیگر نیازی به مذاکره نیست. ما پشتیبانی میکنیم از ریاست شما و ما عقیده داریم که اگر این ۶ اصل تصویب بشود اکثریت قریب به اتفاق ملت کرد از این ۶ اصل طرفداری میکنند چرا که خواستههای خلق کرد در این ۶ اصل گنجانده شده است. یعنی میخواهم نتیجه بگیریم که ما حداکثر کوشش خودمان را برای اینکه از طریق مسالمتآمیز مساله را حل بکنیم به کار بردیم وقتی که درگیریهای ارومیه پیش آمد خوب ما متوجه شدیم که عملاً هم آقای استاندار که در حرف طوری نشان میداد که مخالف درگیری است و عملاًدر درگیریها شرکت داشت و هم کسانی که چندینبار در واقع درگیری به وجود آوردند آقای حسنی با آقای ظهیرنژاد بودند و این درگیریها درست دو روز بعد از اینکه آقای ظهیرنژاد به فرماندهی کل ژاندارمری منصوب شد شروع شد و تصادفی نبود، به نظر من ما واقعاً دیدیم که دارند یک جنگ برادرکشی راه میاندازند از آقای بنیصدر هم که خبر نشد، در نتیجه هیچ راه دیگری که مجدداًبه خود امام مراجعه بکنیم نداشتیم این بود که تلگرافی فرستادیم به حضور امام و در روزنامه کیهان هم چاپ شد و تماماً به همان صورتی که مطرح کردیم و خوشبختانه امام بلافاصله جواب داد و آقای حجتالاسلام کرمانی را فرستاد برای مذاکره و در واقع ایشان برای مذاکره با حزب دمکرات اینجا آمدند و در جلسهای که داشتیم و ۹ ساعت به طول انجامید، مذاکره کردیم و تقریباً به توافق کامل رسیدیم و ایشان این توافق را اعلام هم کردند و اخیراً که اینجا بودند پیشنهادهای شخصی را که داده بودیم و اصل این اعلام همان ۶ اصل که از طرف خود امام بود با خودشان بردند. قرار بود که برگردند. در عرض همین هفته که گذشت خبری به ما بدهند ولی متأسفانه که از ایشان خبری نشد. این وضعی است که الان وجود دارد. وضعِ نه جنگ و نه صلح که البته با آن اقداماتی که عدهای توطئهگر، در ارومیه، در نقده و در کرمانشاه جمع شدهاند و امکانات زیادی هم در اختیار دارند. با این وضع خطر جنگ برادرکشی همیشه هست و حالا هم در شرایط فعلی که مبارزه با امپریالیسم آمریکا در واقع گسترش بیشتری یافته ما نظرمان را در اعلامیهای بیان کردیم که برای تحکیم جبههی داخلی باید اول مبارزه شود. امپریالیستی را همهجانبه و به صورت پیگیر، پیش برد.
چهار اصل برای مبارزه با امپریالیسم
مبارزه را نمیتوان با شعارهای متعدد، ادامه داد. باید علیه نفوذ سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی امپریالیسم مبارزه کرد و این نفوذ را اصلاً ریشه کن ساخت. حالا فرصتی است پیش آمده باید اینکار را کرد. مثلاً فرض اینکه قطع مبارزه با امپریالیسم آمریکا بسیار کار خوبی است و حتی گفته شده که جشن هم میگیریم و اینکه اگر این قطع رابطه اینقدر خوب است چرا ما خودمان زودتر اینکار را نکردیم و حالا هم به نظر ما مبارزه را باید خیلی پیشبرد و بر همهی جوانب آن به ویژه تمام قراردادهای دو جانبهی اسارتآور که هنوز هم اعتبار دارند، همه را ملغی کرد با آمریکا و بعد باید اجازه داد به همهی نیروهای ضد امپریالیستی راستین بیایند میدان. به همین جهت باید آزادیهای دمکراتیک را برای همه تامین کرد و برای اتحاد واقعی باید حق خلقهای ستمدیده را داد. این دو تا نفع دارد: یکی اینکه جبههی داخلی را واقعاً تقویت میکنند. دوم اینکه چون خلقهای ستمدیدهی ایران در مرزها ساکن هستند جلوی هر توطئه را میگیرند و سدی در مقابل هر تجاوز خارجی میباشد. بعد هم بالاخره وقتی انقلابی، مردمیست که برای زحمتکشان رهآوردی داشته باشد.
این چهار اصل مبارزه پیگیری علیه امپریالیسم، ایجاد آزادی و امکان برای تمام نیروهای راستین ضد امپریالیستی. به رسمیت شناختن حقوق خلقهای ستمدیده به شکل خودمختاری و برآوردن حقوق زحمتکشان. اگر واقعاً به آن توجه بشود مبارزه ضد امپریالیستی یک محتوای غنی پیدا میکند که تودههای چند میلیونی کشور ما را هم بسیج میکند و آنوقت میشود در مقابل همهی توطئههای امپریالیست از محاصرهی اقتصادی گرفته تا دخالت نظامی برای مدت زیادی یا درازمدت مقابله کرد.
س: طرح شش مادهای شما آیا مورد توافق گروههای دیگر میباشد و اگر شخص یا گروهی با آنها اختلاف دارد بر سر چه مسایلی میباشد؟
ج: ما وقتی که هیات نمایندگی خلق کرد را تشکیل دادیم اولین بیانیهای که دادیم ٨ اصل داشت، این ۹ اصل از آن ٨ اصل میباشد.
آنها یکی از اعطای خودمختاری میباشد و یکی از آنها آزادی دموکراتیک در سرتاسر ایران است که اگر دو تا ازآنها را که گفتم شش اصل باقی میماند. و از این ۹ اصل است که طرح ۲۹ مادهای مشتق شدند که به عنوان طرح قانونی پیشنهاد شده است و این دو تا با هم در واقع شاید دو جزییات متفاوت داشته باشد، چون طرح ۲۹ مادهای مفصل میباشد و این شش اصل همه یا کل خودمختاری را شامل است، ما عقیدهمان این است که اگر این ۶ اصل قبول بشود (که ما با دولت به گفتگو پرداختیم و آنها گفتند که طرح قانونی را نمیشود تصویب کرد و مجلس باید تصویب بکند.) چارچوب خودمختاری قبول شده است، و از طرف دولت و نماینده امام این پیام را دادهاند که ما اصول خودمختاری را قبول میکنیم. امام اعلام میکند، با دولت اعلام میکند بعد طرح قانونی آن میرود مجلس به این ترتیب این ۶ اصل پیشنهاد شده است، ما فکر میکنیم اختلاف اساسی نیست و بعد من خیلی صریح میخواهم عرض بکنم که اگر این ۶ اصل مورد قبول قرار بگیرد و اعلام بشود هیچ گروهی در کردستان نمیتواند با این شش اصل مخالفت بکند و از هر گروهی با آن مخالفت بکند البته از مردم به طور کلی دور خواهد شد و کاری هم از دستش بر نخواهد آمد.
س: در مورد مسلح کردن فئودالها که شما فرمودهاید آیا مدارکی هم دارید و اگر دارید چرا آنها را ارایه نمیکنید؟
ج: بله دقیقاً شمارهی عدد آنها را دارید ولی در جریانی که اتفاق افتاده خودشان اسلحه را آوردند و تحویل ما دادند و حالا مرتب تحویل میدهند و البته گفتم که دولت میخواهند با حزب دمکرات اسلحه بدهد، میدهد به فئودالها و باشد به حزب دمکرات هم و بعد به حزب دمکرات هم میگوید بروید و از آنها بگیرید. ولی خیلی چیز جالبی که من برای آقای اشراقی و آقای کرمانی نماینده امام تعریف کردم که همان آقای فئودالها طبق صورتی که ما داریم ۹٣۵ قبضه اسلحه گرفته بودند در ارومیه، ۹۴٨ قبضه اسلحه هم از عراق برایشان آمده است. حالا این ۷ عده نمیدانم کجاست و چه کسی کش رفته است. ولی همانمقدار اسلحه هم از عراق آمده بود که به دستشان نرسید.
(کیهان۲۷/۱/۱٣۵۹)
دکتر قاسملو در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار کیهان:
حفاظت از مرزها، فقط در صلاحیت دولت مرکزی است.
دکتر قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران در بخش پایانی گفتوگوی اختصاصی خود با کیهان، نقطهنظرهایش را پیرامون مسایل کردستان، مجلس سپاه پاسداران، ارتش، هیات نمایندگی خلق کرد و اقتصاد و تقسیم بودجه اعلام کرد. گفت وگو با دکتر قاسملو از جمله سری گفتوگوهای اختصاصی کیهان با رهبران کردستان است که بتدریج بچاپ میرسد.
س: در تاریخ ۲۵/۱۰/۵٨ آقای شیخ عزالدین حسینی شما را محکوم به خلع سلاح و غارت یک ستون از ارتش کردند ـ در میاندوآب و بوکان ـ و گفتند حزب دمکرات برتری گروهی خودشان را به خلق کرد ترجیح میدهند، نظر شما چیست؟
حزب دمکرات یک گروه نیست
ج: اگر کسی در اینجا اصلاًبه برتری گروهی فکر نکند این حزب دمکرات میباشد. اولاً این حرف حرفی است ناصحیح چون حزب دمکرات با خلق کرد چنان به هم آمیختند که نمیشود از هم جدا کرد. شما نتایج انتخابات را نگاه کنید ببینید در همین شهر مهاباد که حتی ما یک میتینگ هم برای انتخابات نداریم هشتاد و دو درصد مردم به حزب ما رأی دادند. در پیرانشهر ۹۱ درصد و آقای مصطفی هجری که عضو کمیته مرکزی حزب ما هستند و کاندیدای نقده هم بودند که ترکزبانند. یک چنین حزبی دیگر نمیشود گفت: که گروه است. گروه آنهایی هستند که ۵۰۰ رأی آوردند و همچنین ادعا داشتند که بوکان سنگر کومله است و حتماً نماینده کومله انتخاب خواهد شد. من خودم در آنجا بودم یک روز قبل از انتخابات یکی از افراد بسیار جدی گروه کومله میگفت: کومله آنجا بین ۵۵ تا شصت درصد آرا را خواهد آورد و واقعاً کاندیدی هم که داشتند یک طبیبی هست با شخصیت، که سالهای سال است در آن جا فعالیت میکنند. کاندید ما با وجود اینکه اهل بوکان بود و یک ماه بیشتر نبود که به بوکان برگشته بود ما پنجاه و هفت درصد آرا را آوردیم و در دور اول هم انتخاب شدیم. ما اطمینان قاطع داریم که اگر در مریوان و در سنندج هم انتخابات بشود ما پیروز خواهیم شد و این نامهای است که خود آقای عزالدین حسینی با خط خودشان نوشتهاند در تایید کاندید کومله در منطقه تکاب شاهندژ با همهی اینها نماینده ما در آنجا ۲۰۰هزار رای را آورد و نماینده ایشان و کومله هم با هم ۵ هزار.
س: شما همیشه آقای شیخ عزالدین حسینی را در همه جا تایید کردهاید و آقای شیخ عزالدین حسینی زمانی که حزب خلق مسلمان در تبریز رادیو تلویزیون را گرفتند آنها را حمایت کرد. این مساله را چگونه توجیه میکنید؟
ما میخواستیم آقای عزالدین حسینی بیطرف باشد.
ج: ما به عنوان حزب دمکرات با آقای شیخ عزالدین حسینی همکاریمان این است که ایشان رییس هیات نمایندگی خلق کرد میباشد و در این چارچوب همکاری داریم، وگرنه ما نه مسوول گفتههای ایشان هستیم نه عمل ایشان. البته در مسایل بسیاری نظر مشترک داریم، و آنچه بیشتر ما را از هم جدا میکند در شیوه کار و فعالیت و شیوه برخورد نسبت به مسایل است. سابقاً ایشانرا پشتیبانی کنند ولی عملاًاین نامه نشان میدهد (البته این نامه منحصر به فرد هم است در جاهای دیگر هم از این نامهها میباشد) که ایشان از نماینده کومله پشتیبانی میکنند. البته حق مسلم خودشان است ما ادعایی نداریم ولی ما حاضر و آمادهایم دربارهی مسایل مشترک با ایشان همکاری بکنیم.
زمان جنگ ما بودیم که میجنگیدیم
آن شعارهای تندی را که گروهها میدهند و گاهی هم عملاًبعضی از کارها را میکنند که به نظر ما به نفع مردم کردستان نیست ما اینکار را نمیکنیم ما میدانیم که اگر درگیری یا خدای نخواسته مجدداً جنگ برادرکشی بوجود نیاید این ما هستیم که طرف اصلی خواهیم بود همانطور که در گذشته هم بودیم. و شعار دادن در زمان صلح و در خانه نشستن در زمان جنگ و جنگ راهانداختن کار آسانی است ولی ما مسولیت داریم. در زمان جنگ ما بودیم که جنگ میکردیم و حالا زمانی است که نمیخواهیم جنگ بشود و الان اختلاف ما با دوستان بر سر آمدن ارتش است و زمانی که ارتش به ما خبر میدهد که فرض کنید از ارومیه میرود به مهاباد چرا جلوگیری کنیم. ارتش میخواهد بیاید، میخواهد برود ولی میخواستم این را دوستان خوب درک بکنند که ما با ایشان در این مورد اختلاف نظر داریم که میبینیم ارتش میخواهد با زور به این منطقه بیاید. چرا با زور میخواهید بیایید؟
من این را به آقای استاندار گفتم، گفتند: «ارتش میخواهد در اشنویه مانور بدهد» گفتم قربان حالا که در اشنویه درگیری هست، درست در آن منطقه میخواهد مانور بدهد و بروید پشت سر فئودالها و از آنها پشتیبانی کنید؟ شما چند روز صبر کنید و بعد هر کجا که ارتش میخواهد، برود. برخورد ما با ارتش این است.
سیاست حزب دمکرات در مجلس
س: مسلم شده است که تعدادی از نمایندگان شما به مجلس خواهد رفت. سیاست کلی کاندیداهای شما در مجلس چه خواهد بود؟
ج: سیاست ما همان چهار اصل است، مبارزه علیه امپریالیسم مبارزه برای آزادی و دمکراسی برای ایران و مبارزه برای خودمختاری و مبارزه به نفع حوق زحمتکشان. این چهار اصل را کنگره تعیین کرده است. (کنگره چهارم حزب ما که دو ماه پیش تشکیل شد) این سیاست برای حزب ما تعیین شده و کاندیداهای ما که امیدواریم بتوانند به مجلس بروند از این چهار اصل دفاع خواهند کرد.
س: شما میدانید که سپاه پاسداران که از تمام مردم ایران میباشند یک اصلی است در قانون اساسی، برای اینکه بین پاسداران و پیشمرگان کرد یک تفاهمی بوجود بیاید چه باید کرد؟
ج : من فکر میکنم که خیلی ساده است. خواستهای خلق کرد قبول بشود. بعد اگر قرار است پاسدار باشد از خود پیشمرگها پاسدار درست بکنند شما میبینید که پاسداران اصفهان نه برای جنگ با هلیکوپتر و تانک، ولی بیایند بعنوان مهمان ببینند چه استقبالی خواهد شد.
س: سپاه هم مانند ارتش است و ارتش همه جا میرود و باید سپاه هم یک چنین نقشی در کشور ما داشته باشد و حالا نظر شما درباره سپاه چیست؟
ج: ما نظرمان در این باره روشن است ما درحالیکه در این اصل میبینید که ارتش و حفاظت مرزها فقط در صلاحیت دولت مرکزی است حفظ انتظامات داخلی باید بدست خود مردم باشد این اگر عملی نشود حساسیت به وجود میآورد مخصوصاًبا این واقعهای که در چند روز پیش رخ داده، پس باید چند مدتی فاصله داد تا این اطمینان بوجود بیاید، والله ما به عنوان حزب دمکرات کردستان برخلاف گفتههای فرمانده عملیات پاسداران، علیه پاسداران کوچکترین غرضی یا انزجاری نداریم، برعکس پاسدارها باید یک نهاد انقلابی برای حفظ دستاوردهای انقلاب باشند نه برای سرکوب مردم، و یکی از معاونان فرمانده سپاه پاسداران منطقه غرب مصاحبهای کرده بود در روزنامه که من حض کردم، هر چه آنجا گفته بود مورد قبول ما بود و اتفاقاً این مساله را گفته بود که چطور باید کاری کرد که تفاهم متقابل بوجود بیاید، من اتفاقاًآن زمان خیلی کوشش کردم تلفنی با ایشان تماس بگیرم ولی متأسفانه ممکن نشد. خواستم تبریک به ایشان بگویم واقعاً حرفهایی که ایشان زدند کاملاً همان حرفهایی است که ما میزنیم.
س: آیا شما پاسداران را شکنجه میدادید؟
ج : متأسفانه سه چهار نفر بیشتر نبودند، این پاسدارها که رفتند و این حرفها را زدند ، به طور کلی نه نسبت به پاسدارها، اصولاً شکنجه را در هر لباسی باشد محکوم میکنیم، ولی ایشان یک چیزهایی میگفتند که تا حدی واقعیت داشت و آن اینکه فرض کنید غذایشان خوب نبود جایی که میخوابیدند بد بود ولی ای کاش آنوقت شما میآمدید و ما را در کوهستان میدید که ما هم همان وضع را داشتیم.
ولی باور بفرمایید هر چه ما میخوردیم پاسدارها هم میخوردند، من گفتم که در اوایل یکی از کسانی که مسوول زندان بود و بدرفتاری میکرد با عدهای از پاسداران، بلافاصله عوضش کردیم.
س: دو نفر از جهادسازندگی به نام ناصر ترکان و یک نفر دیگر که محاکمه شده بودند میشود بگویید جرمشان چه بود؟
ج: من نمیدانم
در اینجا یکی از همراهان آقای دکتر قاسملو توضیح داد که پنج شش نفر را از دهات کردنشین گرفتند و آوردند پیش ما و ما کارت او را دیدیم. یکروی کارت جهادسازندگی بود و طرف دیگر سپاه پاسداران و اگر ایشان میگفت که مال جهادنبوده، ایشان عملاً در جنگ بوده و در جنگ ستیز شده بود.
دکتر قاسملو در ادامه سخنان خود افزود: رفقای ما از بانه خبر دادند که جهاد سازندگی آنجا میخواهد در حدود هزار تا دوهزار نفر را استخدام بکند به عنوان کارگر و آنها آنجا کارکنند. گروههای دیگر مخالفت کردند. ما گفتیم تمام کوششمان برای این است که روزی کشورمان را آباد کنیم و گفتیم چرا نکنیم وحالا آنها کار میکنند جهادسازندگی هم هست و وقتی که من رفتم بانه، آنها آمدند پیش ما گفتند ما میخواهیم در میتینگ شما شرکت بکنیم، گفتیم چه بهتر از این بعد دیدیم هزار تا دوهزار و پانصد نفر همگی بیلهایشان روی دوششان بود آمدند در میتینگ هم شرکت کردند و ما هم خیلی خوشحال شدیم. و ما تمام گلهای که داریم این است که چرا بودجهای نمیدهند و کار عمرانی نمیکنند دلیل آنها این است که در مهاباد امنیت نیست، وقتی که یکنفر کار کوچکی انجام میدهد بزرگش میکنند و رادیو هم نیز میگوید شما میخوانید در درود برخورد شده بود، و پانزده روز پیش در جای دیگر، من میخواهم بگویم در همه جا هست، این فقط مربوط به کردستان نیست، ولی چرا مال کردستان باید بزرگ شود. اگر جهادسازندگی بیاید با ما همکاری بکند همه امکاناتمان را در اختیارشان میگذاریم و امنیتشان را هم کاملاًتامین میکنیم و هر کار سازندگی که میخواهد بکند، بکند.
س: آیا افرادی از جهادسازندگی بعنوان گروگان در پیش شما هستند یا نه؟
ج: تا به حال افرادی را آوردهاند و دیدیم به عنوان جهاد میباشد آزاد کردهایم و ما این اواخر کسی را نمیگیریم ما کاری به کسی نداریم.
س: یک مسالهای که در امر خودمختاری مبهم مانده است وضع اقتصادی میباشد، بفرمایید به چه صورت پیاده خواهد شد؟
ج: آقای بنیصدر بیلطفیشان خیلی زیاد بود برای اینکه ایشان دکتر اقتصاد میباشند از این نقطهنظر ما همکار میباشیم، من هم رشته اقتصاد کار کردهام. ایشان میفرمایند که این آقایان خودمختاری میخواهند، پلیس از خودشان باشد، ژاندارمری از خودشان باشد، ارتش از خودشان باشد، (که البته ما چنین چیزی نخواستهایم)، بعد پول هم از ما میخواهند.
نظر قاسملو در مورد تقسیم بودجه
اولاً این مساله ما و شما،مگر ما همگی هموطن نیستیم. ما و شما یعنی چی؟ یعنی پولی که آقای بنیصدر میخواهد بدهد در کردستان خرج بشود پول ایشان میباشد،پول همه ایران است یا فقط مال خوزستانیها میباشد ما میخواهیم این روشن شود، اگر پول تمام مردم ایران است، ما هم ایرانی هستیم،پس منتی نداریم،اگر مال خوزستانیها میباشد چرا در تهران خرج میشود.مساله دوم اینکه طوری پیشنهاد کرده بودیم و فکر میکنیم که ایران اگر بخواهد از نظر اقتصادی پیشرفت بکند باید بودجه معمولی را با بودجه سازندگی آن جدا بکند، برای اینکه میدانیم دستگاه اداری ما چنین دستگاهی است که بودجه سازندگی صرف حقوق مدیر کلی و آمد و شدها شود و چیز دیگری به جا نماند. میشود سازمان برنامه یک بودجهای مخصوص خود داشته باشد، برای پیشرفت کشور جدا از بودجه اداری و این بودجه معمولاً از پول نفت و پول و درآمدهای مس سرچشمه و غیره تأمین بشود یعنی بصورت ارز اکثراً وقتی که ما این پول را که کاری به اداره آن ندارم همه استانها چطور اداره میشود از لحاظ اداری همه مناطق ایران،کردستان هم همانطور اداره بشود ، ولی وقتی که این بودجه سازندگی جمع شد اینرا ما بیاوریم بصورت سرانه تقسیم بکنیم فرض کنیم که پنج هزار تومان به هر نفری میرسد، در ایران به طور متوسط ما فکر میکنیم که باید در ایران کار دیگری کرد. چون سطح اقتصادی استانهای مختلف خیل با هم فرق میکند کردستان یکی از عقبافتادهترین استانها میباشد، ولی عقبافتادهتر از کردستان نیز داریم، ما فکر میکنیم که آنوقت باید طوری تقسیم کرد که برای هر نفری مثلاًدر بلوچستان ماهی ۶۰۰۰ تومان چون از همه عقبافتادهتر میباشد، در کردستان ۵۵۰۰ تومان، مثلاً کاشان۵۰۰۰ تومان متوسط بعد در تهران ۴۰۰۰ تومان چیزی که ما پیشنهاد میکنیم این است و ما هیچ امتیاز خاصی هم برای کردستان قایل نیستیم در فکر همهی ایران هم هستیم ولی فکر میکنیم صحیح نیست که هر پولی که از نفت میآید در تهران و مازندران و بعضی مناطق معین خرج بشود و طوری خرج بشود که فرق سطح اقتصادی کمکم از بین برود البته کار یکروز و دو روز نیست حالا اگر آن ۵۰۰۰ هزار تومان نبود پانصد تومان هرچقدر بود این بودجه سازندگی بصورت سرانه تقسیم شود، که ظلم نشود واقعاًتا حالا درست برعکس آن بوده است.
س: ترکیب هیات خلق کرد به چه صورت است؟
آنطور که ما با مردم صحبت کردیم اکثراً طرفدار حزب دمکرات هستند و انتخابات نیز آن را نشان داد.
ج: رییس هیات نمایندگی آقای شیخعزالدین حسینی است، و بعد این هیات سخنگو دارد و سخنگوی هیات حزب دمکرات است و دو گروه دیگر در جلسات وقتی میتوانند نظر بدهند که از سخنگو اجازه بگیرند، یادداشت بدهند، یا سخنگو حرف آنها را بزند، یا سخنگو اگر صلاح دید اجازه دهد آنها شرکت کنند، ما به این شرط حاضر شدیم در این طرح شرکت کنیم، در واقع مسایلی را قبلاً آماده میکنیم، بعد میرویم با هیات دولت مینشینیم و البته یک جلسه هم بیشتر ننشستیم که آقای صباغیان گفت: که دولت با آن دو گروه حاضر نیست صحبت بکند. از آن موقع آقای فروهر تنفس دادند و تا حالا تنفس ادامه دارد.
در حال حاضر عده زیادی از حزب ما هم اعتراض دارند که نمایندگی خلق کرد به این ترتیب جوابگو یا بازتاب جامعه کرد نیست، برای اینکه حزب دمکرات به تنهایی هشتاددرصد مردم پشتیبان آن هستند، و اینجا سه گروه آمدند و شریک شدند و برای اینکه ما از درگیری جلوگیری کنیم و آنزمان هیات دولت آتشبس داد و بعد دیگران هم مجبور شدند تبعیت کنند حالا هم همینطور هست، عدهای که ممکن است کار مثبت انجام بدهند، این همیشه هست این است که ما گفتیم همکاری بکنیم و به طور کلی این گروهها را میشود در چارچوب نمایندگی با آن همکاری کرد مثل اتحادیه کمونیستها، مثل پیکار، مثل طوفان، این نوع گروهها اینجا هستند که ما به هیچوجه نمیتوانیم با آنها همکاری داشته باشیم.
س: شما پیامی دارید که برای ملت ایران بگویید؟
ج: من آرزو دارم که حرفهای ما را منعکس بکنید، خیلی خوشحال خواهیم شد. برای اینکه ما فریادمان گاهی به مرکز نمیرسد. ولی پیام ما پیامی است که بارها گفتیم ما آرزو داریم که هم مردم سراسر ایران و هم زمامداران و مسوولین بالاخره دریابند که مردم کردستان سرجنگ با برادران خود را ندارند، ما میخواهیم در چارچوب ایران برادروار زندگی بکنیم به عنوان حزب دمکرات کردستان جنگ را رد میکنیم. راه حل نظامی را راهحل نمیدانم آنچیزی که آقای کرمانی نماینده امام در غرب کشور گفت و برای ما قابل قبول بود ایشان گفت: قبل از جنگ احتمالی دیگری بنشینیم و مذاکره بکنیم و نظرشان این بود که اگر ده سال جنگ کنیم و یک میلیارد خسارت بدهیم و یک میلیون نفر کشته بشوند، بالاخره باید بیاییم دور یک میز بنشینیم حالا که اینطور است چرا اینکار را نکنیم ما اسلحه را برای برادران فارس و ترک و بلوچ و عرب و ترکمن برنداشتیم ، ما اسلحه را برای دفاع از انقلاب برداشتیم و به عنوان یک حزب سیاسی و یک حتی وقتی که امنیت داخلی کشور به دست خود مردم سپرده شد، خواستههای ما آنطور که گفتم برآورده شد، اولین حزبی هستیم که مخالف این خواهیم بود که یکفرد رسمی و غیرمسوول اسلحه حمل کند این نظر ماست و قاطعانه گفتیم.
(کیهان۲٨/۱/۱٣۵۹)
کنفرانس مطبوعاتی
پیرانشهر ـ خبرنگار بامداد : عبدالرحمن قاسملو دبیر حزب دموکرات کردستان ایران به پیرانشهر وارد شد و در یک کنفرانس که در مسجد جامع این شهر برگزار شده بود، شرکت کرد.
قاسملو در این کنفرانس گفت: «ما هیچگاه تابع جنگ و خونریزی نبوده و نیستیم و با وجود آنکه مدت آتش بس گذشته ولی ما همچنان آتش بس را حفظ کردهایم».
قاسملو در قسمت دیگری از سخنانش گفت: «ما طالب خودمختاری هستیم و باید حق خودمختاری شناخته شود و در قانون اساسی نیز به ثبت برسد».
دکتر قاسملو در بخشی دیگری از سخنانش ضمن اشاره بطرح خودگردانی هیئت ویژه گفت:: «این طرح با پیام امام خمینی تطبیق نمیکند و بصلاح ما نیست که مذاکرات را ادامه دهیم و چون هیئت برای کوچکترین مسئله می بایست با تهران و قم تماس بگیرد، ما باید مستقیما با امام خمینی وارد مذاکره وگفتگو شویم.(بامداد۱۲/۱۰/۱٣۵٨)
تلگرام عبدالرحمن قاسملو به حضور امام
از سوی دیگر به گزارش خبرگزاری پارس دیروز از طرف عبدالرحمن قاسملو دبیر کل حزب دمکرات کردستان تلگرامیبه حضور امام خمینی مخابره شد در قسمتی ازاین مخابره آمده است:
حضرتآیتالله العظمیخمینی دامت برکاته، یکبار دیگر توطئه وسیعی علیه انقلاب ایران و رهبری آن حضرت و مردم کردستان در حال تکمیل است پس از حمله پاسداران به کامیاران کشتار مردم بیگناه هماکنون درگیری شدیدی در منطقه پاوه جریان دارد در این درگیریها که از طرف پاسدارانایجاد شده هلیکوپتر و تانک و حتی فانتوم شرکت کرده و روستاهای بیدفاع را بمب باران نمودهاند خانههای بسیاری ویران شده و زنان و کودکان معصوم را قتلعام کردهاند.
در گوشه دیگری از این تلگرام آمده است من با احساس مسوولیت و با اصرار از حضرت امام خواهش میکنم دستور فوری و جدی برای جلوگیری از گسترش درگیری ها صادر فرمایند دستور بفرمائید که پاسداران به محلهای استقرار خود مراجعه نمایند تا درگیریها خاتمه پیدا کند. هر گونه عدم توجه و تاخیر در ایجاد تصمیم جدی به منظور جلوگیری از جنگ برادرکشی میتواند عواقب وخیمی به بار آورد.
با درود فراوان مخلص عبدالرحمن قاسملو
|