• در شرایطی که ایران با مانور موشکی قدرت خود را در خلیج فارس به نمایش گذاشت، حلقه تحریم باز هم تنگ‌تر شد. شرکت توتال که در ایران برای توسعه میادین گاز فعالیت می‌کرد روز پنج‌‌شنبه رسما اعلام کرد که دیگر در ایران ادامه فعالیت نخواهد داد ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۲۲ تير ۱٣٨۷ -  ۱۲ ژوئيه ۲۰۰٨

دقیقا در شرایطی که ایران با مانور موشکی قدرت خود را در خلیج فارس به نمایش گذاشت، حلقه تحریم باز هم تنگ‌تر شد. شرکت توتال که در ایران برای توسعه میادین گاز فعالیت می‌کرد روز پنج‌‌شنبه رسما اعلام کرد که دیگر در ایران ادامه فعالیت نخواهد داد. مدیرعامل توتال دلایل کناره‌گیری این شرکت برای حضور در مناقصه فاز ۱۱ پارس جنوبی را اعلام کرد.
هرچند زمان انتشار این خبر غلامحسین نوذری وزیر نفت کشور نسبت به خروج توتال از ایران ابراز بی‌اطلاعی کرده بود اما خبرگزاری‌های بین‌المللی به ویژه خبرگزاری رسمی فرانسه گفت‌وگویی را از کریستوف دی مارژری با فایننشال تایمز منتشر کردند که در آن این مدیر ارشد توتال مدعی شد که در حال حاضر سرمایه‌گذاری در ایران برای توتال با ریسک سیاسی زیادی همراه خواهد بود.
به نوشته فایننشال تایمز اظهارات کریستف دی مارژری حاکی از آن است که این معامله جامه عمل نخواهد پوشید.
در حالی که کناره‌گیری توتال از فعالیت در ایران در صدر اخبار خبرگزاری‌های جهان قرار گرفته بود، وزیر نفت در خصوص اعلام کناره‌گیری توتال از فاز ۱۱ پروژه پارس جنوبی گفت: این موضوع هنوز به طور رسمی به ما اعلام نشده است؛ اما شرکت‌های خارجی بزرگی برای حضور در این طرح اعلام آمادگی کرده‌اند. هرچند نوذری هنگامی که از خروج توتال از ایران مطمئن شد در واکنش به اقدام این شرکت فرانسوی اعلام کرد که ما میدان گازی پارس جنوبی را با آنها یا بدون آنها توسعه خواهیم داد.
فایننشال تایمز در خبر دیگری در این رابطه نوشت غلامحسین نوذری وزیر نفت ایران در واکنش به اعلام شرکت توتال برای عدم‌سرمایه‌گذاری در ایران در شرایط فعلی گفت: «ما میدان گازی پارس جنوبی را با آنها یا بدون آنها توسعه خواهیم داد». وزیر نفت در واکنش به اظهارات اخیر مدیرعامل شرکت توتال مبنی بر خودداری توتال از سرمایه‌گذاری در ایران به دلیل آنچه آن را «ریسک‌های سیاسی» خوانده است، گفت: ما اعلام کرده‌ایم هر کس علاقه‌مند است برای سرمایه‌گذاری به ایران بیاید اگر علاقه‌مند نیستند ما هیچ اصراری نداریم و خودمان می‌توانیم پروژه‌های خودمان را اجرا کنیم.
وی افزود: البته این موضوع باید بررسی شود چون آقای دومارژری در اجلاس اخیر در مادرید، هم در سخنرانی و هم در جلسه‌ای که با من داشتند به این موضوع تاکید داشتند که برای تامین امنیت تولید در آینده، باید در ایران و سایر کشورهای دارای پتانسیل سرمایه‌گذاری کنند.
اکبر ترکان یکی از مقامات نفتی ایران نیز در این باره گفت: ایران می‌تواند برخی از قراردادهای بلندمدت پروژه‌های تولید ال‌ان‌جی را به صادرات گاز از طریق خط لوله تبدیل کند. این یک گزینه و راهکار مرسوم و معمول برای صنعت نفت و گاز ایران است.
وی تصریح کرد: ما می‌توانیم با سرمایه‌گذاری داخلی، خط لوله‌های انتقال گاز را تا مرزهای بین‌المللی امتداد دهیم و کشورهای اروپایی مثل اتریش و سوئیس نیز می‌توانند چنین کاری را در داخل مرزهای خود انجام دهند بدون اینکه با موانع سرمایه‌گذاری بین‌المللی روبه‌رو شوند.
همانگونه که تاکنون تحلیلگران بخش انرژی در جهان حضور شرکت‌های بزرگ نفتی چون شل، توتال و رپسول در ایران را بسیار حائز اهمیت برای انرژی ایران ارزیابی کرده‌اند، اکنون کناره‌گیری این شرکت‌ها از فعالیت روی منابع انرژی ایران را اتفاقی بسیار حائز اهمیت ارزیابی می‌کنند. مقامات نفت ایران از چند ماه پیش که رپسول و شل ساز خروج از ایران را کوک کردند همواره از حضور شرکت‌های چینی، روسی، مالزیایی و حتی آفریقایی در پروژه‌های نفتی ایران سخن می‌گویند؛ این در حالی است که کارشناسان انرژی در جهان معتقدند که این کشورها نخواهند توانست خلاء حضور شل را در ایران پر کنند. ساموئل سیسزوک کارشناس ارشد موسسه گلوبال اینسایت معتقد است: شرکت‌های روسی و چینی نمی‌توانند خلاء شرکت توتال را جبران کنند. بدون تکنولوژی و تجربه نمی‌توان در ایران ال‌ان‌جی تولید کرد. به‌رغم آنکه عدم‌حضور شرکت‌های بزرگ در ایران برای توسعه پروژه‌های گاز کشور برای اقتصاد انرژی ایران می‌تواند اتفاقی تکان‌دهنده باشد اما در عین حال جهان نیز از منابع انرژی در حال توسعه در ایران محروم خواهد شد اما به نظر می‌رسد که دنیا تبعات منفی عدم‌برخورداری از امکانات انرژی ایران را به جان خریده و ترجیح می‌دهد در شرایط سیاسی موجود از این فعالیت کناره‌گیری کند.
اقدام اخیر توتال و کناره‌گیری از فعالیت در ایران به صورت ناگهانی صورت گرفت هرچند که انتظار می‌رفت توتال حوزه عظیم نفتی پارس جنوبی را برای جمهوری اسلامی ایران به مرحله بهره‌برداری برساند؛ اما اکنون رئیس شرکت عظیم انرژی توتال فرانسه به فایننشال تایمز گفته است: «اگر در ایران سرمایه‌گذاری کنیم مردم خواهند گفت توتال برای پول هر کاری حاضر است بکند. البته احتمال کناره‌گیری توتال از فعالیت در پارس جنوبی از چند ماه پیش مطرح شده بود.»
شرکت توتال همکاری گسترده‌ای در ۱۰ سال گذشته با ایران داشته است. این شرکت در سال ۱۹۹۷، قراردادی با دولت ایران امضا کرد تا همراه با شرکت روسی گازپروم و شرکت مالزیایی پتروناس در زمینه اکتشاف و بهره‌برداری از میدان گاز پارس جنوبی با این کشور همکاری کند. روزنامه فایننشال تایمز در گزارش خود اقدام اخیر توتال را گامی در راستای اعمال فشارهای بیشتر از سوی آمریکا بر ایران اعلام کرده است. بر اساس تحلیل این روزنامه، توتال آخرین شرکت بزرگ اروپایی است که به‌رغم اعمال تحریم در ایران به فعالیت خود ادامه داده است. توتال دقیقا در زمانی که رسانه‌های خبری جهان بر مانور موشکی ایران در خلیج فارس متمرکز بودند خبر انصراف خود را اعلام کرد. با این اوصاف معلوم نیست با گسترش تلاش‌های آمریکا برای به انزوا کشیدن ایران در راستای اقدامات هسته‌ای آیا باز هم می‌توان روی حضور شرکت‌های روسی و چینی برای حضور در پروژه‌های نفت و گاز ایران حساب باز کرد؟! با آنکه به گفته تحلیلگران اقتصادی غربی، کنار کشیدن شرکت توتال از پروژه‌های پارس جنوبی ضربه‌ای برای بخش انرژی ایران خواهد بود. شانا در گزارشی نوشت: علی وکیلی مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس پیش از این در مورد احتمال صرف‌نظر کردن شرکت‌های شل و توتال از شرکت در این پروژه گفته بود: شرکت‌های بسیاری برای جایگزینی شرکت‌های شل و توتال وجود دارند، حتی اگر شرکت‌های خارجی نیز در اجرای پروژه‌های پارس جنوبی حضور نداشته باشند، نگرانی برای توسعه پروژه‌های پارس جنوبی وجود ندارد.
غلامحسین نوذری، وزیر نفت ایران نیز این هفته در مراسم کلنگ‌زنی پالایشگاه فاز ۱۲ پارس جنوبی در مورد نهایی شدن انتخاب پیمانکار فاز‌های ۱۹ تا ۲۱ پارس جنوبی گفته بود: پیمانکار این فازها تا شهریورماه تعیین می‌شوند.