اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۲۹ مهر ۱٣٨۱ -  ۲۱ اکتبر ۲۰۰۲

کنگره جبهه دوم خرداد چند روز پیش از تشکیل آن تا آینده ای نامعلوم به تعویق افتاد. توضیحات رئیس دوره ای شورای هماهنگی جبهه دوم خرداد، تنها این نکته را روشن کرده است که علت تعویق دوباره این کنگره، مسائل تکنیکی و مربوط به سازماندهی آن نبوده و ملاحظات سیاسی به این تصمیم منجر شده است. تقاضای تعویق، ظاهرا از سوی حزب کارگزاران سازندگی عنوان شده و امتناع مجمع روحانیون مبارز از شرکت در کنگره، بر دشواری های موجود افزوده است.
با توجه به حساسیت وضعیت سیاسی کشور، افکار عمومی با علاقه روند تدارک کنگره دوم خرداد را تعقیب می کرد و انتظار داشت در این کنگره جناح اصلاح طلب حکومت یک سیاست روشن و موثر در برابر محافظه کاران و برای ایجاد تحرک در جنبش اصلاحات اتخاذ نماید. تعویق این کنگره، آن هم در آستانه تشکیل آن، به زمانی نامعلوم، پرسش ها و گمانه های مختلفی را به وجود آورده است. برخی تحلیل گران سیاسی معتقدند همین انتظارات بالای افکار عمومی  از این کنگره در جهت تعیین خط مشی روشنی از سوی جبهه اصلاح طلبان برای تحولات آینده کشور، می تواند یکی از دلایلی باشد که به تعویق این کنگره منجر شده است. با توجه به مجموعه اظهارنظرهای گروه های مختلف دوم خردادی، به نظر نمی رسید این کنگره در صورت تشکیل، بتواند به این انتظارات پاسخ داده و مشی فعال و یک پارچه ای را در برابر تحولات آتی کشور اتخاذ کند. در چنین صورتی مصوبات این کنگره می توانست به ناامیدی بیشتر افکار عمومی از اصلاح طلبان حکومتی بیانجامد.
از سوی دیگر با توجه به فعال شدن شکاف های داخلی جبهه دوم خرداد در آستانه تشکیل این کنگره و حاد شدن وضعیت سیاسی کشور، نگرانی از احتمال دست نیافتن به یک توافق جامع در کنگره، بر نگرانی رهبران جبهه دوم افزود. این شکاف ها، نه تنها بین گروه های هجده گانه تشکیل دهنده این جبهه، بلکه همچنین بین نیروهای رهبری کننده اصلاح طلبان و کادرهای میانه و پائینی اصلاح طلب در هفته های اخیر به وضوع مشاهده می شود. در حالی که به استثنای رهبران جبهه مشارکت اسلامی، رهبری همه گروه های عمده دیگر این جبهه علیه طرح خروج از حکومت موضعی مبتنی بر مخالفت اتخاذ کرده اند، تفکر خارج شدن از حکومت در صورت رد لوایح دوگانه رئیس جمهور، در لایه های میانی و پائینی جبهه دوم خرداد، از نیروی قابل ملاحظه ای برخوردار است و یکی از دلایلی که می تواند در تعویق کنگره دوم خرداد موثر بوده، برآمد این نیروی گسترده در کنگره و تبدیل آن به جناح پرقدرتی در جبهه دوم خرداد، بوده است. در حالی که مخالفین سیاست خروج از حاکمیت، هیچ پیشنهاد روشنی برای خروج از بن بست فعلی ندارند، بحث رودروی آنان با هواداران خروج از حکومت، نمی توانست برای این گروه صورت خوشایندی داشته باشد.
به نظر می رسد علاوه بر نگرانی های فوق رهبری جبهه دوم خرداد خواسته است در شرایط بسیار غیرقابل پیش بینی ماه های آینده، خود را مقید به هیچ تصمیم و مصوبه ای نکرده و امکان مانور و برخوردهای منعطف را برای خود محفوظ دارد. برخی تحلیل گران معتقدند رهبران جبهه دوم خرداد در شرایط فعلی ترجیح داده اند تصمیم گیری ها را به شخص خاتمی محول کنند و با مصوبات کنگره خود، مانعی در برابر وی ایجاد ننمایند.
 
اما دلایل واقعی تعویق این کنگره هر چه باشد، عدم تشکیل آن در شرایط فعلی به معنای آن است که سیاست های سیال و ناروشن در میان اصلاح طلبان ادامه خواهد یافت. دلایل رسمی که در مورد تعویق این کنگره بیان شد، در واقع امر، دلایلی است که ضرورت تشکیل هر چه سریعتر آن را محرز می ساخت. رئیس شورای هماهنگی جبهه دوم خرداد گفته است برنامه ریزی برای تشکیل کنگره پیش از ارایه لوایج رئیس جمهور صورت گرفته بود و با طرح این لوایح، وضعیت پیشین تغییر کرده است و برای تشکیل کنگره باید منتظر روشن شدن سرنوشت این دو لایحه بود.
اگر عهد و پیمان هایی که در مورد ضرورت تایید این دو لایحه از سوی رهبران جبهه دوم خرداد و شخص محمد خاتمی اعلام شده، قرار بود صورت واقعیت به خود بگیرد، آنگاه تشکیل کنگره جبهه دوم خرداد برای معین کردن اراده واقعی نیروهای این جبهه کاملا ضروری می نمود. با تعویق کنگره امکان برآمد اراده واقعی جبهه اصلاح طلبان از آن سلب شده است.
به نظر می رسد تعویق این کنگره، با توجه به ملاحظات پیش گفته بسود تقویت موقعیت جناح محافظه کار جبهه دوم خرداد تمام می شود و نه تنها مانع تشکیل اراده جناح رادیکال در این جبهه می گردد، ‌ بلکه همچنین پیام روشنی با خود دارد که بی سیاستی و انفعال اصلاح طلبان ادامه خواهد یافت و آن ها این انفعال و بی سیاستی و اتحاد نیم بند خود را بر اتخاذ یک سیاست روشن و پیش برنده که مورد حمایت افکار عمومی نیز قرار گیرد، ترجیح داده اند.