اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۱ شهريور ۱٣٨۷ -  ۲۲ اوت ۲۰۰٨

حزب موتلفه اسلامی یکی دیگر از نشانه‌های نارضایتی خود از عملکرد «محمود احمدی‌نژاد» را همزمان با افزایش انتقادات اشخاص و احزاب گوناگون اصولگرا و به‌ویژه روحانیون سنتی محافظه‌کار از دولت نهم، به نمایش گذارد. دبیرکل این حزب مهم اصولگرا در سخنانی که می‌توان آن را هشداری صریح به رئیس دولت نهم دانست، تاکید کرد که «موتلفه در شرایط مساوی، یک روحانی را برای برعهده گرفتن پست ریاست‌جمهوری مناسب‌تر می‌داند.» «محمدنبی حبیبی» دلیل تمایل موتلفه به ریاست‌جمهوری یک روحانی را اینگونه شرح داد: «یک روحانی اشراف کاملی به مسائل اسلامی دارد و از آنجا که روح حاکم بر نظام ما روح اسلامی است، فردی که در مصدر امور قرار می‌گیرد هر چقدر مطلع‌تر از این موازین باشد، بهتر است.» اعلام تمایل حزب موتلفه اسلامی به ریاست‌جمهوری یک روحانی در شرایطی صورت می‌گیرد که «سیدرضا اکرمی» عضو ارشد جامعه روحانیت مبارز به‌عنوان یک تشکل روحانی بانفوذ جریان است سنتی باانتقاد شدید از «ضعف مدیریتی دولت نهم در برطرف کردن مشکلات اقتصادی و معیشتی»، تاکید کرد: «در صورت برطرف نشدن این مشکلات به نظر نمی‌رسد که مردم در انتخابات آتی بار دیگر به احمدی‌نژاد رای بدهند.» از سوی دیگر، سخنگوی جامعه روحانیت مبارز هم اعلام کرد که این تشکل، بحث «دولت وحدت ملی» را در جلسات آینده خود پیگیری می‌کند. دولت وحدت ملی، ایده تعدادی از روحانیون سرشناس و تاثیرگذار وابسته به طیف معتدل جناح راست برای مقابله با «محمود احمدی‌نژاد» در انتخابات آینده ریاست‌جمهوری است.

نفتی که بر آتش زیر خاکستر ریخته شد

اخبار مربوط به آمادگی طیف سنتی جناح راست برای عبور از احمدی‌نژاد و حمایت از کاندیدایی دیگر در انتخابات آینده ریاست‌جمهوری از آنجا آغاز شد که «اسدالله بادامچیان» قائم مقام حزب موتلفه اسلامی در گفت‌وگو با ایلنا، ابراز تمایل کرد که بخشی از اصولگرایان با بخشی از اصلاح‌طلبان نسبت به معرفی یک نامزد مشترک در انتخابات آتی اقدام کنند. اگرچه پس از واکنش تند و منفی حامیان دولت و حتی اصلاح‌طلبان به این سخنان، مسوولان موتلفه اعلام کردند که امکان ائتلاف اصولگرایان با اصلاح‌طلبان وجود ندارد اما در عین حال حاضر نشدند تا حمایت خود را از احمدی‌نژاد به صراحت بیان کنند. از آن پس بود که طیف سنتی جناح راست ترجیح داد تا با اتخاذ سیاست «سکوت» در برابر نامزدی رئیس دولت نهم در انتخابات آتی، دلیل این مسئله را تلاش برای رساندن اصولگرایان به وحدت عنوان کند. اما انتقادات و اعتراضات این طیف به اقدامات و برنامه‌های دولت اصولگرا کماکان به قدرت خود باقی ماند. در این میان اما، سخنان ناگهانی «اسفندیار رحیم‌مشایی» معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، درباره دوستی با مردم اسرائیل مانند نفتی بود که بر آتش زیر خاکستر روابط راست سنتی با دولت نهم ریخته شده باشد.
پس از آنکه روحانیون شاخص و بلندپایه اصولگرا و به‌خصوص مراجع تقلید با اعتراض شدید به این اظهارات، خواستار برکناری رحیم‌مشایی توسط احمدی‌نژاد شدند و رئیس‌دولت نهم با بی‌اعتنایی به این درخواست‌ها، پدر زن فرزند خود را دوشادوش خویش در سفر به ترکیه قرار داد، راست سنتی که هویت تاریخی خود را در دنباله‌روی از نهاد مرجعیت و روحانیت محافظه‌کار تعریف کرده، حملات یکپارچه‌ای را علیه دولت نهم آغاز کرد. حملاتی که اگر چه نوک پیکان آن به سوی معاون احمدی‌نژاد نشانه رفته بود اما تحلیلگران و ناظران هدف اصلی آنها را نه رئیس سازمان میراث فرهنگی که شخص رئیس دولت ارزیابی کردند. جبهه پیروان خط امام و رهبری، انجمن‌های اسلامی اصناف و بازار، جامعه اسلامی کارمندان، جامعه اسلامی مهندسین و چندین تشکل دیگر به همراه حزب موتلفه از جمله گروه‌های وابسته به راست‌سنتی بودند که در موضع‌گیری‌های جداگانه با انتقاد از سخنان رحیم‌مشایی خواستار برخورد جدی احمدی‌نژاد با او و برکناری وی شدند. دوستی با مردم اسرائیل البته اولین موردی نیست که به تیرگی روابط میان روحانیون بلندپایه و مراجع تقلید با دولت نهم می‌انجامد. پیش از این نیز برخی رفتارها و موضع‌گیری‌های رئیس دولت و دیگر اعضای کابینه از جمله خود رحیم‌مشایی باعث ناراحتی و عتاب‌های فراوان روحانیت و به تبع آن راست سنتی علیه مسوولان دولت اصولگرا شده بود. این تاریخچه می‌تواند یکی از دلایل اصلی ترجیح موتلفه به جابه‌جایی احمدی‌نژاد با یک روحانی باشد.

انتقاد از دولت به نفع اصولگرایان است

دبیرکل حزب موتلفه اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری «مهر» در عین حال که «مصلحت» هر دو جناح عمده کشور را در «معرفی نامزد واحد» دانسته، نسبت به معرفی دیرهنگام نامزد اصولگرایان هشدار داده و این مسئله را موجب ناکامی این جریان عنوان کرده است.
حبیبی انتقاد از دولت را به نفع اصولگرایان بیان و اضافه کرد: «نقدناپذیری موجب سقوط است.» وی همچنین خبر داد که «موضع رسمی، قطعی و مصوب موتلفه اعلام نکردن نام نامزد اختصاصی تا اواسط یا اواخر پاییز است.» «اسدالله بادامچیان» قائم‌مقام این حزب هم گفت: «در حال حاضر گروه‌های اصولگرا تلاش می‌کنند تا با طراحی مدل جدید برای وحدت اصولگرایان، تشکل‌های سیاسی حاضر در این طیف را به وحدت فراگیر برسانند.» او هم مانند دبیرکل موتلفه تاکید کرد: «حتی اگر از هم‌اکنون به گزینه مورد نظر خود برای انتخابات رسیده باشیم آن را اعلام نخواهیم کرد و از او حمایت نمی‌کنیم تا اصولگرایان به وحدت برسند.»

اعلام خطر ایثارگران به اصولگرایان

در همین حال و به دنبال مطرح شدن نام‌های متعدد در میان اصولگرایان برای نامزدی در انتخابات دهم، جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی نسبت به تبعات این مسئله هشدار داد. «مجتبی شاکری» مسوول کمیته سیاسی این تشکل بانفوذ که در انتخابات گذشته ریاست‌جمهوری از کاندیداتوری «محمدباقر قالیباف» حمایت می‌کرد، با هشدار به اصولگرایان درباره تعدد نامزدها، اظهار داشت: «این مسئله امکان رقابت با جبهه مقابل را بسیار کم و در معرض آسیب قرار می‌دهد.»
شاکری پیش از این در گفت‌وگویی، تعدد کاندیداهای اصولگرا در انتخابات آینده ریاست‌جمهوری را «تاکتیکی برای سردرگمی اصلاح‌طلبان و جلوگیری از تخریب آنها» عنوان کرده بود.
وی در گفت‌وگو با ایلنا در خصوص احتمال کاندیداتوری قالیباف از سوی جناح اصولگرا و کنار رفتن وی در صورت حضور خاتمی در انتخابات دور دهم ریاست جمهوی، گفت: تا الان هیچ کدام از گزینه‌‏های احتمالی کاندیداتوری ریاست‌جمهوری رسما اعلام آمادگی نکرد‌‏ه‌‏اند. علاوه بر آن افرادی که در دور نهم انتخابات ریاست‌جمهوری حضور پیدا کرده و خود را در معرض رای مردم قرار دادند، از این منظر خود را در این جایگاه می‌‏دانند ولی اینکه در آن زمان شرایط و وضعیت چگونه بود و الان وضعیت چگونه است باید اصولگرایان در مورد گزینه‌‏های مطرح جمع‌بندی کرده و ببینند چگونه می‌‏توانند از بین این چند گزینه به یک گزینه واحد برسند.
شاکری در خصوص احتمال انصراف لاریجانی از ریاست مجلس جهت کاندیداتوری در انتخابات دور دهم ریاست‌جمهوری با تاکید بر اینکه اینها گمانه‌‏زنی‌‏های رسانه‌‏ای تلقی می‌‏شود، گفت: رقبای احمدی‌نژاد در انتخابات دوره نهم ریاست‌جمهوری خود را در آن جایگاه می‌‏دیدند که در معرض آرای مردم قرار گیرند ولی این افراد به نوعی تابع جمع‌بندی اصولگرایان هستند و این گمانه‌زنی‌‏ها بعد از برگزاری جلسه اصولگرایان رنگ پیدا می‌‏کند. این عضو جمعیت ایثارگران در واکنش به احتمال کاندیداتوری روحانی، ولایتی و حدادعادل هم گفت: برای انتخاب گزینه نهایی انتخابات سه مرحله وجود دارد، مرحله اول اینکه خود فرد باور داشته باشد و خود را در این جایگاه ببیند،‌‏ مرحله دوم این است که جبهه‌ای که فرد را معرفی می‌کند فرد را قبول داشته باشد و مرحله سوم نظرسنجی و رای‌آوری فرد است، که به عقیده من افراد را باید در این سه مرحله ارزیابی کرد تا به این نتیجه رسید که این فرد گزینه مناسبی در مقابل رقبا است یا نه.
عضو جمعیت ایثارگران در واکنش به احتمال کاندیداتوری توکلی گفت:‌‏ توکلی منتقد و دوست جدی دولت و مجلس است. این دو خصوصیت در کنار هم قرار دارند و در واقع اصولگرایی به همین معنا است. وی در ادامه با اشاره به اینکه جبهه اصولگرایان تمام رقبای اصولگرای احمدی نژاد را در انتخابات دور قبل به عنوان کاندیدا بررسی کرد، افزود: نباید همه گزینه‌‏های اصولگرایان در انتخابات ریاست‌جمهوری تا نقطه رای‌‏گیری با هم بیایند. ما باید قبل از مرحله نهایی به کاندیدای واحد برسیم در غیر این صورت امکان رقابت با جبهه مقابل بسیار کم و در معرض آسیب قرار می‌‏گیریم.
شاکری در خصوص احتمال حضور «پورمحمدی» وزیر کشور سابق دولت نهم به عنوان رقیب احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست‌جمهوری و اینکه وی از شانس بیشتری مقابل قالیباف و سایر گزینه‌‏ها برخوردار است،مدت حضور پورمحمدی در وزارت کشور را جهت شناخته شدن نزد مردم ناکافی دانست و افزود: در مورد توانمندی‌‏های ایشان بحثی نیست ولی به نظر می‌‏رسد اگر بنا باشد که از آن سه مرحله و فیلتری که گفتم بگذرد باید تلاش چند برابری بکند. وی با تاکید بر اینکه باید تاکتیک اصولگرایان در دوره نهم انتخابات ریاست‌جمهوری مورد بحث قرار گیرد،‌‏ افزود: این گمانه‌زنی‌‏ها و طرح گزینه‌‏های احتمالی سودی ندارد و حتی شاید به نوعی به ضرر جبهه اصولگرایان باشد و زمینه رای‌آوری بعضی از افراد را کم کند. وی ادامه داد: اصولگرایان باید ابتدا چند گزینه را در نظر بگیرند و در انتها روی یک گزینه واحد اجماع کنند تا بتوانند با این تاکتیک بهتر عمل کنند.

محمدرضا یزدان‌پناه
٣۱ مرداد ۱۳۷۸
منبع: کارگزاران