زیستگاه " دو ساد " و "اس اس"
بامداد زندی
•
گیورگ لوکاچ اندکی پیش از مرگ با لحنی غم بار هشدار داده بود که اگر کمونیسم شکست بخورد نه تنها لیبرالیسم بورژوایی دوباره جان می گیرد سادیسم نیز پیروز می شود.
...
اخبار روز:
www.iran-chabar.de
يکشنبه
۵ مهر ۱٣٨٣ -
۲۶ سپتامبر ۲۰۰۴
مارک آلموند (نيواستيتزمن ۲۰ سپتامبر۲۰۰۴ ) برگردان: بامداد زندی
گيورگ لوکاچ اندکی پيش از مرگ با لحنی غم بار هشدار داده بود که اگر کمونيسم شکست بخورد نه تنها ليبراليسم بورژوايی دوباره جان می گيرد ساديسم نيز پيروز می شود. سری به کشو لتونی که بزنيد می بينيد چندان هم بی راه نگفته است. راستش را بخواهيد واقعيت های لتونی دردوران پس از کمونيسم بيشتر به ديدگاه های مارکی دوساد نزديک است تا آدام اسميت.
ريگا پايتخت لتونی جولانگاه روسپی گری افسارگسيخته ای شده است. در ساختمان پيشین هتلی بزرگ, روبروی تالارقديمی اپرای واگنر, باشگاهی به نام "عروسک ها " به مشتريان اتاق هايی را ساعتی کرايه می دهدکه ازآن هامی توان درون حمام هايی راتماشاکرد. در بوستانی نزديک بنای يادبودآزادی لتوني, پسرانی سمج به همجنسگرايان خدمات می دهند. همجنس گرايان محتاط تر هم می توانند به سراغ "پوروز" ها بروند كه پنهان كاری را بيشتر رعايت می كنند.
وخامت اوضاع درهمين ها خلاصه نمی شود.كمابيش همه ی نشانه های اشغال كشورتوسط شوروی راازميان برداشته اند(ازجمله بناهای يادبودی كه به افتخارارتش سرخ به پا شده بود) اما لتونی اشغال ديگری را هم درقرن بيستم ازسرگذرانده است كه اين گونه با آن برخوردنكرده اند.درحومه ی غربی ريگا خط مقدم جبهه نبرد ارتش سرخ وارتش هيتلر درماه مه ۱۹۴۵ همچنان پابرجا است ودوره ی نازی ها را حی وحاضرمی توان به چشم ديد.
در "لستنه" به تازگی بنايادبودعظيمی به افتخار ده ها هزاررزمنده ی اس اس برپا كرده اند.درهمين جا بود كه اعضای لتونيايی نيروی ويژه ی هاينريش هيملرتا پايان جنگ جهانی از ناحيه ی تحت كنترل نازی ها دفاع كردند.حدودهشت كيلومترآن ورتر دردهكده ی زانته نيزكه زمانی خط مقدم جبهه بودمورخ بومی تازه كاری دست به نوآوری زده است وباخرده ريزهای به جا مانده از جنگ موزه ای درست كرده است. اين جا نيزهم به زيارتگاه سربازان لتونی تبديل شده بودزيارتگاهی كه پيش ازپيوستن به نيروهای آمريكايی درجنگ عراق درآن گردمی آمدندتاباشنيدن سخنان پرشورروحيه بگيرند.
بااتوبوسی ارتشی وهمراه باپيرمردی مسلط به زبان آلمانی به اين ور وآن ورمی رفتم.می گفت"آدولف" اروپاراازخط كمونيسم نجات داد چون استالين قصدداشت به سوی غرب حمله كندوهيتلردرحمله ای "بازدارنده" پيش دستی كرد. می گفت ۲۰۰ سال ديگر"برای هيتلرهم بنای يادبودبرپا می كنند." اما باآهنگ شتابانی كه برخی ازاهالی لتونی برای نيروهای اس اس خودشان بنای يادبودبرپا می كنندهيتلرچندان نبايد چشم به راه بماند.اين روزها به طورمعمول واژه ی "اشغال" را فقط درباره دوران شوروی به كارمی برند.
برای اسطوره سازی از تيره ترين دوران لتونی چه تلاش ها كه نمی كننددرحالی كه ميراث واقعی كشوربه حال خودرها شده است.فروپاشی كشاورزی لتونی - بهای پيوستن به اتحاديه ی اروپا- سبب شده است زمين های كشاورزی و خانه های قديمی وزيبای كشاورزان به حال خودرهاشوند. آغل ها وكلبه های چوبی درميان كشتزارهای پوشيده ازعلف هرزورهاشده روبه ويرانی می روند.درخود ريگا نيزتنها انگشت شماری ازساختمان های اساطيری كه به سبك آرنووی قبل ازانقلاب ساخته شده اندجان سالم به دربرده اندووضعيت مناسبی دارند.با آن كه حتی روزنامه ی انگليسی زبان لتونی هم پر از انتقاددرباره ی كمبودمسكن است بسياری از ساختمان های زيبای قديمی خالی مانده است.ساختمان كارخانه هايی راكه قدمت شان به اوايل قرن بيستم می رسدبه طورمعمول خراب می كننددرحالی كه درغرب چنين ساختمان هايی را بازسازی می كنند.
از لتونی جز مضكه ای از يك كشوربه جا نمانده است .كشوری كه درآن اس اس ها پسند روزند و روسپيگری جولان می دهد. كشوری كه گذشته اش به شدت تحريف شده و اكنون با ناهنجاری ها دست و پنجه نرم می كند.
|